TOLGA CAN SALGARA BERKA MÜHENDİSLİK ÇEVRE MADENCİLİK VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ LTD. ŞTİ.

(1)

BERKA MÜHEND İSL İK ÇEVRE MADENC İL İK VE DANI Ş MANLIK H İZMETLER İ LTD. Ş T İ.

TOLGA CAN SALGARA

73403 NOLU KİREÇ TAŞI OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI

İLE KIRMA-ELEME TESİSİ VE HAZIR BETON TESİSİ ÇED BAŞVURU DOSYASI

ANKARA İLİ ÇANKAYA İLÇESİ YAKUPABDAL MAHALLESİ

ANKARA /MAYIS– 2013

(2)

İLE KIRMA-ELEME TESİSİ VE HAZIR BETON TESİSİ ÇED BAŞVURU DOSYASI

PROJE SAHİBİNİN ADI TOLGA CAN SALGARA

ADRESİ Güvenevler Mah. Farabi Sk. No: 48/8 Çankaya/ANKARA TELEFON VE FAKS

NUMARALARI Tel: 0532 588 44 12

PROJENİN ADI 73403 Nolu Kireç Taşı Ocağı Kapasite Artırımı İle Kırma- Eleme Tesisi ve Hazır Beton Tesisi Projesi

PROJE BEDELİ

Proje Sahibinin Beyanına Göre;

Kireç Taşı Ocağı Kapasite Artışı Proje Bedeli:50.000-TL Kırma-Eleme Tesisi Proje Bedeli:400.000-TL

Hazır Beton Tesisi Proje Bedeli:450.000-TL Toplam Proje Bedeli:900.000-TL PROJE İÇİN SEÇİLEN

YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ)

ANKARA İLİ ÇANKAYA İLÇESİ YAKUPABDAL MAHALLESİ

PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI,

ZONE

İşletme Ruhsatı (ÇED) Alanı Koordinatları (15,59 Hektar) Koor. Sırası : Sağa,Yukarı Koor. Sırası : Enlem,Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK D.O.M. : 33 D.O.M. : --

Zon : 36 Zon : --

Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : --

497099.00 : 4408883.00 39.828343 : 32.965693 497504.00 : 4408786.00 39.827471 : 32.970426 497433.00 : 4408675.00 39.826470 : 32.969597 497375.00 : 4408586.00 39.825668 : 32.968919 497349.00 : 4408582.00 39.825632 : 32.968616 497028.00 : 4408528.00 39.825145 : 32.964865 496877.00 : 4408470.00 39.824621 : 32.963101 496786.00 : 4408464.00 39.824567 : 32.962037 496882.00 : 4408602.00 39.825811 : 32.963158 496924.00 : 4408683.00 39.826541 : 32.963649 496958.00 : 4408748.00 39.827126 : 32.964046 496992.00 : 4408781.00 39.827424 : 32.964443

(3)

Kırma-Eleme Tesisi Alanı Koordinatları (6.058 m²) Koor. Sırası : Sağa,Yukarı Koor. Sırası : Enlem,Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK D.O.M. : 33 D.O.M. : --

Zon : 36 Zon : --

496786.00 : 4408464.00 39.824567 : 32.962037 496857.00 : 4408566.00 39.825486 : 32.962866 496891.00 : 4408523.00 39.825099 : 32.963264 496895.00 : 4408477.00 39.824685 : 32.963311 496877.00 : 4408470.00 39.824621 : 32.963101

Hazır Beton Tesisi Alanı Koordinatları (5.355 m²) Koor. Sırası : Sağa,Yukarı Koor. Sırası : Enlem,Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK D.O.M. : 33 D.O.M. : --

Zon : 36 Zon : --

496857.00 : 4408566.00 39.825486 : 32.962866 496882.00 : 4408602.00 39.825811 : 32.963158 496888.00 : 4408613.00 39.825910 : 32.963228 496930.00 : 4408615.00 39.825928 : 32.963719 496952.00 : 4408563.00 39.825460 : 32.963977 496891.00 : 4408523.00 39.825099 : 32.963264

PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ

(SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ)

ÇED Yönetmeliği EK-I Listesi Madde 28:

a) 25 hektar ve üzeri çalışma alanında (kazı ve döküm alanı toplamı olarak) açık işletmeler,

d) Kırma-eleme-yıkama tesisleri (3213 sayılı Maden Kanunu 1. (a) ve 2. (a) grup madenler ile hafriyat malzemeleri–

400.000 ton/yıl).

