‐Bu Haftaki Yazımız...
Olumlu gelen enflasyon verisi ardından TCMB olağanüstü PPK toplantısında politika faiz oranını sürpriz bir şekilde 50 baz puan indirdi...
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Temmuz ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %0.41 oranında gerileyerek bizim ve piyasa beklentilerinin oldukça üzerinde gerilemiştir. Açıklanan son enflasyon rakamlarının beklentilerden iyi gelmesi ardından TCMB geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği olağanüstü PPK toplantısında politika faiz oranını sürpriz bir şekilde 50 baz puan indirmiştir. Bu haftaki raporumuzda öncelikle açıklanan Temmuz ayı enflasyon rakamları ardından TCMB’nin son faiz kararı incelenecektir.
‐Geçtiğimiz Hafta Açıklanan Veriler...
Sanayi Üretim Endeksi Haziran ayında beklentilerimizin üzerinde %6.7 oranında arttı...
Sanayi üretim endeksi, Haziran ayında, 2010 yılının aynı ayına göre, %6.7 (piyasa beklentisi: %8, Vakıfbank Beklentisi: %4.5) oranında artarak piyasa beklentilerin altında bizim beklentimizin ise üzerinde gerçekleşmiştir. Bir önceki aya göre ise endekste %1.1 oranında artış yaşanmıştır. Yıllık bazda yaşanan artışta olumlu baz etkisi rol oynarken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi bir önceki aya göre %0.9 düşüş göstermiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksindeki düşüş sanayi sektöründeki büyümenin yavaşlamaya devam ettiğini göstermektedir.
Temmuz ayında imalat PMI endeksi 52.3 değerinde gerçekleşti...
Haziran ayında 52.3 seviyesine yükselen imalat PMI endeksi Temmuz ayında bu seviyesini korudu. İkinci çeyrekte yavaşlama eğiliminde olan PMI endeksinin yılın üçüncü çeyreğine ilişkin gelen ilk verisinde dengelenmesi olumlu bir gelişme olarak dikkat çekmektedir. Endeksin detayına göre yeni siparişler Temmuz ayında bir önceki aya göre bir miktar gerilerken ihracat siparişlerindeki ivme kaybı sürdü
‐ Önümüzdeki Hafta Açıklanacak Veriler..
Haftalık Yurtiçi Ekonomi Gündemi
Tarih Açıklanacak Veri Önceki Veri Beklenti
08.08.2011 Sanayi Üretim Endeksi (Haziran) %8.0 %6.7
(Açıklandı)
Beklenti Anketi ‐‐ ‐‐
11.08.2011 Cari İşlemler Açığı ‐7.8 Milyar$ ‐7.3Milyar$
VakıfBank
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Ankara, TÜRKİYE
08‐15 Ağustos 2011
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Temmuz ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %0.41 oranında gerileyerek bizim ve piyasa beklentilerinin oldukça üzerinde gerilemiştir. Açıklanan son enflasyon rakamlarının beklentilerden iyi gelmesi ardından TCMB geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği olağanüstü PPK toplantısında politika faiz oranını sürpriz bir şekilde 50 baz puan indirmiştir. Bu haftaki raporumuzda öncelikle açıklanan Temmuz ayı enflasyon rakamları ardından TCMB’nin son faiz kararı incelenecektir.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Temmuz ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %0.41 oranında gerileyerek bizim ve piyasa beklentilerinin oldukça üzerinde gerilemiştir.
Yıllık bazda TÜFE ise, %6.24 seviyesinden Temmuz ayında %6.30 seviyesine yükselmiştir. Bizim ve piyasanın beklentilerindeki sapmanın nedeni şeker fiyatlarındaki %8’lik artışa karşın, gıda fiyatlarının Temmuz ayında mevsimsel olumlu etkilerle aylık bazda %1.18 oranında gerilemesidir.
Temmuz ayı enflasyon rakamları ana harcama grupları itibari ile değerlendirildiğinde, Temmuz ayında yeni sezon indirimlerinin girmesi ile birlikte giyim ana harcama grubu aylık bazda %4.84 oranında gerilerken, söz konusu grup enflasyona ‐0.35 ile en düşük katkıyı yapan grup olmuştur. Temmuz ayı rakamlarında gıda fiyatlarının hareketi önemli görünürken, söz konusu grup %1.18 (enflasyona katkısı:‐0.31) ile genel trendinin üzerinde bir düşüş yaşamıştır. Bu durum Ramazan ayı öncesi gıda fiyatlarında yukarı yönlü baskıların sınırlı olduğuna da işaret etmektedir. Ulaştırma grubu ise bir önceki aya göre %0.78 oranında artarak 0.12 puan ile enflasyona en yüksek pozitif katkıyı yapan grup olmuştur. Temmuz ayında benzin fiyatlarında yaşanan artışa paralel olarak ulaştırma grubu genel trendinin üzerinde bir artış göstermiştir.
