• Sonuç bulunamadı

KONJEN‹TAL RANULANIN PRENATAL TANISI Aytül Çorbac›o¤lu ESMER, Recep HAS, At›l YÜKSEL, ‹brahim KALEL‹O⁄LU

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "KONJEN‹TAL RANULANIN PRENATAL TANISI Aytül Çorbac›o¤lu ESMER, Recep HAS, At›l YÜKSEL, ‹brahim KALEL‹O⁄LU"

Copied!
4
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

256 257 258

KONJEN‹TAL RANULANIN PRENATAL TANISI

Aytül Çorbac›o¤lu ESMER, Recep HAS, At›l YÜKSEL, ‹brahim KALEL‹O⁄LU

‹stanbul Üniversitesi ‹stanbul T›p Fakültesi, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Anabilim Dal›, ‹stanbul

ÖZET

Konjenital ranula oral kavite taban›ndan kaynaklanan ve sublingual veya submandibular bezin kanallar›nda atrezi ya da kanalizasyon defekti nedeniyle meydana gelen bir mukus retansiyon kistidir. Oral kavitedeki di¤er tümörler gibi do¤umdan hemen sonra üst solunum yolu obstrüksiyonuna ve buna ba¤l› olarak hipoksiye yol açabilir. Daha sonraki dönemlerde ise solunum s›k›nt›s› haricinde konuflma, çi¤neme ve yutma fonksiyonlar›nda bozulma görülebilir.

Konjenital sublingual ranulan›n prenatal tan›s› çok nadirdir ve fetal ultrasonda a¤›z taban›ndan kaynaklanan, dili yukar›ya do¤ru iten avasküler ve anekoik kistik kitle olarak görülür. Obstrüksiyona ba¤l› olarak polihidramniyos geliflebilir ve mide cebi izlenmeyebilir. Ay›r›c› tan›da lenfatik malformasyonlar, epulis, epignatus, tiroglossal kanal kisti ve hemanjiyom yer al›r. Bu makalede prenatal ultrasonografik inceleme ile ranula tan›s› alan bir olguyu sunmaktay›z. 31. gebelik haftas›nda yap›lan detayl› fetal ultrasonda oral kavitede 20 x 17 x 15 mm ölçülerinde septas›z basit anekoik kistik bir yap› oldu¤u izlendi. Kistin duvarlar› düzgün cidarl›yd› ve solid komponenti yoktu. Renkli Doppler incelemesinde kist içinde vaskülerizasyon izlenmedi. 38. gebelik haftas›nda sezaryen ile do¤an bebe¤in a¤z›nda sublingual yerleflimli 1.5 x 1.5 cm ölçülerinde düzgün cidarl› kistik bir yap› izlendi. Solunum s›k›nt›s› olmayan bebekte entübasyon ihtiyac› olmad›. Beslenme zorlu¤undan kaç›nmak amac›yla kistik yap› do¤umdan hemen sonra aspire edildi. Kistin yerleflimi ve mukoid s›v› içeri¤i nedeniyle sublingual ranula teflhisi koyuldu.

Anahtar kelimeler: konjenital ranula, prenatal tan›, prenatal ultrason, sublingual ranula,

Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derne¤i Dergisi, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Cilt: 10, Say›: 4, Sayfa: 256- 9

PRENATAL DIAGNOSIS OF CONGENITAL RANULA SUMMARY

Congenital ranula is a mucous retention cyst which originates from the base of the oral cavity and is caused by sublingual or submandibular canal atresia or canalization defect. As with the other tumors in the oral cavity it may cause upper airway obstruction and hypoxia immediately after delivery. In the following stages of life, apart from the respiratory problems it may cause speach, chewing and swallowing disorders. The prenatal diagnosis of congenital sublingual ranula is very rare, and it presents as an avascular and anechoic cystic mass displacing the tongue upwards on fetal ultrasonography. Polyhydramnios can develop due to the obstruction and stomach may not be visualized.

The differential diagnosis includes lymphatic malformations, epulis, epignatus, tyroglossal canal cyst and hemangioma.

In this paper, we present a case of ranula which was diagnosed during prenatal ultrasonographic examination. The detailed fetal ultrasound scan performed at the 31th week of gestation revealed a non-septated anechoic cyst in the oral cavity measuring 20 x 17 x 15 mm. The cyst had well-defined regular borders with no solid component. Doppler ultrasonography did not show any vascularization within the cyst. After the delivery at the 38th week of gestation, a sublingual cystic mass with regular borders measuring 1.5 x1.5 cm was detected in the mouth of the neonate.

G‹R‹fi

Konjenital ranula yenido¤anda % 0.74 oran›nda görülen, oral kavite taban›ndan kaynaklanan ve sublingual veya submandibular bezin kanallar›nda atrezi ya da kanalizasyon defekti nedeniyle meydana gelen bir mukus retansiyon kistidir(1,2). Ranula oluflumundan k›sa bir süre sonra ekskretuar duktusta rüptür geliflir. Bunun sonucunda ekstravazasyon ve çevre dokularda musinöz yap›n›n birikimi ve sonras›nda inflamatuar reaksiyon ile psödokist oluflumu görülür

(2). Oral kavitedeki di¤er tümörler gibi konjenital ranula, do¤umdan hemen sonra üst solunum yolu obstrüksiyonuna ve buna ba¤l› olarak hipoksiye yol açabilir. Daha sonraki dönemlerde ise solunum s›k›nt›s›

haricinde konuflma, çi¤neme ve yutma fonksiyonlar›nda bozulma görülebilir.

Prenatal dönemde ranula tan›s› çok nadiren koyulmaktad›r ve bildi¤imiz kadar›yla bugüne kadar literatürde yay›nlanm›fl sadece yedi olgu bulunmaktad›r

(1-7). Biz de bu makalede 31. gestasyonel haftada prenatal ultrasonografik inceleme ile ranula tan›s› alan bir olguyu sunmaktay›z.

OLGU SUNUMU

40 yafl›nda, gravida 3 para 1 olan gebe, 31.

gestasyonel haftada fetal sonografik incelemede oral kavitede kistik bir yap› saptanmas› nedeniyle klini¤imize refere edildi. Pregestasyonel diyabet haricinde medikal ve obstetrik öyküde özellik yoktu.

‹leri anne yafl› endikasyonuyla yap›lm›fl olan amniyosentezde karyotipin normal oldu¤u saptanm›flt›.

Yap›lan detayl› ultrasonografik incelemede a¤z›n sürekli aç›k oldu¤u ve oral kavitede 20 x 17 x 15 mm ölçülerinde septas›z basit anekoik kistik bir yap› oldu¤u izlendi (fiekil 1a-b). Kistin duvarlar› düzgün cidarl›yd›

ve solid komponenti yoktu. Renkli Doppler incelemesinde kist içinde vasküler yap› izlenmedi.

Sublingual yerleflimli ve avasküler olmas› nedeniyle

en olas› tan›n›n konjenital ranula oldu¤u düflünüldü. Fetal biyometri gebelik haftas› ile uyumluydu. Polihidramniyos yoktu ve mide cebi normal büyüklükte idi. Di¤er sistemlere ait herhangi bir majör yap›sal anomali izlenmedi.

fiekil 1: Konjenital ranulay› gösteren 31. gebelik haftas›na ait fetal ultrason görüntüsü. (a) Fetal yüzün ve oral kavitede görülen kistin sagital plandaki görüntüsü (kist y›ld›z ile gösterilmifltir). (b) Kistin koronal plandaki görüntüsü (kist y›ld›z ile gösterilmifltir).

38. gebelik haftas›nda 2760 g a¤›rl›¤›nda Apgar skoru 10/10 olan erkek bebek eski sezaryen endikasyonuyla abdominal yolla do¤urtuldu. Do¤um s›ras›nda yenido¤an ve otolarengoloji uzman› ameliyathanede acil müdahale için haz›r bulunmaktayd›. Bebe¤in a¤z›nda sublingual yerleflimli 1.5 x 1.5 cm ölçülerinde düzgün cidarl› kistik bir yap› izlendi. Solunum s›k›nt›s› olmayan bebekte entübasyon ihtiyac›

olmad›. Beslenme zorlu¤undan kaç›nmak amac›yla kistik yap› do¤umdan hemen sonra aspire edildi. Kistin yerleflimi ve mukoid s›v› içeri¤i nedeniyle sublingual ranula teflhisi kondu. Bu makalenin yaz›ld›¤› tarihte üç ayl›k olan ve herhangi bir beslenme ve solunum güçlü¤ü görülmeyen bebekte, kistik yap› tekrar oluflmad›.