EK-II Listesi Madde 19:

Üretim kapasitesi 100 m³/saat ve üzeri olan hazır beton tesisleri, çimento veya diğer bağlayıcı maddeler kullanılarak şekillendirilmiş malzeme üreten tesisler, ön gerilimli beton elemanı, gaz beton, betopan ve benzeri üretim yapan tesisler.

PTD/ÇED BAŞVURU DOSYASI/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN

KURULUŞUN ADI Berka Mühendislik Çevre Madencilik ve Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti.

(4)

PTD/ÇED BAŞVURU DOSYASI/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN

KURULUŞUN

ADRES

Şenyuva Mah. Mertler Sok.

No: 50/1 Beştepe/ANKARA TELEFON (0 312) 213 20 03-215 96 09

FAKS (0 312) 215 96 13

PTD/ÇED BAŞVURU DOSYASI/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED

RAPORUNU TARİHİ (GÜN, AY, YIL)

Mayıs-2013

(5)

İÇİNDEKİLER

TABLOLAR DİZİNİ ... v

ŞEKİLLER DİZİNİ ... v

BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE GAYESİ ... 1

I.1. Proje Konusu, Yatırımın Tanımı, Ömrü, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği: ... 1

I.2. Projenin Fiziksel Özelliklerinin, İnşaat ve İşletme Safhalarında Kullanılacak Arazi Miktarı ve Arazinin Tanımlanması ... 14

I.3. Önerilen Projeden Kaynaklanabilecek Önemli Çevresel Etkilerin Genel Olarak Açıklanması (Su, Hava, Toprak Kirliliği, Gürültü, Titreşim, Işık, Isı, Radyasyon vb.) ... 15

I.3.1. Su Kaynaklarına Etkiler ... 15

I.3.2. Hava Kirliği ve Çevre Üzerine Etkileri: ... 16

I.3.3. Toprak Kirliliği ve Çevre Üzerine Etkileri: ... 17

I.3.4. Gürültü Kirliliği ve Çevre Üzerine Etkileri: ... 17

I.3.5. Titreşim, Isı, Işık, Radyasyon v.b: ... 18

I.4. Yatırımcı Tarafından Araştırılan Ana Alternatiflerin Bir Özeti ve Seçilen Yerin Seçiliş Nedenlerinin Belirtilmesi ... 18

BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU ... 19

II.1. Projenin Yeri ve Alternatif Alanların Mevkii, Koordinatları, Yeri Tanıtıcı Bilgiler .. 19

BÖLÜM III: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ ... 25

III.1. Nüfus ... 25

III.2. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler ... 25

III.3. Flora ve Fauna ... 25

III.4. Jeolojik ve Hidrojeolojik Özellikler ile Doğal Afet Durumu ... 26

III.4.1. Jeolojik Özellikler ... 26

III.4.2. Depremsellik ... 28

III.4.3. Hidrolojik Özellikler: ... 28

III.4.4. Hidrojeolojik Özellikler: ... 29

III.5. Arazi Kullanım Durumu ve Toprak Özellikleri ... 29

III.6. Mülkiyet Durumu ... 30

III.7. Arkeolojik Miras ... 30

III.8. Peyzaj Özellikleri ... 30

BÖLÜM IV PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER... 31

IV.1. Önerilen Projenin Aşağıda Belirtilen Hususlardan Kaynaklanması Olası Etkilerinin Tanıtımı. (Bu Tanım Kısa, Orta, Uzun Vadeli, Sürekli, Geçici ve Olumlu Olumsuz Etkileri İçermelidir.) ... 31