Gıda ve enerji gibi kontrol edilemeyen kalemleri içermeyen çekirdek enflasyon (I Endeksi) aylık bazda
%0.35 oranında azalırken, yıllık bazda %5.27 seviyesinden %5.43 seviyesine yükselmiştir. Manşet enflasyonda aylık bazdaki beklentilerin üzerindeki düşüşe rağmen çekirdek göstergelerdeki artışın devam ediyor olması dikkat çeken en önemli gelişmedir. Ekim ayından beri yükseliş trendinde olan çekirdek I endeksinin hareketi enflasyonist baskılara işaret ederken, TCMB’nin yayınlanan son Enflasyon Raporu’nda çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık
‐2 ‐1 0 1 2 3
Gıda ve Alkolsüz İçecekler Giyim ve ayakkabı Lokanta ve Oteller Konut Ulaştırma Eğlence ve Kültür Eğitim
TÜFE Harcama Gruplarının Katkısı (puan)
Yıllık Aylık
Kaynak: TÜİK Grafik 2
5.99 5.43 2
4 6 8 10 12 14
Oca.04 Ağu.04 Mar.05 Eki.05 May.06 Ara.06 Tem.07 Şub.08 Eyl.08 Nis.09 Kas.09 Haz.10 Oca.11
Çekirdek H Endeksi (y‐y,%) Çekirdek I Endeksi (y‐y,%)
Kaynak: TÜİK Grafik 3 0 2 4 6 8 10 12 14
Oca.04 Ağu.04 Mar.05 Eki.05 May.06 Ara.06 Tem.07 Şub.08 Eyl.08 Nis.09 Kas.09 Haz.10 Oca.11
TÜFE (y‐y,%)
Kaynak: TÜİK Grafik 1
göstermesinin altını çizmesi TCMB’nin söz konusu enflasyonist baskıların hafif olduğunu düşündüğüne işaret etmektedir.
Üretici fiyatları endeksinde (ÜFE) ise Temmuz ayında aylık bazda %0.03 düşüş ile sınırlı bir değişiklik yaşanırken, ÜFE bir önceki yılın aynı ayına göre baz etkisi ile %10.34 oranında artmıştır. ÜFE’de iki aydır süren aylık bazdaki düşüş dikkat çekmektedir. Aylık değişimler sektörel bazda incelendiğinde, TÜFE’deki gıda fiyatlarında yaşanan mevsimsel harekete paralel olarak ÜFE’de tarım fiyatları aylık bazda %6.06 oranında gerilemiştir. Tarım fiyatlarında yaşanan düşüşün önümüzdeki dönemde gıda fiyatlarına yansıması durumunda TÜFE’de de düşüş devam edebilecektir. Sanayi sektöründe ise aylık bazda
%1.22 oranında artış yaşanmıştır.
Temmuz ayı rakamlarında gıda ve giyim grubunun enflasyona olumlu katkısı önemli görünürken, TCMB’nin dikkate aldığı çekirdek I endeksinde yıllık bazda yaşanan yükseliş dikkat çekmektedir. Temmuz ayında manşet enflasyon aylık bazda beklentilerden sert bir gerileme yaşamasına karşın, 2010 yılının Ekim ayından beri yıllık bazda yükseliş trendinde olmaya devam eden I endeksi yurtiçi talebin güçlü seyrinin devam ettiğine ve enflasyonist baskılara işaret etmektedir. Diğer yandan TCMB’nin yayınlanan son Enflasyon Raporu’nda çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık artış oranları yükselse de söz konusu göstergelerin mevsimsellikten arındırılmış eğilimlerinde yavaşlama göstermesinin altını çizmesi TCMB’nin söz konusu enflasyonist baskıların hafif olduğunu düşündüğünü göstermektedir. Hatta, açıklanan son enflasyon rakamlarının beklentilerden iyi gelmesi ardından TCMB geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği ara PPK toplantısında politika faiz oranını sürpriz bir şekilde 50 baz puan indirmiştir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yaptığı olağanüstü toplantıda politika faiz oranını sürpriz bir şekilde %6.25 seviyesinden %5.75 seviyesine çekmiştir. TCMB’nin sürpriz kararının arkasında küresel ekonomiye dair giderek artan sorunların yurtiçi iktisadi faaliyet üzerinde durgunluğa yol açma riskini azaltmak yatmaktadır. Bununla birlikte gecelik borçlanma faiz oranını %1.5 seviyesinden
%5 seviyesine yükselterek faiz koridorunu daraltmaya karar vermiştir. TCMB’nin politika faizini düşürürken, faiz koridorunu azaltma yönündeki kararı kısa vadeli faizlerde oluşabilecek aşağı yönlü oynaklığı azaltmaya yöneliktir. Yapılan PPK toplantısında belirlenen strateji çerçevesinde, TCMB ayrıca 5 Ağustos 2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere gerek gördüğü günlerde döviz satım ihaleleri yoluyla piyasaya döviz likiditesi sağlanmasına karar vermiştir. TCMB son dönemde kurda yaşanan yükselişlere karşı daha önce döviz alım ihalelerini sonlandırmıştı.
