6. SÖnÖf Fen Bilgisi ve Fen ve Teknoloji O gretim ProgramlarÖnÖn Kars Ölas tÖrÖlmalÖ Olarak Incelenmesi:
O gretim O ncesi Go ru s ler
Murat Demirbas
KÜrÜkkale U niversitesi Egitim Faku ltesi mdemirbas@kku.edu.tr
O zet. Tu rkiyeçde modern fen o gretim programlarÖnÖn gelis tirilme calÖs ma- larÖnÖn 1960çlÖ yÖllarda bas ladÖgÖ go ru lmektedir. Gu nu mu ze kadar bir cok fen o gretim programÖnÖn uygulamalarÖ yapÖlmÖs ve 2005-2006 o gretim yÖlÖnda 4.
ve 5. sÖnÖflarda Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖ adÖ ile yeni o gretim programÖ uygulamaya konulmus tur. 2006-2007 o gretim yÖlÖnda 6. sÖnÖflarda da uygulamaya gecilen o gretim programÖnÖn, her yÖl kademeli olarak uygulamasÖ yapÖlacaktÖr. Bu aras tÖrmada, 2000 yÖlÖnda uygulamaya konulan fen bilgisi o gretim programÖ ile 2005 yÖlÖnda uygulamaya gecen fen ve teknoloji o gretim programÖnÖn degis ik yo nleri ile analizi yapÖlmÖs tÖr.
Verilerin elde edilmesi icin Sahin ve dig. (2005) tarafÖndan, Malcolm Provusçun FarklÖlÖklar (Discrepancy) modeli ile Stakeçin Uyumluluk/- Uygunluk (Countenance) modelinden faydalanÖlarak olus turulan o lcek kullanÖlmÖs tÖr. Belirlenen o lcek, 2006 yÖlÖnÖn Haziran ayÖnda KÖrs ehir Egitim Faku ltesiçnde du zenlenen Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖnÖ TanÖtma Seminerine katÖlan 71 fen bilgisi o gretmenine uygulanmÖs tÖr. O gretmen- lerden, eski ve yeni uygulayacaklarÖ o gretim programlarÖnÖ belirlenen kriter- lere go re (Fen O gretim ProgramlarÖnÖn AmaclarÖnÖn Bas arÖlma Du zeyleri, Iceriklerinin Degerlendirilmesi, O grenme-O gretme Su reclerinin Degerlendi- rilmesi, FarklÖ O gretim Yo ntemlerinin KullanÖlma Du zeyleri, O gretmenin
Egitim Faku ltesi Dergisi
http://kutuphane. uludag. edu. tr/Univder/uufader. htm
Rolu ve Degerlendirme) degerlendirmeleri istenmis tir. O gretmenlerin go ru s - lerine go re, fen ve teknoloji o gretim programÖnÖn incelenen kriterler yo - nu nden istenileni sagladÖgÖ yo nde olmus tur.
Anahtar Kelimeler: Fen ve Teknoloji O gretimi, O gretim ProgramÖnÖn Degerlendirilmesi, YapÖlandÖrmacÖ O gretim.
Abstract. It can be seen that development of science teaching curriculum has started in 1960s. Until the present time, a number of science teaching curricula have been put into practice and in 2005-2006 academic year a new curriculum called Science and Technology Teaching Programme has been put into practice for the 4th and 6th grade classes. In the 2006-2007 academic year, the new prowram has also started to be applied for the 6th classes and it is going to continue to be applied gradually. In this study, science teaching curriculum which was started to be applied in 2000 and science and technology teaching curriculum which has started to be applied in 2005 were compared.
In order to collect the necessary data a scale developed by Sahin and the others (2005) making use of the Discrepacy Model of Malcolm Provus and Countenance Model of Stake. The scale was distibuted and then replied by the 71 science teachers who attended presentation seminar of science and technology curriculum in June, 2006. The teachers were asked to evaluate the new program according to the defined criterion (success rate of the goals of the program, content analysis, teaching-learning process, level of the use of techniques, teachersç roles and assessment). As the result of the evaluation, science and technology curriculum was found to be superior than science teaching curriculum based on the defined criterion according to the teachersç opinions.
Key Words: Science and Technology Teaching, Evaluation of Teaching Programme, Constructivist Teaching.
1. Giris
Her u lke egitimindeki genel amaclarÖ cercevesinde, o grencileri istenilen du zeyde yetis tirmek icin belirli o gretim programlarÖ gelis tirilmektedir. Bu o gretim programlarÖndan birisi de fen o gretim programlarÖdÖr. Ilko gretim du zeyinde verilecek fen o gretimi ile cocuklarÖn cevresini anlamaya yo nelik bilgi edinmesini saglama ve bir du s u nce sistemi gelis tirme, amaclardan birisi olarak belirtilmektedir.
Fen o gretim programlarÖ kavramsal temelli olarak, aras tÖrma ve modelleme ilis kili bicimde hem teknoloji, hem de fen bilimlerinin temel alanlarÖ ile ilis kilendirilmelidir (Lewis, 2006). Fen o gretim programlarÖnÖn gelis tirilmesinde ve bu programlarÖn uygulanma bicimlerinde degis ikliklere gidilmelidir. Genellikle geleneksel olarak olus turulan fen o gretim programlarÖnda temel noktalarÖn s unlar oldugu go ru lmektedir (Bencze ve Hodson, 1999):
• Go zlemler, gu venilir bilgileri elde etmek icin kullanÖlÖr.
• Fen bilimleri go zlemlerle bas lar.
• Deneyler, o gretimin belirleyicisi olarak alÖnÖr.
• Bilimsel du s u nme basit olarak alÖnmaktadÖr.
• Fen bilimleri, gercek calÖs malarÖ icerir ve degis im yoktur.
Degis in fen mu fredatlarÖnda ise bas lÖca s u noktalarÖn temel alÖndÖgÖ go ru lmektedir:
• O gretmenin aktif olacagÖ o gretim etkinlikleri oldukca azdÖr.
• Fen bilimlerinin alt alanlarÖna yogunlas ÖlÖr.
• C alÖs ma sayfalarÖ, uygulama o rnekleri ve yeterli materyal vardÖr.
• O grencinin kendisinin yapabilecegi basit calÖs malar vardÖr.
• DÖs cevreden mu mku n oldugunca yararlanÖlÖr.
Tu rkiyeçdeki fen o gretim programÖ gelis tirme calÖs malarÖ ilerleyen teknoloji ile paralel olarak yenilenme yolunda ilerlemektedir. Egitim politikalarÖnÖ belirleyen u lkelerde, o gretim programÖnÖ hazÖrlayan uzmanlarÖn ve aras tÖr- macÖlarÖn kendi egitim sistemlerindeki is leyis i daha iyi anlayabilmek amacÖ ile degis ik ulusal ve uluslar arasÖ du zeyde degerlendirmeler yapÖlmaktadÖr.