IV.2. Yatırımın Çevreye Olan Etkilerinin Değerlendirilmesinde Kullanılacak Tahmin Yöntemlerinin Genel Tanıtımı ... 35

IV.3. Çevreye Olabilecek Olumsuz Etkilerin Azaltılması İçin Alınması Düşünülen Önlemlerin Tanıtımı ... 35

BÖLÜM V. HALKIN KATILIMI ... 37

V.1. Projeden Etkilenmesi Olası Halkın Belirlenmesi ve Halkın Görüşlerinin ÇED Çalışmasına Yansıtılması İçin Önerilen Yöntemler ... 37

V.2. Görüşlerine Başvurulması Öngörülen Diğer Taraflar. ... 37

V.3. Bu Konuda Verebileceği Diğer Bilgi ve Belgeler ... 37

BÖLÜM VI: YUKARIDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLEN BİLGİLERİN TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ... 38 Notlar ve Kaynaklar

ÇED Başvuru Dosyasını Hazırlayanların Tanıtımı

(6)

TABLOLAR DİZİNİ

Tablo-1. Üretim Miktarları ... 3

Tablo 2. 120 m³/Saat Kapasiteli Hazır Beton Tesisi Üniteleri Özellikleri ... 8

Tablo-3. Proje Kapsamında Kullanılacak Olan Makine ve Ekipman Listesi ... 14

Tablo-4. 73403 Nolu Kireç Taşı Sahasına Ait İşletme Ruhsatı Koordinatları ... 20

Tablo-5. Kapasite Artırımı Projesi Kapsamında Yeni Kurulması Planlanan Kırma-Eleme Tesisi Alanına Ait Koordinatlar ... 20

Tablo-6. Kapasite Artırımı Projesi Kapsamında Yeni Kurulması Planlanan Hazır Beton Tesisi Alanına Ait Koordinatlar ... 20

Tablo-7. Ankara İli, Çankaya İlçesi, Yakupabdal Mahallesi Nüfusları ... 25

ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil-1. Kireç Taşı Ocağı ve Kırma-Eleme ve Hazır Beton Tesisi İş Akım Şeması ... 4

Şekil-2. Kırma-Eleme Tesisi Yerleşim Planı ve İş Akım Şeması ... 6

Şekil-3. Hazır Beton Tesisi İş Akım Şeması ... 13

Şekil-4. Yer Bulduru Haritası ... 21

Şekil-5. Uydu Görüntüsü ... 22

Şekil-6. Proje Alanına Ait Fotoğraflar ... 23

Şekil-7. Proje Alanına Ait Fotoğraflar ... 24

Şekil-8. Ankara İli Depremsellik Haritası ... 28

Şekil-9. Arazi Varlığı Haritası ... 29 EKLER LİSTESİ

EK–1: Kurumlardan Alınan Resmi Belge ve Yazılar A) ÇED Gerekli Değildir Belgesi

B) ÇED Gereklidir Yazısı

C) 73403 Nolu İşletme Ruhsatı ve İşletme İzni D) Ankara Büyükşehir Belediyesi Yazısı EK–2: 1/1000 Ölçekli Vaziyet Planı

EK–3: 1/25000 Ölçekli Topografik Harita EK–4: 1/25000 Ölçekli Jeoloji Haritası EK–5: 1/5000 Ölçekli Kadastro Haritası

(7)

BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE GAYESİ

I.1. Proje Konusu, Yatırımın Tanımı, Ömrü, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği:

I. 1-a: Proje Konusu ve Yatırımın Tanımı:

Tolga Can SALGARA tarafından; Ankara İli, Çankaya İlçesi, Yakupabdal Mahallesi sınırlarında yer alan, 15,59 hektarlık 73403 nolu kireç taşı madeni sahasında işletilmekte olan kireçtaşı ocağında kapasite artılın gidilmesi ve ruhsat alanı içine kırma-eleme tesisi ile hazır beton tesisinin kurulması planlanmaktadır.

Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden 20.05.2003 tarihinde Tahir AYDOĞDU adına İR:

3845 İşletme Ruhsat No ile 25,65 hektarlık ‘’Kireç Taşı” madeni olarak İşletme Ruhsat ve İşletme İzni alınmıştır.