TCMB’nin kararı ile faiz indiriminin döviz kurları üzerindeki baskısını hafifletmeye çalıştığı söylenebilir. Ayrıca TCMB 5 Ağustos’tan itibaren repo ihalelerinde her bir kuruluşun teklif tutarını, ihale tutarının en fazla %20'si ile sınırlandırılmasına karar vermiştir. Son olarak TCMB geçtiğimiz hafta yabancı para zorunlu karşılık oranları tüm vadeler için 0.5 puan azaltmıştır. Tüm bu kararlar ile TCMB, TL piyasalarındaki likidite yönetiminin etkinliğini artırmayı ve likiditenin sistem içinde daha dengeli dağılmasına katkıda bulunmayı amaçlamıştır.
0 2 4 6 8 10
03.05.2010 23.05.2010 12.06.2010 02.07.2010 22.07.2010 11.08.2010 31.08.2010 20.09.2010 10.10.2010 30.10.2010 19.11.2010 09.12.2010 29.12.2010 18.01.2011 07.02.2011 27.02.2011 19.03.2011 08.04.2011 28.04.2011 18.05.2011 07.06.2011 27.06.2011 17.07.2011 Borç Alma Faiz
Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) Politika Faiz Oranı (%)
Kaynak: TCMB, Reuters Grafik 5
1.83 10.34
‐5 0 5 10 15 20 25 30
Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11
Tarım Fiyatları (y‐y, %) ÜFE (y‐y, %)
Kaynak: TÜİK Grafik 4
TCMB’nin sürpriz kararının ardından, piyasaların verdiği tepkiye bakıldığında gösterge faiz oranlarında sınırlı bir geri çekilme yaşanırken TL’nin gerek USD gerek Euro karşısında sert değer kaybettiğini görmekteyiz. Tahvil bono piyasasında sınırlı bir tepki yaşanması piyasanın TCMB’nin aldığı kararlara karşı olumlu olduğunu yansıtırken, para piyasalarındaki hareketin daha sert olmasında yurtdışına yönelik rikslerin artması rol oynamıştır.
Son dönemde hemen hemen tüm gelişmekte olan ülkelerde sıkı para politikaları uygulamaya konurken, TCMB’nin geleneksel olmayan para politikası karışımlarıyla aldığı sıkılaştırıcı önlemlerin ardından geçtiğimiz hafta politika faiz oranını indirmesi son derece yerinde bir adımdır. 2008‐2009 yıllarında global krizin en yoğun olduğu dönemde parasal gevşeme konusunda daha temkinli hareket eden TCMB, son dönemde global ekonomilerden gelen durgunluk belirtilerini ciddiye alıyor ve değişen global senaryolara uygun olarak para politikası karışımını en etkin biçimde kullanmaya çalışıyor. Önümüzdeki dönemde enflasyonda Merkez Bankası’nın son enflasyon raporuyla ortaya koyduğu tahminlere paralel olarak düşüş devam edecekken, cari açıktaysa, korkulanın aksine bankacılık sektöründe alınan kredi genişlemesine ilişkin sınırlamalar, değer kaybeden Türk Lirası ve yavaşlayan global ekonomik büyümeyle birlikte özellikle yılın son çeyreğinde önemli ölçüde rahatlama yaşanabilecektir. Bu beklentiler çerçevesinde Merkez Bankası, uzunca bir süre gevşek para politikasıyla geleneksel olmayan politika araçlarını birleştiren karışımı kullanmaya devam edecektir.
