BİMEKS BİLGİ İŞLEM VE DIŞ TİCARET A.Ş.’NİN
01.01.– 31.12.2015 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ
DENETÇİ RAPORU
KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOLARI ... 4
KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU ... 5
KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI ... 6
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR DİPNOT 1 ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU ... 7
DİPNOT 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR ... 7-19 DİPNOT 3 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ... 20
DİPNOT 4 FİNANSAL BORÇLAR ... 20-23 DİPNOT 5 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR ... 23-24 DİPNOT 6 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR ... 25
DİPNOT 7 STOKLAR ... 25
DİPNOT 8 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER ... 26
DİPNOT 9 MADDİ DURAN VARLIKLAR ... 26-27 DİPNOT 10 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR ... 27-28 DİPNOT 11 PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE DİĞER VARLIKLAR ... 28
DİPNOT 12 TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR ... 29
DİPNOT 13 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR KAPSAMINDAKİ BORÇLAR VE KARŞILIKLAR 30 DİPNOT 14 ERTELENMİŞ GELİRLER ... 31
DİPNOT 15 KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER ... 31-32 DİPNOT 16 ÖZKAYNAKLAR... 33-35 DİPNOT 17 HASILAT ... 35
DİPNOT 18 SATIŞLARIN MALİYETİ ... 36
DİPNOT 19 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER ... 36
DİPNOT 20 ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİR VE GİDERLER ... 37
DİPNOT 21 YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİR VE GİDERLER ... 37
DİPNOT 22 FİNANSAL GELİRLER ... 37
DİPNOT 23 FİNANSAL GİDERLER ... 38
DİPNOT 24 HİSSE BAŞINA KAZANÇ ... 38
DİPNOT 25 VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ ... 39-40 DİPNOT 26 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI ... 40-41 DİPNOT 27 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ ... 41-50 DİPNOT 28 EK NAKİT AKIM BİLGİLERİ ... 51
Dipnot referansları Varlıklar
Bağımsız denetimden geçmiş 31.12.2015
Bağımsız denetimden
geçmiş 31.12.2014
Dönen varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri 3 65.538.582 67.618.679
Ticari alacaklar
- İlişkili taraflardan ticari alacaklar 26 -- 2.000
- İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 5 58.575.328 28.381.923 Diğer alacaklar
- İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 6 4.962.087 2.014.680
Stoklar 7 521.887.996 399.376.822
Peşin ödenmiş giderler 11 8.043.993 15.327.674
Diğer dönen varlıklar 11 6.026.835 9.069.247
Toplam dönen varlıklar 665.034.821 521.791.025
Duran varlıklar Ticari alacaklar
- İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 5 2.787.359 --
Yatırım amaçlı gayrimenkuller 8 244.486 1.466.181
Maddi duran varlıklar 9 67.247.283 72.564.124
Maddi olmayan duran varlıklar 10 46.948.599 45.885.844
Diğer alacaklar
- İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 6 180.127 141.155
Ertelenen vergi varlıkları 25.b 3.968.024 39.897
Peşin ödenmiş giderler 11 473.738 886.883
Toplam duran varlıklar 121.849.616 120.984.084
Toplam varlıklar 786.884.437 642.775.109
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
Kaynaklar
Dipnot referansları
geçmiş 31.12.2015
geçmiş 31.12.2014 Kısa vadeli yükümlülükler
Kısa vadeli borçlanmalar 4 169.422.040 119.513.359
Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları 4 70.590.051 18.792.247
Türev finansal araçlar 12 610.422 --
Ticari borçlar
- İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar 5 241.855.372 220.282.431
Diğer borçlar
- İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar 6 320.249 84.235
Ertelenmiş gelirler 14 7.752.326 5.377.189
Dönem karı vergi yükümlülüğü 25.a -- 199.595
Kısa vadeli karşılıklar
- Diğer kısa vadeli karşılıklar 15.e 2.193.807 2.112.569
Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar 13.a 3.364.267 3.011.373
Diğer kısa vadeli yükümlülükler 963.085 755.786
Toplam kısa vadeli yükümlülükler 497.071.619 370.128.784
Uzun vadeli yükümlülükler
Uzun vadeli borçlanmalar 4 119.514.837 111.077.941
Diğer borçlar
- İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar 6 5.682.147 5.442.984
Uzun vadeli karşılıklar
- Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar 13.b 3.499.600 3.187.922
Ertelenmiş gelirler 14 7.262.174 4.447.682
Ertelenen vergi yükümlülüğü 25.b -- 58.631
Toplam uzun vadeli yükümlülükler 135.958.758 124.215.160
Ana ortaklığa ait özkaynaklar 153.829.620 148.415.952
Ödenmiş sermaye 16.a 120.000.000 120.000.000
Sermaye düzeltmesi farkları 16.b 869.231 869.231
Paylara ilişkin primler /iskontolar 16.c 18.210.459 17.740.375
Geri alınmış paylar (-) 16.d (4.483.107) (3.937.987)
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer kapsamlı gelir ve giderler
Yeniden değerleme ve ölçüm kazanç/kayıpları 16.e 3.538.871 7.946.296
Tanımlanmış fayda planı yeniden ölçüm kazanç/kayıpları 16.f 635.865 128.007
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 16.g 58.823 58.823
Geçmiş yıllar karı / (zararı) 16.h 5.611.207 (3.637.612)
Net dönem karı 9.388.271 9.248.819
Kontrol gücü olmayan paylar 24.440 15.213
Toplam özkaynaklar 153.854.060 148.431.165
Dipnot referansları
Bağımsız denetimden geçmiş 01.01.- 31.12.2015
Bağımsız denetimden geçmiş 01.01.- 31.12.2014
Sürdürülen faaliyetler
Hasılat 17 1.572.389.920 1.260.907.454
Satışların maliyeti (-) 18 (1.298.134.858) (1.017.663.632)
Brüt kar 274.255.062 243.243.822
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) 19 (167.177.262) (156.573.503)
Genel yönetim giderleri (-) 19 (40.503.388) (41.649.071)
Esas faaliyetlerden diğer gelirler 20 3.590.675 3.891.913
Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) 20 (14.022.441) (7.003.967)
Faaliyet karı 56.142.646 41.909.194
Yatırım faaliyetlerinden gelirler 21 2.866.184 629.640
Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) 21 -- (7.104)
Finansman gideri öncesi faaliyet karı 59.008.830 42.531.730
Finansman gelirleri 22 45.813.490 16.809.405
Finansman giderleri (-) 23 (97.423.279) (50.317.476)
Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı 7.399.041 9.023.659
Sürdürülen faaliyetler vergi gideri
Dönem vergi gideri 25.a (1.013.748) (562.175)
Ertelenmiş vergi geliri 25.b 3.011.934 798.061
Sürdürülen faaliyetler dönem karı 9.397.227 9.259.545
Dönem karının dağılımı
Kontrol gücü olmayan paylar 8.956 10.726
Ana ortaklık payları 9.388.271 9.248.819
Pay başına kazanç – TL 24 0,08 0,08
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
Dipnot referansları
Bağımsız denetimden
geçmiş 01.01.- 31.12.2015
Bağımsız denetimden
geçmiş 01.01.- 31.12.2014
