Haftalık Yurtiçi Ekonomi Raporu. 31 Mayıs 7 Haziran Türk bankacılık sektöründeki aktif kalitesi iyileşiyor...

(1)

Mayıs ayı İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı beklentilerimize paralel olarak %73.4 olarak gerçekleşti…

Geçtiğimiz yıl Mayıs ayında % 64,2, bu yılın Nisan ayında ise %72.2 olan kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre 9.2 puan, bir önceki aya göre ise 1.2 puan artarak son on dokuz ayın en yüksek seviyesine ulaşmış ve 2010 Mayıs ayında %73.4 düzeyindeki beklentimiz doğrultusunda %73.4 olarak gerçekleşmiştir. Mayıs ayı kapasite kullanımında mal gruplarına göre en fazla artış ara mallarında gerçekleşirken, bu grubu tüketim malları takip etmiştir.

Mayıs ayı kapasite kullanım oranı, son dönemde açıklanan ve Türkiye ekonomisinin toparlanma sürecini yansıtan ekonomik aktivite göstergelerini desteklemektedir.

Reel Kesim Güven Endeksi Mayıs'ta 3,7 puan azaldı...

Reel Kesim Güven Endeksi Mayıs ayında bir önceki aya göre 3.7 puan azalarak 115.1 seviyesinde gerçekleşti. Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre son üç aydaki toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, sırasıyla gelecek üç aydaki üretim hacmi, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, sabit sermaye yatırım harcaması eğilimi, mevcut mamul mal stok miktarı, gelecek üç aydaki toplam istihdam beklentisi, genel gidişat eğilimi ve mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkiledi. Endeksin üçer aylık hareketli ortalamaları Mayıs ayında bir önceki aya göre 3.3 puan artarak 114.9 oldu.

Citibank analistleri Türkiye ekonomisinin canlanması bekliyor...

Citibank analistleri, Türkiye ekonomisine yönelik yaptıkları değerlendirmede, geçen yılın sonunda sanayi üretim artışında gerçekleşen keskin yükselişin de gösterdiği gibi Türkiye'de ekonomik verilerin güçlü bir konjonktürel canlanmaya işaret ettiğini gözlemlediklerini belirttiler.

Türk bankacılık sektöründeki aktif kalitesi iyileşiyor...

Fitch, Türk bankacılık sektöründe aktif kalitesi eğilimlerinin 2009'un son çeyreğinden bu yana iyileştiğini açıkladı. Fitch yeni raporunda Türk bankacılık sisteminde kredi büyümesinin 2010'da %15‐20 olabileceği ve takipteki kredi oranının da bu yılın sonunda % 5 civarında kalabileceği ifade edildi.

2010 yılında bankacılık sektöründe kredilerdeki artış dikkat çekmektedir...

TCMB geçtğimizin hafta Finansal İstikrar Raporunu yayınladı. Raporda 2010 yılının ilk üç ayında da aktif büyüklüğünü artıran bankacılık sektöründe kredilerde görülen artışa dikkat çeken TCMB, bankacılık sektöründe karlılığın devam edebilmesi için önümüzdeki dönemde operasyonel maliyetlerin iyi yönetilmesine değinmiştir.

Önümüzdeki Hafta Açıklanacak Veriler...

Haftalık Yurtiçi Ekonomi Gündemi

Tarih Açıklanacak Veri Önceki Veri Beklenti

31.05.2010 Dış Ticaret Açığı (Nisan) 5.0 Milyar $ 5.4 Mlr $ (Açıklandı)

03.06.2010 TÜFE (Mayıs‐Aylık) %0.60 %0.28

ÜFE(Mayıs‐ Aylık) %2.35 %0.65

VakıfBank

Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar

ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr

Ankara, TÜRKİYE

31 Mayıs – 7 Haziran 2010

(2)

2

2010 yılında bankacılık sektöründe kredilerdeki artış dikkat çekmektedir¹...

Grafik‐1

Türkiye bankacılık sektörünün toplam varlıkları, 2009 yılı sonunda bir önceki yıl sonuna göre artışını sürdürerek 834 milyar TL’ye yükselmiştir. Türk bankacılık sektörünün bilanço büyüklüğünün GSYH’ye oranı, 2008 yılı sonunda %77.1 iken, 2009 yılı sonunda

%87.4’e yükselmiştir. 2010 yılının ilk üç ayında da aktif büyüklüğünü artıran sektörde toplam aktif büyüklüğü Mart ayı itibariyle 860 milyar TL’ye yükselmiştir.