Bu degerlendirme calÖs malarÖndan birisi de TIMSS- 1999 ÜU cu ncu Uluslar ArasÖ Matematik ve Fen Bilgisi C alÖs masÖ„ raporudur. Bu calÖs mada Tu rkiyeçnin durumu incelendiginde, projeye giren 38 u lkeden 31. sÖrada yer aldÖgÖ go ru lmektedir (EARGED, 2003). Yine Tu rkiyeçnin de degerlendirilen u lkelerin icinde bulundugu PISA-2003 projesinde 15 yas grubu o grencilerin temel egitim sonunda hayata ne kadar hazÖrlandÖklarÖ; matematik, problem co zme, okuma ve anlama, fen bilimlerindeki anlama becerilerine ne derece sahip olduklarÖ aras tÖrÖlmÖs tÖr. Bu rapora go re, Tu rkiyeçnin OECD u lkeleri ortalamasÖnÖn alt sÖralarÖnda bulundugu go ru lmu s tu r (EARGED, 2005). Yine PISA-2006 projesine Tu rkiyeçden 160 okuldan 4942 o grenci katÖlmÖs , fen bilimleri alanÖnda en yu ksek ortalama bas arÖ puanÖnÖ Finlandiya (563 puan)
alÖrken, Tu rkiye ise 424 puanla Romanya, Bulgaristan, U rdu n, Uruguay, Tayland gibi u lkelerle es it du zeyde kalmÖs tÖr. Tu rkiyeçdeki o grencilerin
%77.9çunun ikinci du zeyde veya daha as agÖsÖnda oldugu go ru lmu s tu r (EARGED, 2006a).
Tu rkiyeçnin bu projelerde aldÖgÖ puanlar go z o nu ne alÖnarak yeni mu fredatlarÖn olus turulmasÖnÖn gerekliligi ortaya konulmus tur. Gu nu mu zde o grencilerin o gretim ortamÖna aktif olarak katÖldÖgÖ, bilgilerini kendilerinin yapÖlandÖrdÖgÖ, yanlÖs kavramalarÖnÖn belirlenerek, bunlarÖn giderilmesine yo nelik calÖs malarÖ iceren o gretim yaklas ÖmlarÖ benimsenmeye bas landÖgÖ icin, Milli Egitim BakanlÖgÖçnÖn ilgili birimlerinde calÖs malara gidilmis ve yeni bir fen o gretim programÖ hazÖrlanmÖs tÖr.
Talim ve Terbiye Kurulu Bas kanlÖgÖ, 2004 yÖlÖ program reformu cerce- vesinde, Fen Dersleri O zel Ihtisas Komisyonu tarafÖndan, ilko gretim kurum- larÖnÖn fen bilgisi o gretim programÖnda ko klu degis iklikler gercekles - tirilmis tir. Fen bilgisi o gretim programÖnÖn ismi, fen ve teknoloji dersi o gretim programÖ olarak degis tirilmis tir.
Fen ve Teknoloji Dersi O gretim ProgramÖnÖn iki ana bo lu mden olus tugu go ru lmektedir. ProgramÖn Temelleri bas lÖgÖndaki birinci bo lu mde;
programÖn vizyonu, teknoloji boyutu, o grenme-o gretme ve degerlendirme ile ilgili temel felsefesi ve bunlarÖn o gretim programlarÖna en etkin s ekilde yansÖmasÖ icin o gretim programlarÖnÖn du zenlenmesindeki ilkeler ortaya konulmus tur. O grenme AlanlarÖ ve U niteler bas lÖklÖ ikinci bo lu mde ise ÜProgramÖn Temelleri„ nde anlatÖlan ilkelere uygun olarak hazÖrlanan 4., 5., 6., 7., 8. sÖnÖf fen ve teknoloji kazanÖmlarÖ; o grenme-o gretme-degerlendirme icin etkinlik o rnekleri ile acÖklanmÖs tÖr (MEB, 2005). ProgramÖn hazÖrlan- masÖnda bircok u lkenin fen o gretim programlarÖnÖn incelendigi ve Tu rkiyeçdeki yo relerin cografik ve fiziki alt yapÖlarÖnÖn go z o nu nde bulunduruldugu ifade edilmektedir. AyrÖca fen ve teknoloji dersinin haftalÖk ders saati, 3 saatten 4 saate cÖkarÖlmÖs tÖr. Fen ve Teknoloji Dersi O gretim ProgramÖnda, vizyon olarak, Übireysel farklÖlÖklarÖ ne olursa olsun bu tu n o grencilerin fen ve teknoloji okur-yazarÖ olarak yetis mesi„ hedeflenmis tir.
Fen ve teknoloji okur-yazarÖ bireylerin, bilgiye ulas mada ve kullanmada, problemleri co zmede, fen ve teknoloji ile ilgili sorunlar hakkÖnda olasÖ riskleri, yararlarÖ ve eldeki secenekleri dikkate alarak karar vermede ve yeni bilgi u retmede daha etkin olacagÖ acÖklanmÖs tÖr. Bu amacla fen ve teknoloji okur-yazarlÖgÖ icin 7 boyut du s u nu lmu s tu r. Bunlar (MEB, 2005);
1. Fen Bilimleri ve Teknolojinin DogasÖ, 2. Anahtar Fen KavramlarÖ,
3. Bilimsel Su rec Becerileri (BSB),
4. Fen-Teknoloji-Toplum-C evre (FTTC ) ilis kileri, 5. Bilimsel ve Teknik Psiko-motor Beceriler, 6. Bilimin O zu nu Olus turan Degerler, 7. Fene Ilis kin Tutum ve Degerler (TD)çdir.
Fen ve Teknoloji Dersi O gretim ProgramÖnda, teknoloji ile fen bilimlerinin ilis kili olarak incelendigi go ru lmektedir. Fen ve teknolojiyi birbirinden ayÖran en o nemli o zelliginin, amaclarÖnÖn farklÖ olmasÖndan kaynaklandÖgÖ acÖklanmÖs tÖr. Buna go re fenin amacÖnÖn dogal du nyayÖ anlayarak acÖkla- maya calÖs mak; teknolojinin amacÖ ise insanlarÖn istek ve ihtiyaclarÖnÖ kars Ölamak icin dogal du nyada degis iklikler yapmak, oldugu ifade edilmis tir (MEB, 2005).
2000 yÖlÖnda uygulamaya konulan ve halen 8. sÖnÖflarda da uygulamasÖ devam eden fen bilgisi o gretim programÖnÖn bircok aras tÖrmacÖ tarafÖndan degerlendirilmesinin yapÖldÖgÖ go ru lmektedir. Bu yapÖlan calÖs malarÖn ince- lenmesi ve kars Ölas Ölan sorunlarÖn neler oldugunun go ru lmesi, fen ve tek- noloji o gretim programÖnÖn is leyis i hakkÖnda o nemli ipuclarÖ verebilecektir.