Söz konusu 3845 işletme ruhsatlı 25,65 hektarlık kireç taşı sahasının 18,2 hektarlık bölümü için 02.12.2004 tarihinde Valilikçe Tahir AYDOĞDU adına 100.000 ton/yıl kapasiteli ‘’Kireç Taşı Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi’’ için ‘’ÇED Gerekli Değildir’’ kararı verilmiştir (Bkz. Ek-1- A).

2004 Yılında ise çıkan 5177 sayılı Maden Kanun ile ruhsat sahiplerine verilen hak ile 25,65 hektarlık 3845 nolu işletme ruhsatı alanı 15,59 hektar ve 10,06 hektar olmak üzere ikiye bölünerek iki ayrı işletme ruhsatı düzenlenmiştir.

Bunlaran bir 10,06 hektarlık 73402 nolu işletme ruhsatı, diğeri ise kapasite artırımı projesine konu olan 15,59 hektarlık 73403 nolu işletme ruhsatıdır.

Söz konusu 3845 nolu ruhsat ikiye bölündükten sonra 15,59 hektarlık İR: 73403 nolu İşletme Ruhsatı Tahir AYDOĞDU uhdesinde iken 28.12.2011 tarihinde Ahmet ALTINPINAR adına ve daha sonra Ahmet ALTINPINAR uhdesinden 28.03.2012 tarihinde Tolga Can SALGARA’ya devir edilmiştir.

Kireç taşı ocağı ve kırma eleme tesisi kapasite artırımı projesi ile ilgili olarak ÇED Yönetmeliği Ek-II kapsamında proje tanıtım dosyası hazırlanarak Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne müracaat edilmiş olup, yapılan değerlendirmede ÇED Gereklidir Kararı verilmiştir (Bkz. Ek-1-B).

ÇED Gereklidir Kararı verilen projede değişiklikler yapılarak ÇED Yönetmeliği Ek-1 kapsamında tekrar ÇED süreci başlatılmıştır.

Söz konusu proje kapsamında ruhsat alanı olan 15,59 hektarlık kireçtaşı sahasının tamamında yıllık 100.000 ton olan kireç taşı üretim kapasitesi yıllık 1.248.000 tona çıkartılması planlanmıştır.

Ayrıca kireç taşı sahası içinde 1.248.000 ton/yıl kapasitesi kırma-eleme tesisinin kurulmasına, 120 m³/saat kapasitesi hazır beton tesisini kurulması planlanmaktadır.

(8)

Kapasite artırımı projesi kapsamında yer alan 15,59 hektarlık kireç taşı sahası içinde, sahanın bitişiğinde bulunan ve Tamtaş Yapı Malz. San. Ve Tic. A.Ş. ‘ne ait kırma-eleme tesisi yer almaktadır. Bu tesis başka bir firmaya ait olup, proje kapsamında yer alan kireç taşı ocağı kapasite artırımı ile kırma-eleme tesisi ve hazır beton tesisi işletmesi ile bir ilgisi bulunmamaktadır.

Ayrıca 15,59 hektarlık 73403 nolu kireç taşı ruhsatın içinde çok eski yıllarda kurulmuş ve atıl durumda olan kireç fabrikası yer almaktadır.

Kapasite artırımı projesi kapsamında yer alan 15,59 hektarlık (155.900 m²) proje alanının (ÇED alanı) 74710,942 m²’si tescil dışı arazi, 2026,716 m²’si kayalık arazi, 22664,517 m²’si tapulu özel şahıs arazisi ve geriye kalan 56620,031 m²’si ise tapulu maliye hazinesidir. (Bkz. Ek- 1-5).

Kireç taşı ocağı ile kırma-eleme tesisi ve hazır beton tesisi işletmesinde yılda 12 ay, ayda 26 gün ve günde 16 (2 x 8 saat) saat işletme yapılacaktır.

Kapasite artırımı projesi kapsamında yer alan kireç taşı işletme ruhsatı, en yakın yerleşim birimi olan Yakupabdal Mahallesi’nin ise 950 metre güneydoğusunda yer almaktadır (Bkz. Ek-3).