Dönem karı 9.397.227 9.259.545
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak
birikmiş diğer kapsamlı gelir ve giderler
- Aktüeryal kazanç (kayıp) 13.b 635.161 818.633
- Yeniden değerleme ve ölçüm kazanç/kayıpları (4.407.425) 4.959.281
- Vergi etkisi (127.032) (1.155.583)
Diğer kapsamlı gelir / (gider), (vergi sonrası) (3.899.296) 4.622.331
Toplam kapsamlı gelir 5.497.931 13.881.876
Toplam kapsamlı gelir
Kontrol gücü olmayan paylar 9.227 11.002
Ana ortaklık payları 5.488.704 13.870.874
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
Dipnot referaransları
Ödenmiş sermaye
Sermaye düzeltmesi farkları
Pay ihraç primleri/
iskontoları
Geri alınmış paylar
değerleme ve ölçüm kazanç/kayıp
ları
Aktüeryal kazanç/kayıp
Kardan ayrılan kısıtlanmış değerler
Geçmiş yıllar zararları
Net dönem karı/(zararı)
Ana ortaklığa ait özkaynaklar
Kontrol gücü olmayan paylar
Toplam özkaynaklar
01.01.2014 itibariyle bakiye 120.000.000 869.231 17.740.375 (3.937.987) 7.329.368 (526.623) 58.823 (19.140.510) 12.152.401 134.545.078 4.211 134.549.289
Transferler -- -- -- -- -- -- -- 12.152.401 (12.152.401) -- -- --
Toplam kapsamlı gelir -- -- -- -- 616.928 654.630 -- 3.350.497 9.248.819 13.870.874 11.002 13.881.876
01.01.2015 itibariyle bakiye 120.000.000 869.231 17.740.375 (3.937.987) 7.946.296 128.007 58.823 (3.637.612) 9.248.819 148.415.952 15.213 148.431.165
Transferler -- -- -- -- -- -- -- 9.248.819 (9.248.819) -- -- --
Toplam kapsamlı gelir -- -- -- -- (4.407.425) 507.858 -- -- 9.388.271 5.488.704 9.227 5.497.931
Geri alınmış payların satım işlemleri nedeniyle meydana
gelen değişim 16.d -- -- 470.084 (545.120) -- -- -- -- -- (75.036) -- (75.036)
31.12.2015 itibariyle bakiye 120.000.000 869.231 18.210.459 (4.483.107) 3.538.871 635.865 58.823 5.611.207 9.388.271 153.829.620 24.440 153.854.060
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
denetimden geçmiş
denetimden geçmiş Faaliyetlerden doğan nakit akımları
Dipnot referansları
01.01.- 31.12.2015
01.01.- 31.12.2014 A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI
Sürdürülen faaliyetler dönem karı 9.397.227 9.259.545
Dönem net karı /zararı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler 28 58.222.417 49.105.471
İşletme sermayesindeki değişikliklerden önceki faaliyet karı 67.619.644 58.365.016
İşletme sermayesindeki değişimler
Ticari alacaklardaki artış / azalışla ilgili düzeltmeler (38.856.514) (5.662.440)
Stoklardaki artış / azalışla ilgili düzeltmeler (122.147.948) (103.419.649)
Faaliyetlerle ilgili diğer alacaklardaki artış / azalışla ilgili düzeltmeler (2.986.377) (1.024.617)
Ticari borçlardaki artış / azalışla ilgili düzeltmeler 24.640.552 (521.053)
Faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış / azalışla ilgili düzeltmeler 475.177 (538.311) İşletme sermayesinde gerçekleşen diğer artış / azalışla ilgili düzeltmeler 20.620.914 9.142.140
Ödenen kıdem tazminatları 13.b (958.400) (1.457.031)
Faaliyetlerden kaynaklanan net nakit akışları (51.592.952) (45.115.945) B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI
Maddi duran varlıkların alımlarından kaynaklanan nakit çıkışları 9 (18.246.193) (33.804.010) Maddi olmayan duran varlıkların alımlarından kaynaklanan nakit çıkışları 10 (6.630.229) (1.671.973) Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit
girişleri 10.761.914 7.281.811
Verilen nakit avans ve borçlar 6.884 18.004.404
Verilen nakit avans ve borçlardan geri ödemeler (6.453.938) (26.270.120)
Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan net nakit akışları (20.561.562) (36.459.888)
C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI
İşletmenin kendi paylarını satışıyla ilgili nakit girişleri (75.036) --
Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri 167.043.809 207.483.396
Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları (50.174.467) (101.149.030)
Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin
nakit çıkışları (10.760.423) (3.175.192)
Ödenen faiz (36.680.277) (24.533.806)
Alınan faiz 720.811 508.652
Faiz tahakkukları 9.160 (9.160)
Finansal faaliyetlerden kaynaklanan net nakit akışları 70.083.577 79.124.860
NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C) (2.070.937) (2.450.973)
D. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 67.609.519 70.060.492
DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D) 3 65.538.582 67.609.519
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
DİPNOT 1 – ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
Bimeks Bilgi İşlem ve Dış Ticaret Anonim Şirketi (“Bimeks”-“Şirket”), Türk Ticaret Kanunlarına uygun olarak 23 Kasım 1990’da İstanbul’da kurulmuştur.
Grup, mağaza zincirleri kanalıyla tüketici elektroniği perakendecisi olarak faaliyet göstermektedir. Şirket’in 119.398 metrekare (2014: 131.296) perakende satış alanına sahip toplam 138 mağaza (2014: 140 mağaza) ve 1 deposu bulunmaktadır.
2015 yılı içerisinde Bimeks 5 adedi franchise olmak üzere toplam 6 mağaza açmış ve 1 adedi franchise olmak üzere 6 mağazasını kapatmıştır (2014 yılı içerisinde Bimeks, 13 adedi franchise olmak üzere toplam 19 mağaza açmış ve 7 mağazasını kapatmıştır).
Grup’un kayıtlı adresi Barbaros Mahallesi Sütçüyolu Caddesi No:62 Yenisahra Ataşehir/İstanbul’dur.
Şirket’in %99,49’una sahip olduğu bağlı ortaklığı “Serbim Bilgisayar Destek ve Ticaret Anonim Şirketi” (Serbim) 27 Aralık 2004’te İstanbul’da kurulmuş olup, faaliyet alanını kişisel bilgisayar ve yazılımların satış sonrası teknik servis bakımı oluşturmaktadır. Serbim’in kayıtlı adresi Yeni Sahra Sütçüyolu Caddesi Tuğmaner İş Merkezi No:62 34746 Ataşehir, İstanbul’dur.
Şirket ve bağlı ortaklığı ilişikteki dipnotlarda Grup olarak tanımlanmıştır.
31.12.2015 tarihi itibariyle Grup’un bünyesinde istihdam edilen personel sayısı 1.216’dır (31.12.2014: 1.334).
01 Ocak–31 Aralık 2015 hesap dönemine ait konsolide finansal tablolar, 08.03.2016 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında onaylanmıştır.
DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1. Sunuma ilişkin temel esaslar
Grup’un konsolide finansal tabloları, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 nolu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan uluslararası standartlarla uyumlu olacak şekilde Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları (“TMS/TFRS”) ile bunlara ilişkin ek ve yorumlar esas alınarak hazırlanmıştır. TMS/TFRS, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’nda (“UFRS”) meydana gelen değişikliklere paralellik sağlanması amacıyla tebliğler aracılığıyla güncellenmektedir.
SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Grup’un konsolide finansal tabloları, bu karar çerçevesinde hazırlanmıştır.
Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değeri ile gösterilen türev araçlar ve finansal yatırımlar ve işletme birleşmeleri sırasında ortaya çıkan maddi ve maddi olmayan duran varlıklardaki, kayıtlı değer ile gerçeğe uygun değerin arasındaki farklardan kaynaklanan yeniden değerlemeler haricinde tarihi maliyet esası baz alınarak hazırlanmıştır.
2.2. İşletmenin sürekliliği
Grup konsolide finansal tablolarını işletmenin sürekliliği ilkesine göre hazırlamıştır.
2.3. İşlevsel ve raporlama para birimi
Konsolide finansal tablolar ana şirketin işlevsel ve raporlama para birimi olan TL cinsinden sunulmuştur.
2.4. Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem tarihli finansal tabloların düzeltilmesi
Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup’un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır.
2.5. Muhasebe politikalarındaki değişiklikler ve önceki dönem finansal tablolarının düzeltilmesi
Yeni bir standardın ilk kez uygulanmasından kaynaklanan muhasebe politikası değişiklikleri, şayet varsa, geçiş hükümlerine uygun olarak geriye veya ileriye dönük olarak uygulanmaktadır. Herhangi bir geçiş hükmünün yer almadığı değişiklikler, muhasebe politikasında isteğe bağlı yapılan önemli değişiklikler veya tespit edilen muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde, hem de ileriye yönelik olarak uygulanır.
2.6. Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları
Finansal tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibariyle gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. Gerçekleşmiş sonuçlar tahminlerden farklı olabilmektedir. Tahminler düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler yapılmakta ve gerçekleştikleri dönemde gelir tablosuna yansıtılmaktadırlar.
Finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan varsayımlar ve değerlendirmeler aşağıdaki gibidir:
• Şüpheli alacak karşılıkları, Grup yönetiminin bilanço tarihi itibariyle var olan ancak cari ekonomik koşullar çerçevesinde tahsil edilememe riski olan alacaklara ait gelecekteki zararları karşılayacağına inandığı tutarları yansıtmaktadır. Alacakların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı değerlendirilirken ilişkili kuruluş ve anahtar müşteriler dışında kalan borçluların geçmiş performansları piyasadaki kredibiliteleri ve bilanço tarihinden finansal tabloların onaylanma tarihine kadar olan performansları ile yeniden görüşülen koşullar da dikkate alınmaktadır.
Ayrıca karşılık tutarı belirlenirken bilanço tarihi itibariyle elde bulunan teminatların dışında yine finansal tabloların onaylanma tarihine kadar geçen süre zarfında edinilen teminatlar da göz önünde bulundurulmaktadır. İlgili bilanço tarihi itibariyle şüpheli alacak karşılıkları dipnot 5’te açıklanmıştır.
• Stok değer düşüklüğü ile ilgili olarak stoklar fiziksel olarak incelenmekte, teknik personelin görüşleri doğrultusunda kullanılabilirliği belirlenmekte ve kullanılamayacak olduğu tahmin edilen kalemler için karşılık ayrılmaktadır.
Stokların net gerçekleşebilir değerinin belirlenmesinde de liste satış fiyatları ve yıl içinde verilen ortalama iskonto oranlarına ilişkin veriler kullanılmakta ve katlanılacak satış giderlerine ilişkin tahminler yapılmaktadır. Bu çalışmalar sonucunda net gerçekleşebilir değeri maliyet değerinin altında olan stoklar için karşılık ayrılmaktadır (dipnot 7).
• Maddi ve maddi olmayan varlıklar elde etme maliyetlerinden birikmiş amortisman ve varsa değer düşüklüğü düşüldükten sonraki net değeri ile gösterilmektedir. Amortisman, maddi varlıkların faydalı ömürleri baz alınarak doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır. Faydalı ömürler yönetimin en iyi tahminlerine dayanır, her bilanço tarihinde gözden geçirilir ve gerekirse değişiklik yapılır.
2.7. Konsolidasyon esasları
Konsolide finansal tablolar, Şirket’in ve bağlı ortaklığının aynı tarih itibariyle düzenlenen finansal tablolarını içermektedir.
Finansal tablolarda uygulanan konsolidasyon politikaları aşağıda belirtilmiştir:
Şirket, sermayesinin %50’sinden fazlasına iştirak ettiği ve / veya yönetiminde etkili bir şekilde kontrolü altında tuttuğu şirketler konsolidasyona dâhil edilmiştir. Ancak Şirket’in doğrudan ve dolaylı toplam oy hakkı %50 ’nin üzerinde olmakla birlikte konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen veya önemli bir etkiye sahip olmaması nedeniyle finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden varsa değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılarak konsolidasyon dışında tutulmuştur.
Konsolidasyona dâhil edilen şirketlerin bilançoları ve gelir tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve aralarındaki önemli tutardaki tüm borç/alacak bakiyeleri ile alım/satım işlemleri elimine edilmiştir. İştirak tutarları ile iştirak edilen şirket özsermayeleri karşılıklı elimine edilmiş olup konsolide finansal tablolarda yalnızca Şirket’in sermayesi ve diğer özsermaye hesapları ile ayrı kalemde gösterilen azınlık hissedarlara ait olan özsermaye payları yansıtılmıştır.
Azınlık payları negatif (-) bakiye verse dahi, bağlı ortaklıkların yaptıkları zararlardan pay almaya devam ederler.
Şirket satın almaları için satın alma metodu uygulanmaktadır. Yıl içinde alınan bağlı ortaklıklar konsolide finansal tablolara satın alındıkları tarihten itibaren dâhil edilmişlerdir.
Bilanço tarihleri itibariyle konsolidasyona tabi tutulan Serbim Bilgisayar Destek ve Ticaret A.Ş.’ nin Bimeks’e ait doğrudan ve dolaylı oy hakkı ile etkinlik oranları %99,5’dir.
2.8. Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar
31 Aralık 2015 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2015 tarihi itibariyle geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS standartları ve UFRYK yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup’un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır.
1 Ocak 2015 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar TMS 19 – Tanımlanmış Fayda Planları: Çalışan Katkıları (Değişiklik)
TMS 19’a göre tanımlanmış fayda planları muhasebeleştirilirken çalışan ya da üçüncü taraf katkıları göz önüne alınmalıdır.
Değişiklik, katkı tutarı hizmet verilen yıl sayısından bağımsız ise, işletmelerin söz konusu katkıları hizmet dönemlerine yaymak yerine, hizmetin verildiği yılda hizmet maliyetinden düşerek muhasebeleştirebileceklerini açıklığa kavuşturmuştur.
TMS/TFRS’lerdeki Yıllık İyileştirmeler
KGK, Eylül 2014’te “2010-2012 Dönemine İlişkin Yıllık İyileştirmeler” ve “2011-2013 Dönemine İlişkin Yıllık İyileştirmeler” ile ilgili olarak aşağıdaki standart değişikliklerini yayınlanmıştır.
Yıllık İyileştirmeler - 2010–2012 Dönemi TFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler
Hakediş koşulları ile ilgili tanımlar değişmiş olup sorunları gidermek için performans koşulu ve hizmet koşulu tanımlanmıştır.
Değişiklik ileriye dönük olarak uygulanacaktır.