Kaynak: Bloomberg Grafik 6
TCMB faiz indirimi ardından USD/TRY’deki sert yükseliş dikkat çekmektedir.
TCMB faiz indirimi ardından USD/TRY ’deki sert yükseliş dikkat çekmektedir.
USD/TRY
5
TÜRKİYE
Sektörler (Sabit Fiyatlarla)
Sektör 2010 2010 2010 2010 2011
Payları I. II. III. IV. I.
(%) Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek
Tarım 3.9 0.6 1.3 ‐0.1 4.3 3.6
Sanayi 25.8 21.4 15.7 7.6 11.3 12.3
İnşaat 5.8 8.3 20.4 22.1 17.5 14.8
Ticaret 13.8 20.5 13.9 7.3 13.1 17.2
Ulaş. ve Haber. 15.2 12.1 10.4 6.9 12.9 12.2
Mali Kur. 12.2 4.4 7.3 6.3 10.3 9.1
Konut Sah. 5.0 1.8 1.7 2.9 1.2 2.2
Eğitim 2.2 1.2 0.9 ‐0.7 0.9 3.2
Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.4 4.2 2.1 ‐1.4 ‐0.7 2.5
Vergi‐Süb. 9.0 17.3 13.9 8.2 13.3 17.1
GSYİH 12.0 10.3 5.2 9.2 11.0
Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek)
Sektörel Büyüme Hızları (%) 11
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5 10 15
1999Q1 1999Q3 2000Q1 2000Q3 2001Q1 2001Q3 2002Q1 2002Q3 2003Q1 2003Q3 2004Q1 2004Q3 2005Q1 2005Q3 2006Q1 2006Q3 2007Q1 2007Q3 2008Q1 2008Q3 2009Q1 2009Q3 2010Q1 2010Q3 2011Q1
Reel GSYİH (Yıllık % Değişim)
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
‐30.0
‐20.0
‐10.0 0.0 10.0 20.0 30.0
Sektörel Büyüme Hızları (%)
Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma
‐20.0
‐15.0
‐10.0
‐5.0 0.0 5.0 10.0 15.0
1999Q1 1999Q3 2000Q1 2000Q3 2001Q1 2001Q3 2002Q1 2002Q3 2003Q1 2003Q3 2004Q1 2004Q3 2005Q1 2005Q3 2006Q1 2006Q3 2007Q1 2007Q3 2008Q1 2008Q3 2009Q1 2009Q3 2010Q1 2010Q3 2011Q1
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (% q‐q) Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (% y‐y)
6
‐30.00
‐20.00
‐10.00 0.00 10.00 20.00 30.00
Mar.07 May.07 Tem.07 Eyl.07 Kas.07 Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10 May.10 Tem.10 Eyl.10 Kas.10 Oca.11 Mar.11 May.11
İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. Yıllık Değ.
Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla)
Sektör Payları (%)
2010 I.
Çey
2010 II.
Çey 2010
III.
Çey 2010
IV.
Çey.
2011 I.
Çey.
Yer. Hanehalkı Tük. Har.
73.1 7.3 3.1 4.8 8.4 11.6
Dev. Nihai Tük. Har.
9.7 0.6 4.7 ‐0.9 3.2 6.7
Gay. Safi Ser. Oluş.
26.4 16.8 28.4 29.9 42.1 33.6
Kamu Sektörü
3.0 13.5 15.4 13.5 17.1 4.8
Özel Sektör
23.5 17.3 31.4 34.2 49.5 38.3
Mal ve Hiz. İhracatı
22.8 ‐0.8 12.5 ‐1.6 4.3 7.7
Mal ve Hiz. İthalatı
31.2 21.9 19.2 16.2 25.4 26.9
GSYİH
12.0 10.3 5.2 9.2 11.0
Harcama Bileşenlerinin Yıllık Büyüme Hızları (%)
Sanayi Üretim Endeksi
‐12
‐10
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8 10
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30
Oca.06 Nis.06 Tem.06 Eki.06 Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11
Sanayi Üretim Endeksi (Yıllık % Değişim)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (Bir Önceki Aya Göre % Değ.)
İmalat Sanayi Üretim Endeksi
Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK‐ TCMB
Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK
‐40
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30 40
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat
7
‐60
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30 40 50
Oca.06 Nis.06 Tem.06 Eki.06 Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11
Aramalı İmalatı (Yıllık % Değ.)