TARTIfiMA

Ranulan›n basit (intraoral) ve servikal (plunging) olmak üzere iki farkl› çeflidi bulunmaktad›r(3). Basit ranula a¤›z taban›nda yer al›rken, servikal ranula boynun inframylohyoid kompartman›nda bulunur(3). Basit ranula ultrasonda a¤›z taban›ndan kaynaklanan, dili yukar›ya do¤ru iten avasküler ve anekoik kistik kitle olarak görülür(1). Obstrüksiyona ba¤l› olarak polihidramniyos geliflebilir ve mide cebi izlenmeyebilir. Ay›r›c› tan›da lenfatik malformasyonlar, epulis, epignatus, tiroglossal kanal kisti ve hemanjiyom yer al›r(3,4). Lenfatik malformasyonlar kistik alanlar›n yan› s›ra solid yap›lar içermesi ve s›n›rlar›n›n düzensiz olmas› ile ranuladan ay›rt edilmektedir(4). Epulis alveolar s›rtta görülen kistik bir yap›d›r. Tiroglossal kanal kisti ise dilin taban›nda foramen çekumdan bafllayarak tiroid bezin piramidal lobuna do¤ru uzan›r

(3). Olgumuzda lokalizasyonun sublingual olmas› nedeniyle bu iki tan›dan uzaklaflt›k. Ayn› flekilde damak ve farinks yüzeyinde yer alan selim bir teratom olan epignatusu da sundu¤umuz olgudaki kistin aksine kalsifikasyonlar içermesi nedeniyle ekarte ettik(5). Son olarak, olgumuzda renkli Doppler incelemesinde kist içinde ak›m saptanmamas› nedeni ile hemanjiyom tan›s›n› d›fllad›k.

Yay›nlanm›fl olan olgu sunumlar›n›n üçünde, üst solunum yolu obstrüksiyonu nedeniyle ex utero intrapartum tedavi (EXIT) uygulanmas›, yani umbilikal kord klemplenmeden önce ranulan›n aspire edilerek solunum yolunun aç›lmas› gerekti¤i bildirilmifltir(2,5,6). Konjenital diyafram hernisi, trakeal atrezi, servikal teratom ve hemanjiyom gibi büyük fetal boyun kitlelerinde de kullan›lan EXIT prosedürü sayesinde solunum yolu aç›lana kadar plasentan›n fonksiyonu devam eder ve hipoksik beyin hasar› engellenmifl olur

(2). Solunum yolu obstrüksiyonunun ve acil müdahale gereksiniminin genellikle 4 cm'den büyük kitlelerde görüldü¤ü düflünülmektedir(1). Bizim olgumuzda da

kitlenin çap›n›n 1.5 cm olmas› nedeniyle solunum s›k›nt›s› görülmedi ve EXIT ihtiyac› olmad›. Bunun yan› s›ra Pires ve ark. 7 cm çap›ndaki bir ranulay› prenatal dönemde ultrason alt›nda aspire etmifl ve do¤umdan k›sa bir süre önce yap›lan bu giriflim sayesinde EXIT ve entübasyon ihtiyac›n›n ortadan kalkt›¤›n› bildirmifltir(7).

Sublingual ranulan›n tedavi seçenekleri aras›nda konservatif yaklafl›m, i¤ne aspirasyonu, ranulan›n eksizyonu, ipsilateral sublingual bezin eksizyonu, marsüpializasyon ve skleroterapi yer al›r(1). Rekanalizasyon veya kist rüptürü nedeniyle postnatal dönemde spontan olarak kaybolan ranula olgular› bildirilmifltir(8,9). Bu sebeple bebekte rahats›zl›k yaratmayan, solunum ve beslenme problemlerine yol açmayan küçük kitlelerin cerrahi tedaviden önce befl ay süresince takip edilmesi önerilmektedir(10). ‹¤ne aspirasyonu, marsüpializasyon ve ranula eksizyonu sonras›nda nüks olas›l›¤›n›n yüksek olmas› nedeniyle ranulayla birlikte sublingual bezin eksizyonunun kesin tedavi oldu¤u düflünülmektedir(1). Ancak operasyona ba¤l› olarak kanama, infeksiyon, lingual sinir parestezisi ve Wharton kanal› yaralanmas› meydana gelebilir(1). Cerrahiye alternatif olarak, OK-432'n›n intrakistik enjeksiyonu ile skleroterapi uygulanabilmektedir ve bu yöntemin %97 oran›nda baflar›l› oldu¤u gösterilmifltir

(11). Sundu¤umuz olguda beslenme ile ilgili sorunlardan kaç›nmak amac›yla do¤umdan hemen sonra i¤ne aspirasyonu yap›ld› ve üzerinden üç ay geçmesine ra¤men kistin yeniden oluflmamas› nedeniyle eksizyonel cerrahi henüz düflünülmedi.

Sonuç olarak, ranulan›n antenatal dönemde tan›s›n›n koyulmam›fl olmas› ve pediyatristlerin haz›rl›ks›z yakalanmas› do¤umda hipoksik iskemik beyin hasar› gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle ultrasonografik incelemede oral kavitede kistik bir kitlenin görüldü¤ü olgularda ranula tan›s› ve buna ba¤l› olarak solunum yolu obstrüksiyonu geliflebilece¤i ak›lda tutulmal›, gerekli ekip ve donan›m haz›rland›ktan sonra do¤um yapt›r›lmal›d›r.

KAYNAKLAR

1. Tamaru S, Kikuchi A, Ono K, Kita M, Horikoshi T, Takagi K. Prenatal ultrasound and magnetic resonance imaging depiction of a small sublingual ranula. J Clin Ultrasound 2010 Mar-Apr;38(3):147-50.

Yaz›flma adresi: Uzm. Dr. Aytül Çorbac›o¤lu Esmer. ‹stanbul T›p Fakültesi, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Anabilim Dal›, Çapa, ‹stanbul Tel: (0542) 311 92 40

e-posta: aytulcorbacioglu@gmail.com

Al›nd›¤› tarih: 26.11.2012, revizyon sonras› al›nma: 05.05.2013, kabul tarihi: 05.05.2013, online yay›n tarihi: 06.05.2013

259

2. Chan DFY, Lee CH, Fung TY, Chan DLW, Abd ullah V, Ng

PC. Ex utero intrapartum treatment (EXIT) f or congenital

giant ranula. Acta Pediatr 2006 Oct;95(10):130 3-5.

3. Gul A, Gungorduk K, Yildirim G, Gedikbasi A, Ceylan Y.

Prenatal diagnosis and management of a ran ula. J Obstet

Gynaecol Res 2008 Apr;34(2):262-5.

4. Fernandez Moya JM, Cifuentes Sulzberger S, Di az Recasens

J, Ramos C, Sanz R, Perez Tejerizo G. Anten atal diagnosis

and management of a ranula. Ultrsound Obstet Gynecol 1998

Feb;11(2):147-8.

5. Öndero¤lu L, Saygan-Karamürsel B, Deren Ö , Bozda¤ G,

Tekflam Ö, Tekinalp G. Prenatal diagnosis o f ranula at 21

weeks of gestation. Ultrasound Obstet Gyecol 20 03 Oct;22(4):

399-401.

6. Kolker MT, Batti JS, Schoem SR. The ex utero intrapartum

treatment procedure for congenital ranula in a Jehovah's

Witness. Otolaryngol Head Neck S urg 2004 Apr;130(4):508-

10. 7.

Pires P, Pereira M, Machado L, Bo nilla-Musoles FB. Prenatal

diagnosis of a ranula with 2- and 3 -dimensional sonography

and sonographically guided aspi ration. J Ultrasound Med

2006 Nov;25(11):1499-502. 8.

Bernhard MK, Hückel D, Hamala D. Congenital ranula in a

newborn. HNO 2007 May;55(5):3 88-91.

9.

Steelman R, Weisse M, Ramadan H. Congenital ranula. Clin

Pediatr (Phila) 1998 Mar;37(3):205- 6.

10.

Pandir RT, Park AH. Managem ent of pediatric ranula.

Otoloaryngol Head Neck Surg 200 2 Jul;127(1):115-8.

11.

Fukase S, Ohta N, Inamura K, Aoy agi M. Treatment of ranula

with intracystic injection of the stre ptococcal preparation OK-

432. Ann Otol Rhinol Laryngo l 2003 Mar;112(3):214-

20.

Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derne¤i Dergisi, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Cilt: 10, Say›: Sayfa:

Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Vol: 10, Issue: Pages:

J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9 DOI ID:10.5505/tjod.2013.02779

Aytül Çorbac›o¤lu Esmer ve ark.

Entubation was not required due to the absence of respiratory distress. In order to prevent difficutlies in feeding, the cystic mass was aspirated just after the delivery. A diagnosis of sublingual ranula was made based on the localization and the mucoid consistency of the cyst.

