Etkili Eğitsel Videolar
Bilişsel Yük
Video da dahil olmak üzere eğitim materyalleri oluşturulurken dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri bilişsel yüktür.
Çalışan bellek çok sınırlı olduğu için, öğrenim sürecinde duyusal belleğin hangi bilgileri dikkate alması konusunda seçici olmalıdır
Bilişsel Yük
Büyük miktarlarda bilginin karmaşık bir yapıda sunulması,
öğrencilerin bu ortamlarda aşırı bilişsel yüklenmesine
görevlerin yerine getirilmesinde sorun yaşamasına
Süreç içinde kaybolmalarına
Performanslarının düşmesine
Zaman ve emek kaybına neden olur (Mcdonald ve Stevenson, 1996).
Bilişsel Yük Kuramı
Bu bellek modeline dayanarak, Bilişsel Yük Kuramı, herhangi bir öğrenme deneyiminin üç bileşene sahip olduğunu öne sürer (şekle bakın).
Intrinsic load: Asıl Yük
Germane load: Etkili Yük
Extraneous load: Konu dışı yük
Bilişsel Yük Kuramı
Asıl yük, öğrenilen içeriğin kendisinden kaynaklanan yüktür.
Sunulan bilgi karmaşık olduğunda asıl yük de yüksek olacaktır. İnsanların öğrenmesi gereken birçok konu olduğu için genellikle asıl yük yüksek olur.
Konu dışı yük, iyi tasarlanmamış öğretim materyalleri ve iyi olmayan öğretim tasarımı sonucunda çalışma belleğinin yüklenmesidir.
Başka bir deyişle, konu dışı yük kullanılan materyal, yöntem ve tekniklerden kaynaklanan yüktür. Tasarlanan öğrenme ortamı, uygun olmayan bilgileri ya da bilgi işleme sürecini olumsuz yönde etkileyen diğer durumları içeriyorsa konu dışı yük yüksek olacaktır.
Etkili yük ise zihinsel yapıların oluşması ve düzenlenmesini sağlayan süreçlerde ortaya çıkar.
Konu dışı ve etkili yük öğretim tasarımından etkilendiğinden öğretim tasarımcılarının kontrolündedir.
Video Tasarımında Dikkat Edilecek Unsurlar
Videonun bir öğrenme deneyiminin üretken bir parçası olarak hizmet edebilmesi için,
öğretmenin video tasarımı ve uygulaması için üç unsur göz önünde bulundurması önemlidir:
Bilişsel yük, aktif öğrenme, bağlılık
Video Tasarımında Dikkat
Edilecek Unsurlar- Bilişsel Yük
Bilişsel Çoklu Ortam Öğrenme Kuramı,
Bilişsel Yük Kuramı üzerine kuruludur,
Çalışan bellekte bilgi toplama ve işlemeye yönelik iki kanalı bulunduğunu belirtir:
Görsel kanal ve işitsel kanal
Video Tasarımında Dikkat
Edilecek Unsurlar- Bilişsel Yük
Her kanalın kapasitesi sınırlıdır.
Ancak tasarımlarda hem görsel kanal hem de işitsel kanal etkili bir biçimde kullanılmaya çalışılmalıdır.
Böylece çalışan bellek en üst düzeyde çalışmış olur.
İki kanalı etkili kullanmak için tasarım stratejilerinden yararlanılmalıdır.
Öneriler
Çokluortam öğrenmedeki bilişsel kuramlar eğitsel videoların düzenlenmesine yönelik olarak çeşitli öneriler sunmaktadır. Bunlar;
Etkili öğrenme deneyimlerinin sağlanarak dışsal bilişsel yükü en aza indirdiği,
Etkili yükünü optimize ettiği ve
Asıl yükün yönetildiği, dört etkili uygulama ortaya çıkmaktadır:
İşaretleme (Signaling)
Önemli bilgileri vurgulamak için ekrandaki metin veya sembollerin kullanılmasıdır.
Örneğin,
sinyal, iki veya üç anahtar kelimenin ortaya çıkmasıyla sağlanabilir,
renk veya kontrast değişimi
ekranın bir bölgesine dikkat çeken bir sembol kullanımı
İşaretlemeler,
temel bilgileri vurgulayarak,
öğrencinin dikkatini doğrudan yönlendirmeye yardımcı olur,
videonun belirli çalışma elemanlarını çalışan bellekte işlemeyi hedefler.
Böylece acemi öğrenciler için konu dışı yük azaltılır, etkili yükü artırabilir.
Bölme (Segmenting)
Bölümleme, öğrenicilerin küçük yeni bilgilerle etkileşime girmelerine ve aynı zamanda yeni bilgilerin akışını kontrol etmelerine olanak tanıyan bilgilerin bir araya
getirilmesidir.