Grafik‐2 Grafik‐3

Bankacılık Sektörünün aktif yapısı incelendiğinde, 2009 yılında bir önceki yıla göre kredilerde yaşanan düşüş dikkat çekerken, aktifler içinde en büyük paya sahip olan kredilerin payı 2009 yılında 2008 yılına göre 3 puan azalmıştır. Kredilerdeki düşüş yanında menkul kıymetlerin payı 5 puan artarak 2009 yılında %31 seviyesine ulaşmıştır. 2010 yılı Mart ayı itibariyle 2009 yılı sonuna göre krediler ve menkul kıymetlerin payında 1’er puan artış gerçekleşirken, kredilerde yılın ilk üç ayında yaşanan artış olumlu bir gelişme olarak dikkat çekmekdir. Aktif toplamının hisse yapısına göre dağılımı incelendiğinde ise, özel sektör payının son açıklanan Mart ayı rakamlarına göre %51.7 oranıyla en fazla paya sahip olduğu, özel sektörün %32.3 oranıyla kamu bankalarını izlediği görülmektedir. 2008 yılı sonunda %16.9 olan yabancı hissedarların aktif büyüklüğü içindeki payı, 2009 yılı sonunda %15.8 olarak gerçekleşmiştir. Yılın ilk üç ayında ise yabancıların aktif büyüklüğü içindeki payının değişmediği görülmektedir.

1 Geçtiğimiz hafta Mayıs ayı TCMB Finansal İstikrar Raporu yayınlamıştır. Bu yazımıda Finansal İstikrar Raporunda bankacılık sektörüne dair dikkat çeken başlıklar ve araştırmalar özetlenmiştir.

15 12 12 11 10 3

38 44 49 50 47

51

35 32 28 26 31 35

12 12 11 13 12 11

0 20 40 60 80 100

2005 2006 2007 2008 2009 Mar.10

Bankacılık Sektörünün Aktif Yapısı

Diğer Aktifler Krediler (Tahsili Gecikmiş Alacaklar Hariç)

Menkul Kıymetler Nakit+TCMB+Piyasalar+Bankalar

Kaynak:BDDK,TCMB

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

0 200000 400000 600000 800000 1000000

2005 2006 2007 2008 2009 Mar.10

Aktifler Aktif/GSYH

60.5 55.7 55.6 52.5 51.9 51.2 51.1 51.7

33 31.1 30.3 30.4 32.2 32.5 32.8 32.3

6.3 13.1 13.9 16.9 15.8 16.1 15.9 15.8

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

2005 2006 2007 2008 2009 Ocak 10 Şubat 10 Mart 10

Özel Kamu Yabancı

Bankacılık Sektörü Aktif toplamının Hisse Yapısına Göre Dağılımı (%)

Kaynak:BDDK,TCMB Kaynak:BDDK,TCMB

(3)

Bankacılık sektöründeki derinliği ve aracılık fonksiyonlarının gelişimini gösteren, mevduat ve kredilerin GSYİH’ye oranı diğer AB ülkeleriyle karşılaştırıldığında, mevduat ve kredilerin GSYİH’ya oranının arttığı izlenirken, kredilerin mevduata oranı söz konusu dönemde gerilemektedir. Söz konusu oranların, AB ortalamalarının gerisinde kaldığı dikkat çekerken, özellikle kredilerin GSYİH’ya oranının Türkiye’de Euro Bölgesi ortalamasının hemen hemen yarısında yer alması finansal piyasalardaki gelişimin AB’ye göre geride kaldığını yansıtmaktadır. Bankacılık sektörünün büyüme hızı üzerindeki önemi dikkate alındığında, kredilerde diğer ülkelere kıyasla daha düşük bir performansa sahip olmamız olumsuz bir görünüm arz etmektedir. Diğer yandan, 2009 yılında kredilerdeki düşüşe rağmen GSYİH’da da yaşanan sert gerilemeyle kredilerin GSYİH’ye olan oranının arttığı izlenmektedir. Fakat bu artış kredilerdeki düşüşün GSYİH’deki düşüşten daha yavaş kalması nedeniyle gerçekleşmiştir. 2010 yılı ilk üç ayında kredilerde yaşanan artış bu anlamda olumlu bir gelişmeyken, önümüzdeki dönemde bu artışın sürmesi büyümeyi destekleyebilecektir.