Key words: congenital ranula, prenatal diagnosis, prenatal ultrasound, sublingual ranula

Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Vol: 10, Issue: 4, Pages: 256- 9

Konjenital ranulan›n prenatal tan›s›

OLGU SUNUMU (Case Report)

J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9 J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9

Konjenital ranulan›n prenatal tan›s›

(2)

256 257 258

KONJEN‹TAL RANULANIN PRENATAL TANISI

Aytül Çorbac›o¤lu ESMER, Recep HAS, At›l YÜKSEL, ‹brahim KALEL‹O⁄LU

‹stanbul Üniversitesi ‹stanbul T›p Fakültesi, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Anabilim Dal›, ‹stanbul

ÖZET

Konjenital ranula oral kavite taban›ndan kaynaklanan ve sublingual veya submandibular bezin kanallar›nda atrezi ya da kanalizasyon defekti nedeniyle meydana gelen bir mukus retansiyon kistidir. Oral kavitedeki di¤er tümörler gibi do¤umdan hemen sonra üst solunum yolu obstrüksiyonuna ve buna ba¤l› olarak hipoksiye yol açabilir. Daha sonraki dönemlerde ise solunum s›k›nt›s› haricinde konuflma, çi¤neme ve yutma fonksiyonlar›nda bozulma görülebilir.

Konjenital sublingual ranulan›n prenatal tan›s› çok nadirdir ve fetal ultrasonda a¤›z taban›ndan kaynaklanan, dili yukar›ya do¤ru iten avasküler ve anekoik kistik kitle olarak görülür. Obstrüksiyona ba¤l› olarak polihidramniyos geliflebilir ve mide cebi izlenmeyebilir. Ay›r›c› tan›da lenfatik malformasyonlar, epulis, epignatus, tiroglossal kanal kisti ve hemanjiyom yer al›r. Bu makalede prenatal ultrasonografik inceleme ile ranula tan›s› alan bir olguyu sunmaktay›z. 31. gebelik haftas›nda yap›lan detayl› fetal ultrasonda oral kavitede 20 x 17 x 15 mm ölçülerinde septas›z basit anekoik kistik bir yap› oldu¤u izlendi. Kistin duvarlar› düzgün cidarl›yd› ve solid komponenti yoktu. Renkli Doppler incelemesinde kist içinde vaskülerizasyon izlenmedi. 38. gebelik haftas›nda sezaryen ile do¤an bebe¤in a¤z›nda sublingual yerleflimli 1.5 x 1.5 cm ölçülerinde düzgün cidarl› kistik bir yap› izlendi. Solunum s›k›nt›s› olmayan bebekte entübasyon ihtiyac› olmad›. Beslenme zorlu¤undan kaç›nmak amac›yla kistik yap› do¤umdan hemen sonra aspire edildi. Kistin yerleflimi ve mukoid s›v› içeri¤i nedeniyle sublingual ranula teflhisi koyuldu.

Anahtar kelimeler: konjenital ranula, prenatal tan›, prenatal ultrason, sublingual ranula,

Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derne¤i Dergisi, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Cilt: 10, Say›: 4, Sayfa: 256- 9

PRENATAL DIAGNOSIS OF CONGENITAL RANULA SUMMARY

Congenital ranula is a mucous retention cyst which originates from the base of the oral cavity and is caused by sublingual or submandibular canal atresia or canalization defect. As with the other tumors in the oral cavity it may cause upper airway obstruction and hypoxia immediately after delivery. In the following stages of life, apart from the respiratory problems it may cause speach, chewing and swallowing disorders. The prenatal diagnosis of congenital sublingual ranula is very rare, and it presents as an avascular and anechoic cystic mass displacing the tongue upwards on fetal ultrasonography. Polyhydramnios can develop due to the obstruction and stomach may not be visualized.

The differential diagnosis includes lymphatic malformations, epulis, epignatus, tyroglossal canal cyst and hemangioma.

In this paper, we present a case of ranula which was diagnosed during prenatal ultrasonographic examination. The detailed fetal ultrasound scan performed at the 31th week of gestation revealed a non-septated anechoic cyst in the oral cavity measuring 20 x 17 x 15 mm. The cyst had well-defined regular borders with no solid component. Doppler ultrasonography did not show any vascularization within the cyst. After the delivery at the 38th week of gestation, a sublingual cystic mass with regular borders measuring 1.5 x1.5 cm was detected in the mouth of the neonate.

G‹R‹fi

Konjenital ranula yenido¤anda % 0.74 oran›nda görülen, oral kavite taban›ndan kaynaklanan ve sublingual veya submandibular bezin kanallar›nda atrezi ya da kanalizasyon defekti nedeniyle meydana gelen bir mukus retansiyon kistidir(1,2). Ranula oluflumundan k›sa bir süre sonra ekskretuar duktusta rüptür geliflir. Bunun sonucunda ekstravazasyon ve çevre dokularda musinöz yap›n›n birikimi ve sonras›nda inflamatuar reaksiyon ile psödokist oluflumu görülür

(2). Oral kavitedeki di¤er tümörler gibi konjenital ranula, do¤umdan hemen sonra üst solunum yolu obstrüksiyonuna ve buna ba¤l› olarak hipoksiye yol açabilir. Daha sonraki dönemlerde ise solunum s›k›nt›s›

haricinde konuflma, çi¤neme ve yutma fonksiyonlar›nda bozulma görülebilir.

Prenatal dönemde ranula tan›s› çok nadiren koyulmaktad›r ve bildi¤imiz kadar›yla bugüne kadar literatürde yay›nlanm›fl sadece yedi olgu bulunmaktad›r

(1-7). Biz de bu makalede 31. gestasyonel haftada prenatal ultrasonografik inceleme ile ranula tan›s› alan bir olguyu sunmaktay›z.

OLGU SUNUMU

40 yafl›nda, gravida 3 para 1 olan gebe, 31.

gestasyonel haftada fetal sonografik incelemede oral kavitede kistik bir yap› saptanmas› nedeniyle klini¤imize refere edildi. Pregestasyonel diyabet haricinde medikal ve obstetrik öyküde özellik yoktu.

‹leri anne yafl› endikasyonuyla yap›lm›fl olan amniyosentezde karyotipin normal oldu¤u saptanm›flt›.

Yap›lan detayl› ultrasonografik incelemede a¤z›n sürekli aç›k oldu¤u ve oral kavitede 20 x 17 x 15 mm ölçülerinde septas›z basit anekoik kistik bir yap› oldu¤u izlendi (fiekil 1a-b). Kistin duvarlar› düzgün cidarl›yd›

ve solid komponenti yoktu. Renkli Doppler incelemesinde kist içinde vasküler yap› izlenmedi.

Sublingual yerleflimli ve avasküler olmas› nedeniyle

en olas› tan›n›n konjenital ranula oldu¤u düflünüldü.

Fetal biyometri gebelik haftas› ile uyumluydu.

Polihidramniyos yoktu ve mide cebi normal büyüklükte idi. Di¤er sistemlere ait herhangi bir majör yap›sal anomali izlenmedi.

fiekil 1: Konjenital ranulay› gösteren 31. gebelik haftas›na ait fetal ultrason görüntüsü. (a) Fetal yüzün ve oral kavitede görülen kistin sagital plandaki görüntüsü (kist y›ld›z ile gösterilmifltir). (b) Kistin koronal plandaki görüntüsü (kist y›ld›z ile gösterilmifltir).

38. gebelik haftas›nda 2760 g a¤›rl›¤›nda Apgar skoru 10/10 olan erkek bebek eski sezaryen endikasyonuyla abdominal yolla do¤urtuldu. Do¤um s›ras›nda yenido¤an ve otolarengoloji uzman›

ameliyathanede acil müdahale için haz›r bulunmaktayd›.

Bebe¤in a¤z›nda sublingual yerleflimli 1.5 x 1.5 cm ölçülerinde düzgün cidarl› kistik bir yap› izlendi.

Solunum s›k›nt›s› olmayan bebekte entübasyon ihtiyac›

olmad›. Beslenme zorlu¤undan kaç›nmak amac›yla kistik yap› do¤umdan hemen sonra aspire edildi. Kistin yerleflimi ve mukoid s›v› içeri¤i nedeniyle sublingual ranula teflhisi kondu. Bu makalenin yaz›ld›¤› tarihte üç ayl›k olan ve herhangi bir beslenme ve solunum güçlü¤ü görülmeyen bebekte, kistik yap› tekrar oluflmad›.

TARTIfiMA

Ranulan›n basit (intraoral) ve servikal (plunging) olmak üzere iki farkl› çeflidi bulunmaktad›r(3). Basit ranula a¤›z taban›nda yer al›rken, servikal ranula boynun inframylohyoid kompartman›nda bulunur(3). Basit ranula ultrasonda a¤›z taban›ndan kaynaklanan, dili yukar›ya do¤ru iten avasküler ve anekoik kistik kitle olarak görülür(1). Obstrüksiyona ba¤l› olarak polihidramniyos geliflebilir ve mide cebi izlenmeyebilir.