Dolayısıyla,
asıl yükü yönetir ve
bilginin yapısını vurgulayarak etkili yükün de artmasını sağlar.
Bölümleme,
hem daha kısa videolar yaparak
hem de öğrencilere bir soru sormak
tamamlamadan sonra diğer aşamaya geçmelerini sağlmaka için yapılabilir.
Her durumda öğrencilerin videolarla etkileşimi için önemli olduğu gösterilmiştir.
Ayıklama (Weeding)
Ayıklama, videodan ilginç, yabancı, yani öğrenme hedefine katkıda bulunmayan bilgilerin kaldırılmasıdır.
Örneğin, müzik, karmaşık arka planlar veya bir animasyon içindeki ekstra özellikler,
öğrencinin konu dışı yükü arttırır ve öğrenmeyi azaltabilecek şekilde sorgulama yapmalarını sağlar.
Öğrenci acemiden uzman durumuna geçerken konu dışı yükü artıran bilgiler değişir.
Acemi bir öğrenci için yabancı olabilecek bilgiler daha uzman bir öğrenci için yararlı olabilir.
Ya da bir acemi için gerekli olan bilgiler şimdi bir uzman için bir dikkat dağıtıcı olarak işlev görebilir.
Bu nedenle, eğitimci, eğitim videolarını ayıklarken öğrenenleri dikkate alması önemlidir.
Eşleştirme Yöntemi (Matching Modality)
Eşleştirme yöntemi, yeni bilgiyi iletmek için hem ses / sözlü kanalı hem de görsel / resimsel kanalı kullanıp, belirli bilgi türünü en uygun kanala sığdıran süreçtir.
Örneğin, anlatırken bir sürecin animasyonunu ekranda göstermek, işlemi açıklamak için her iki kanalı da kullanır, böylece öğrenciye çalışma belleğinde işlenmesi gereken özellikleri vurgulamak için çift ve tamamlayıcı bilgi akışları verir.
Buna karşılık, yazılı metni gösterirken animasyonu göstermek sadece görsel kanalı kullanır ve bu nedenle bu kanalı aşırı yükler ve öğrenmeyi engeller (Mayer ve Moreno, 2003).
Konuşan kafa videosu yalnızca görsel kanalı yorar, konuşmacıyı izlemek ek bir bilgi getirmez.
Her iki kanalı da uygun ve tamamlayıcı bilgileri iletmek için kullanmak öğrencilerin akılda tutma, bilgiyi işleme ve bilgi aktarma kabiliyetini arttırır.
Video Tasarımında Dikkat
Edilecek Unsurlar-Öğrenci Katılımı
Eğitim videoları oluşturmanın en önemli yönlerinden biri, öğrencinin katılımını teşvik etmeye yardımcı olan unsurları içermektir.
Öğrenciler videoları izlemezlerse, onlardan öğrenemezler.
Bu nedenle öğrencilerin katılımını sağlamak için bir takım ilkelere odaklanmak gerekmektedir:
Kısa Videolar
Yapılan bir araştırmaya göre;
6 dakikadan daha kısa videolar için katılım %100
Videolar uzadıkça, öğrenci katılımı, 9-12 dakikalık videolarla ortanca katılım süresi ~% 50
ve 12-40 dakikalık videolarla ortanca katılım süresi ~% 20 olacak şekilde düşmüştür.
Bu nedenle, videoları 6-9 dakikadan daha uzun yapmak, boşa harcanmış gibi görünmektedir.
Ancak bu her zaman geçerli değildir.
Konuşma Stili Kullanılan Videolar
Richard Meyer tarafından kişiselleştirme ilkesi olarak adlandırılan multimedya öğretimi sırasında resmi dilden ziyade konuşmanın kullanılmasının öğrencilerin öğrenmesi
üzerinde büyük bir etkisi olduğu belirlenmiştir.
Belki de bir konuşma biçiminin öğrencileri yönlendiren bir anlatıcıyla sosyal ortaklık anlayışı geliştirmeye teşvik ettiği için daha fazla katılım ve emek için (Meyer, 2008).
Nispeten Hızlı ve Coşkuyla Konuşulan Videolar
Guo ve meslektaşları (2014), eğitsel videolara öğrenci katılımını inceledikleri çalışmalarında,
öğrenci katılımının anlatıcı konuşma oranına bağlı olduğunu,
konuşma katılımının arttıkça öğrenci katılımının arttığını gözlemledi (2014).
Öğrencilerin önemli fikirleri anlamalarını sağlamak için video anlatıcılarının yavaş konuşması cazip gelebilir, ancak video içi sorular, “bölümler” ve hız kontrolü de
öğrencilere bu özellik üzerinde kontrol sağlayabilir - ve artan ilgi seviyesi öğrencilerin ilgisini arttırıyor gibi görünebilir.
