İnsanda Dişlerin Yapısı ve Ayrımı İnsanda Dişlerin Yapısı ve Ayrımı
İnsanlarda dişler incisive (kesici), canine (köpek), premolar (küçük azı) ve molar (büyük azı) olarak tanımlanan 4 grupta değerlendirilmektedir. Bunlar arasındaki ayrımı yaparken aşağıdaki özelliklere dikkat edilmelidir.
1- İncisive Dişler (Şekil):
Taç kısmı düz ve bıçak ağzı şeklinde keskindir ve aşındığı zaman üçgen yapıdadır.
Üst birinci incisivlerin taç kısmı, ikincilerinkinden daha geniştir.
Üst birinci incisivlerin kök kısmı, ikincilerinkinden daha kısa ancak kütlevidir.
Alt birinci incisivlerin taç kısmı, ikincilerinkinden daha küçük ve dardır.
Alt birinci incisivlerin taç kısmı, ikincilerinkinden labialde biraz daha simetriktir.
Alt birinci incisivlerin kök kısmı, ikincilerinkinden daha kısadır.
Tek köklüdür.
Üst ve alt incisive dişlerin yapısı
2- Canine Dişler:
Taç kısmı konikdir ve aşındığı zaman karo biçimindedir.
Kök kısmı diğer dişlerinkinden daha uzundur.
İncisivlere benzerler.
Tek köklüdür.
Üst ve alt canine dişlerin yapısı
3- Premolar Dişler:
Taç kısmı yuvarlaktır ve caninden kısa, molardan çok küçük bir taca sahiptir.
Genellikle iki tüberküllüdür.
Üst birinci premolarlarda taç kısmının lingual tüberkülü, buccaldekinden daha büyüktür.
Üst birinci premolarlarda taç kısmının mesial yüzeyleri daha konkavdır.
Üst ikinci premolarlarda lingual ve buccal tüberküller birbirine eşittir.
Üst birinci premolarlarda kökler genellikle çift (yapışık), ikinci premolarlarda tek köklüdür.
Alt birinci premolarlarda taç kısmının buccal tüberkülü, lingualdekinden daha küçüktür.
Alt ikinci premolarlarda lingual ve buccal tüberküller birbirine eşittir.
Bazı alt birinci premolarlar caninlere benzerler.
Üst ve alt premolar dişlerin yapısı
4- Molar Dişler:
Taç kısmı iri, köşeli ve diğer dişlerden daha çok tüberküle sahiptir.
Genellikle çok köklüdür ve kök sayısında çok varyasyon gözlenir.
Üçüncü molarlar küçük yapılarıyla premolarlara benzerler.
Üst birinci molarlarda taç kısmı dörtgen yapıda ve iyi gelişmiş 4 tüberküle sahiptir.
Üst birinci molarlar diğer üst molarlardan daha büyüktür.
Üst birinci molar 3 adet uzun ve ayrık köke sahiptir.
Üst ikinci moların kökleri orta hattadır.
Üst üçüncü moların kökleri kaynaşmıştır ve tektir.
Alt birinci molarlarda taç kısmı gelişmiş 5 tüberküle sahiptir (Y5 planında).
Alt üçüncü molarlarda 4 ya da daha az tüberkül vardır.
Alt birinci molarlar diğer alt molarlardan daha büyüktür.
Alt birinci molar iki uzun ve ayrık köke sahiptir.
Alt ikinci moların kökleri orta hattadır.
Alt üçüncü moların kökleri kaynaşmış ve tektir.