Ay›r›c› tan›da lenfatik malformasyonlar, epulis, epignatus, tiroglossal kanal kisti ve hemanjiyom yer al›r(3,4). Lenfatik malformasyonlar kistik alanlar›n yan›

s›ra solid yap›lar içermesi ve s›n›rlar›n›n düzensiz olmas› ile ranuladan ay›rt edilmektedir(4). Epulis alveolar s›rtta görülen kistik bir yap›d›r. Tiroglossal kanal kisti ise dilin taban›nda foramen çekumdan bafllayarak tiroid bezin piramidal lobuna do¤ru uzan›r

(3). Olgumuzda lokalizasyonun sublingual olmas›

nedeniyle bu iki tan›dan uzaklaflt›k. Ayn› flekilde damak ve farinks yüzeyinde yer alan selim bir teratom olan epignatusu da sundu¤umuz olgudaki kistin aksine kalsifikasyonlar içermesi nedeniyle ekarte ettik(5). Son olarak, olgumuzda renkli Doppler incelemesinde kist içinde ak›m saptanmamas› nedeni ile hemanjiyom tan›s›n› d›fllad›k.

Yay›nlanm›fl olan olgu sunumlar›n›n üçünde, üst solunum yolu obstrüksiyonu nedeniyle ex utero intrapartum tedavi (EXIT) uygulanmas›, yani umbilikal kord klemplenmeden önce ranulan›n aspire edilerek solunum yolunun aç›lmas› gerekti¤i bildirilmifltir(2,5,6). Konjenital diyafram hernisi, trakeal atrezi, servikal teratom ve hemanjiyom gibi büyük fetal boyun kitlelerinde de kullan›lan EXIT prosedürü sayesinde solunum yolu aç›lana kadar plasentan›n fonksiyonu devam eder ve hipoksik beyin hasar› engellenmifl olur

(2). Solunum yolu obstrüksiyonunun ve acil müdahale gereksiniminin genellikle 4 cm'den büyük kitlelerde görüldü¤ü düflünülmektedir(1). Bizim olgumuzda da

kitlenin çap›n›n 1.5 cm olmas› nedeniyle solunum s›k›nt›s› görülmedi ve EXIT ihtiyac› olmad›. Bunun yan› s›ra Pires ve ark. 7 cm çap›ndaki bir ranulay› prenatal dönemde ultrason alt›nda aspire etmifl ve do¤umdan k›sa bir süre önce yap›lan bu giriflim sayesinde EXIT ve entübasyon ihtiyac›n›n ortadan kalkt›¤›n› bildirmifltir(7).

Sublingual ranulan›n tedavi seçenekleri aras›nda konservatif yaklafl›m, i¤ne aspirasyonu, ranulan›n eksizyonu, ipsilateral sublingual bezin eksizyonu, marsüpializasyon ve skleroterapi yer al›r(1). Rekanalizasyon veya kist rüptürü nedeniyle postnatal dönemde spontan olarak kaybolan ranula olgular› bildirilmifltir(8,9). Bu sebeple bebekte rahats›zl›k yaratmayan, solunum ve beslenme problemlerine yol açmayan küçük kitlelerin cerrahi tedaviden önce befl ay süresince takip edilmesi önerilmektedir(10). ‹¤ne aspirasyonu, marsüpializasyon ve ranula eksizyonu sonras›nda nüks olas›l›¤›n›n yüksek olmas› nedeniyle ranulayla birlikte sublingual bezin eksizyonunun kesin tedavi oldu¤u düflünülmektedir(1). Ancak operasyona ba¤l› olarak kanama, infeksiyon, lingual sinir parestezisi ve Wharton kanal› yaralanmas› meydana gelebilir(1). Cerrahiye alternatif olarak, OK-432'n›n intrakistik enjeksiyonu ile skleroterapi uygulanabilmektedir ve bu yöntemin %97 oran›nda baflar›l› oldu¤u gösterilmifltir

(11). Sundu¤umuz olguda beslenme ile ilgili sorunlardan kaç›nmak amac›yla do¤umdan hemen sonra i¤ne aspirasyonu yap›ld› ve üzerinden üç ay geçmesine ra¤men kistin yeniden oluflmamas› nedeniyle eksizyonel cerrahi henüz düflünülmedi.

Sonuç olarak, ranulan›n antenatal dönemde tan›s›n›n koyulmam›fl olmas› ve pediyatristlerin haz›rl›ks›z yakalanmas› do¤umda hipoksik iskemik beyin hasar› gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle ultrasonografik incelemede oral kavitede kistik bir kitlenin görüldü¤ü olgularda ranula tan›s› ve buna ba¤l› olarak solunum yolu obstrüksiyonu geliflebilece¤i ak›lda tutulmal›, gerekli ekip ve donan›m haz›rland›ktan sonra do¤um yapt›r›lmal›d›r.

KAYNAKLAR

1. Tamaru S, Kikuchi A, Ono K, Kita M, Horikoshi T, Takagi K. Prenatal ultrasound and magnetic resonance imaging depiction of a small sublingual ranula. J Clin Ultrasound 2010 Mar-Apr;38(3):147-50.

Yaz›flma adresi: Uzm. Dr. Aytül Çorbac›o¤lu Esmer. ‹stanbul T›p Fakültesi, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Anabilim Dal›, Çapa, ‹stanbul Tel: (0542) 311 92 40

e-posta: aytulcorbacioglu@gmail.com

Al›nd›¤› tarih: 26.11.2012, revizyon sonras› al›nma: 05.05.2013, kabul tarihi: 05.05.2013, online yay›n tarihi: 06.05.2013

259 2. Chan DFY, Lee CH, Fung TY, Chan DLW, Abdullah V, Ng

PC. Ex utero intrapartum treatment (EXIT) for congenital giant ranula. Acta Pediatr 2006 Oct;95(10):1303-5. 3. Gul A, Gungorduk K, Yildirim G, Gedikbasi A, Ceylan Y.

Prenatal diagnosis and management of a ranula. J Obstet Gynaecol Res 2008 Apr;34(2):262-5.

4. Fernandez Moya JM, Cifuentes Sulzberger S, Diaz Recasens J, Ramos C, Sanz R, Perez Tejerizo G. Antenatal diagnosis and management of a ranula. Ultrsound Obstet Gynecol 1998 Feb;11(2):147-8.

5. Öndero¤lu L, Saygan-Karamürsel B, Deren Ö, Bozda¤ G, Tekflam Ö, Tekinalp G. Prenatal diagnosis of ranula at 21 weeks of gestation. Ultrasound Obstet Gyecol 2003 Oct;22(4): 399-401.

6. Kolker MT, Batti JS, Schoem SR. The ex utero intrapartum treatment procedure for congenital ranula in a Jehovah's

Witness. Otolaryngol Head Neck Surg 2004 Apr;130(4):508- 10.

7. Pires P, Pereira M, Machado L, Bonilla-Musoles FB. Prenatal diagnosis of a ranula with 2- and 3-dimensional sonography and sonographically guided aspiration. J Ultrasound Med 2006 Nov;25(11):1499-502.

8. Bernhard MK, Hückel D, Hamala D. Congenital ranula in a newborn. HNO 2007 May;55(5):388-91.

9. Steelman R, Weisse M, Ramadan H. Congenital ranula. Clin Pediatr (Phila) 1998 Mar;37(3):205-6.

10. Pandir RT, Park AH. Management of pediatric ranula. Otoloaryngol Head Neck Surg 2002 Jul;127(1):115-8. 11. Fukase S, Ohta N, Inamura K, Aoyagi M. Treatment of ranula

with intracystic injection of the streptococcal preparation OK- 432. Ann Otol Rhinol Laryngol 2003 Mar;112(3):214- 20.

Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derne¤i Dergisi, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Cilt: 10, Say›: Sayfa:

Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Vol: 10, Issue: Pages:

J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9 DOI ID:10.5505/tjod.2013.02779

Aytül Çorbac›o¤lu Esmer ve ark.

Entubation was not required due to the absence of respiratory distress. In order to prevent difficutlies in feeding, the cystic mass was aspirated just after the delivery. A diagnosis of sublingual ranula was made based on the localization and the mucoid consistency of the cyst.

Key words: congenital ranula, prenatal diagnosis, prenatal ultrasound, sublingual ranula

Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Vol: 10, Issue: 4, Pages: 256- 9

Konjenital ranulan›n prenatal tan›s›

OLGU SUNUMU (Case Report)

J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9 J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9

Konjenital ranulan›n prenatal tan›s›

(3)

256 257 258

KONJEN‹TAL RANULANIN PRENATAL TANISI

Aytül Çorbac›o¤lu ESMER, Recep HAS, At›l YÜKSEL, ‹brahim KALEL‹O⁄LU

‹stanbul Üniversitesi ‹stanbul T›p Fakültesi, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Anabilim Dal›, ‹stanbul

ÖZET

Konjenital ranula oral kavite taban›ndan kaynaklanan ve sublingual veya submandibular bezin kanallar›nda atrezi ya da kanalizasyon defekti nedeniyle meydana gelen bir mukus retansiyon kistidir. Oral kavitedeki di¤er tümörler gibi do¤umdan hemen sonra üst solunum yolu obstrüksiyonuna ve buna ba¤l› olarak hipoksiye yol açabilir. Daha sonraki dönemlerde ise solunum s›k›nt›s› haricinde konuflma, çi¤neme ve yutma fonksiyonlar›nda bozulma görülebilir.