Akdeniz, Yigit ve Kurt (2002) yaptÖgÖ calÖs mada, 2000 yÖlÖnda hazÖrlanan fen bilgisi o gretim programÖn daha o nceki fen bilgisi o gretim programlarÖndan farklÖlÖklarÖnÖn olup olmadÖgÖnÖ, o gretmen go ru s lerine go re incelemis ve beklenen o lcu de degis ikligin go ru ldu gu nu acÖklamÖs tÖr. 2000 yÖlÖnda hazÖrlanan fen bilgisi o gretim programÖnda, u nitelerin iceriginin bilimsel su recler yolu ile kazanÖlmasÖna go re du zenlendigi belirtilmektedir. HazÖr bilgiyi aktaran program yerine, bilgiye ulas ma becerisine yo nelik, problem co zme becerilerini gelis tirici fen programlarÖnÖn daha etkili oldugu, program icinde vurgulanmaktadÖr (Kaptan ve Korkmaz, 2001). Genc ve Ku cu k (2003) yaptÖgÖ calÖs mada, mevcut uygulamadaki fen bilgisi o gretim programÖnÖn, o gretmenler tarafÖndan klasik anlamda o gretmen merkezli o gretim programÖ anlayÖs Ö icinde ve mevcut bilimsel ilkelerin dogrudan o grencilere aktarÖmÖnÖ iceren o gretim uygulamalarÖnÖ kullandÖklarÖnÖ belirtmis lerdir. Buradan, fen bilgisi o gretim programÖndaki temel amaclar dikkate alÖnarak olus turulan o grenci merkezli o gretim etkinliklerinden uzaklas ÖldÖgÖ, o gretmen merkezli o gretim calÖs malarÖnÖn yapÖldÖgÖ sonucuna ulas ÖlmaktadÖr. Demirbas ve Yagbasan (2003) fen bilgisi o gretim programÖnÖ uygulayan o gretmenlerin, uygulama sÖrasÖnda onlara rehberlik edecek o gretmen kÖlavuz kitaplarÖnÖn olmasÖ gerektigini ifade etmis lerdir. AkpÖnar ve dig. (2005) yapmÖs olduklarÖ calÖs mada fen bilgisi o gretim programÖnÖ hedef ve icerik boyutunda
degerlendirmis ve o grencilerin olumlu yaklas Ömlara sahip oldugunu acÖklamÖs tÖr.
2005-2006 yÖllarÖnda 4.-5. sÖnÖflarda uygulamaya konulan ve s u anda 7. ve 8.
sÖnÖflarda da uygulamasÖ devam eden Fen ve Teknoloji o gretim programÖnÖn pilot denemelerinin degerlendirmesi yapÖlmÖs tÖr. 6. SÖnÖflar icin yapÖlan pilot calÖs malara go re, o gretmenlerin ihtiyaclarÖnÖn o lcme ve degerlendirme, o zel o gretim bilgisi, bilgi teknolojilerinden yararlanma, etkinlik hazÖrlama noktalarÖnda destege ihtiyaclarÖnÖn oldugunu belirtilmektedir (EARGED, 2006b). Bas dag ve Gu nes (2006) calÖs masÖnda, Fen Bilgisi ve Fen ve Tekno- loji o gretim programlarÖnÖn bilimsel su recleri kazandÖrmasÖ bakÖmÖndan incelemesini yapmÖs lar, sonucta Fen ve Teknoloji o gretim programÖnÖn bilimsel su recleri kazandÖrmada daha etkili oldugunu ortaya koymus tur.
Dindar ve YangÖn (2007) calÖs masÖnda, 2005-2006 o gretim yÖlÖnda 4. ve 5.
sÖnÖflarda uygulamaya konulan fen ve teknoloji o gretim programÖnÖn 75 sÖnÖf o gretmeni tarafÖndan degerlendirilmesini istemis tir. O gretmenlerin go ru s - lerinin, o gretim su reci boyunca olumsuz seyrettigi ifade edilmis tir. Bal ve Bakar (2006) Fen Bilgisi ve Fen ve Teknoloji o gretim programÖnÖn FTTC kazanÖmlarÖ bakÖmÖndan kars Ölas tÖrmasÖnÖ yapmÖs tÖr. Fen ve Teknoloji o gretim programÖnda FTTC kazanÖmlarÖnÖn biyoloji konularÖnda daha fazla yer aldÖgÖ ortaya konulmus tur. Go mleksiz ve Bulut (2007), o gretmen go ru s lerine go re deneme uygulamalarÖ yapÖlan Fen ve Teknoloji o gretim programÖnÖn degerlendirmesini 4. ve 5. sÖnÖflar icin yapmÖs tÖr. Aras tÖrma bulgularÖna go re programda o n go ru len kazanÖmlar, kapsam, egitim durumu ve degerlendirme boyutunun yeterli du zeyde oldugu go ru lmu s tu r.
Egitim anlayÖs Önda yapÖlan tu m yenilikci calÖs malarÖn bas arÖya ulas masÖ, sadece o gretim programlarÖnÖn gelis tirilip degerlendirilmesi ile degil, aynÖ zamanda egitim sistemi icinde programlarÖn uygulayÖcÖlarÖ olan o gret- menlerin, sÖnÖflarÖnda kullanacaklarÖ o grenme ve o gretme etkinliklerini, hedeflenen bicimde uygulamasÖna baglÖdÖr (C epni, Ku cu k ve Bacanak, 2003). HazÖrlanan o gretim programÖnÖn, hazÖrlandÖgÖ felsefeye uygun bir bicimde uygulanmasÖ o gretim programÖnÖn sÖnÖf ortamÖna tas ÖnmasÖ ile mu mku n olacaktÖr. Bu amacla, fen ve teknoloji o gretim programÖnÖ uygu- layacak olan fen bilgisi o gretmenlerinin, yeni ve eski fen o gretim programlarÖnÖ uygulama o ncesinde bazÖ kriterler acÖsÖndan degerlendirmeleri istenmis tir. Bo ylelikle programa yo nelik olumlu veya olumsuz go ru s ler cercevesinde, programÖn uygulanabilirligi hakkÖnda bir bilgi edinilebilecegi du s u nu lmu s tu r. Bas ka bir aras tÖrma ile fen ve teknoloji o gretim programÖnÖn uygulanmasÖ sÖrasÖnda kars Ölas Ölan olumlu veya olumsuz nitelikteki durumlarÖn analiz edilmesi du s u nu lmektedir. Ortaya konulan durumlarÖn incelenmesi; mu fredatÖn gelis tirilme o ncesi degerlendirme, deneme uygula-
malarÖnÖn degerlendirilmesi ve uygulama sÖrasÖndaki degerlendirilmesi biciminde oldugunda istenilen amaclara daha kolay ulas Ölabilecektir. C u nku her bir as amadaki u stu n veya eksik yo nler belirlenerek gerekli du zenlemeler kolaylÖkla yapÖlabilecektir.
2. Problem Cu mlesi
6. SÖnÖf Fen Bilgisi ve Fen ve Teknoloji O gretim ProgramlarÖnÖn kars Ölas - tÖrÖlmalÖ olarak incelenmesine ilis kin o gretmen go ru s leri nelerdir?