Rezerv Bilgileri:

Kireç Taşı sahasında bu güne kadar yapılmış olan üretim çalışmaları sonrasında ve yapılan jeolojik araştırmalar sonrasında görünür ve muhtemel rezerv ortaya çıkartılmıştır.

İşletme yapılacak olan Kireç taşı sahasındaki rezerv bilgileri aşağıda verilmiştir.

Görünür Rezerv Miktarı:

Uzunluk :550 m

Genişlik :250 m

Kalınlık :60 m

Özgül Ağırlık :2,6 ton/m³

Görünür Rezerv Miktarı:550 m x 250 m x 60 m x 2,6 ton/m³= 21.450.000 ton Görünür Rezerve Göre Proje Ömrü: 21.450.000 ton /1.248.000 ton/yıl= 17 yıl Muhtemel Rezerv Miktarı:

Uzunluk :550 m

Genişlik :250 m

Kalınlık :80 m

Özgül Ağırlık :2,7 ton/m³

Muhtemel Rezerv Miktarı:550 m x 250 m x 80 m x 2,6 ton/m³=28.600.000 ton Muhtemel Rezerve Göre Proje Ömrü: 28.160.000 ton / 1.248.000 ton/yıl=23 yıl

Üretim Miktarları:

Kireç taşı ocağında, kırma-eleme tesisinde ve hazır beton tesisinde; yılda 12 ay 312 gün, ayda 26 gün, günde 16 (2 x 8 saat) saat olmak üzere iki vardiya üzerinden çalışma yapılacaktır.

(9)

Tablo-1. Üretim Miktarları

Üretim Miktarları Kireç Taşı Ocağı

(ton) Kırma-Eleme

(ton) Hazır Beton Tesisi (m³) Yıllık Üretim Miktarı 1.248.000 1.248.000 599.040 Aylık Üretim Miktarı 104.000 104.000 49.920

Günlük Üretim Miktarı 4.000 4.000 1.920

Saatlik Üretim Miktarı 250 250 120

Kireç Taşı Ocağı:

73403 nolu kireç taşı işletme ruhsatı 15,59 hektar olup, bu sahanın tamamında kireç taşı ocağı işletmesi yapılacaktır. Kireç taşı ocağında gevşetme patlatması yapılarak açık ocak işletmesi yöntemi ile üretim işlemleri gerçekleştirilmektedir.

Mevcut kireçtaşı madeni işletmesinde patlayıcı madde (ANFO) kullanılarak üretim işlemleri gerçekleştirilmektedir.

Açık işletme yönteminde üretim mevcut açılmış ocağın basamaklar oluşturularak ilerletilmesi şeklinde gerçekleşecektir. Basamak genişliği kullanılacak olan iş makinelerinin manevra kabiliyetlerine göre projelendirilir.

Kireç taşı ocağı işletmesinde kullanılacak olan kamyonların geri ve ileri manevra yapabileceği ve dönüşlerde rahat ve emniyetli bir şekilde hareket edebileceği bir basamak genişliği yeterli olmaktadır. İşletmede basamak, yüksekliği 10-15 metre, basamak genişliği 5-15 metre olarak planlanmıştır.

Açık işletmelerde yaşanan en büyük problemlerden biri şev duraylılığının sağlanmasıdır.

Bu bakımdan basamak şev açıları ve ocak genel şev açısının çok iyi planlanması gerekmektedir.

Söz konusu faaliyette basamak şev açısı 70-80 derece, genel ocak şev açısı ise 45 derece planlanmıştır.

Kireç taşı sahasına ait detaylı üretim planı haritası ÇED raporunda verilecektir.

Kireç taşı maden sahasından üretilen kireç taşı, saha içinde kurulması planlanan kırma- eleme tesisinde kırma ve eleme işlemine tabi tutulduktan sonra çeşitli boyutlarda mıcır üretilecektir.