Konjenital sublingual ranulan›n prenatal tan›s› çok nadirdir ve fetal ultrasonda a¤›z taban›ndan kaynaklanan, dili yukar›ya do¤ru iten avasküler ve anekoik kistik kitle olarak görülür. Obstrüksiyona ba¤l› olarak polihidramniyos geliflebilir ve mide cebi izlenmeyebilir. Ay›r›c› tan›da lenfatik malformasyonlar, epulis, epignatus, tiroglossal kanal kisti ve hemanjiyom yer al›r. Bu makalede prenatal ultrasonografik inceleme ile ranula tan›s› alan bir olguyu sunmaktay›z. 31. gebelik haftas›nda yap›lan detayl› fetal ultrasonda oral kavitede 20 x 17 x 15 mm ölçülerinde septas›z basit anekoik kistik bir yap› oldu¤u izlendi. Kistin duvarlar› düzgün cidarl›yd› ve solid komponenti yoktu. Renkli Doppler incelemesinde kist içinde vaskülerizasyon izlenmedi. 38. gebelik haftas›nda sezaryen ile do¤an bebe¤in a¤z›nda sublingual yerleflimli 1.5 x 1.5 cm ölçülerinde düzgün cidarl› kistik bir yap› izlendi. Solunum s›k›nt›s› olmayan bebekte entübasyon ihtiyac› olmad›. Beslenme zorlu¤undan kaç›nmak amac›yla kistik yap› do¤umdan hemen sonra aspire edildi. Kistin yerleflimi ve mukoid s›v› içeri¤i nedeniyle sublingual ranula teflhisi koyuldu.

Anahtar kelimeler: konjenital ranula, prenatal tan›, prenatal ultrason, sublingual ranula,

Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derne¤i Dergisi, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Cilt: 10, Say›: 4, Sayfa: 256- 9

PRENATAL DIAGNOSIS OF CONGENITAL RANULA SUMMARY

Congenital ranula is a mucous retention cyst which originates from the base of the oral cavity and is caused by sublingual or submandibular canal atresia or canalization defect. As with the other tumors in the oral cavity it may cause upper airway obstruction and hypoxia immediately after delivery. In the following stages of life, apart from the respiratory problems it may cause speach, chewing and swallowing disorders. The prenatal diagnosis of congenital sublingual ranula is very rare, and it presents as an avascular and anechoic cystic mass displacing the tongue upwards on fetal ultrasonography. Polyhydramnios can develop due to the obstruction and stomach may not be visualized.

The differential diagnosis includes lymphatic malformations, epulis, epignatus, tyroglossal canal cyst and hemangioma.

In this paper, we present a case of ranula which was diagnosed during prenatal ultrasonographic examination. The detailed fetal ultrasound scan performed at the 31th week of gestation revealed a non-septated anechoic cyst in the oral cavity measuring 20 x 17 x 15 mm. The cyst had well-defined regular borders with no solid component. Doppler ultrasonography did not show any vascularization within the cyst. After the delivery at the 38th week of gestation, a sublingual cystic mass with regular borders measuring 1.5 x1.5 cm was detected in the mouth of the neonate.

G‹R‹fi

Konjenital ranula yenido¤anda % 0.74 oran›nda görülen, oral kavite taban›ndan kaynaklanan ve sublingual veya submandibular bezin kanallar›nda atrezi ya da kanalizasyon defekti nedeniyle meydana gelen bir mukus retansiyon kistidir(1,2). Ranula oluflumundan k›sa bir süre sonra ekskretuar duktusta rüptür geliflir. Bunun sonucunda ekstravazasyon ve çevre dokularda musinöz yap›n›n birikimi ve sonras›nda inflamatuar reaksiyon ile psödokist oluflumu görülür

(2). Oral kavitedeki di¤er tümörler gibi konjenital ranula, do¤umdan hemen sonra üst solunum yolu obstrüksiyonuna ve buna ba¤l› olarak hipoksiye yol açabilir. Daha sonraki dönemlerde ise solunum s›k›nt›s›

haricinde konuflma, çi¤neme ve yutma fonksiyonlar›nda bozulma görülebilir.

Prenatal dönemde ranula tan›s› çok nadiren koyulmaktad›r ve bildi¤imiz kadar›yla bugüne kadar literatürde yay›nlanm›fl sadece yedi olgu bulunmaktad›r

(1-7). Biz de bu makalede 31. gestasyonel haftada prenatal ultrasonografik inceleme ile ranula tan›s› alan bir olguyu sunmaktay›z.

OLGU SUNUMU

40 yafl›nda, gravida 3 para 1 olan gebe, 31.

gestasyonel haftada fetal sonografik incelemede oral kavitede kistik bir yap› saptanmas› nedeniyle klini¤imize refere edildi. Pregestasyonel diyabet haricinde medikal ve obstetrik öyküde özellik yoktu.

‹leri anne yafl› endikasyonuyla yap›lm›fl olan amniyosentezde karyotipin normal oldu¤u saptanm›flt›.

Yap›lan detayl› ultrasonografik incelemede a¤z›n sürekli aç›k oldu¤u ve oral kavitede 20 x 17 x 15 mm ölçülerinde septas›z basit anekoik kistik bir yap› oldu¤u izlendi (fiekil 1a-b). Kistin duvarlar› düzgün cidarl›yd›

ve solid komponenti yoktu. Renkli Doppler incelemesinde kist içinde vasküler yap› izlenmedi.

Sublingual yerleflimli ve avasküler olmas› nedeniyle

en olas› tan›n›n konjenital ranula oldu¤u düflünüldü.

Fetal biyometri gebelik haftas› ile uyumluydu.

Polihidramniyos yoktu ve mide cebi normal büyüklükte idi. Di¤er sistemlere ait herhangi bir majör yap›sal anomali izlenmedi.

fiekil 1: Konjenital ranulay› gösteren 31. gebelik haftas›na ait fetal ultrason görüntüsü. (a) Fetal yüzün ve oral kavitede görülen kistin sagital plandaki görüntüsü (kist y›ld›z ile gösterilmifltir). (b) Kistin koronal plandaki görüntüsü (kist y›ld›z ile gösterilmifltir).

38. gebelik haftas›nda 2760 g a¤›rl›¤›nda Apgar skoru 10/10 olan erkek bebek eski sezaryen endikasyonuyla abdominal yolla do¤urtuldu. Do¤um s›ras›nda yenido¤an ve otolarengoloji uzman›

ameliyathanede acil müdahale için haz›r bulunmaktayd›.

Bebe¤in a¤z›nda sublingual yerleflimli 1.5 x 1.5 cm ölçülerinde düzgün cidarl› kistik bir yap› izlendi.

Solunum s›k›nt›s› olmayan bebekte entübasyon ihtiyac›

olmad›. Beslenme zorlu¤undan kaç›nmak amac›yla kistik yap› do¤umdan hemen sonra aspire edildi. Kistin yerleflimi ve mukoid s›v› içeri¤i nedeniyle sublingual ranula teflhisi kondu. Bu makalenin yaz›ld›¤› tarihte üç ayl›k olan ve herhangi bir beslenme ve solunum güçlü¤ü görülmeyen bebekte, kistik yap› tekrar oluflmad›.

TARTIfiMA

Ranulan›n basit (intraoral) ve servikal (plunging) olmak üzere iki farkl› çeflidi bulunmaktad›r(3). Basit ranula a¤›z taban›nda yer al›rken, servikal ranula boynun inframylohyoid kompartman›nda bulunur(3). Basit ranula ultrasonda a¤›z taban›ndan kaynaklanan, dili yukar›ya do¤ru iten avasküler ve anekoik kistik kitle olarak görülür(1). Obstrüksiyona ba¤l› olarak polihidramniyos geliflebilir ve mide cebi izlenmeyebilir.

Ay›r›c› tan›da lenfatik malformasyonlar, epulis, epignatus, tiroglossal kanal kisti ve hemanjiyom yer al›r(3,4). Lenfatik malformasyonlar kistik alanlar›n yan›

s›ra solid yap›lar içermesi ve s›n›rlar›n›n düzensiz olmas› ile ranuladan ay›rt edilmektedir(4). Epulis alveolar s›rtta görülen kistik bir yap›d›r. Tiroglossal kanal kisti ise dilin taban›nda foramen çekumdan bafllayarak tiroid bezin piramidal lobuna do¤ru uzan›r

(3). Olgumuzda lokalizasyonun sublingual olmas›

nedeniyle bu iki tan›dan uzaklaflt›k. Ayn› flekilde damak ve farinks yüzeyinde yer alan selim bir teratom olan epignatusu da sundu¤umuz olgudaki kistin aksine kalsifikasyonlar içermesi nedeniyle ekarte ettik(5). Son olarak, olgumuzda renkli Doppler incelemesinde kist içinde ak›m saptanmamas› nedeni ile hemanjiyom tan›s›n› d›fllad›k.