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (Yıllık % Değ.) Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (Yıllık % Değ.) Sermaye Mali İmalati (Yıllık % Değ.)
Sektörler Yıllık Değişim Oranı (%)
Mayıs Ayı
2010 2011
Petrol Ürünleri 4.1 10.9
Tekstil 20.2 ‐3.3
Gıda 7.8 8.1
Kimyasal Madde 19.5 5.1
Ana Metal Sanayi 10.4 4.7
Metalik Olm. Diğ. Mineral 17.1 5.8
Taşıt Araçları 25.8 15.2
Elektrikli Teçhizat 36.4 12.4
Giyim
12.5 3.1
Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi
0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000
Oca.01 Tem.01 Oca.02 Tem.02 Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11
Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)
Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi
700000 900000 1100000 1300000 1500000 1700000 1900000 2100000
Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11
Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Aylık Sanayi Sipariş Endeksi
100.0 120.0 140.0 160.0 180.0 200.0 220.0
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10 May.10 Tem.10 Eyl.10 Kas.10 Oca.11 Mar.11 May.11
Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü)
Aylık Sanayi Ciro Endeksi
100.0 120.0 140.0 160.0 180.0 200.0 220.0
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10 May.10 Tem.10 Eyl.10 Kas.10 Oca.11 Mar.11 May.11
Aylık Sanayi Ciro Endeksi
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
Kaynak: OSD,Vakıfbank
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
8
Kapasite Kullanım Oranı
75.4
50 55 60 65 70 75 80 85
Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11
Kapasite Kullanım Oranı (%)
Kaynak: TCMB
45 55 65 75 85 95
Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11
Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları
Yatırım Malları
Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı
‐50.0 1,950.0 3,950.0 5,950.0 7,950.0 9,950.0 11,950.0 13,950.0 15,950.0 17,950.0 19,950.0
Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11
Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı (milyon TL)
Verilen İnşaat Ruhsatları
0.0 10,000.0 20,000.0 30,000.0 40,000.0 50,000.0 60,000.0 70,000.0 80,000.0
2003‐I 2003‐III 2004‐I 2004‐III 2005‐I 2005‐III 2006‐I 2006‐III 2007‐I 2007‐III 2008‐I 2008‐III 2009‐I 2009‐III 2010‐I 2010‐III 2011‐I
Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)
Toplam Sanayide Verimlilik
85.0 90.0 95.0 100.0 105.0 110.0 115.0 120.0 125.0 130.0
Toplam Sanayide Verimlilik Endeksi
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
PMI Endeksi
30 35 40 45 50 55 60
Haziran 05 Eylül 05 Aralık 05 Mart 06 Haziran 06 Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Haziran 08 Eylül 08 Aralık 08 Mart 09 Haziran 09 Eylül 09 Aralık 09 Mart 10 Haziran 10 Eylül 10 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11
PMI Imalat Endeksi
Kaynak:Reuters
9
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
0 2 4 6 8 10 12 14
Oca.04 Nis.04 Tem.04 Eki.04 Oca.05 Nis.05 Tem.05 Eki.05 Oca.06 Nis.06 Tem.06 Eki.06 Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11
TÜFE (yıllık‐% değ.) Çekirdek‐I Endeksi
TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan)
‐5 0 5 10 15 20 25
Oca.04 Nis.04 Tem.04 Eki.04 Oca.05 Nis.05 Tem.05 Eki.05 Oca.06 Nis.06 Tem.06 Eki.06 Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11
ÜFE (yıllık‐%değ.)
0 5 10 15 20 25 30 35
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10 May.10 Tem.10 Eyl.10 Kas.10 Oca.11 Mar.11 May.11 Tem.11
Gıda Enerji Tüfe
Gıda ve Enerji Enflasyonu (yıllık‐% değ.)
