ARAŞTIRMA METOTLARI VE VERİ TOPLAMA

ARAŞTIRMA METOTLARI

VE VERİ TOPLAMA

• VERİ TOPLAMA SÜRECİ

• Araştırma metotları ifadesinden, verilerin nerelerden, nasıl, kim tarafından, ne zaman, hangi veri toplama aracıyla toplanacağı ve toplanan bu verilerin hangi teknikler kullanılarak değerlendirileceği anlaşılmaktadır.

• Metotları tanımlamaya geçmeden önce kısaca veri çeşitleri hakkında bilgi aktarılması gerekir.

• Veriler, birincil veriler ve ikincil veriler olarak iki ana grupta toplanmaktadır. Birincil veriler, araştırmacının kendisi tarafından toplanan, hali hazırda mevcut olmayan veriler olarak tanımlanabilir. İkincil veriler ise, resmî veya özel kurumlardan, kişilerden, basından, istatistik kurumlarından, kayıt defterlerinden elde edilen kısaca analiz için hazır olan tüm ham veriler olarak tanımlanabilir.

• Örneklem (Sample)

• Ana kitle arasından ana kitleyi temsil edebilecek olan daha küçük kü-

• meye örneklem denir. Ana kitleyi oluşturan tüm elemanlara ulaşmanın

• mümkün olmadığı durumlarda örneklem almaya ihtiyaç duyulur. Örneklem seçiminde genel kabul gören farklı metotlar geliştirilmiştir. Örneğin,

• ana kitle tüm Türkiye’deki üniversite öğrencileri ise, örneklem her ilden

• belli sayıda öğrenci alınarak oluşturabilir. Örneklem aynı zamanda alt

• küme gibi tanımlanabilir. Örneklem seçiminde önemli olan ana kitleyi iyi

• temsil etmesi, geçerlilik ve güvenilirlik seviyesinin yüksek olmasıdır.

VERİ TOPLAMA YÖNTEMLERİ

• Tarama

• Bu kısımda araştırma problemine çözüm bulmak amacıyla kullanıl-

• ması öngörülen araç olarak tarama metodu açıklanmıştır. Literatür tara-

• ması bir önceki bölümde ele alınmıştı. Bu metot daha çok inceleme ça-

• lışmalarında, tahminlerde, istatistiki bir sonuç elde etmede, işletmelerin

• çalışmalarına yön vermede vs. kullanılır. Tarama metodu da kendi içinde

• sınıflandırılabilir. Bunlar; belge üzerinden geçmiş verileri tarama, arşiv in-

• celemesi ve web üzerinden elektronik veri tarama olarak sınıflandırılabilir.

• Görüşme

• Önceden planlanmış, belli kişi veya kişilerle, yine belli bir tarih ve konu-

• da yapılan konuşma, görüşme olarak tanımlanır. Daha çok sosyal bilimlerde

• kullanılan görüşme (röportaj) metodu; yapılandırılmış, yarı yapılandırılmış

• ve yapılandırılmamış görüşme olmak üzere üç sınıfta incelenmektedir. Araş-

• tırmanın gerektirdiği şartlara göre bu üç görüşme metodundan birisi ter-

• cih edilebilir. Görüşmede önemli olan görüşmenin iyi ve düzenli bir şekilde

• kayıt altına alınmasıdır. Bunun için mutlaka planlama yapılmalı ve gerekli

• araç gereç temin edilmelidir.

• Gözlem

• Bulunulan durumda meydana gelen değişikliklerin tespit edilmesine

• denir. Gözlem belli bir zaman aralığı gerektirir. Sadece bir anlık

değişime bakılarak konu hakkında genelleme yapmak doğru olmaz. Bu nedenle seçilen konuya göre zaman aralığının iyi belirlenmesi gerekir.

• Anket

• Anket, başlıca veri toplama araçlarından biridir. Belli bir amaca yö-

• nelik olarak, bir sistem dâhilinde veri toplamak üzere araştırmacı ya da araştırmacılar tarafından geliştirilir. Bir anketin amacı tolere edilebilir ve tamamlanabilir özel bilgiler elde etmektir. Ankete başlamadan önce toplanacak verilerin tanımlanması gerekir.