Grafik‐6 Grafik‐6

2009 yılında bankacılık sektöründeki karlılık oranında yaşanan yüksek artış dikkat çekerken, sektörün net karındaki artışın 2010 yılının ilk çeyreğinde de devam ettiği görülmektedir. 2009 yılında sektörün net karı, önceki yıla göre %50.4 artarak, 20.2 milyar TL düzeyine yükselirken, 2010 yılı Mart ayı itibariyle sektörün elde ettiği yıllık net kar 21.3 milyar TL seviyesinde gerçekleşmiştir. Karlılıkta yaşanan artış dikkat çekerken, artış hızının 2010 yılında yavaşladığı görülmektedir. Sektörün özkaynak ve aktif karlılığı da dönem net karındaki artışla birlikte 2009 yılında yükselmiştir. Sektör, 2010 yılı Mart ayı itibariyle de bu aktif ve özkaynak karlılık seviyelerini koruyabilmiştir. Sektörün aktif ve özkaynak kârlılığını korumasında, kar marjının %33.4’e yükselmesi etkili olmuştur.

0 100 200 300 400 500 600 700

Mevduat/GSYH(%) Kredi/GSYH(%) Kredi/Mevduat(%) Seçilmiş AB Ülkeleri ile Türkiye Karşılaştırması

Kaynak: TCMB Finansal İstikrar Raporu

Tabloda AB ülkelerinin 2008 yılı verileri yer almaktadır

5 7 9 11 13 15 17 19 21 23

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Ara.03 Nis.04 Ağu.04 Ara.04 Nis.05 Ağu.05 Ara.05 Nis.06 Ağu.06 Ara.06 Nis.07 Ağu.07 Ara.07 Nis.08 Ağu.08 Ara.08 Nis.09 Ağu.09 Ara.09

Özkaynak ve Aktif Karlılık

Net Dönem Karı/Toplam Aktif (Sağ eksen) Aktif/Özkaynaklar

Net Dönem Karı/Özkaynaklar Kaynak: BDDK, TCMB

10 12 14 16 18 20 22 24 26 28

9 10 11 12 13 14 15 16

Ara.03 Nis.04 Ağu.04 Ara.04 Nis.05 Ağu.05 Ara.05 Nis.06 Ağu.06 Ara.06 Nis.07 Ağu.07 Ara.07 Nis.08 Ağu.08 Ara.08 Nis.09 Ağu.09 Ara.09

Toplam Gelir/Aktif

Dönem Net Karı/Toplam Gelir (Sağ Eksen) Kaynak: BDDK, TCMB

Aktif Getirisi ve Kar Marjı

(4)

Grafik‐7

Grafik‐8

yükselmiş

Tablo‐1

risk oluşt bankacılık bankacılık yönetilme cüzdanın bilançoda

Korelasyon Top. gelir/Ak Net faiz ge Faiz dışı ge Dönem net k Faiz dışı gi Takipteki a Kaynak: TC

0 5 10 15 20 25

TCM

Kaynak: T

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

8Banka

8<

Kaynak: T

ştir.

turmaktadır.

k sektöründe k sektöründe esi önem arz daki artışın aki büyümeye

Katsayısı ktif eliri/Aktif elirler/Aktif karı (zararı)/Top. ge

derler/Top. Gelir alac. özel prov. / T

MB Finansal İstik MB Nakit Kredi Ta

Kre Eki.08 TCMB Finansal İst

F

Bankaların Serm

Ara.08

5 Banka

4 Banka

<SYR<15

TCMB Finansal İst

Fakat Tablo‐1 ki karlılıkta ka e karlılığın de etmektedir. D 2010 yılında e katkısının art

Özk

‐0 0

‐0

elir 0

‐0

op. gelir ‐0

krar Raporu şıt

disi Konut Kredisi

Ticar

Kas.09 tikrar Raporu Faiz Oranları

maye Yeterliliği R Aktif Payları

Ara.09

29 Banka

21Banka 25 Banka

15<SYR<3 0

tikrar Raporu

1’de bankaclı ar marjından evam edebilm

Diğer yandan, bu kadar ç tmaya devam

aynak Aktif Kar

0.12 0.18

0.07 0.31

0.14 ‐0.1

0.98 0.98

0.72 ‐0.8

0.09 0.03

ri Kredi DİBS Me

Mar.10

Rasyolarına Göre

Mar.10 21 Banka 16 Banka 19 Banka

SYR>30

2008 TCMB oranl senet Fakat olmas marjı TCMB kredil marjı

2008 yılınd toplam neden itibar

%19,9 olan üzerin olan üzerin arasın banka

Sonuç sektör yüksel yaşana soru o 2010 neden mevdu yılında indirim başlan ık sektöründe