Yay›nlanm›fl olan olgu sunumlar›n›n üçünde, üst solunum yolu obstrüksiyonu nedeniyle ex utero intrapartum tedavi (EXIT) uygulanmas›, yani umbilikal kord klemplenmeden önce ranulan›n aspire edilerek solunum yolunun aç›lmas› gerekti¤i bildirilmifltir(2,5,6). Konjenital diyafram hernisi, trakeal atrezi, servikal teratom ve hemanjiyom gibi büyük fetal boyun kitlelerinde de kullan›lan EXIT prosedürü sayesinde solunum yolu aç›lana kadar plasentan›n fonksiyonu devam eder ve hipoksik beyin hasar› engellenmifl olur

(2). Solunum yolu obstrüksiyonunun ve acil müdahale gereksiniminin genellikle 4 cm'den büyük kitlelerde görüldü¤ü düflünülmektedir(1). Bizim olgumuzda da

kitlenin çap›n›n 1.5 cm olmas› nedeniyle solunum s›k›nt›s› görülmedi ve EXIT ihtiyac› olmad›. Bunun yan› s›ra Pires ve ark. 7 cm çap›ndaki bir ranulay›

prenatal dönemde ultrason alt›nda aspire etmifl ve do¤umdan k›sa bir süre önce yap›lan bu giriflim sayesinde EXIT ve entübasyon ihtiyac›n›n ortadan kalkt›¤›n› bildirmifltir(7).

Sublingual ranulan›n tedavi seçenekleri aras›nda konservatif yaklafl›m, i¤ne aspirasyonu, ranulan›n eksizyonu, ipsilateral sublingual bezin eksizyonu, marsüpializasyon ve skleroterapi yer al›r(1). Rekanalizasyon veya kist rüptürü nedeniyle postnatal dönemde spontan olarak kaybolan ranula olgular›

bildirilmifltir(8,9). Bu sebeple bebekte rahats›zl›k yaratmayan, solunum ve beslenme problemlerine yol açmayan küçük kitlelerin cerrahi tedaviden önce befl ay süresince takip edilmesi önerilmektedir(10). ‹¤ne aspirasyonu, marsüpializasyon ve ranula eksizyonu sonras›nda nüks olas›l›¤›n›n yüksek olmas› nedeniyle ranulayla birlikte sublingual bezin eksizyonunun kesin tedavi oldu¤u düflünülmektedir(1). Ancak operasyona ba¤l› olarak kanama, infeksiyon, lingual sinir parestezisi ve Wharton kanal› yaralanmas› meydana gelebilir(1). Cerrahiye alternatif olarak, OK-432'n›n intrakistik enjeksiyonu ile skleroterapi uygulanabilmektedir ve bu yöntemin %97 oran›nda baflar›l› oldu¤u gösterilmifltir

(11). Sundu¤umuz olguda beslenme ile ilgili sorunlardan kaç›nmak amac›yla do¤umdan hemen sonra i¤ne aspirasyonu yap›ld› ve üzerinden üç ay geçmesine ra¤men kistin yeniden oluflmamas› nedeniyle eksizyonel cerrahi henüz düflünülmedi.

Sonuç olarak, ranulan›n antenatal dönemde tan›s›n›n koyulmam›fl olmas› ve pediyatristlerin haz›rl›ks›z yakalanmas› do¤umda hipoksik iskemik beyin hasar› gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle ultrasonografik incelemede oral kavitede kistik bir kitlenin görüldü¤ü olgularda ranula tan›s› ve buna ba¤l›

olarak solunum yolu obstrüksiyonu geliflebilece¤i ak›lda tutulmal›, gerekli ekip ve donan›m haz›rland›ktan sonra do¤um yapt›r›lmal›d›r.

KAYNAKLAR

1. Tamaru S, Kikuchi A, Ono K, Kita M, Horikoshi T, Takagi K. Prenatal ultrasound and magnetic resonance imaging depiction of a small sublingual ranula. J Clin Ultrasound 2010 Mar-Apr;38(3):147-50.

Yaz›flma adresi: Uzm. Dr. Aytül Çorbac›o¤lu Esmer. ‹stanbul T›p Fakültesi, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Anabilim Dal›, Çapa, ‹stanbul Tel: (0542) 311 92 40

e-posta: aytulcorbacioglu@gmail.com

Al›nd›¤› tarih: 26.11.2012, revizyon sonras› al›nma: 05.05.2013, kabul tarihi: 05.05.2013, online yay›n tarihi: 06.05.2013

259 2. Chan DFY, Lee CH, Fung TY, Chan DLW, Abdullah V, Ng

PC. Ex utero intrapartum treatment (EXIT) for congenital giant ranula. Acta Pediatr 2006 Oct;95(10):1303-5.

3. Gul A, Gungorduk K, Yildirim G, Gedikbasi A, Ceylan Y.

Prenatal diagnosis and management of a ranula. J Obstet Gynaecol Res 2008 Apr;34(2):262-5.

4. Fernandez Moya JM, Cifuentes Sulzberger S, Diaz Recasens J, Ramos C, Sanz R, Perez Tejerizo G. Antenatal diagnosis and management of a ranula. Ultrsound Obstet Gynecol 1998 Feb;11(2):147-8.

5. Öndero¤lu L, Saygan-Karamürsel B, Deren Ö, Bozda¤ G, Tekflam Ö, Tekinalp G. Prenatal diagnosis of ranula at 21 weeks of gestation. Ultrasound Obstet Gyecol 2003 Oct;22(4):

399-401.

6. Kolker MT, Batti JS, Schoem SR. The ex utero intrapartum treatment procedure for congenital ranula in a Jehovah's

Witness. Otolaryngol Head Neck Surg 2004 Apr;130(4):508- 10.

7. Pires P, Pereira M, Machado L, Bonilla-Musoles FB. Prenatal diagnosis of a ranula with 2- and 3-dimensional sonography and sonographically guided aspiration. J Ultrasound Med 2006 Nov;25(11):1499-502.

8. Bernhard MK, Hückel D, Hamala D. Congenital ranula in a newborn. HNO 2007 May;55(5):388-91.

9. Steelman R, Weisse M, Ramadan H. Congenital ranula. Clin Pediatr (Phila) 1998 Mar;37(3):205-6.

10. Pandir RT, Park AH. Management of pediatric ranula. Otoloaryngol Head Neck Surg 2002 Jul;127(1):115-8. 11. Fukase S, Ohta N, Inamura K, Aoyagi M. Treatment of ranula

with intracystic injection of the streptococcal preparation OK- 432. Ann Otol Rhinol Laryngol 2003 Mar;112(3):214- 20.

Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derne¤i Dergisi, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Cilt: 10, Say›: Sayfa:

Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Vol: 10, Issue: Pages:

J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9 DOI ID:10.5505/tjod.2013.02779

Aytül Çorbac›o¤lu Esmer ve ark.

Entubation was not required due to the absence of respiratory distress. In order to prevent difficutlies in feeding, the cystic mass was aspirated just after the delivery. A diagnosis of sublingual ranula was made based on the localization and the mucoid consistency of the cyst.

Key words: congenital ranula, prenatal diagnosis, prenatal ultrasound, sublingual ranula

Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Vol: 10, Issue: 4, Pages: 256- 9

Konjenital ranulan›n prenatal tan›s›

OLGU SUNUMU (Case Report)

J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9 J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9

Konjenital ranulan›n prenatal tan›s›

(4)

256 257 258

KONJEN‹TAL RANULANIN PRENATAL TANISI

Aytül Çorbac›o¤lu ESMER, Recep HAS, At›l YÜKSEL, ‹brahim KALEL‹O⁄LU

‹stanbul Üniversitesi ‹stanbul T›p Fakültesi, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Anabilim Dal›, ‹stanbul

ÖZET

Konjenital ranula oral kavite taban›ndan kaynaklanan ve sublingual veya submandibular bezin kanallar›nda atrezi ya da kanalizasyon defekti nedeniyle meydana gelen bir mukus retansiyon kistidir. Oral kavitedeki di¤er tümörler gibi do¤umdan hemen sonra üst solunum yolu obstrüksiyonuna ve buna ba¤l› olarak hipoksiye yol açabilir. Daha sonraki dönemlerde ise solunum s›k›nt›s› haricinde konuflma, çi¤neme ve yutma fonksiyonlar›nda bozulma görülebilir.