TFRS 3 İşletme Birleşmeleri
Bir işletme birleşmesinde yükümlülük (veya varlık) olarak sınıflanan koşullu bedelin, TMS 39 Finansal Araçlar (veya TFRS 9, hangisi geçerliyse) kapsamında olsun ya da olmasın, sonraki dönemlerde gerçeğe uygun değeri kar veya zarara yansıtılan finansal araç olarak muhasebeleştirileceğine açıklık getirilmiştir. Değişiklik işletme birleşmeleri için ileriye dönük olarak uygulanacaktır.
TFRS 8 Faaliyet Bölümleri
Değişiklikler şu konulara açıklık getirmektedir: i) TFRS 8’e göre toplulaştırma/birleştirme kriterinin uygulanmasına ilişkin yönetimin yaptığı değerlendirme, birleştirilen faaliyet bölümlerinin kısa tanımlarının ve benzerliklerine ilişkin değerlendirme yapılırken kullanılan ekonomik karakteristiklerinin (örneğin satış ve brüt karları) belirtilmesini de içerecek şekilde açıklanmalıdır. ii) Faaliyet varlıklarının toplam varlıklar ile mutabakatı, bu mutabakat işletmenin faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili yöneticisine raporlanıyorsa açıklanmalıdır. Değişiklikler geriye dönük olarak uygulanacaktır.
TMS 16 Maddi Duran Varlıklar ve TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar
TMS 16.35(a) ve TMS 38.80(a)’daki değişiklik yeniden değerlemenin aşağıdaki şekilde yapılabileceğini açıklığa kavuşturmuştur i) Varlığın brüt defter değeri piyasa değerine getirilecek şekilde düzeltilir veya ii) varlığın net defter değerinin piyasa değeri belirlenir, net defter değeri piyasa değerine gelecek şekilde brüt defter değeri oransal olarak düzeltilir.
Değişiklik geriye dönük olarak uygulanacaktır.
TMS 24 İlişkili Taraf Açıklamaları
Değişiklik, kilit yönetici personeli hizmeti veren yönetici işletmenin ilişkili taraf açıklamalarına tabi ilişkili bir taraf olduğunu açıklığa kavuşturmuştur. Buna ilave olarak yönetici işletme kullanan bir şirketin yönetim hizmeti için katlandığı masrafları açıklaması gerekmektedir. Değişiklik geriye dönük olarak uygulanacaktır.
Yıllık İyileştirmeler - 2011–2013 Dönemi TFRS 3 İşletme Birleşmeleri
Değişiklik ile i) sadece iş ortaklıklarının değil müşterek anlaşmaların da TFRS 3’ün kapsamında olmadığı ve ii) bu kapsam istisnasının sadece müşterek anlaşmanın finansal tablolarındaki muhasebeleşmeye uygulanabilir olduğu açıklığa kavuşturulmuştur. Değişiklik ileriye dönük olarak uygulanacaktır.
TFRS 13 Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü Karar Gerekçeleri
TFRS 13’deki portföy istisnasının sadece finansal varlık, finansal yükümlülüklere değil TMS 39 (veya TFRS 9, hangisi geçerliyse) kapsamındaki diğer sözleşmelere de uygulanabileceği açıklanmıştır. Değişiklik ileriye dönük olarak uygulanacaktır.
TMS 40 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller
Değişiklik, işlemin varlık edinimi ya da işletme birleşmesi olarak değerlendirilmesi konusunda TFRS 3 ve TMS 40’un karşılıklı ilişkisini açıklığa kavuşturmuştur. Değişiklik ileriye dönük olarak uygulanacaktır.
Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan TFRS’ler
Konsolide finansal tabloların onaylanma tarihi itibariyle yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir.
Grup aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra konsolide finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır.
TFRS 9 Finansal Araçlar – Sınıflandırma ve Açıklama
Aralık 2012’de ve Şubat 2015’de yapılan değişikliklerle yeni standart, 1 Ocak 2018 tarihi ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olacaktır, erken uygulamaya izin verilmektedir. TFRS 9 Finansal Araçlar standardının ilk safhası finansal varlıkların ve yükümlülüklerin ölçülmesi ve sınıflandırılmasına ilişkin yeni hükümler getirmektedir. TFRS 9’a yapılan değişiklikler esas olarak finansal varlıkların sınıflama ve ölçümünü ve gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılan finansal yükümlülüklerin ölçümünü etkileyecektir ve bu tür finansal yükümlülüklerin gerçeğe uygun değer değişikliklerinin kredi riskine ilişkin olan kısmının diğer kapsamlı gelir tablosunda sunumunu gerektirmektedir. Grup, standardın finansal durum ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir.
TMS 16 ve TMS 38 – Kabul Edilebilir Amortisman ve İtfa Yöntemlerinin Açıklığa Kavuşturulması (TMS 16 ve TMS 38’deki Değişiklikler)
TMS 16 ve TMS 38’deki değişiklikler, maddi duran varlıklar için hasılata dayalı amortisman hesaplaması kullanımını yasaklamış ve maddi olmayan duran varlıklar için hasılata dayalı amortisman hesaplaması kullanımını önemli ölçüde sınırlandırmıştır. Değişiklikler, 1 Ocak 2016 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için ileriye dönük olarak uygulanacaktır. Erken uygulamaya izin verilmektedir.
TFRS 11 – Müşterek Faaliyetlerde Hisse Edinimi (Değişiklikler)
TFRS 11, faaliyeti bir işletme teşkil eden müşterek faaliyetlerde ortaklık payı edinimi muhasebesi ile ilgili rehberlik etmesi için değiştirilmiştir. Bu değişiklik, TFRS 3 İşletme Birleşmeleri’nde belirtildiği şekilde faaliyeti bir işletme teşkil eden bir müşterek faaliyette ortaklık payı edinen işletmenin, bu TFRS’de belirtilen rehberlik ile ters düşenler hariç, TFRS 3 ve diğer TFRS’lerde yer alan işletme birleşmeleri muhasebesine ilişkin tüm ilkeleri uygulamasını gerektirmektedir. Buna ek olarak, edinen işletme, TFRS 3 ve işletme birleşmeleri ile ilgili diğer TFRS’lerin gerektirdiği bilgileri açıklamalıdır. Değişiklikler, 1 Ocak 2016 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için ileriye dönük olarak uygulanacaktır. Erken uygulamaya izin verilmektedir.
TMS 27 – Bireysel Mali Tablolarda Özkaynak Yöntemi (TMS 27’de Değişiklik)
Nisan 2015’te KGK, işletmelerin bireysel finansal tablolarında bağlı ortaklıklar ve iştiraklerdeki yatırımların muhasebeleştirilmesinde özkaynak yönteminin kullanılması seçeneğini yeniden sunmak için TMS 27’de değişiklik yapmıştır.
Buna göre işletmelerin bu yatırımları:
• maliyet değeriyle
• TFRS 9’a göre veya
• TMS 28’de tanımlanan özkaynak yöntemini kullanarak muhasebeleştirmesi gerekmektedir.
İşletmelerin aynı muhasebeleştirmeyi her yatırım kategorisine uygulaması gerekmektedir. Bu değişiklik 1 Ocak 2016 ve sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerli olup, geçmişe dönük olarak uygulanmalıdır. Erken uygulamaya izin verilmekte olup, erken uygulama açıklanmalıdır. Grup, standardın finansal durum ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir.