ÜFE Alt Sektörler (yıllık‐% değ.) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi ÜFE
500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300
100 120 140 160 180 200 220 240 260
Ocak 04 Haziran 04 Kasım 04 Nisan 05 Eylül 05 Mart 06 Ağustos 06 Ocak 07 Haziran 07 Kasım 07 Nisan 08 Eylül 08 Şubat 09 Temmuz 09 Aralık 09 Mayıs 10 Ekim 10
UN Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) Kaynak:Bloomberg
‐10
‐5 0 5 10 15 20 25 30 35
Oca.06 Nis.06 Tem.06 Eki.06 Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11
Tarım Sanayi İmalat Sanayi
Kaynak:TCMB
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:TCMB, Vakıfbank Kaynak:TCMB
‐0.2 0.8
Gıda ve Alkolsüz İçecekler Giyim ve ayakkabı Lokanta ve Oteller Konut Ulaştırma Eğlence ve Kültür
Eğitim Yıllık
Aylık
10
Türk‐ İş Mutfak Enflasyonu İTO Enflasyon Göstergeleri
4 5 6 7 8 9 10
Nis.06 Tem.06 Eki.06 Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11
12 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi 24 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi
Enflasyon Beklentileri
‐10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Oca.00 Tem.00 Oca.01 Tem.01 Oca.02 Tem.02 Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11
İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi
40 50 60 70 80 90 100
Oca.04 May.04 Eyl.04 Oca.05 May.05 Eyl.05 Oca.06 May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11
Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti Tük. Güven Endeksi Fiyatların Değ. Yönünde Beklenti
‐4
‐2 0 2 4 6 8
2006M01 2006M04 2006M07 2006M10 2007M01 2007M04 2007M07 2007M10 2008M01 2008M04 2008M07 2008M10 2009M01 2009M04 2009M07 2009M10 2010M01 2010M04 2010M07 2010M10 2011M01 2011M04 2011M07
Türk‐İş Gıda Enflasyonu( Bir önceki aya göre Değ.)
Kaynak: İTO
Kaynak:Türk‐İş
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
11
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
10.0 9.9
8.0 9.0 10.0 11.0 12.0 13.0 14.0 15.0 16.0 17.0
2005M01 2005M05 2005M09 2006M01 2006M05 2006M09 2007M01 2007M05 2007M09 2008M01 2008M05 2008M09 2009M01 2009M05 2009M09 2010M01 2010M05 2010M09 2011M01
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı İşsizlik Oranı
19,000 20,000 21,000 22,000 23,000 24,000 25,000 26,000 27,000
Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11
İşgücü Arzı İstihdam Edilenler
30.0 35.0 40.0 45.0 50.0 55.0
İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı İşgücüne Katılım Oranı
44 45 46 47 48 49 50 51 52 53
0 5 10 15 20 25 30
Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler
Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı
0 20,000 40,000 60,000 80,000 100,000 120,000 140,000 160,000 180,000 200,000
Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10
İş Arayanların Sayısı İşkur İstatistikleri
92 94 96 98 100 102 104 106 108 110
Sanayi İstihdam Endeksi Sanayi İstihdam Endeksi (2005=100)
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, Vakıfbank
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
İşsizlik Oranı İşgücü Durumu
12
1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000 4,500 5,000
Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11
Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı
95.0 97.0 99.0 101.0 103.0 105.0 107.0 109.0 111.0 113.0 115.0
Reel Brüt Ücret ‐ Maaş Endeksleri Reel Brüt Ücret ‐ Maaş Endeksleri
Kaynak:TCMB Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
13
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
‐60
‐40
‐20 0 20 40 60 80 100 120 140
Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11
Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları (y/y)
İthalat‐İhracat Dış Ticaret Dengesi