2.1. Alt Problemler
Fen o gretim programlarÖnÖn bundan o nceki do nemlerde bircok uygulama- larÖnÖn yapÖldÖgÖ go ru lmektedir. 2005 yÖlÖnda uygulamaya gecen fen ve teknoloji o gretim programÖ; su rec o ncesi, su rec ici ve su rec sonrasÖnda yapÖlan calÖs malar yo nu nden, modern du zeyde program gelis tirme ilkelerine uygun oldugu so ylenebilir. Fen o gretim programlarÖnÖn istenilen amaca ulas masÖ, o programlarÖ uygulayan o gretmenlerin kars Ölas tÖgÖ sorunlarÖ ya da o nerileri go z o nu ne alÖnarak gercekles ecektir. Bo ylelikle, fen bilgisi o gretmenlerinin, fen bilgisi o gretim programÖ ve fen ve teknoloji o gretim programÖ hakkÖndaki o gretim o ncesi go ru s leri o nem kazanmaktadÖr.
Bu amacla fen bilgisi o gretmenlerinin, fen o gretim programlarÖ hakkÖndaki go ru s leri as agÖda her bir alt problem icin incelenmis tir.
Fen bilgisi o gretmenlerinin fen o gretim programlarÖnÖn;
1. AmaclarÖnÖn bas arÖlma du zeylerine ilis kin go ru s leri nelerdir?
2. Iceriklerinin degerlendirilmesine ilis kin go ru s leri nelerdir?
3. O grenme-o gretme su reclerinin degerlendirilmesine ilis kin go ru s leri nelerdir?
4. FarklÖ o gretim yo ntemlerinin kullanÖlma du zeylerine ilis kin go ru s leri nelerdir?
5. O gretmenin rolu ne ilis kin go ru s leri nelerdir?
6. Degerlendirmeye ilis kin go ru s leri nelerdir?
3. Yontem
3.1. Aras tçrma Modeli
Aras tÖrmada, betimleme-survey yo ntemi kullanÖlmÖs tÖr. Bu yo ntem olaylarÖn, nesnelerin, varlÖklarÖn, kurumlarÖn, gruplarÖn ve ces itli alanlarÖn, ne
oldugunu betimlemeye calÖs an aras tÖrmalarda kullanÖlmaktadÖr (Kaptan, 1991).
3.2. Evren ve O rneklem
Aras tÖrmanÖn evrenini, 2006-2007 o gretim yÖlÖnda fen bilgisi o gretmenligi alanÖnda KÖrs ehir Iliçnde go rev yapmakta olan o gretmenler olus tururken, o rneklemini ise, 2006 yÖlÖnÖn Haziran ayÖnda KÖrs ehir Egitim Faku ltesiçnde du zenlenen Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖnÖ TanÖtma Seminerine katÖlan 71 fen bilgisi o gretmeni olus turmaktadÖr.
3.3. Veri Toplama Arac larç
Aras tÖrmada, yapÖlandÖrmacÖ egitim kuramÖ esas alÖnarak gelis tirilen fen bilgisi ve fen ve teknoloji o gretim programlarÖnÖ degerlendirmek icin Malcolm Provusçun FarklÖlÖklar (Discrepancy) modeli ile Stakeçin Uyumluluk/Uygunluk (Countenance) modelinden faydalanÖlarak, Sahin ve dig. (2005) tarafÖndan olus turulan o lcek kullanÖlmÖs tÖr. O lcek, yapÖlandÖr- macÖ yaklas Öma go re programlarÖn degerlendirilmesi bakÖmÖndan o gretmen go ru s lerine yer verdigi icin, aras tÖrmada kullanÖlmasÖnÖn uygun olacagÖ du s u nu lmu s tu r. O lcegi gelis tiren aras tÖrmacÖdan, o lcegin aras tÖrmada kullanÖlabilmesi icin gerekli izinler alÖnmÖs tÖr. O lcek 5çli likert tipinde olus turulmus ve fen o gretim programlarÖnÖn amaclarÖnÖn bas arÖlma du zeyleri, iceriklerinin degerlendirilmesi, o grenme-o gretme su reclerinin degerlendi- rilmesi, farklÖ o gretim yo ntemlerinin kullanÖlma du zeyleri, o gretmenin rolu ve degerlendirme alt bas lÖklarÖnÖ icermis tir. KullanÖlacak o lcegin ayrÖca gu venirlik analizi yapÖlmÖs , Cronbach Alpha gu venirlik katsayÖsÖ 0.95 olarak bulunmus tur. Sahin ve dig.(2005) yaptÖklarÖ gu venirlik analizinde ise bu degeri 0.96 olarak belirtmis lerdir. Bulunan bu degerler gu venirlik icin, yu ksek degerler olarak ifade edilmektedir.
3.4. Verilerin Analizi
Anketlerin uygulama sonucunda elde edilen veriler, frekans ve yu zde yo ntemi kullanÖlarak SPSS 13.00 paket programÖyla co zu mlenmis tir.
4. Bulgular
4.1. Fen O gretim Programlarçnçn Amac larçnçn Bas arçlma Du zeylerine Ilis kin Bulgular
Fen bilgisi o gretmenlerinin, fen o gretim programlarÖnÖn bas arÖlma du zey- lerine ilis kin go ru s leri, as agÖdaki maddelere go re incelenmis tir:
1. Aras tÖrma becerisi gelis tirir.
2. Eles tirel du s u nme becerisi gelis tirir.
3. Problem co zme becerisi gelis tirir.
4. Bilimsel bilgiyi anlama becerisi gelis tirir.
5. Fen kavram ve kuramlarÖ anlama becerisi gelis tirir.
6. Fen toplum ve cevre ilis kilerini anlama becerisi gelis tirir.
7. Dogal du nyayÖ anlama becerisi gelis tirir.
8. Fen ve teknolojiye meraklarÖnÖ gelis tirir.
9. Yeni bilgileri edinme becerisini gelis tirir.
10. Anlas ÖlmadÖk problemlerde co zu m u retme becerisini gelis tirir.
11. Fen ve teknoloji sorunlarÖna sorumluklarÖnÖ gelis tirir.
12. Bilimsel ve rasyonel du s u nme becerilerini gelis tirir.
YukarÖdaki her bir maddeye ilis kin o gretmenlerin vermis oldugu cevaplar, Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖ ve Fen Bilgisi O gretim ProgramÖ icin ayrÖ ayrÖ incelenmis tir. Fen Bilgisi o gretmenlerinin Fen O gretim Program- larÖnÖn AmaclarÖnÖn Bas arÖlma Du zeyleriçne ilis kin vermis oldugu cevaplar Tablo 1 ve 2ç de go sterilmis tir.
Tablo 1. Fen Bilgisi O gretmenlerinin, Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖnÖn AmaclarÖnÖn Bas arÖlma Du zeyine Ilis kin Go ru s leri*
O gretmen Go ru s leri
Maddeler Tamamen
KatÖlÖyorum KatÖlÖyorum KararsÖzÖm KatÖlmÖyorum Hic
KatÖlmÖyorum Bos Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
M 1 28 39.4 36 50.7 6 8.5 1 1.4 - - - - 71 100
M 2 23 32.4 38 53.5 6 8.5 3 4.2 - - - - 71 100
M3 16 22.5 35 49.3 17 23.9 3 4.2 - - - - 71 100
M4 21 29.6 45 63.4 3 4.2 - - - - 2 2.8 71 100
M5 21 29.6 35 49.3 12 16.9 1 1.4 - - 2 2.8 71 100
M6 26 36.6 37 52.1 6 8.5 2 2.8 - - - - 71 100
M7 22 31.0 40 56.3 7 9.9 - - - - 2 2.8 71 100
M8 32 45.1 29 40.8 7 9.9 2 2.8 - - 1 1.4 71 100
M9 18 25.4 39 54.9 8 11.3 3 4.2 - - 3 4.2 71 100
M10 17 23.9 38 53.5 14 19.7 1 1.4 - - 1 1.4 71 100
M11 13 18.3 45 63.4 9 12.7 2 2.8 - - 2 2.8 71 100
M12 19 26.8 37 52.1 12 16.9 2 2.8 - - 1 1.4 71 100
(*O gretmenlerin uygulamayÖ yaptÖklarÖnda, kars Ölas abilecekleri durumu go z o nu ne alarak cevaplamalarÖ istenmis tir.)