TFRS 10 ve TMS 28: Yatırımcı İşletmenin İştirak veya İş Ortaklığına Yaptığı Varlık Satışları veya Katkıları (Değişiklikler)
Şubat 2015’de, TFRS 10 ve TMS 28’deki bir iştirak veya iş ortaklığına verilen bir bağlı ortaklığın kontrol kaybını ele almadaki gereklilikler arasındaki tutarsızlığı gidermek için TFRS 10 ve TMS 28’de değişiklik yapmıştır. Bu değişiklik ile bir yatırımcı ile iştirak veya iş ortaklığı arasında, TFRS 3’te tanımlandığı şekli ile bir işletme teşkil eden varlıkların satışı veya katkısından kaynaklanan kazanç veya kayıpların tamamının yatırımcı tarafından muhasebeleştirilmesi gerektiği açıklığa kavuşturulmuştur. Eski bağlı ortaklıkta tutulan yatırımın gerçeğe uygun değerden yeniden ölçülmesinden kaynaklanan kazanç veya kayıplar, sadece ilişiksiz yatırımcıların o eski bağlı ortaklıktaki payları ölçüsünde muhasebeleştirilmelidir. İşletmelerin bu değişikliği, 1 Ocak 2016 veya sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemleri için ileriye dönük olarak uygulamaları gerekmektedir. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Değişiklikler Grup için geçerli değildir ve Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olmayacaktır.
TFRS 10, TFRS 12 ve TMS 28: Yatırım İşletmeleri: Konsolidasyon istisnasının uygulanması (TFRS 10 ve TMS 28’de Değişiklik)
Şubat 2015’de, TFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar standardındaki yatırım işletmeleri istisnasının uygulanması sırasında ortaya çıkan konuları ele almak için TFRS 10, TFRS 12 ve TMS 28’de değişiklikler yapmıştır: Değişiklikler 1 Ocak 2016 veya sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerlidir. Erken uygulamaya izin verilmektedir.
TMS 1: Açıklama İnisiyatifi (TMS 1’de Değişiklik)
Şubat 2015’de, TMS 1’de değişiklik yapmıştır. Bu değişiklikler; Önemlilik, Ayrıştırma ve alt toplamlar, Dipnot yapısı, Muhasebe politikaları açıklamaları, Özkaynakta muhasebeleştirilen yatırımlardan kaynaklanan diğer kapsamlı gelir kalemlerinin sunumu alanlarında dar odaklı iyileştirmeler içermektedir. Bu değişiklikler 1 Ocak 2016 veya sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerlidir. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Grup, standardın finansal durum ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir.
Yıllık İyileştirmeler - 2012–2014 Dönemi
KGK, Şubat 2015’de “TFRS Yıllık İyileştirmeler, 2012-2014 Dönemi’ni yayınlamıştır. Doküman, değişikliklerin sonucu olarak değişikliğe uğrayan standartlar ve ilgili Gerekçeler hariç, dört standarda beş değişiklik getirmektedir. Etkilenen standartlar ve değişikliklerin konuları aşağıdaki gibidir:
•TFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler – elden çıkarma yöntemlerindeki değişikliklerin (satış veya ortaklara dağıtım yoluyla) yeni bir plan olarak değil, eski planın devamı olarak kabul edileceğine açıklık getirilmiştir.
•TFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar – bir finansal varlığın devredilmesinde hizmet sözleşmelerinin değerlendirilmesine ve netleştirmeye ilişkin TFRS 7 açıklamalarının ara dönem özet finansal tablolar için zorunlu olmadığına ilişkin açıklık getirilmiştir.
•TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar – yüksek kaliteli kurumsal senetlerin pazar derinliğinin, borcun bulunduğu ülkede değil borcun taşındığı para biriminde değerlendirileceğine açıklık getirilmiştir.
•TMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama – gerekli ara dönem açıklamalarının ya ara dönem finansal tablolarda ya da ara dönem finansal tablolardan gönderme yapılarak sunulabileceğine açıklık getirilmiştir.
Bu değişiklik 1 Ocak 2016 ve sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerli olup, erken uygulamaya izin verilmektedir. Söz konusu değişikliklerin Grup’un finansal durumu ve performansı üzerindeki etkileri değerlendirilmektedir.
Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (“UMSK”) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar
Aşağıda listelenen yeni standartlar, yorumlar ve mevcut UFRS’deki değişiklikler UMSK tarafından yayınlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiştir. Fakat bu yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler henüz KGK tarafından TFRS’ye uyarlanmamıştır/ yayınlanmamıştır ve bu sebeple TFRS’nin bir parçasını oluşturmazlar. Grup konsolide finansal tablolarında ve dipnotlarda gerekli değişiklikleri bu standart ve yorumlar TFRS’de yürürlüğe girdikten sonra yapacaktır.
Yıllık İyileştirmeler - 2010–2012 Dönemi UFRS 13 Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü
Karar Gerekçeleri’nde açıklandığı üzere, üzerlerinde faiz oranı belirtilmeyen kısa vadeli ticari alacak ve borçlar, iskonto etkisinin önemsiz olduğu durumlarda, fatura tutarından gösterilebilecektir. Değişiklikler derhal uygulanacaktır.
Yıllık İyileştirmeler - 2011–2013 Dönemi
UFRS 15 - Müşterilerle Yapılan Sözleşmelerden Doğan Hasılat
UMSK Mayıs 2014’de UFRS 15 Müşterilerle Yapılan Sözleşmelerden Doğan Hasılat standardını yayınlamıştır. Standarttaki yeni beş aşamalı model, hasılatın muhasebeleştirme ve ölçüm ile ilgili gereklilikleri açıklamaktadır. Standart, müşterilerle yapılan sözleşmelerden doğan hasılata uygulanacak olup bir işletmenin olağan faaliyetleri ile ilgili olmayan bazı finansal olmayan varlıkların (örneğin maddi duran varlık çıkışları) satışının muhasebeleştirilip ölçülmesi için model oluşturmaktadır.
UFRS 15’in uygulama tarihi aslında 1 Ocak 2017’ydi, ancak Eylül 2015 de UMSK geçerlilik tarihini 1 Ocak 2018 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için uygulanacak şekilde ertelemiştir. Erken uygulamaya izin verilmektedir.
UFRS 15’e geçiş için iki alternatif uygulama sunulmuştur; tam geriye dönük uygulama veya modifiye edilmiş geriye dönük uygulama. Modifiye edilmiş geriye dönük uygulama tercih edildiğinde önceki dönemler yeniden düzenlenmeyecek ancak mali tablo dipnotlarında karşılaştırmalı rakamsal bilgi verilecektir. Söz konusu değişikliğin Grup’un finansal durumu ve performansı üzerindeki etkileri değerlendirilmektedir.