Video Tasarımında Dikkat
Edilecek Unsurlar- Aktif Öğrenme
Öğrencilerin bir eğitim videosundan en iyi şekilde yararlanmasına yardımcı olmak için, bilgileri işlemelerine ve kendi anlayışlarını izlemelerine yardımcı olacak araçlar sağlamak önemlidir. Bunu etkili bir şekilde yapmanın birçok yolu vardır.
Rehberlik eden soruları kullanın
Lawson ve meslektaşları, girişsel bir psikoloji dersinde (2006) sosyal psikoloji ile ilgili bir videodan öğrenen öğrencilerin, rehberlik eden soruların etkilerini inceledi.
Kreiner'den (1997) yapılan çalışmalar üzerine, kursun bazı bölümlerinde öğrencileri özel talimatlar olmadan izlediler, kursun diğer bölümlerindeki öğrencilere de izlenirken göz önünde bulundurmaları gereken sekiz yol gösterici soru sağlandı. Rehberlik
sorularını videoyu izlerken cevaplayan öğrenciler bir sonraki sınavda önemli ölçüde daha yüksek puan aldı.
Öğrencilere kontrol sağlayan etkileşimli özellikleri kullanın.
Zhang ve arkadaşları, interaktif ve interaktif olmayan videonun bir bilgisayar bilimi dersinde öğrenen öğrenciler üzerindeki etkisini karşılaştırdılar (2006).
Video aracılığıyla hareketi kontrol edebilen, incelemek için önemli bölümleri seçip
istendiğinde geriye doğru hareket edebilen öğrenciler, öğrenme sonuçlarında daha iyi bir başarı elde ettiler ve daha fazla memnuniyet gösterdiler.
Bu etkileşim düzeyini elde etmenin basit bir yolu, YouTube Annotate, HapYak veya etiketli “bölümleri” bir videoya tanıtmak için başka bir araç kullanmaktır.
Bu sadece öğrencilere kontrol vermenin yararına değil, aynı zamanda dersin etkili yükünü artırarak organizasyonu da kolaylaştırır.
Soruları videoya entegre edin.
HapYak gibi araçlar, eğitmenlerin soruları doğrudan videoya eklemelerine ve öğrencilerin yanıtlarını temel alarak geri bildirim vermelerine izin verebilir.
Vural, videonun gömülü sorularla etkilerini öğretmen adaylarında gömülü sorular olmadan etkileşimli videolarla karşılaştırarak gömülü soruların öğrencilerin sonraki sınavlarda performanslarını artırdığını tespit etti (2013).
Videoyu daha büyük bir ödevinin bir parçası haline getirin.
Faizan, Paul Laibinis 'Kimya Mühendisliği dersinde geniş bir ev ödevine yerleştirilen videolar geliştirdi.
Öğrencilerin videolara değer verdiğini ve videoların, kullanılmadıkları bir yarıyılla karşılaştırıldığında zor kavramların ev ödevi ile birlikte anlaşıldığını belirledi.
Mary, bir genetik sınıfında ders öncesi hazırlık olarak hizmet etmek için videolar geliştirmek ve soruları takip etmek için Kathy Friedman ile birlikte çalıştı.
Sınıfta öğrenme çıktılarında belirgin bir değişiklik olmamasına rağmen, öğrenciler videoları ve video sonrası soruları öğrenme araçları olarak değerlendirdiler ve öğrencilerin anlamalarını sağlamak için etkili olduklarını düşündüler.
Akılda tutulması gereken önemli bir şey, bir videoyu izlemenin, okumak kadar pasif bir deneyim olabileceğidir.
Eğitim videolarımızdan en iyi şekilde yararlanmak için,
öğrencilerin görmek istediklerine yol açacak olan işleme ve öz-değerlendirme işlemlerini yapmasına yardımcı olmalıyız.
Özetle…
Videolar, öğretim aracı kitinizde etkili bir araç olabilir.
Videoları bir derse dahil ederken, bilişsel yükün üç ana bileşenini akılda tutmak önemlidir.
Videoları kısa tutun ve öğrenme hedeflerini hedef alın.
Bir açıklamanın uygun kısımlarını iletmek için görsel ve işitsel öğeler kullanın; onları fazladan değil tamamlayıcı kılar.
Önemli fikirleri veya kavramları vurgulamak için sinyalizasyon kullanın.
Etkileşiminizi geliştirmek için konuşkan, hevesli bir tarz kullanın.
Videoları rehberlik eden sorular, etkileşimli öğeler veya ilgili ev ödevleri ile aktif öğrenme bağlamına yerleştirin.
Özetle…
Çoklu ortam tasarımındaki bilişsel yük kuramı,
Mesaj tasarım ilkeleri
Çoklu ortam tasarım ilkeleri göz önünde bulundurulmalıdır.