Tablo 1 incelendiginde, o gretmenlerin bu yu k cogunlugunun fen ve teknoloji o gretim programÖnÖn amaclarÖnÖn bas arÖlma du zeyine ilis kin 12 kriter icin katÖlÖyorum ve tamamen katÖlÖyorum du zeyinde cevap verdigi go ru lmu s tu r.
O gretmenlerden; % 23, 9çu (n=17) fen ve teknoloji o gretim programÖnÖn Üproblem co zme becerisi gelis tirme (M3)„ ile ilgili maddesinde; % 16,9çu (n=12) ÜFen kavram ve kuramlarÖ anlama becerisini gelis tirme (M5)„ ile ilgili maddesinde kararsÖz kaldÖklarÖnÖ belirtmis lerdir.
Tablo 2. Fen Bilgisi O gretmenlerinin, Fen Bilgisi O gretim ProgramÖnÖn AmaclarÖnÖn Bas arÖlma Du zeyine Ilis kin Go ru s leri
O gretmen Go ru s leri
Maddeler Tamamen
KatÖlÖyorum KatÖlÖyorum KararsÖzÖm KatÖlmÖyorum Hic
KatÖlmÖyorum Bos Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
M 1 3 4.2 25 35.2 15 21.1 27 38.0 - - 1 1.4 71 100
M 2 2 2.8 24 33.8 16 22.5 21 29.6 4 5.6 4 5.6 71 100
M3 6 8.5 37 52.1 12 16.9 14 19.7 1 1.4 1 1.4 71 100
M4 2 2.8 30 42.3 13 18.3 19 26.8 2 2.8 5 7.0 71 100
M5 4 5.6 30 42.3 15 21.1 20 28.2 1 1.4 1 1.4 71 100
M6 7 9.9 27 38.0 11 15.5 21 29.6 3 4.2 2 2.8 71 100
M7 3 4.2 35 49.3 12 16.9 16 22.5 2 2.8 3 4.2 71 100
M8 2 2.8 27 38.0 12 16.9 25 35.2 4 5.6 1 1.4 71 100
M9 2 2.8 24 33.8 16 22.5 22 31.0 3 4.2 4 5.6 71 100
M10 3 4.2 18 25.4 19 26.8 28 39.4 2 2.9 1 1.4 71 100
M11 4 5.6 15 21.1 17 23.9 29 40.8 3 4.2 3 4.2 71 100
M12 2 2.8 23 32.4 19 26.8 24 33.8 3 4.2 - - 71 100
Tablo 2 incelendiginde, o gretmenlerin o nemli bir kÖsmÖ fen bilgisi o gretim programÖ ile ilgili olarak, her bir madde icin eksikliklerin oldugunu belirtmektedirler. O rnegin o gretmenlerin %38ç i (n=27) fen bilgisi o gretim programÖnÖn Üaras tÖrma becerisi gelis tirmedigini (M1)„ ; %35,21çi (n=25) Üeles tirel du s u nme becerisi gelis tirmedigini (M2)„ ; %40ç Ö (n=29) Üfen ve teknolojiye merakÖ gelis tirmedigini (M8)„ , %42,25çi (n=30) Üanlas ÖlmadÖk problemlerde co zu m u retme becerisini gelis tirmedigini (M10)„ , %45,07çsi (n=32) Üfen ve teknoloji sorunlarÖna sorumluklarÖnÖ gelis tirmedigini (M11)„
acÖklamÖs lardÖr.
Tablo 1 ve 2çdeki sonuclar incelendiginde, fen ve teknoloji o gretim programÖnÖn amaclarÖnÖn bas arÖlma du zeylerinin, fen bilgisi o gretim progra- mÖna go re yu ksek du zeyde oldugu go ru lmektedir.
4.2. Fen O gretim Programlarçnçn Ic eriklerinin Degerlendirilmesine Ilis kin Bulgular
Fen bilgisi o gretmenlerinin, fen o gretim programlarÖnÖn iceriklerinin degerlendirilmesine ilis kin go ru s leri, as agÖdaki maddelere go re incelenmis tir:
1. Dersin amaclarÖyla uyumludur.
2. O grencilerin ihtiyaclarÖna uygundur.
3. O grencilerin hayatlarÖ ile ilgilidir.
4. O grenciler icin ilgi cekicidir.
5. O grencilerin cevre ile olan baglarÖnÖ gu clendirir.
6. Diger derslerle bu tu nles tirilebilir.
7. O grencilerde aras tÖrma istegi olus turur.
8. U nitelerde degis iklik yapmaya uygundur.
9. Bilgiler gercek yas amdaki bicimi ile sunulur.
10. O grencilerin yeteneklerini ortaya cÖkarÖr.
11. YakÖndan uzaga, basitten karmas Öga bir yol izlenir.
12. C evreye ve kasabaya uygun etkinlikler vardÖr.
13. Gu ncel konular proje olarak verilebilir.
14. O grencilerin du s u ncelerini paylas abilmelerini saglar.
15. SarmallÖk ilkesi esas alÖnmÖs tÖr.
YukarÖdaki her bir maddeye ilis kin o gretmenlerin vermis oldugu cevaplar, Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖ ve Fen Bilgisi O gretim ProgramÖ icin ayrÖ ayrÖ incelenmis tir. Fen Bilgisi o gretmenlerinin Fen O gretim Programla- rÖnÖn iceriklerinin degerlendirilmesine ilis kin vermis oldugu cevaplar Tablo 3 ve 4ç te go sterilmis tir.