UFRS 9 Finansal Araçlar – Nihai Standart (2014)
UMSK, Temmuz 2014’te UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standardının yerine geçecek olan ve sınıflandırma ve ölçme, değer düşüklüğü ve finansal riskten korunma muhasebesi aşamalarından oluşan projesi UFRS 9 Finansal Araçlar’ı nihai olarak yayınlamıştır. UFRS 9 finansal varlıkların içinde yönetildikleri iş modelini ve nakit akım özelliklerini yansıtan akılcı, tek bir sınıflama ve ölçüm yaklaşımına dayanmaktadır. Bunun üzerine, kredi kayıplarının daha zamanında muhasebeleştirilebilmesini sağlayacak ileriye yönelik bir beklenen kredi kaybı modeli ile değer düşüklüğü muhasebesine tabi olan tüm finansal araçlara uygulanabilen tek bir model kurulmuştur. Buna ek olarak, UFRS 9, banka ve diğer işletmelerin, finansal borçlarını gerçeğe uygun değeri ile ölçme opsiyonun seçtikleri durumlarda, kendi kredi değerliliklerindeki düşüşe bağlı olarak finansal borcun gerçeğe uygun değerindeki azalmadan dolayı kar veya zarar tablosunda gelir kaydetmeleri sonucunu doğuran “kendi kredi riski” denilen sorunu ele almaktadır. Standart ayrıca, risk yönetimi ekonomisini muhasebe uygulamaları ile daha iyi ilişkilendirebilmek için geliştirilmiş bir finansal riskten korunma modeli içermektedir. UFRS 9, 1 Ocak 2018 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir; ancak, erken uygulamaya izin verilmektedir. Ayrıca, finansal araçların muhasebesi değiştirilmeden ‘kendi kredi riski ’ ile ilgili değişikliklerinin tek başına erken uygulanmasına izin verilmektedir. Grup, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir.
UFRS 16 Kiralama İşlemleri
UMSK Ocak 2016’da UFRS 16 “Kiralama İşlemleri” standardını yayınlanmıştır. Yeni standart, faaliyet kiralaması ve finansal kiralama ayrımını ortadan kaldırarak kiracı durumundaki şirketler için birçok kiralamanın tek bir model altında bilançoya alınmasını gerektirmektedir. Kiralayan durumundaki şirketler için muhasebeleştirme büyük ölçüde değişmemiş olup faaliyet kiralaması ile finansal kiralama arasındaki fark devam etmektedir. UFRS 16, UMS 17 ve UMS 17 ile ilgili Yorumların yerine geçecek olup 1 Ocak 2019 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. UFRS 15
“Müşterilerle Yapılan Sözleşmelerden Doğan Hasılat” standardı da uygulandığı sürece UFRS 16 için erken uygulamaya izin verilmektedir.
UMS 12 Gelir Vergileri: Gerçekleşmemiş Zararlar için Ertelenmiş Vergi Varlıklarının Muhasebeleştirilmesi (Değişiklikler)
UMSK Ocak 2016’da, UMS 12 Gelir Vergileri standardında değişikliklerini yayınlamıştır. Yapılan değişiklikler gerçeğe uygun değeri ile ölçülen borçlanma araçlarına ilişkin ertelenmiş vergi muhasebeleştirilmesi konusunda açıklık getirmektedir.
Değişiklikler; gerçekleşmemiş zararlar için ertelenmiş vergi varlıklarının muhasebeleştirilmesi hükümleri konusunda, uygulamadaki mevcut farklılıkları gidermeyi amaçlamaktadır. Değişiklikler, 1 Ocak 2017 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacaktır. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Ancak, değişikliklerin ilk kez uygulandığı dönem, karşılaştırmalı sunulan ilk dönemin açılış özkaynaklarındaki etki, açılış geçmiş yıllar karları/zararları ve diğer özkaynak kalemleri arasında ayrıştırılmadan, açılış geçmiş yıllar karları/zararlarında (ya da uygun olması durumunda bir diğer özkaynak kaleminde) muhasebeleştirilebilecektir. Şirket/Grup bu muafiyeti uygulaması durumunda, finansal tablo dipnotlarında açıklama yapacaktır. Grup, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir.
UMS 7 Nakit Akış Tabloları (Değişiklikler)
UMSK Ocak 2016’da, UMS 7 Nakit Akış Tabloları standardında değişikliklerini yayınlamıştır. Değişiklikler, şirketin finansman faaliyetleri konusunda finansal tablo kullanıcılarına sağlanan bilgilerin iyileştirilmesi için UMS 7’ye açıklık getirilmesini amaçlamaktadır. Dipnot açıklamalarındaki iyileştirmeler, şirketlerin finansal borçlarındaki değişiklikler için bilgi sağlamasını gerektirmektedir. Değişiklikler, 1 Ocak 2017 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için uygulanacaktır.
Erken uygulamaya izin verilmektedir. Şirket’in/Grup’un bu değişiklikleri ilk kez uygulamasında, önceki dönemlere ilişkin karşılaştırmalı bilgi sunulmasına gerek yoktur. Grup, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir.
2.9. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti
Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında izlenen önemli muhasebe politikaları aşağıda özetlenmiştir:
Hasılat
Gelirler, teslimatın gerçekleşmesi, gelir tutarının güvenli bir şekilde belirlenmesi ve işletme ile ilgili ekonomik yararların Şirket’e akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin rayiç değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, mal satışlarından iadeler ve satış iskontoları ile kredi kartı komisyonlarının düşülmesiyle bulunmuştur. Satış gelirleri, malların satış tutarından mal satışlarından iade, indirim, komisyonların ve satış ile ilgili vergilerin düşülmesi suretiyle gösterilmiştir. Piyasa faizinin daha altında bir faiz haddini uygulaması ve böylelikle işlemin etkin bir finansman unsuru içeriyor olması durumunda, satışın karşılığının makul değeri, alacakların bugünkü değerine iskonto edilmesi suretiyle bulunur. Alacakların nominal değeri ile bu şekilde bulunan makul değer arasındaki fark, faiz geliri olarak ilgili dönemlere yansıtılır.
Ticari alacaklar / borçlar
Doğrudan bir borçluya/alıcıya mal veya hizmet tedariki ile oluşan Şirket kaynaklı ticari alacaklar/ticari borçlar, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değerlendirilmiştir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli ticari alacaklar/ticari borçlar, faiz tahakkuk etkisinin önemsiz olması durumunda fatura tutarından değerlendirilmiştir.
Grup, tahsil imkanının kalmadığına dair objektif bir bulgu olduğu takdirde ilgili ticari alacaklar için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlarda dâhil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Değer düşüklüğü tutarı, zarar yazılmasından sonra oluşacak bir durum dolayısıyla azalırsa, söz konusu tutar, cari dönemde diğer gelirlere yansıtılır.
Stoklar
Stoklar, elde etme maliyeti ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlendirilmiştir. Maliyet, ağırlıklı ortalama maliyet yöntemi ile belirlenir. Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyetleri ile pazarlama, satış ve dağıtım giderlerinin düşülmesi suretiyle ulaşılan değeri temsil etmektedir. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir.
Maddi duran varlıklar
Maddi varlıklar (binalar hariç), elde etme maliyetlerinden birikmiş amortisman düşüldükten sonraki net değeri ile gösterilmektedir. Amortisman, maddi varlıkların faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır. Söz konusu varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir:
Yıl
Binalar 50
Özel maliyetler 3 – 7
Makine ve cihazlar 3 – 8
Taşıt araçları 5 – 10
Mobilya, demirbaş ve ofis gereçleri 3 – 15
Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır.
Maddi duran varlıkların yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı artıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi varlığın maliyetine eklenmektedir. Varlığın maliyetine eklenen, söz konusu yenileme gibi aktifleştirme sonrası yapılan harcamalar, ekonomik ömürleri çerçevesinde amortismana tabi tutulurlar.
Maddi duran varlığın kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Maddi varlıkların elden çıkartılması sonucu oluşan kar veya zarar, kayıtlı değer ile tahsil olunan tutarların karşılaştırılması ile belirlenir ve cari dönemde ilgili gelir ve gider hesaplarına yansıtılır.