çok gider yön mesi için önü , 2009 yılında çok olması b etmesi bekle

rlılığı

8 1 2 8 1 3 evduat

e

0

Ekim ayı iti B toplam 102

arındaki söz k tleri ve mevd t faizlerdeki in sı 2009 yılın nın yükselme B faiz oranı

lere verdiği ndaki artış dik

yılında %18 o a %20.6’ya y mındaki artışı niyle sermaye iyle geçen y 9’a gerilemişti 45 bankanın ndeyken, 201 44 bankanın nde gerçekle nda sermaye aların aktif

olarak, 2010 ündeki gel işler dikkat an karlılığın d olarak karşımı

yılı içinde fa iyle hem 200 uat faizlerinde a kredi fa mlerinin 2010 ması karlılıkta e karlılık perf netiminin etki ümüzdeki dön a bilançodaki beklenmezken

nmektedir.

ibariyle faiz 25 puan faiz konusu düşüş duat faiz ora ndirimlerin ya

da bankacılık esine neden

yla pek çok faiz oranlar kkat çekmekte

olan sermaye yükselmiştir.

n yasal özkay e yeterlilik ras yıl sonuna gö

ir. 2009 yılı so sermaye ye 10 yılı Mart a sermaye ye şmiştir. Diğe e yeterlilik r

payları da

0 yılı ilk üç a lişmelerde

çekerken, 2 devam edip e

za çıkmaktad aiz arttırımlar 09 yılında ser eki yükseliş b izlerine faz 0 yılında dah

aki trendin d formansının g li olduğu görü nemde opera

büyümeyi sağ n, 2010 yılınd

indirimlerine indirken, Po kredi, kamu b nlarına da ya ansımalarının k sektörünün olmuştur. G k bankanın rı incelendiği edir.

yeterlilik rasy Risk ağırlıklı naklardaki art syosu 2010 yıl öre düşüş gö onunda aktif p

terlilik rasyos yında aktif p terlilik rasyos r taraftan, % rasyosuna sa a %2.7’den

ayına ilişkin kredilerde 2009 yılında

etmeyeceği ö dır. Merkez B

rına başlayaca rt bir şekilde

eklentisi hem la yansımay ha belirgin g devam etmesi gelişimi incele ülmektedir. D

syonel maliy ğlayan menku da kredilerde

4

başlayan olitika faiz borçlanma ansımıştır.

gecikmeli n net faiz Grafik‐7’de ortalama inde, faiz

yosu 2009 kalemler tışı aşması lı Mart ayı östererek, payı %97.3 su %15’in ayı %88.5 su %15’in

%8 ile 15 ahip olan

%11.5’e

bankacılık yaşanan sektörde önemli bir ankası’nın ak olması gerileyen m de 2009 yan faiz görülmeye i üzerinde endiğinde, Dolayısıyla, etlerin iyi ul değerler eki artışın

(5)

TÜRKİYE

AKTİVİTE GÖSTERGELERİ

Sektörler Sektör 2009 2009 2009 2009 2009

Payları I. II. III. IV. Yılsonu (%) Çey Çey Çeyrek Çeyrek

Tarım 9.7 0.8 6.5 3.6 1.5 3.3

Sanayi 23.2 ‐22.3 ‐11.7 ‐4.5 12.8 ‐7.2

İnşaat 5.2 ‐18.6 ‐21.1 ‐18.3 ‐6.6 ‐16.3

Ticaret 12.2 ‐26.2 ‐15.2 ‐7.2 10.3 ‐10.4

Ulaş. ve Haber. 14.4 ‐16.3 ‐10.3 ‐5.0 3.6 ‐7.1

Mali Kur. 12.1 10.8 7.5 7.8 8.1 8.5

Konut Sah. 5.2 4.5 4.8 3.8 3.4 4.1

Eğitim 2.1 0.7 1.3 3.3 3.1 2.0

Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.3 0.8 2.9 4.5 4.9 3.2

Vergi‐Süb. 8.1 ‐21.9 ‐7.8 ‐8.1 6.3 ‐8.2

GSYİH ‐14.5 ‐7.7 ‐2.9 6.0 ‐4.7

Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek)

Sektörel Büyüme Hızları (%)

6.0

‐20

‐15

‐10

‐5 0 5 10 15

1999Q1 1999Q3 2000Q1 2000Q3 2001Q1 2001Q3 2002Q1 2002Q3 2003Q1 2003Q3 2004Q1 2004Q3 2005Q1 2005Q3 2006Q1 2006Q3 2007Q1 2007Q3 2008Q1 2008Q3 2009Q1 2009Q3

Reel GSYİH (Yıllık % Değişim)

Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK

‐30.0

‐25.0

‐20.0

‐15.0

‐10.0

‐5.0 0.0 5.0 10.0 15.0

2009‐I 2009‐II 2009‐III 2009‐IV 2009‐Yıllık

Sektörel Büyüme Hızları (%)

Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma 2.3 4.0

‐15.0

‐10.0

‐5.0 0.0 5.0 10.0 15.0

1999Q1 1999Q3 2000Q1 2000Q3 2001Q1 2001Q3 2002Q1 2002Q3 2003Q1 2003Q3 2004Q1 2004Q3 2005Q1 2005Q3 2006Q1 2006Q3 2007Q1 2007Q3 2008Q1 2008Q3 2009Q1 2009Q3

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış GSYİH (%)

Takvim Etkisinden Arındırılmış GSYİH (%)

(6)

6

Harcama Bileşenleri Sektör Payları (%)

2009 I.

Çey

2009 II.

Çey 2009

III.

Çey 2009

IV.

Çey 2009

Yıl sonu Yer. Hanehalkı Tük. Har. 70.6 ‐10.1 ‐1.8 ‐1.9 4.7 ‐2.3

Dev. Nihai Tük. Har. 11.4 5.1 0.5 5.2 17.9 7.8

Gay. Safi Ser. Oluş. 19.9 ‐27.6 ‐24.4 ‐18.5 ‐4.7 ‐19.2

Kamu Sektörü 3.8 11.8 0.2 ‐5.7 ‐8.6 ‐2.2

Özel Sektör 16.1 ‐32.2 ‐28.7 ‐21.0 ‐3.5 ‐22.3

Mal ve Hiz. İhracatı 25.3 ‐11.3 ‐11.0 ‐5.4 6.4 ‐5.4

Mal ve Hiz. İthalatı 25.3 ‐30.9 ‐20.6 ‐11.7 10.5 ‐14.4

GSYİH ‐14.5 ‐7.7 ‐2.9 6.0 ‐4.7

Harcama Bileşenlerinin Yıllık Büyüme Oranları (%)

Sanayi Üretim Endeksi

‐6.0

‐5.0

‐4.0

‐3.0

‐2.0

‐1.0 0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0

‐30

‐20

‐10 0 10 20 30

Sanayi Üretim Endeksi (Yıllık % Değişim)

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (Bir Önceki Aya Göre % Değ.)

‐25.00

‐20.00

‐15.00

‐10.00

‐5.00 0.00 5.00 10.00 15.00 20.00 25.00

İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. Yıllık Değ.

İmalat Sanayi Üretim Endeksi

Kaynak:TÜİK

‐40.0

‐30.0

‐20.0

‐10.0 0.0 10.0 20.0 30.0

2009‐I 2009‐II 2009‐III 2009‐IV 2009 Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)

Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat

(7)

‐50

‐40

‐30

‐20

‐10 0 10 20 30 40

Aramalı İmalatı

Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı Sermaye Mali İmalati

Sektörler Yıllık Değişim Oranı (%)

Mart Ayı

2009 2010

Petrol Ürünleri ‐40.7 33.5

Tekstil ‐19.9 25.4

Gıda ‐6.4 10.1

Kimyasal Madde ‐6.3 22.6

Ana Metal Sanayi ‐26.9 16.9

Metalik Olm. Diğ. Mineral ‐23.4 22.4

Taşıt Araçları ‐53.3 56.8

Makine Teçhizat ‐30.1 30.6

Giyim ‐17.6 14.1

Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi

0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000

Oca.01 Ağu.01 Mar.02 Eki.02 May.03 Ara.03 Tem.04 Şub.05 Eyl.05 Nis.06 Kas.06 Haz.07 Oca.08 Ağu.08 Mar.09 Eki.09

Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)

Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi

200000 400000 600000 800000 1000000 1200000 1400000 1600000 1800000

Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10

Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Aylık Sanayi Sipariş Endeksi

100.0 110.0 120.0 130.0 140.0 150.0 160.0 170.0 180.0 190.0

Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü)

Aylık Sanayi Ciro Endeksi

100.0 110.0 120.0 130.0 140.0 150.0 160.0 170.0 180.0

Aylık Sanayi Ciro Endeksi

Kaynak:OSD,Vakıfbank

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

(8)

8

Kapasite Kullanım Oranı

50 55 60 65 70 75 80 85

Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10

Kapasite Kullanım Oranı (%)

45 55 65 75 85 95

Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10

Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları

Yatırım Malları

Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı

‐50.0 450.0 950.0 1,450.0 1,950.0 2,450.0 2,950.0 3,450.0 3,950.0

Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09

Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı (milyon TL)