Tablo 3. Fen Bilgisi O gretmenlerinin, Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖnÖn Iceriginin Degerlendirilmesine Ilis kin Go ru s leri*
O gretmen Go ru s leri Maddeler Tamamen
KatÖlÖyorum
KatÖlÖyorum KararsÖzÖm KatÖlmÖyorum Hic KatÖlmÖyorum
Bos Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
M1 19 26.8 37 52.1 14 19.7 1 1.4 - - - - 71 100
M2 18 25.4 37 52.1 10 14.1 3 4.2 - - 3 4.2 71 100
M3 21 29.6 34 47.9 11 15.5 - - - - 5 7.0 71 100
M4 32 45.1 31 43.7 8 11.3 - - - - - - 71 100
M5 35 49.3 30 42.3 6 8.5 - - - - - - 71 100
M6 23 32.4 34 47.9 13 18.3 1 1.4 - - - - 71 100
M7 32 45.1 28 39.4 10 14.1 1 1.4 - - - - 71 100
M8 16 22.5 35 49.3 15 21.1 4 5.6 1 1.4 - - 71 100
M9 22 31.0 40 56.3 7 9.9 - - - - 2 2.8 71 100
M10 35 49.3 26 36.6 9 12.7 - - - - 1 1.4 71 100
M11 23 32.4 43 60.6 4 5.6 - - - - 1 1.4 71 100
M12 19 26.8 24 33.8 17 23.9 7 9.9 3 4.2 1 1.4 71 100
M13 29 40.8 33 46.5 6 8.5 2 2.8 - - 1 1.4 71 100
M14 32 45.1 31 43.7 7 9.9 - - - - 1 1.4 71 100
M15 37 52.1 26 36.6 7 9.9 - - - - 1 1.4 71 100
(*O gretmenlerin uygulamayÖ yaptÖklarÖnda, kars Ölas abilecekleri durumu go z o nu ne alarak cevaplamalarÖ istenmis tir.)
Tablo 3 incelendiginde, o gretmenlerin o nemli bir kÖsmÖ fen ve teknoloji o gretim programÖnÖn icerigi ile ilgili olarak, her bir madde icin gercekles me du zeyinde go ru s lerini acÖklamÖs lardÖr. O rnegin fen bilgisi o gretmenlerinin
%78,87çsi (n=56) ÜamaclarÖn dersle uyumlu oldugunu (M1)„ , %85,91çi (n=61) Üo grencilerin yeteneklerini cÖkardÖgÖnÖ (M10)„ , %87,32 âsi (n=62) Ügu ncel konularÖn proje olarak verilebildigini (M13)„ belirtmis lerdir. Yine o gretmenlerin %14ç u (n=10) Ücevreye ve kasabaya o rnek etkinlik olmadÖgÖnÖ (M12)„ , %21,12çsi (n=15) Üu nitelerde degis iklik yapmada (M8)„
kararsÖz olduklarÖnÖ acÖklamÖs lardÖr.
Tablo 4. Fen Bilgisi O gretmenlerinin, Fen Bilgisi O gretim ProgramÖnÖn Iceriginin Degerlendirilmesine Ilis kin Go ru s leri
O gretmen Go ru s leri Maddeler Tamamen
KatÖlÖyorum
KatÖlÖyorum KararsÖzÖm KatÖlmÖyorum Hic KatÖlmÖyorum
Bos Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
M1 8 11.3 34 47.9 10 14.1 17 23.9 2 2.8 - - 71 100
M2 6 8.5 17 23.9 16 22.5 25 35.2 5 7.0 2 2.8 71 100
M3 7 9.9 24 33.8 12 16.9 20 28.2 3 4.2 5 7.0 71 100
M4 8 11.3 20 28.2 12 16.9 25 35.2 4 5.6 2 2.8 71 100
M5 6 8.5 28 39.4 18 25.4 15 21.1 3 4.2 1 1.4 71 100
M6 5 7.0 30 42.3 17 23.9 17 23.9 1 1.4 1 1.4 71 100
M7 5 7.0 17 23.9 17 23.9 24 33.8 6 8.5 2 2.8 71 100
M8 5 7.0 20 28.2 15 21.1 28 39.4 2 2.8 1 1.4 71 100
M9 5 7.0 25 35.2 14 19.7 21 29.6 4 5.6 2 2.8 71 100
M10 2 2.8 23 32.4 16 22.5 23 32.4 4 5.6 3 4.2 71 100
M11 6 8.5 33 46.5 11 15.5 18 25.4 1 1.4 2 2.8 71 100
M12 6 8.5 18 25.4 12 16.9 28 39.4 7 9.9 - - 71 100
M13 9 12.7 32 45.1 9 12.7 17 23.9 3 4.2 1 1.4 71 100
M14 3 4.2 28 39.4 17 23.9 20 28.2 2 2.8 1 1.4 71 100
M15 4 5.6 16 22.5 14 19.7 31 43.7 6 8.5 - - 71 100
Tablo 4 incelendiginde, fen bilgisi o gretim programÖna ilis kin, o gretmenlerin
%56,33çu (n=40) Üdersin amaclarÖ ile uyumlu oldugunu (M1)„ , %42,25çi (n=30) Üo grencilerin ihtiyaclarÖna uygun olmadÖgÖnÖ (M2)„ , %40,84çu (n=29) Üo grenciler icin ilgi cekici olmadÖgÖnÖ (M4)„ , %49,29çu (n=35) Üdiger derslerle bu tu nles tirilebildigini (M6)„ , %49,29çu (n=35) Ücevreye ve kasabaya uygun etkinlik olmadÖgÖnÖ (M12)„ , % 52,51ç i (n=37) ÜsarmallÖk ilkesinin esas alÖnmadÖgÖnÖ (M15)„ belirtmis lerdir.
Tablo 3 ve 4ç deki sonuclar incelendiginde, o gretmenler tarafÖndan fen ve teknoloji o gretim programÖnÖn iceriginin genel olarak yeterli du zeyde oldugu go ru lmektedir. Fen bilgisi o gretim programÖnÖn icerik bakÖmÖndan u stu n oldugu kÖsÖmlar olmasÖna ragmen, genel olarak eksik yo nlerinin oldugu go ru lmektedir.
4.3. Fen O gretim Programlarçnçn, O grenme-O gretme Su rec lerinin Degerlendirilmesine Ilis kin Bulgular
Fen bilgisi o gretmenlerinin, fen o gretim programlarÖnÖn o grenme-o gretme su reclerinin degerlendirilmesine ilis kin go ru s leri, as agÖdaki maddelere go re incelenmis tir:
1.O grenciler aktif rol alÖyor.
2.O grenme ortamÖ iyiles tiriliyor.
3.FarklÖ o grenme etkinlikleri du zenleniyor.
4.C evre ile etkiles im halinde o greniliyor.
5.Sevgi, saygÖ, hos go ru gelis tiriliyor.
6.Bilgi depolamak yerine kis iligi gelis tiriliyor.
7.Bilgi ve beceriler gereksinimleriyle o rtu s u yor.
8.O grencilerin bilgileri hatÖrlamalarÖ o nemseniyor.
9.Teknoloji etkin olarak kullanÖlÖyor.
10.Dersler cocuklar icin zevkli ve eglencelidir.
YukarÖdaki her bir maddeye ilis kin o gretmenlerin vermis oldugu cevaplar, Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖ ve Fen Bilgisi O gretim ProgramÖ icin ayrÖ ayrÖ incelenmis tir. Fen Bilgisi o gretmenlerinin Fen O gretim Program- larÖnÖn o grenme-o gretme su reclerinin degerlendirilmesine ilis kin vermis oldugu cevaplar Tablo 5 ve 6ç da go sterilmis tir.