0 5000 10000 15000 20000 25000
Oca.03 Nis.03 Tem.03 Eki.03 Oca.04 Nis.04 Tem.04 Eki.04 Oca.05 Nis.05 Tem.05 Eki.05 Oca.06 Nis.06 Tem.06 Eki.06 Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11
İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)
İthalat
‐60
‐40
‐20 0 20 40 60 80 100 120 140
Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11
Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları(y/y)
İhracat
Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı
‐11000
‐9000
‐7000
‐5000
‐3000
‐1000 1000 3000
‐74000
‐64000
‐54000
‐44000
‐34000
‐24000
‐14000
‐4000 6000
Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11
Cari İşlemler Dengesi (Yıllık‐milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar‐sağ eksen)
‐12000
‐10000
‐8000
‐6000
‐4000
‐2000 0
Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
‐20000
‐10000 0 10000 20000 30000 40000 50000
Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık‐milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık‐milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık‐milyon dolar)
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
14
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
‐15
‐10
‐5 0 5 10 15 20
1999Q1 1999Q3 2000Q1 2000Q3 2001Q1 2001Q3 2002Q1 2002Q3 2003Q1 2003Q3 2004Q1 2004Q3 2005Q1 2005Q3 2006Q1 2006Q3 2007Q1 2007Q3 2008Q1 2008Q3 2009Q1 2009Q3 2010Q1 2010Q3 2011Q1
Reel Hanehalkı Tüketimi (Yıllık % Değişim)
‐5 15 35 55 75 95 115 135 155 175
Oca.04 Haz.04 Kas.04 Nis.05 Eyl.05 Şub.06 Tem.06 Ara.06 May.07 Eki.07 Mar.08 Ağu.08 Oca.09 Haz.09 Kas.09 Nis.10 Eyl.10 Şub.11
Bireysel Krediler (Yıllık %Değişim) Ticari Krediler (Yıllık % Değişim)
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları
40 50 60 70 80 90 100 110 120 130
65 70 75 80 85 90 95 100 105 110 115
Ara.03 Mar.0
4
Haz.04 Eyl.04 Ara.04 Mar.0
5
Haz.05 Eyl.05 Ara.05 Mar.0
6
Haz.06 Eyl.06 Ara.06 Mar.0
7
Haz.07 Eyl.07 Ara.07 Mar.0
8
Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.0
9
Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.1
0
Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.1
1 Haz.11
Tüketici Güven Endeksi
Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
Krediler CNBC‐e Güven Endeksleri
0.0 50.0 100.0 150.0 200.0 250.0
Oca.02 May.0
2
Eyl.02 Oca.03 May.0
3
Eyl.03 Oca.04 May.0
4
Eyl.04 Oca.05 May.0
5
Eyl.05 Oca.06 May.0
6
Eyl.06 Oca.07 May.0
7
Eyl.07 Oca.08 May.0
8
Eyl.08 Oca.09 May.0
9
Eyl.09 Oca.10 May.1
0
Eyl.10 Oca.11 May.1
1
CNBC‐e Tüketici Güven Endeksi CNBC‐e Tüketim Endeksi
0 10 20 30 40 50 60 70 80
Oca.04 Nis.04 Ağu.04 Kas.04 Mar.05 Tem.05 Eki.05 Şub.06 May.06 Eyl.06 Oca.07 Nis.07 Ağu.07 Ara.07 Mar.08 Tem.08 Eki.08 Şub.09 Haz.09 Eyl.09 Oca.10 Nis.10 Ağu.10 Ara.10 Mar.11
Krediler (Yıllık % Değişim)
Bireysel ve Ticari Krediler
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:BDDK
Kaynak:BDDK
15
‐60
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10 0
Ara.06 Şub.07 Nis.07 Haz.07 Ağu.07
Eki.07 Ara.07 Şub.08 Nis.08 Haz.08 Ağu.08
Eki.08 Ara.08 Şub.09 Nis.09 Haz.09 Ağu.09
Eki.09 Ara.09 Şub.10 Nis.10 Haz.10 Ağu.10
Eki.10 Ara.10
Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam‐milyar TL)
Kaynak:TCMB
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları
Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku
Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge
‐35
‐25
‐15
‐5 5 15 25 35 45 55 65
Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11
Vergi Gelirleri (Nominal yıllık %) Vergi Gelirleri (Reel yıllık %)
Kaynak:TCMB
‐3 7 17 27 37 47 57
Faiz Dışı Denge (12 aylık‐milyar TL)
Kaynak:TCMB,Vakıfbank
Kaynak:TCMB
300.0 350.0 400.0 450.0 500.0 550.0
Oca.05 Haz.05 Kas.05 Nis.06 Eyl.06 Şub.07 Tem.07 Ara.07 May.08 Eki.08 Mar.09 Ağu.09 Oca.10 Haz.10 Kas.10 Nis.11