Konjenital sublingual ranulan›n prenatal tan›s› çok nadirdir ve fetal ultrasonda a¤›z taban›ndan kaynaklanan, dili yukar›ya do¤ru iten avasküler ve anekoik kistik kitle olarak görülür. Obstrüksiyona ba¤l› olarak polihidramniyos geliflebilir ve mide cebi izlenmeyebilir. Ay›r›c› tan›da lenfatik malformasyonlar, epulis, epignatus, tiroglossal kanal kisti ve hemanjiyom yer al›r. Bu makalede prenatal ultrasonografik inceleme ile ranula tan›s› alan bir olguyu sunmaktay›z. 31. gebelik haftas›nda yap›lan detayl› fetal ultrasonda oral kavitede 20 x 17 x 15 mm ölçülerinde septas›z basit anekoik kistik bir yap› oldu¤u izlendi. Kistin duvarlar› düzgün cidarl›yd› ve solid komponenti yoktu. Renkli Doppler incelemesinde kist içinde vaskülerizasyon izlenmedi. 38. gebelik haftas›nda sezaryen ile do¤an bebe¤in a¤z›nda sublingual yerleflimli 1.5 x 1.5 cm ölçülerinde düzgün cidarl› kistik bir yap› izlendi. Solunum s›k›nt›s› olmayan bebekte entübasyon ihtiyac› olmad›. Beslenme zorlu¤undan kaç›nmak amac›yla kistik yap› do¤umdan hemen sonra aspire edildi. Kistin yerleflimi ve mukoid s›v› içeri¤i nedeniyle sublingual ranula teflhisi koyuldu.

Anahtar kelimeler: konjenital ranula, prenatal tan›, prenatal ultrason, sublingual ranula,

Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derne¤i Dergisi, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Cilt: 10, Say›: 4, Sayfa: 256- 9

PRENATAL DIAGNOSIS OF CONGENITAL RANULA SUMMARY

Congenital ranula is a mucous retention cyst which originates from the base of the oral cavity and is caused by sublingual or submandibular canal atresia or canalization defect. As with the other tumors in the oral cavity it may cause upper airway obstruction and hypoxia immediately after delivery. In the following stages of life, apart from the respiratory problems it may cause speach, chewing and swallowing disorders. The prenatal diagnosis of congenital sublingual ranula is very rare, and it presents as an avascular and anechoic cystic mass displacing the tongue upwards on fetal ultrasonography. Polyhydramnios can develop due to the obstruction and stomach may not be visualized.

The differential diagnosis includes lymphatic malformations, epulis, epignatus, tyroglossal canal cyst and hemangioma.

In this paper, we present a case of ranula which was diagnosed during prenatal ultrasonographic examination. The detailed fetal ultrasound scan performed at the 31th week of gestation revealed a non-septated anechoic cyst in the oral cavity measuring 20 x 17 x 15 mm. The cyst had well-defined regular borders with no solid component. Doppler ultrasonography did not show any vascularization within the cyst. After the delivery at the 38th week of gestation, a sublingual cystic mass with regular borders measuring 1.5 x1.5 cm was detected in the mouth of the neonate.

G‹R‹fi

Konjenital ranula yenido¤anda % 0.74 oran›nda görülen, oral kavite taban›ndan kaynaklanan ve sublingual veya submandibular bezin kanallar›nda atrezi ya da kanalizasyon defekti nedeniyle meydana gelen bir mukus retansiyon kistidir(1,2). Ranula oluflumundan k›sa bir süre sonra ekskretuar duktusta rüptür geliflir. Bunun sonucunda ekstravazasyon ve çevre dokularda musinöz yap›n›n birikimi ve sonras›nda inflamatuar reaksiyon ile psödokist oluflumu görülür

(2). Oral kavitedeki di¤er tümörler gibi konjenital ranula, do¤umdan hemen sonra üst solunum yolu obstrüksiyonuna ve buna ba¤l› olarak hipoksiye yol açabilir. Daha sonraki dönemlerde ise solunum s›k›nt›s›

haricinde konuflma, çi¤neme ve yutma fonksiyonlar›nda bozulma görülebilir.

Prenatal dönemde ranula tan›s› çok nadiren koyulmaktad›r ve bildi¤imiz kadar›yla bugüne kadar literatürde yay›nlanm›fl sadece yedi olgu bulunmaktad›r

(1-7). Biz de bu makalede 31. gestasyonel haftada prenatal ultrasonografik inceleme ile ranula tan›s› alan bir olguyu sunmaktay›z.

OLGU SUNUMU

40 yafl›nda, gravida 3 para 1 olan gebe, 31.

gestasyonel haftada fetal sonografik incelemede oral kavitede kistik bir yap› saptanmas› nedeniyle klini¤imize refere edildi. Pregestasyonel diyabet haricinde medikal ve obstetrik öyküde özellik yoktu.

‹leri anne yafl› endikasyonuyla yap›lm›fl olan amniyosentezde karyotipin normal oldu¤u saptanm›flt›.

Yap›lan detayl› ultrasonografik incelemede a¤z›n sürekli aç›k oldu¤u ve oral kavitede 20 x 17 x 15 mm ölçülerinde septas›z basit anekoik kistik bir yap› oldu¤u izlendi (fiekil 1a-b). Kistin duvarlar› düzgün cidarl›yd›

ve solid komponenti yoktu. Renkli Doppler incelemesinde kist içinde vasküler yap› izlenmedi.

Sublingual yerleflimli ve avasküler olmas› nedeniyle

en olas› tan›n›n konjenital ranula oldu¤u düflünüldü.

Fetal biyometri gebelik haftas› ile uyumluydu.

Polihidramniyos yoktu ve mide cebi normal büyüklükte idi. Di¤er sistemlere ait herhangi bir majör yap›sal anomali izlenmedi.

fiekil 1: Konjenital ranulay› gösteren 31. gebelik haftas›na ait fetal ultrason görüntüsü. (a) Fetal yüzün ve oral kavitede görülen kistin sagital plandaki görüntüsü (kist y›ld›z ile gösterilmifltir). (b) Kistin koronal plandaki görüntüsü (kist y›ld›z ile gösterilmifltir).

38. gebelik haftas›nda 2760 g a¤›rl›¤›nda Apgar skoru 10/10 olan erkek bebek eski sezaryen endikasyonuyla abdominal yolla do¤urtuldu. Do¤um s›ras›nda yenido¤an ve otolarengoloji uzman›

ameliyathanede acil müdahale için haz›r bulunmaktayd›.

Bebe¤in a¤z›nda sublingual yerleflimli 1.5 x 1.5 cm ölçülerinde düzgün cidarl› kistik bir yap› izlendi.

Solunum s›k›nt›s› olmayan bebekte entübasyon ihtiyac›

olmad›. Beslenme zorlu¤undan kaç›nmak amac›yla kistik yap› do¤umdan hemen sonra aspire edildi. Kistin yerleflimi ve mukoid s›v› içeri¤i nedeniyle sublingual ranula teflhisi kondu. Bu makalenin yaz›ld›¤› tarihte üç ayl›k olan ve herhangi bir beslenme ve solunum güçlü¤ü görülmeyen bebekte, kistik yap› tekrar oluflmad›.

TARTIfiMA

Ranulan›n basit (intraoral) ve servikal (plunging) olmak üzere iki farkl› çeflidi bulunmaktad›r(3). Basit ranula a¤›z taban›nda yer al›rken, servikal ranula boynun inframylohyoid kompartman›nda bulunur(3). Basit ranula ultrasonda a¤›z taban›ndan kaynaklanan, dili yukar›ya do¤ru iten avasküler ve anekoik kistik kitle olarak görülür(1). Obstrüksiyona ba¤l› olarak polihidramniyos geliflebilir ve mide cebi izlenmeyebilir.

Ay›r›c› tan›da lenfatik malformasyonlar, epulis, epignatus, tiroglossal kanal kisti ve hemanjiyom yer al›r(3,4). Lenfatik malformasyonlar kistik alanlar›n yan›

s›ra solid yap›lar içermesi ve s›n›rlar›n›n düzensiz olmas› ile ranuladan ay›rt edilmektedir(4). Epulis alveolar s›rtta görülen kistik bir yap›d›r. Tiroglossal kanal kisti ise dilin taban›nda foramen çekumdan bafllayarak tiroid bezin piramidal lobuna do¤ru uzan›r

(3). Olgumuzda lokalizasyonun sublingual olmas›

nedeniyle bu iki tan›dan uzaklaflt›k. Ayn› flekilde damak ve farinks yüzeyinde yer alan selim bir teratom olan epignatusu da sundu¤umuz olgudaki kistin aksine kalsifikasyonlar içermesi nedeniyle ekarte ettik(5). Son olarak, olgumuzda renkli Doppler incelemesinde kist içinde ak›m saptanmamas› nedeni ile hemanjiyom tan›s›n› d›fllad›k.