Maddi olmayan duran varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar aktifleştirilen geliştirme giderleri ve bilgi sistemleri ile bilgisayar yazılımları ve diğer tanımlanabilen hakları içermektedir.
Aktifleştirilen geliştirme giderleri (maliyetleri) dışındaki maddi olmayan duran varlıklar elde etme maliyeti esasından kayda alınmakta ve 5 yılı geçmeyen tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal yöntemle itfa edilmektedir. Mali tablolarda bu varlıklar maliyetlerinden birikmiş itfa payları ve varsa birikmiş değer kayıpları düşülerek gösterilmektedir. Değer düşüklüğü belirtilerine rastlandığı durumlarda varlıklar değer kaybı için yeniden gözden geçirilmektedir.
Araştırma ve geliştirme giderleri
Araştırma harcamaları gerçekleştiğinde gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi olmayan duran varlığın kullanıma veya satışa hazır hale gelebilmesi için tamamlanmasının teknik olarak mümkün olması, maddi olmayan duran varlığı tamamlama ve bu varlığı kullanma veya satma niyetinin bulunması, maddi olmayan duran varlığın muhtemel gelecek ekonomik faydayı nasıl sağlayacağının belirli olması, geliştirme safhasını tamamlamak için yeterli teknik, mali ve diğer kaynakların mevcut olması ve geliştirme sürecinde maddi olmayan duran varlıkla ilgili yapılan harcamaların güvenilir bir biçimde ölçülebilir olması koşullarının varlığı halinde geliştirmeden kaynaklanan harcamalar UMS 38’e uygun olarak maddi olmayan duran varlıklar olarak kayda alınmaktadır.
Grup yönetimi, aktifleştirilen geliştirme giderlerinin gerçeğe uygunluğunu tespit amacıyla; her yıl, SPK tarafından yetkilendirilmiş bir değerleme kuruluşuna değerleme tespiti yaptırmakta ve bunun sonucunda hesaplanan değerin kayıtlı değerden daha yüksek olması durumunda aradaki olumlu farkı varlık tutarına ilave etmekte ve karşılığını Özkaynak’ta Yeniden Değerleme Fonu hesabına yansıtmaktadır. Değerleme sonucunda oluşan değerin kayıtlı değerden daha düşük olması durumunda aradaki olumsuz fark varlık tutarından indirilmekte, karşılığında yeniden değerleme fonu azaltılmakta, değerleme fonunda yeterli bakiye yok ise değer düşüşü olarak giderleştirilmektedir.
Geliştirme maliyetleri ilk kayda alınışın ardından maliyetinden ve yeniden değerleme durumunda yeniden değerlenmiş tutarından tüm birikmiş itfa ve değer düşüklüğü zararları düşülmüş olarak izlenir. Varlığın itfası geliştirmenin tamamlanması ve varlığın kullanıma hazır hale gelmesiyle başlar. Varlığın itfası gelecekte beklenen satışlara göre yapılır ancak en fazla 15 yıl içinde tamamı itfa edilecektir.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari maksatlarla veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için tutulan araziler ve binalar “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller’’olarak sınıflandırılır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın düşülmesi suretiyle gösterilmektedir. Yatırım amaçlı gayrimenkuller doğrusal amortisman metoduyla tahmin edilen faydalı ömürleri esas alınarak amortismana tabi tutulmuştur. Mevcut yatırım amaçlı binanın tahmini ekonomik ömrü 50 yıldır.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve bu inceleme sonunda yatırım amaçlı gayrimenkullerin kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir.
Varlıklarda değer düşüklüğü
Grup, her bir bilanço tarihinde, bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir.
Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. Kullanım değeri, bir varlığın sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının tahmin edilen bugünkü değeridir. Değer düşüklüğü kayıpları gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
Kur değişiminin etkileri
Yabancı para cinsinden yapılan işlemleri ve bakiyeleri TL’ ye çevirirken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Bilançoda yer alan yabancı para birimi bazındaki parasal varlıklar ve borçlar bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ ye çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden olan işlemlerin TL’ ye çevrilmesinden veya parasal kalemlerin ifade edilmesinden doğan kur farkı gider veya gelirleri ilgili dönemde konsolide gelir tablosuna yansıtılmaktadır.
31.12.2015 31.12.2014
ABD$ 2,9076 2,3189
EURO 3,1776 2,8207
GBP 4,3007 3,5961
Türev finansal araçlar
Grup’un türev finansal araçlarını vadeli döviz alım-satım sözleşmelerinden oluşturmaktadır. Vadeli döviz alım-satım sözleşmeleri ekonomik olarak Grup için risklere karşı etkin bir koruma sağlamakla birlikte, risk muhasebesi yönünden TMS 39 - “Finansal Araçlar : Muhasebeleştirme ve Ölçme” standardına ait gerekli koşulları taşımaması nedeniyle, finansal tablolarda riskten korunma amaçlı türev finansal araçlar olarak muhasebeleştirilmemektedir.
Alım satım amaçlı türev finansal araçlar, finansal tablolara ilk olarak maliyet değerleri ile yansıtılır ve kayda alınmalarını izleyen dönemlerde makul değerleri üzerinden değerlenir. Bu enstrümanların makul değerlerinde meydana gelen değişikliklerden kaynaklanan kazanç ve kayıplar gelir veya gider olarak gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Makul değeri pozitif olan türev ürünleri bilançoda varlıklarda, negatif olanlar ise yükümlülüklerde muhasebeleştirilmektedir.
Nakit akım riskinden korunma, türev sözleşmesinin yapıldığı tarihte, kayıtlı bir varlığın veya yükümlülüğün veya belirli bir riskle ilişkisi kurulabilen ve gerçekleşmesi muhtemel olan işlemlerin nakit akışlarında belirli bir riskten kaynaklanan ve kar/zararı etkileyebilecek değişmelere karşı korunmayı sağlayan işlemler olarak belirlenmektedir.
Finansal durum tablosu tarihi itibarıyla, türev finansal araçlarla ilgili işlemler alım-satım amacıyla yapılmakta ve gerçeğe uygun değer ile değerlendirilmekte olup, ilgili kur farkı tahakkuk esasına göre karar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır ( Dipnot 12).
Pay başına kazanç
İlişikteki gelir tablosunda belirtilen hisse başına kar, net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir.
Karşılıklar, şarta bağlı varlık ve yükümlülükler
Karşılıklar, Grup’un bilanço tarihi itibariyle mevcut bulunan ve geçmişten kaynaklanan yasal veya yapısal bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğü yerine getirmek için ekonomik fayda sağlayan kaynakların çıkışının gerçekleşme olasılığının olması ve yükümlülük tutarı konusunda güvenilir bir tahminin yapılabildiği durumlarda muhasebeleştirilmektedir.
Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler finansal tablolara dâhil edilmemekte ve şarta bağlı yükümlülükler olarak değerlendirilmektedir.
Şarta bağlı varlıklar, genellikle, ekonomik yararların işletmeye girişi olasılığını doğuran, planlanmamış veya diğer beklenmeyen olaylardan oluşmaktadır. Şarta bağlı varlıkların finansal tablolarda gösterilmeleri, hiçbir zaman elde edilemeyecek bir gelirin muhasebeleştirilmesi sonucunu doğurabileceğinden, sözü edilen varlıklar finansal tablolarda yer almamaktadır. Şarta bağlı varlıklar, ekonomik faydaların işletmeye girişleri olası ise finansal tablo dipnotlarında açıklanmaktadır. Şarta bağlı varlıklar ilgili gelişmelerin finansal tablolarda doğru olarak yansıtılmalarını teminen sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Ekonomik faydanın Grup’a girmesinin neredeyse kesin hale gelmesi durumunda ilgili varlık ve buna ilişkin gelir, değişikliğin oluştuğu dönemin finansal tablolarına yansıtılır.