Tablo 5. Fen Bilgisi O gretmenlerinin, Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖnÖn O grenme-O gretme Su reclerinin Degerlendirilmesine Ilis kin
Go ru s leri*
O gretmen Go ru s leri
Maddeler Tamamen
KatÖlÖyorum KatÖlÖyorum KararsÖzÖm KatÖlmÖyorum Hic
KatÖlmÖyorum Bos Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
M1 46 64.8 21 29.6 4 5.6 - - - - - - 71 100
M2 29 40.8 28 39.4 12 16.9 2 2.8 - - - - 71 100
M3 33 46.5 35 49.3 2 2.8 - - - - 1 1.4 71 100
M4 30 42.3 31 43.7 9 12.7 1 1.4 - - - - 71 100
M5 22 31.0 28 39.4 20 28.2 - - 1 1.4 - - 71 100
M6 30 42.3 29 40.8 11 15.5 - - 1 1.4 - - 71 100
M7 11 15.5 45 63.4 15 21.1 - - - - - - 71 100
M8 15 21.1 34 47.9 19 26.8 1 1.4 - - 2 2.8 71 100
M9 23 32.4 30 42.3 15 21.1 2 2.8 - - 1 1.4 71 100
M10 26 36.6 33 46.5 10 14.1 1 1.4 1 1.4 - - 71 100
(*O gretmenlerin uygulamayÖ yaptÖklarÖnda, kars Ölas abilecekleri durumu go z o nu ne alarak cevaplamalarÖ istenmis tir.)
Tablo 5 incelendiginde, fen ve teknoloji o gretim programÖna ilis kin, o gretmenlerin % 94,4ç u (n=67) Üo grencilerin aktif rol oynadÖgÖnÖ (M1)„ , % 95,8çi (n=68) ÜfarklÖ o gretim etkinlikleri du zenlendigini (M3)„ , %86çsÖ (n=61) Ücevre ile etkiles im halinde o grenildigini (M4)„ , %78,9çu (n=56) Übilgi ve becerilerin gereksinimleri ile o rtu s tu gu nu (M7)„ , % 74,7çsi (n=53) Üteknolojinin etkin olarak kullanÖldÖgÖnÖ (M9)„ , % 83,1ç i (n=59) Üderslerin o grenciler icin zevkli ve eglenceli oldugunu (M10)„ belirtmis lerdir.
Tablo 6. Fen Bilgisi O gretmenlerinin, Fen Bilgisi O gretim ProgramÖnÖn O grenme-O gretme Su reclerinin Degerlendirilmesine Ilis kin Go ru s leri
O gretmen Go ru s leri Maddeler Tamamen
KatÖlÖyorum
KatÖlÖyorum KararsÖzÖm KatÖlmÖyorum Hic KatÖlmÖyorum
Bos Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
M1 5 7.0 22 31.0 14 19.7 25 35.2 4 5.6 1 1.4 71 100
M2 2 2.8 23 32.4 19 26.8 21 29.6 2 2.8 4 5.6 71 100
M3 2 2.8 30 42.3 13 18.3 16 22.5 5 7.0 5 7.0 71 100
M4 5 7.0 26 36.6 14 19.7 20 28.2 3 4.2 3 4.2 71 100
M5 8 11.3 26 36.6 13 18.3 19 26.8 1 1.4 4 5.6 71 100
M6 5 7.0 14 19.7 16 22.5 26 36.6 6 8.5 4 5.6 71 100
M7 6 8.5 13 18.3 23 32.4 23 32.4 5 7.0 1 1.4 71 100
M8 4 5.6 22 31.0 14 19.7 28 39.4 2 2.8 1 1.4 71 100
M9 4 5.6 20 28.2 18 25.7 23 32.4 5 7.0 1 1.4 71 100
M10 4 5.6 19 26.8 18 25.4 24 33.8 5 7.0 1 1.4 71 100
Tablo 6 incelendiginde, fen bilgisi o gretim programÖna ilis kin, o gretmenlerin
% 37ç si (n=27) Üo grencilerin aktif rol oynadÖgÖnÖ (M1)„ , % 45,1çi (n=32) ÜfarklÖ o gretim etkinlikleri du zenlendigini (M3)„ , % 47,9ç u (n=34) ÜprogramÖn, sevgi, saygÖ ve hos go ru gelis tirdigini (M5)„ so ylemis tir. Buna kars Ön o gretmenlerin % 45,1çi (n=32) Üprogramda bilgi depolandÖgÖnÖ ve kis iligi gelis tirmedigini (M6)„ , % 39,4çu (n=28) Ü teknolojinin etkin olarak kullanÖlmadÖgÖnÖ (M9)„ , % 40,8ç i (n=29) Üderslerin o grenciler icin zevkli ve eglenceli olmadÖgÖnÖ (M10)„ belirtmis lerdir.
Tablo 5 ve 6çdaki sonuclar incelendiginde, o gretmenler tarafÖndan fen ve teknoloji o gretim programÖnÖn genel olarak o grenme ve o gretme su recleri bakÖmÖndan u stu n du zeyde oldugu go ru lmektedir. Fen bilgisi o gretim programÖnÖn o grenme ve o gretme su recleri bakÖmÖndan u stu n oldugu
kÖsÖmlar olmasÖna ragmen (M5, M3, M1 gibi), genel olarak eksik yo nlerinin oldugu go ru lmektedir.
4.4. Fen O gretim Programlarçnda Farklç O gretim Yontemlerinin Kullançlma Du zeylerine Ilis kin Bulgular
Fen bilgisi o gretmenlerinin, fen o gretim programlarÖnda farklÖ o gretim yo ntemlerini kullanma du zeyleri, as agÖdaki maddelere go re incelenmis tir:
1. Rol Oynama 7. Grup C alÖs masÖ/Is birligine DayalÖ
2. Soru Cevap 8. Problem C o zme
3. Beyin FÖrtÖnasÖ 9. Drama
4. O rnek Olay Incelemesi 10. Oyun
5. TartÖs ma 11. Go steri
6. AnlatÖm
YukarÖdaki her bir maddeye ilis kin o gretmenlerin vermis oldugu cevaplar, Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖ ve Fen Bilgisi O gretim ProgramÖ icin ayrÖ ayrÖ incelenmis tir. Fen Bilgisi o gretmenlerinin Fen O gretim Program- larÖnda farklÖ o gretim yo ntemlerini kullanma du zeyine ilis kin vermis oldugu cevaplar Tablo 7 ve 8ç de go sterilmis tir.
Tablo 7. Fen Bilgisi O gretmenlerinin, Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖnda FarklÖ O gretim Yo ntemlerini Kullanma Du zeylerine Ilis kin
Go ru s leri*
O gretmen Go ru s leri
Maddeler C ok SÖk SÖk Bazen Seyrek C ok Seyrek Bos Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
M1 22 31.0 38 53.5 9 12.7 - - 1 1.4 1 1.4 71 100
M2 29 40.8 25 35.2 16 22.5 - - 1 1.4 - - 71 100
M3 32 45.1 31 43.7 7 9.9 - - - - 1 1.4 71 100
M4 24 33.8 40 56.3 7 9.9 - - - - - - 71 100
M5 31 43.7 30 42.3 7 9.9 2 2.8 - - 1 1.4 71 100
M6 9 12.7 18 25.4 22 31.0 16 22.5 6 8.5 - - 71 100
M7 37 52.1 29 40.8 3 4.2 - - - - 2 2.8 71 100
M8 17 23.9 31 43.7 15 21.1 5 7.0 2 2.9 1 1.4 71 100
M9 14 19.7 39 54.9 14 19.7 3 4.2 - - 1 1.4 71 100
M10 16 22.5 35 49.3 16 22.5 2 2.8 2 2.8 - - 71 100
M11 18 25.4 32 45.1 17 23.9 2 2.8 2 2.8 - - 71 100
(*O gretmenlerin uygulamayÖ yaptÖklarÖnda, kars Ölas abilecekleri durumu go z o nu ne alarak cevaplamalarÖ istenmis tir.)