Verilen İnşaat Ruhsatları

0.0 5,000.0 10,000.0 15,000.0 20,000.0 25,000.0 30,000.0 35,000.0 40,000.0

2003‐I 2003‐III 2004‐I 2004‐III 2005‐I 2005‐III 2006‐I 2006‐III 2007‐I 2007‐III 2008‐I 2008‐III 2009‐I 2009‐III

Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)

Toplam Sanayide Verimlilik

80.0 85.0 90.0 95.0 100.0 105.0 110.0 115.0 120.0 125.0

2005‐I II III IV 2006‐I II III IV 2007‐I II III IV 2008‐I II III IV 2009‐I II III IV

Toplam Sanayide Verimlilik Endeksi

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

(9)

ENFLASYON GÖSTERGELERİ

Haberleşme Eğlence ve kültür Ulaştırma Konut Lokanta ve oteller Giyim ve ayakkabı Gıda ve alkolsüz içecekler

TÜFE Harcama Gruplarının Katkısı Aylık Yıllık

TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu

10.19

5.64

0 2 4 6 8 10 12 14

Oca.04 Haz.04 Kas.04 Nis.05 Eyl.05 Şub.06 Tem.06 Ara.06 May.07 Eki.07 Mar.08 Ağu.08 Oca.09 Haz.09 Kas.09 Nis.10

TÜFE (yıllık‐% değ.) Çekirdek‐I Endeksi

TÜFE Harcama Grupları

10.42

‐5 0 5 10 15 20 25

Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10

ÜFE (yıllık‐%değ.)

0 5 10 15 20 25 30 35

Gıda Enerji Tüfe

Gıda ve Enerji Enflasyonu (yıllık‐% değ.)

ÜFE Alt Sektörler Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi ÜFE

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800

50 70 90 110 130 150 170 190 210 230

UN Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi

‐10

‐5 0 5 10 15 20 25

Oca.06 Haz.06 Kas.06 Nis.07 Eyl.07 Şub.08 Tem.08 Ara.08 May.09 Eki.09 Mar.10

Tarım Sanayi İmalat Sanayi

Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB

Kaynak:TCMB, Vakıfbank Kaynak:TCMB

Kaynak:TCMB

Kaynak:Bloomberg

(10)

10

Türk‐ İş Mutfak Enflasyonu İTO Enflasyon Göstergeleri

4 5 6 7 8 9 10

Nis.06 Ağu.06 Ara.06 Nis.07 Ağu.07 Ara.07 Nis.08 Ağu.08 Ara.08 Nis.09 Ağu.09 Ara.09 Nis.10

12 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi 24 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi

Enflasyon Beklentileri

‐10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

Oca.00 Eyl.00 May.01 Oca.02 Eyl.02 May.03 Oca.04 Eyl.04 May.05 Oca.06 Eyl.06 May.07 Oca.08 Eyl.08 May.09 Oca.10

İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi

40 50 60 70 80 90 100

Oca.04 Haz.04 Kas.04 Nis.05 Eyl.05 Şub.06 Tem.06 Ara.06 May.07 Eki.07 Mar.08 Ağu.08 Oca.09 Haz.09 Kas.09

Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti Tük. Güven Endeksi Fiyatların Değ. Yönünde Beklenti

‐3

‐2

‐1 0 1 2 3 4 5 6 7

2006M01 2006M04 2006M07 2006M10 2007M01 2007M04 2007M07 2007M10 2008M01 2008M04 2008M07 2008M10 2009M01 2009M04 2009M07 2009M10 2010M01 2010M04

Türk‐İş Gıda Enflasyonu( Bir önceki aya göre Değ.)

Kaynak:TCMB

Kaynak:Türk‐İş

(11)

İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

İşsizlik Oranı

8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

2005M01 2005M05 2005M09 2006M01 2006M05 2006M09 2007M01 2007M05 2007M09 2008M01 2008M05 2008M09 2009M01 2009M05 2009M09 2010M01

Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı İşsizlik Oranı

19,000 20,000 21,000 22,000 23,000 24,000 25,000 26,000

Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10

İşgücü Arzı İstihdam Edilenler İşgücü Durumu

30.0 35.0 40.0 45.0 50.0 55.0

İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı İşgücüne Katılım Oranı

45 46 47 48 49 50 51 52 53

0 5 10 15 20 25 30

Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler

Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı

0 20,000 40,000 60,000 80,000 100,000 120,000 140,000 160,000 180,000 200,000

İş Arayanların Sayısı İşkur İstatistikleri

85 90 95 100 105 110

Sanayi İstihdam Endeksi Sanayi İstihdam Endeksi (2005=100)

Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, Vakıfbank

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

(12)

12

1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000 4,500 5,000

Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı

95.0 97.0 99.0 101.0 103.0 105.0 107.0 109.0 111.0 113.0 115.0

Reel Brüt Ücret ‐ Maaş Endeksleri Reel Brüt Ücret ‐ Maaş Endeksleri

Kaynak:TÜİK Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

(13)

DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ

‐60

‐40

‐20 0 20 40 60 80 100 120 140

Oca.03 Haz.03 Kas.03 Nis.04 Eyl.04 Şub.05 Tem.05 Ara.05 May.06 Eki.06 Mar.07 Ağu.07 Oca.08 Haz.08 Kas.08 Nis.09 Eyl.09 Şub.10

Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları (y/y)

İthalat‐İhracat Dış Ticaret Dengesi

0 5000 10000 15000 20000 25000

İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)

İthalat

‐60

‐40

‐20 0 20 40 60 80 100 120 140

Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları(y/y)

İhracat

Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı

‐6000

‐5000

‐4000

‐3000

‐2000

‐1000 0 1000 2000 3000

‐54000

‐44000

‐34000

‐24000

‐14000

‐4000 6000

Oca.03 Ağu.03 Mar.04 Eki.04 May.05 Ara.05 Tem.06 Şub.07 Eyl.07 Nis.08 Kas.08 Haz.09 Oca.10

Cari İşlemler Dengesi (Yıllık‐milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar‐sağ eksen)

‐9000

‐8000

‐7000

‐6000

‐5000

‐4000

‐3000

‐2000

‐1000 0

Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)

‐20000

‐10000 0 10000 20000 30000 40000 50000

Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10

Doğrudan Yatırımlar (12 aylık‐milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık‐milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık‐milyon dolar)

(14)

14

TÜKETİM GÖSTERGELERİ

‐15

‐10

‐5 0 5 10 15 20

1999Q1 1999Q4 2000Q3 2001Q2 2002Q1 2002Q4 2003Q3 2004Q2 2005Q1 2005Q4 2006Q3 2007Q2 2008Q1 2008Q4 2009Q3

Reel Hanehalkı Tüketimi (Yıllık % Değişim)

‐5 15 35 55 75 95 115 135 155 175

Bireysel Krediler (Yıllık %Değişim) Ticari Krediler (Yıllık % Değişim)

Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları

40 50 60 70 80 90 100 110 120 130

65 70 75 80 85 90 95 100 105 110 115

Ara.03 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09

Tüketici Güven Endeksi

Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

Krediler CNBC‐e Güven Endeksleri

0.0 50.0 100.0 150.0 200.0

Oca.02 Eki.02 Tem.03 Nis.04 Oca.05 Eki.05 Tem.06 Nis.07 Oca.08 Eki.08 Tem.09 Nis.10

CNBC‐e Tüketici Güven Endeksi CNBC‐e Tüketim Endeksi

0 10 20 30 40 50 60 70 80

Krediler (Yıllık % Değişim)

Bireysel ve Ticari Krediler

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:BDDK

Kaynak:BDDK

(15)

‐60.0

‐50.0

‐40.0

‐30.0

‐20.0

‐10.0 0.0

Ara.06 Mar.07 Haz.07 Eyl.07 Ara.07 Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10

Bütçe Dengesi (12 Aylık‐milyar TL)

KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ

150.0 170.0 190.0 210.0 230.0 250.0 270.0 290.0

Bütçe Gelirleri (12 aylık‐milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık‐milyar TL)

60.0 70.0 80.0 90.0 100.0 110.0 120.0

200.0 220.0 240.0 260.0 280.0 300.0 320.0 340.0 360.0

Oca.05 Haz.05 Kas.05 Nis.06 Eyl.06 Şub.07 Tem.07 Ara.07 May.08 Eki.08 Mar.09 Ağu.09 Oca.10

İç Borç Stoku (milyar TL)

Dış Borç Stoku (milyar TL‐sağ eksen)

Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları

Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku

300.0 320.0 340.0 360.0 380.0 400.0 420.0 440.0 460.0 480.0

Oca.05 May.05 Eyl.05 Oca.06 May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10

Toplam Borç Stoku (milyar TL)

Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge

‐35

‐25

‐15

‐5 5 15 25 35 45

Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10

Vergi Gelirleri (Nominal yıllık %) Vergi Gelirleri (Reel yıllık %)

‐2 8 18 28 38 48 58

Faiz Dışı Denge (12 aylık‐milyar TL)