Toplam Borç Stoku (milyar TL)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
60.0 70.0 80.0 90.0 100.0 110.0 120.0 130.0 140.0
200.0 220.0 240.0 260.0 280.0 300.0 320.0 340.0 360.0 380.0
Oca.05 Haz.05 Kas.05 Nis.06 Eyl.06 Şub.07 Tem.07 Ara.07 May.08 Eki.08 Mar.09 Ağu.09 Oca.10 Haz.10 Kas.10 Nis.11
İç Borç Stoku (milyar TL)
Dış Borç Stoku (milyar TL‐sağ eksen)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 150
170 190 210 230 250 270 290 310
Ara.06 Mar.07 Haz.07 Eyl.07 Ara.07 Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11
Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam‐milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam‐milyar TL)
16
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
‐5 0 5 10 15 20 25
Ocak 2004 Mayıs 04 Eylül 04 Ocak 05 Mayıs 05 Eylül 05 Ocak 06 Mayıs 06 Ağustos 06 Aralık 06 Nisan 07 Ağustos 07 Aralık 07 Nisan 08 Ağustos 08 Aralık 08 Nisan 09 Ağustos 09 Aralık 09 Nis.10 Ağu.10 Ara.10 Nis.11
Reel Faiz Nominal Faiz
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili
TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz
Para Arzı
0 5 10 15 20 25 30 35
Ocak 2004 Nisan 04 Temmuz 04 Ekim 04 Ocak 05 Nisan 05 Temmuz 05 Ekim 05 Ocak 06 Nisan 06 Haziran 06 Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Aralık 07 Mart 08 Haziran 08 Eylül 08 Aralık 08 Mart 09 Haziran 09 Eylül 09 Aralık 09 Mart 10 Haziran 10 Eylül 10 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11
Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
0.0 20.0 40.0 60.0 80.0 100.0 120.0 140.0 160.0 180.0 200.0
0 5 10 15 20 25 30
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
TCMB (milyar $‐sol eksen) Kamu Sektörü (milyar $) Özel Sektör (milyar $)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Kaynak:TCMB
Kaynak:TCMB,Vakıfbank
50000000 60000000 70000000 80000000 90000000 10000000 11000000 12000000 13000000 14000000 15000000
10000000 20000000 30000000 40000000 50000000 60000000 70000000 80000000
Oca.06 Nis.06 Tem.06 Eki.06 Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11
M2 (milyar TL) M3 (milyar TL)
M1 (milyar TL‐sağ eksen)
Kaynak: TCMB
17
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler
Beklentiler
2011‐IMF Beklentisi (Nisan‐2011)
*Haziran 2011
Reel Büyüme (y/y)* Enflasyon (y/y) Cari Denge /GSYH İşsizlik Oranı Borç St./GSYH
Gelişmiş Ülkeler 2.2 2.60* ‐0.28 7.78 102.94
Gelişmekte Olan Ülkeler 6.6 6.90* 2.66 5.67 33.56
Tüm dünya 4.3 4.46 ‐‐ ‐‐ ‐‐
ABD 2.5 2.17 ‐3.24 8.53 99.52
Euro Bölgesi 2.0 2.26 0.03 9.90 87.28
Almanya 3.2 2.18 5.13 6.55 80.11
Fransa 2.1 2.14 ‐2.78 9.50 87.62
İtalya 1.0 1.95 ‐3.36 8.60 120.25
Macaristan 2.8 4.08 1.45 11.46 76.63
Portekiz ‐1.5 2.35 ‐8.72 11.93 90.55
İngiltere 1.5 4.20 ‐2.42 7.83 83.03
Japonya ‐0.7 0.15 2.30 4.88 229.08
Çin 9.6 4.98 5.71 4.00 17.08
Rusya 4.8 9.31 5.55 7.30 8.54
Hindistan 8.2 7.51 ‐3.66 ‐‐ 68.20
Brezilya 4.1 6.26 ‐2.58 6.70 65.71
G.Afrika 3.5 4.93 ‐4.36 24.4 39.55
TÜRKİYE 4.6 5.69 ‐8.03 11.44 39.41
Reel Büyüme (y/y)
(Çeyreklik) (%)
Enflasyon (y/y) (Aylık)
(%)
Cari Denge/GSYİH (Yıllık)
(%)
Merkez Bankası Faiz
Oranı (%)
Tüketici Güven Endeksi
ABD 1.6 3.6 ‐3.20 0.25 59.5
Euro Bölgesi 2.5 2.7 0.09 1.5 ‐11.20
Almanya 4.9 2.60 5.31 1.5 110
Fransa 2.20 2.30 ‐2.05 1.50 ‐36.00
İtalya 1.00 2.10 ‐2.08 1.50 103.70
Macaristan 2.50 3.50 ‐0.46 1.50 ‐42.00
Portekiz ‐0.60 3.30 ‐9.87 1.50 ‐49.40
İngiltere 0.70 4.20 ‐2.49 0.50 ‐30.00
Japonya ‐1.00 0.20 3.56 0.10 42.70
Çin 9.50 6.40 5.20 6.56 105.80
Rusya 4.10 9.00 4.05 8.25 ‐‐
Hindistan 7.80 8.62 ‐3.18 7.00 ‐‐
Brezilya 4.17 6.87 ‐1.51 12.50 113.20
G.Afrika 3.60 5.00 ‐2.83 5.50 11.00
Türkiye 11.00 6.31 ‐2.32 6.25 96.42