Kiralama işlemleri - Kiracı olarak Şirket Finansal kiralama
Grup, finansal kiralama yoluyla edinmiş olduğu ve mülkiyetin bütün önemli risklerinin ve getirilerinin fiili olarak kiralama süresi sonunda Grup’a geçtiği sabit kıymetleri, konsolide bilançoda kira başlangıç tarihindeki makul değeri ya da, daha düşükse minimum kira ödemelerinin bilanço tarihindeki bugünkü değeri üzerinden yansıtmaktadır. Finansal kiralama işleminden kaynaklanan yükümlülük, kalan bakiye üzerinde sabit bir faiz oranı sağlamak için, ödenecek faiz ve anapara borcu olarak ayrıştırılmıştır. Finansal kiralama işlemine konu olan sabit kıymetin ilk edinilme aşamasında katlanılan masraflar maliyete dâhil edilir. Finansal kiralama yolu ile elde edilen sabit kıymetler tahmin edilen ekonomik ömürleri üzerinden amortismana tabi tutulur.
Faaliyet kiralaması
Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiralamaları olarak (kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten sonra) yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile gider olarak kaydedilir.
Satış ve geri kiralama işlemleri
Bir satış ve geri kiralama işlemi, bir varlığın satışını ve yine aynı varlığın geri kiralanmasını içerir. Kira ödemeleri ve satış fiyatı, bunlar bir bütün olarak müzakere edildiğinden, genellikle birbirlerine bağımlıdır. Bir satış ve geri kiralama işleminin muhasebeleştirme yöntemi, ilgili kiralama işleminin çeşidine bağlıdır. Satış ve geri kiralama işleminin finansal kiralama ile sonuçlanması durumunda, satış gelirlerinin defter değerinin üzerindeki kısmı satıcı-kiraya veren tarafından hemen gelir olarak muhasebeleştirilmez. Bunun yerine, sözü edilen gelir ertelenir ve kiralama süresi boyunca itfa edilir. Geri kiralama işlemi bir finansal kiralama ise, yapılmış olan işlem, kiralanan varlık işlemin teminatı olmak üzere, kiraya verenin kiracıya finansman sağladığı bir araçtır. Bu nedenle, ilgili varlığın defter değerini aşan satış gelirlerinin gelir olarak görülmesi doğru değildir. Bu türden fazla tutarlar ertelenir ve kiralama süresi boyunca itfa edilir.
Satış ve geri kiralama işlemi ile geri kiralanan binalar ‘‘Maddi duran varlıklar" hesabında muhasebeleştirilmiştir.
İlişkili taraflar
Ortaklar, önemli yönetim personeli ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ile Bimeks Grubu’na dâhil şirketler ve onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ilişkili taraflar olarak kabul edilmiştir.
Çalışanlara sağlanan faydalar a) Kıdem tazminatı karşılığı
Yürürlükteki kanunlara göre, Grup, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve iş kanununda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Söz konusu ödeme tutarları bilanço tarihi itibariyle geçerli olan kıdem tazminat tavanı esas alınarak hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarları bugünkü net değerine göre hesaplanarak ilişikteki finansal tablolarda yansıtılmıştır.
b) İzin karşılığı
Biriken ücretli izinler; mevcut döneme ilişkin hakların bütünüyle kullanılmaması halinde geleceğe taşınan ve gelecek dönem içerisinde kullanılabilen izinlerdir. Bu izinler giydirilmiş (diğer bir ifade ile çalışanlar, işten ayrılmaları halinde kullanmamış oldukları haklarına ilişkin nakit ödeme yapılmasını talep etme hakkına sahiplerdir) olabileceği gibi, kazanılmamış/giydirilmemiş (diğer bir ifade ile çalışanlar, işten ayrılmaları halinde kullanmamış oldukları haklarına ilişkin olarak nakit ödeme yapılmasını talep etme hakkına sahip değillerdir) de olabilir. Çalışanlar, gelecekteki ücretli izin haklarını arttıran hizmetlerde bulundukça işletme açısından bir yükümlülük doğar. Çalışanların birikmiş kazanılmamış haklarını kullanmadan işten ayrılabilme olasılığı ilgili yükümlülüğün ölçüm şeklini etkilemesine rağmen, ücretli izinler kazanılmamış dahi olsalar, işletme açısından bir yükümlülük mevcuttur ve finansal tablolara yansıtılmıştır.
Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler
Bilanço tarihi itibariyle dönem sonuçlarına dayanılarak tahmin edilen Kurumlar Vergisi yükümlülüğü için karşılık ayrılmaktadır. Kurumlar Vergisi yükümlülüğü dönem sonucunun kanunen kabul edilmeyen giderler ve indirimler dikkate alınarak düzeltilmesinden sonra bulunan matrah üzerinden hesaplanmaktadır.
Vergi karşılığı, dönem karı dikkate alınarak hesaplanmış ve hesaplamada ertelenmiş vergi göz önünde bulundurulmuştur.
Ertelenmiş vergi, bilanço yükümlülüğü metodu dikkate alınarak hesaplanmıştır. Ertelenmiş vergi aktif ve pasiflerin finansal tablolarda yansıtılan değerleri ile yasal vergi bazı arasındaki geçici farkların vergi etkisi dikkate alınarak yansıtılmaktadır.
Ertelenmiş vergi yükümlülükleri aşağıdaki durumlar haricinde bütün vergiye tabi geçici farklılıklar için kayıtlara alınmaktadır.
Ertelenmiş vergi yükümlülüğünün şerefiye itfasından doğması ya da şirket birleşmesi olmayan bir işlemdeki bir varlığın veya borcun ilk defa kayıtlara alınmasında ve işlem gerçekleştiği zaman muhasebesel karı ne de vergiye tabi kar veya zararı etkilemediği durumlar ve geçici farkın ters çevrilmesinin zamanlamasının kontrol edilebildiği ve öngörülebilir gelecekte geçici farkın ters çevrilmeyeceğinin olası olduğu durumlar hariç, bağlı ortaklıklara ve iştiraklere yapılan yatırımlarla ilgili vergiye tabi geçici farklar göz önünde bulundurulduğu durumlardır.
Ertelenmiş vergi alacakları, vergiden indirilebilir geçici farklar, kullanılmamış vergi varlıkları ve kayıplarının taşınmasından faydalanılabilecek kadar vergilendirilebilir kar oluşması ölçüsünde, kullanılmamış vergi alacakları ve kullanılmamış vergi kayıpları için kayıtlara alınmaktadırlar.
Ertelenmiş vergi alacağının taşıdığı değer, her bilanço tarihinde gözden geçirilir ve ertelenmiş vergi alacağının tamamen ya da kısmen kullanımına olanak sağlayacak yeterli vergilendirilebilir karın olası olmadığı durumlarda azaltılır.
Ertelenmiş vergi alacakları ve yükümlülükleri varlığın gerçekleştiği ya da yükümlülüğün ifa edildiği dönemde geçerli olan ve bilanço tarihinde yürürlükte olan vergi oranına göre hesaplanır.