Kaynak:TCMB,Vakıfbank

Kaynak:TCMB

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

(16)

16

LİKİDİTE GÖSTERGELERİ

‐1 4 9 14 19 24 29

Ocak 2004 Mayıs 04 Eylül 04 Ocak 05 Mayıs 05 Eylül 05 Ocak 06 Mayıs 06 Ağustos 06 Aralık 06 Nisan 07 Ağustos 07 Aralık 07 Nisan 08 Ağustos 08 Aralık 08 Nisan 09 Ağustos 09 Aralık 09

Reel Faiz Nominal Faiz

50000000 60000000 70000000 80000000 90000000 100000000 110000000

100000000 150000000 200000000 250000000 300000000 350000000 400000000 450000000 500000000 550000000 600000000

Oca.06 May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10

M2 (milyar TL) M3 (milyar TL)

M1 (milyar TL‐sağ eksen)

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)

Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili

TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz

Para Arzı

0 5 10 15 20 25 30 35

Ocak 2004 Mayıs 04 Eylül 04 Ocak 05 Mayıs 05 Eylül 05 Ocak 06 Mayıs 06 Ağustos 06 Aralık 06 Nisan 07 Ağustos 07 Aralık 07 Nisan 08 Ağustos 08 Aralık 08 Nisan 09 Ağustos 09 Aralık 09

Borç alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%)

0.0 50.0 100.0 150.0 200.0

0 5 10 15 20 25 30

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

TCMB (milyar TL‐sol eksen) Kamu Sektörü (milyar TL) Özel Sektör (milyar TL)

Kaynak:TCMB

Kaynak:TCMB,Vakıfbank

Kaynak:TCMB

(17)

Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler

Beklentiler

2010‐IMF Beklentisi (Nisan‐2010)

Reel Büyüme (y/y) Enflasyon (y/y) Cari Denge /GSYH İşsizlik Oranı Borç St./GSYH

Gelişmiş Ülkeler 2.32 1.49 ‐0.44 8.39 ‐

Gelişmekte Olan Ülkeler 6.34 6.19 2.07 ‐ ‐

Tüm dünya 4.21 3.67 ‐ ‐ ‐

ABD 3.10 2.13 ‐3.29 9.41 92.56

Euro Bölgesi 0.96 1.13 ‐0.03 10.52 ‐

Almanya 1.21 0.91 5.45 8.62 76.70

Fransa 1.52 1.20 ‐1.92 9.98 84.24

İtalya 0.84 1.40 ‐2.79 8.70 118.63

Macaristan ‐0.16 4.28 ‐0.42 ‐ ‐

Portekiz 0.29 0.84 ‐8.97 11.00 ‐

İngiltere 1.33 2.72 ‐1.66 8.25 78.19

Japonya 1.89 ‐1.40 2.84 5.07 227.77

Çin 10.04 3.12 6.23 ‐ ‐

Rusya 4.00 7.00 5.14 ‐ ‐

Hindistan 8.77 13.16 ‐2.17 ‐ ‐

Brezilya 5.49 5.10 ‐2.91 ‐ ‐

G.Afrika 2.59 5.78 ‐4.95 ‐ ‐

TÜRKİYE 5.20 9.73 ‐3.98 ‐ ‐

Reel Büyüme (y/y)

(Çeyreklik) (%)

Enflasyon (y/y) (Aylık)

(%)

Cari Denge/GSYİH (%)

Merkez Bankası Faiz

Oranı (%)

Tüketici Güven Endeksi

ABD 2.5 2.2 ‐2.90 0.25 63.3

Euro Bölgesi 0.5 1.5 ‐0.60 1.00 ‐17.50

Almanya 1.6 1.20 4.80 1 94

Fransa 1.20 1.70 ‐1.50 1.00 ‐38.00

İtalya 0.60 1.50 ‐3.40 1.00 105.40

Macaristan 0.10 5.70 0.40 5.25 ‐28.70

Portekiz 1.70 0.70 ‐10.1 1.00 ‐38.30

İngiltere ‐0.20 3.70 ‐1.30 0.50 ‐18.00

Japonya 4.60 ‐1.20 2.80 0.10 40.70

Çin 11.90 2.80 7.80 5.31 106.60

Rusya 2.90 6.00 3.20 8.00 ‐

Hindistan 8.60 14.86 ‐2.41 3.75 ‐

Brezilya 4.29 5.26 ‐1.56 9.50 116.00

G.Afrika 1.60 4.80 ‐3.20 6.50 15.00

Türkiye 6.00 10.19 ‐2.30 6.50 84.74