Yay›nlanm›fl olan olgu sunumlar›n›n üçünde, üst solunum yolu obstrüksiyonu nedeniyle ex utero intrapartum tedavi (EXIT) uygulanmas›, yani umbilikal kord klemplenmeden önce ranulan›n aspire edilerek solunum yolunun aç›lmas› gerekti¤i bildirilmifltir(2,5,6). Konjenital diyafram hernisi, trakeal atrezi, servikal teratom ve hemanjiyom gibi büyük fetal boyun kitlelerinde de kullan›lan EXIT prosedürü sayesinde solunum yolu aç›lana kadar plasentan›n fonksiyonu devam eder ve hipoksik beyin hasar› engellenmifl olur

(2). Solunum yolu obstrüksiyonunun ve acil müdahale gereksiniminin genellikle 4 cm'den büyük kitlelerde görüldü¤ü düflünülmektedir(1). Bizim olgumuzda da

kitlenin çap›n›n 1.5 cm olmas› nedeniyle solunum s›k›nt›s› görülmedi ve EXIT ihtiyac› olmad›. Bunun yan› s›ra Pires ve ark. 7 cm çap›ndaki bir ranulay›

prenatal dönemde ultrason alt›nda aspire etmifl ve do¤umdan k›sa bir süre önce yap›lan bu giriflim sayesinde EXIT ve entübasyon ihtiyac›n›n ortadan kalkt›¤›n› bildirmifltir(7).

Sublingual ranulan›n tedavi seçenekleri aras›nda konservatif yaklafl›m, i¤ne aspirasyonu, ranulan›n eksizyonu, ipsilateral sublingual bezin eksizyonu, marsüpializasyon ve skleroterapi yer al›r(1). Rekanalizasyon veya kist rüptürü nedeniyle postnatal dönemde spontan olarak kaybolan ranula olgular›

bildirilmifltir(8,9). Bu sebeple bebekte rahats›zl›k yaratmayan, solunum ve beslenme problemlerine yol açmayan küçük kitlelerin cerrahi tedaviden önce befl ay süresince takip edilmesi önerilmektedir(10). ‹¤ne aspirasyonu, marsüpializasyon ve ranula eksizyonu sonras›nda nüks olas›l›¤›n›n yüksek olmas› nedeniyle ranulayla birlikte sublingual bezin eksizyonunun kesin tedavi oldu¤u düflünülmektedir(1). Ancak operasyona ba¤l› olarak kanama, infeksiyon, lingual sinir parestezisi ve Wharton kanal› yaralanmas› meydana gelebilir(1). Cerrahiye alternatif olarak, OK-432'n›n intrakistik enjeksiyonu ile skleroterapi uygulanabilmektedir ve bu yöntemin %97 oran›nda baflar›l› oldu¤u gösterilmifltir

(11). Sundu¤umuz olguda beslenme ile ilgili sorunlardan kaç›nmak amac›yla do¤umdan hemen sonra i¤ne aspirasyonu yap›ld› ve üzerinden üç ay geçmesine ra¤men kistin yeniden oluflmamas› nedeniyle eksizyonel cerrahi henüz düflünülmedi.

Sonuç olarak, ranulan›n antenatal dönemde tan›s›n›n koyulmam›fl olmas› ve pediyatristlerin haz›rl›ks›z yakalanmas› do¤umda hipoksik iskemik beyin hasar› gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle ultrasonografik incelemede oral kavitede kistik bir kitlenin görüldü¤ü olgularda ranula tan›s› ve buna ba¤l›

olarak solunum yolu obstrüksiyonu geliflebilece¤i ak›lda tutulmal›, gerekli ekip ve donan›m haz›rland›ktan sonra do¤um yapt›r›lmal›d›r.

KAYNAKLAR

1. Tamaru S, Kikuchi A, Ono K, Kita M, Horikoshi T, Takagi K. Prenatal ultrasound and magnetic resonance imaging depiction of a small sublingual ranula. J Clin Ultrasound 2010 Mar-Apr;38(3):147-50.

Yaz›flma adresi: Uzm. Dr. Aytül Çorbac›o¤lu Esmer. ‹stanbul T›p Fakültesi, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Anabilim Dal›, Çapa, ‹stanbul Tel: (0542) 311 92 40

e-posta: aytulcorbacioglu@gmail.com

Al›nd›¤› tarih: 26.11.2012, revizyon sonras› al›nma: 05.05.2013, kabul tarihi: 05.05.2013, online yay›n tarihi: 06.05.2013

259 2. Chan DFY, Lee CH, Fung TY, Chan DLW, Abdullah V, Ng

PC. Ex utero intrapartum treatment (EXIT) for congenital giant ranula. Acta Pediatr 2006 Oct;95(10):1303-5.

3. Gul A, Gungorduk K, Yildirim G, Gedikbasi A, Ceylan Y.

Prenatal diagnosis and management of a ranula. J Obstet Gynaecol Res 2008 Apr;34(2):262-5.

4. Fernandez Moya JM, Cifuentes Sulzberger S, Diaz Recasens J, Ramos C, Sanz R, Perez Tejerizo G. Antenatal diagnosis and management of a ranula. Ultrsound Obstet Gynecol 1998 Feb;11(2):147-8.

5. Öndero¤lu L, Saygan-Karamürsel B, Deren Ö, Bozda¤ G, Tekflam Ö, Tekinalp G. Prenatal diagnosis of ranula at 21 weeks of gestation. Ultrasound Obstet Gyecol 2003 Oct;22(4):

399-401.

6. Kolker MT, Batti JS, Schoem SR. The ex utero intrapartum treatment procedure for congenital ranula in a Jehovah's

Witness. Otolaryngol Head Neck Surg 2004 Apr;130(4):508- 10.

7. Pires P, Pereira M, Machado L, Bonilla-Musoles FB. Prenatal diagnosis of a ranula with 2- and 3-dimensional sonography and sonographically guided aspiration. J Ultrasound Med 2006 Nov;25(11):1499-502.

8. Bernhard MK, Hückel D, Hamala D. Congenital ranula in a newborn. HNO 2007 May;55(5):388-91.

9. Steelman R, Weisse M, Ramadan H. Congenital ranula. Clin Pediatr (Phila) 1998 Mar;37(3):205-6.

10. Pandir RT, Park AH. Management of pediatric ranula.

Otoloaryngol Head Neck Surg 2002 Jul;127(1):115-8.

11. Fukase S, Ohta N, Inamura K, Aoyagi M. Treatment of ranula with intracystic injection of the streptococcal preparation OK- 432. Ann Otol Rhinol Laryngol 2003 Mar;112(3):214- 20.

Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derne¤i Dergisi, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Cilt: 10, Say›: Sayfa:

Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Vol: 10, Issue: Pages:

J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9 DOI ID:10.5505/tjod.2013.02779

Aytül Çorbac›o¤lu Esmer ve ark.

Entubation was not required due to the absence of respiratory distress. In order to prevent difficutlies in feeding, the cystic mass was aspirated just after the delivery. A diagnosis of sublingual ranula was made based on the localization and the mucoid consistency of the cyst.

Key words: congenital ranula, prenatal diagnosis, prenatal ultrasound, sublingual ranula

Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Vol: 10, Issue: 4, Pages: 256- 9

Konjenital ranulan›n prenatal tan›s›

OLGU SUNUMU (Case Report)

J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9 J Turk Soc Obstet Gynecol 2013; 10: 256- 9

Konjenital ranulan›n prenatal tan›s›

Referanslar

Benzer Belgeler

Vü­ cut ağırlığının ve boy uzunluğunun ölçülmesinde sorun olduğunda boy uzunluğu, diz yüksekliği (DY) ölçümüne dayalı; vücut ağırlığı ise, üst

Yurtdışında yapılan çalışmalarla, ülkem izde yapılan çalışmalar arasında bir kıyaslama yapıldığında, geliş­ miş ülkelerde proteinin yetersiz tüketiminin daha

Her ikisinde de bir Türk halkı, düşm anları tarafın­ dan yok edilmek istenmektedir, Büyük kıyıma uğrayan Türk halkından bir er­ kek veya biri erkek biri

Diğer taraf­ tan peı*m asallannda bir çok şey cinsel­ likle ilgili olarak anlaşılabilir ve bunlar bir araştırmacıyı peri masallanndaki gizli erotik anlamlan

P ed iatri servis­ lerinde çalışıpta bebeklerini em zirm eyen anne olm asına karşın diğer servis­ lerde çalışanların % 9.3’ü bebeklerini hiç em zirm em işlerdir..

Hipertansiyonu olan bireylerin sistolik kan basıncı ile sürekli öfke ölçeøi, öfkeyi dıûa vurma ve öfkeyi kontrol etme alt ölçekleri arasında iliûki bulunmamıû

yapılan bir çalışmada %76.6 VacA pozitifliği görülmüş, VacA pozitifliği ülserli hastalarda NÜD’li hastalardan daha yüksek olmasına rağ- men, aralarındaki

Sonuç olarak; çal›flmada yün parçalama deneyinin saç delme deneyine göre T.mentagrophytes ile T.rubrum’un tür ayr›m›nda daha etkili oludu¤u