Tablo 7 incelendiginde, fen ve teknoloji o gretim programÖna ilis kin, o gretmenlerin % 84,5ç i (n=60) ÜRol oynama (M1)„ , % 88,8ç i (n=63) Übeyin fÖrtÖnasÖ (M3)„ , % 86çsÖ (n=61) ÜtartÖs ma (M5)„ , % 92,9ç u (n=66) Ügrup calÖs masÖ (M7)„ , % 74,6çsÖ (n=53) Üdrama (M9)„ , yo ntemlerini kul- landÖklarÖnÖ ifade etmis lerdir. Bunun yanÖnda o gretmenlerin % 31çi ÜanlatÖm yo ntemini (M6)„ cok seyrek olarak kullandÖklarÖnÖ belirtmis lerdir.
Tablo 8. Fen Bilgisi O gretmenlerinin, Fen Bilgisi O gretim ProgramÖnda FarklÖ O gretim Yo ntemlerini Kullanma Du zeylerine Ilis kin Go ru s leri
O gretmen Go ru s leri
Maddeler C ok SÖk SÖk Bazen Seyrek C ok Seyrek Bos Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
M1 3 4.2 10 14.1 38 53.5 15 21.1 4 5.6 1 1.4 71 100
M2 31 43.7 30 42.3 7 9.9 3 4.2 - - - - 71 100
M3 5 7.0 23 32.4 25 35.2 12 16.9 5 7.0 1 1.4 71 100
M4 7 9.9 19 26.8 31 43.7 13 18.3 1 1.4 - - 71 100
M5 11 15.5 20 28.2 31 43.7 7 9.9 1 1.4 1 1.4 71 100
M6 41 57.7 21 29.6 7 9.9 1 1.4 1 1.4 - - 71 100
M7 3 4.2 18 25.4 28 39.4 14 19.7 6 8.5 2 2.8 71 100
M8 18 25.4 45 63.4 5 7.0 2 4.2 - - - - 71 100
M9 3 4.2 9 12.7 26 36.6 21 29.6 12 16.9 - - 71 100
M10 2 2.8 5 7.0 34 47.9 14 19.7 16 22.5 - - 71 100
M11 9 12.7 26 36.6 21 29.6 7 9.9 8 11.3 - - 71 100
Tablo 8 incelendiginde, fen bilgisi o gretim programÖna ilis kin, o gretmenlerin
% 53,5ç i (n=38) ÜRol oynama (M1)„ yo ntemini bazen kullandÖklarÖnÖ;
% 39,4ç u (n=28) Übeyin fÖrtÖnasÖnÖ (M3)„ sÖklÖkla kullandÖklarÖnÖ, % 43,7çsi (n=31) ÜtartÖs ma (M5)„ yo ntemini sÖklÖkla kullandÖklarÖnÖ, % 39,4ç u (n=28) Ügrup calÖs masÖ (M7)„ yo ntemini bazen kullandÖklarÖnÖ, % 46,5çi (n=33) Üdrama (M9)„ yo ntemini seyrek olarak kullandÖklarÖnÖ ifade etmis lerdir.
Tablo 7 ve 8çdeki sonuclar incelendiginde, o gretmenler tarafÖndan fen ve teknoloji o gretim programÖnÖn ve fen bilgisi o gretim programÖnÖn, farklÖ o gretim yo ntemlerinin kullanÖlmasÖ bakÖmÖndan genel olarak yeterli du zeyde oldugu so ylenebilir.
4.5. Fen O gretim Programlarçnda O gretmenin Rolu ne Ilis kin Bulgular Fen bilgisi o gretmenlerinin, fen o gretim programlarÖnda o gretmenin rollerine ilis kin go ru s leri as agÖdaki maddelere go re incelenmis tir:
1.Kaynaklara ulas maya ve yararlanmaya isteklidir.
2.Aile ile is birligi saglar.
3.O grenci calÖs malarÖnda rehberlik eder.
4.O grenci farklÖlÖklarÖnÖ dikkate alÖr.
5.O gretimi dogru planlar.
6.Meslektas larÖ ile is birligi yapar.
7.C es itli arac ve gereclerden faydalanÖr.
8.Etkinlikleri hayattaki bicimi ile sunar.
9.Gerektiginde etkinligi veya yo ntemi degis tirir.
10.Etkiles im ve is birligine o nem verir.
11.FarklÖ go ru s lere hos go ru lu davranÖr.
12.Elveris li ve destekleyici ortam olus turur.
13.Yaparak yas ayarak o grenmeye imkan verir.
YukarÖdaki her bir maddeye ilis kin o gretmenlerin vermis oldugu cevaplar, Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖ ve Fen Bilgisi O gretim ProgramÖ icin ayrÖ ayrÖ incelenmis tir. Fen Bilgisi o gretmenlerinin Fen O gretim Prog- ramlarÖnda o gretmenin rollerine ilis kin vermis oldugu cevaplar Tablo 9 ve 10ç da go sterilmis tir.
Tablo 9. Fen Bilgisi O gretmenlerinin, Fen ve Teknoloji O gretim ProgramÖnda O gretmenin Rolu ne Ilis kin Go ru s leri*
O gretmen Go ru s leri
Maddeler Tamamen
KatÖlÖyorum KatÖlÖyorum KararsÖzÖm KatÖlmÖyorum Hic
KatÖlmÖyorum Bos Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
M1 33 46,5 30 42.3 6 8.5 2 2.8 - - - - 71 100
M2 19 26.8 40 56.3 9 12.7 1 1.4 1 1.4 1 1.4 71 100
M3 41 57.7 24 33.8 5 7.0 1 1.4 - - - - 71 100
M4 34 47.9 28 39.4 7 9.9 - - 1 1.4 1 1.4 71 100
M5 30 42.3 32 45.1 9 12.7 - - - - - - 71 100
M6 25 35.2 35 49.3 10 14.1 - - - - 1 1.4 71 100
M7 41 57.7 28 39.4 2 2.8 - - - - - - 71 100
M8 30 42.3 35 49.3 6 8.5 - - - - - - 71 100
M9 29 40.8 33 46.5 7 9.9 - - - - 2 2.8 71 100
M10 36 50.7 30 42.3 5 7.0 - - - - - - 71 100
M11 30 42.3 35 49.3 4 5.6 1 1.4 - - 1 1.4 71 100
M12 32 45.1 33 46.5 5 7.0 1 1.4 - - - - 71 100
M13 41 57.7 27 38.0 2 2.8 1 1.4 - - - - 71 100
(*O gretmenlerin uygulamayÖ yaptÖklarÖnda, kars Ölas abilecekleri durumu go z o nu ne alarak cevaplamalarÖ istenmis tir.)