Üretilen mıcır piyasadan talep gelmesi durumunda kırma-eleme tesis bünyesinde kurulacak olan mekanik plent (mıcır karıştırıcı) tesisinde karıştırma işlemine tabi tutulacaktır. Ayrıca proje alanında kurulacak olan hazır beton tesisinin hammaddesi de kırma-eleme tesisinden üretilen mıcırdan karşılanacaktır.

(10)

Şekil-1. Kireç Taşı Ocağı ve Kırma-Eleme ve Hazır Beton Tesisi İş Akım Şeması Patlayıcı Maddelerin

Yerleştirileceği Deliklerin Delinmesi

Patlayıcıların Yerleştirilmesi ve Patlatmanın Yapılması

Patlatma ile Yerinden Sökülen Madenin Kırma-Eleme Tesisine

Nakledilmesi Alan Üzerindeki Bitkisel

Toprağın Alınması

Mıcırın Stok Alanında Geçici Olarak Stoklanması ve

Satışının Yapılması

Toz ve Gürültü Toz ve Gürültü

Toz ve Gürültü

Kireç Taşının Kırma- Eleme Tesisinde Çeşitli

Boyutlarda Kırılması (1.248.000 ton/yıl)

Çeşitlli Boyutlardaki Mıcırın Piyasanın

Talebine Göre Mekanik Plentte

Karıştırılması

**** ton/yıl Mıcırın Hazır Beton Tesisine

İletilmesi

Hazır Beton Tesisi (120 m³/saat)

Hazır Beton Satış Sahadan Satışının

Yapılması

(11)

Kırma-Eleme Tesisi:

Kurulması planlanan kırma-eleme tesisi, 73403 nolu 15,59 hektarlık kireç taşı işletme ruhsatı içinde yer alan 6.058 m²’lik alan üzerinde kurulacaktır. Kırma-eleme tesisinin yıllık kapasitesi 1.248.000 ton olacaktır.

Kurulması planlanan kırma-eleme tesisi bünyesinde;

 1 adet 140 lık PDK (primer kırıcı)

 1 adet 120’lik sekonder kırıcı,

 1 adet 120’lik tersiyer kırıcı,

 1 adet bypass eleği,

 2 adet 4 katlı titreşimli elek,

 Yeter sayıda çeşitli boyutlarda konveyör bant,

 4 bunkerli mekanik plent (mıcır karıştırıcı) üniteleri yer alacaktır.

Kireç taşı ocağından açık işletme yöntemi uygulanarak üretilen kireç taşı madeni kamyonlar ile kırma-eleme tesisine getirilerek tesis bunkerine boşaltılacaktır. Bunkere boşaltılan kireç taşı madeni PDK kırıcıda kırma işlemine tabi tutulduktan sonra 1 nolu eleğe iletilerek burada eleme işlemine tabi tutulacak ve eleme sonrası ortaya çıkan bypass malzemesi pasa depolama alanında geçici olarak depolanacaktır.

1 nolu elekte elenen kireç taşı madeni buradan bant yardımı ile sekonder kırıcıya aktarılarak n-burada ikinci bir kırma işlemine tabi tutulacak ve kırılan kireç taşı madeni bant yardımı ile 2 nolu eleğe iletilecektir.

2 nolu elekte eleme işlemine tabi tutulan kireç taşı madenini bir kısmı ürün stok alanında geçici olarak depolanacaktır. Geriye kalan kireç taşı madeni ise üçüncü bir kırma işlemine tabi tutulmak üzere bant yardımı ile tersiyer kırıcıya iletilecektir.

Tersiyer kırıcıda kırılan kireç taşı madeni 3 nolu eleğe konveyör bant ile iletildikten sonra burada eleme işlemine tabi tutulacak ve eleme sonrası üretilen çeşitli boyutlardaki mıcır geçici olarak depolanacaktır.

Ürün stok alanında geçici olarak depolanan çeşitli boyutlardaki mıcırın 3.594,24 ton/gün’ü hazır beton tesisine beton yapımı için kullanılacaktır.

Ürün stok alanında geçici olarak depolanan çeşitli boyutlardaki mıcır piyasanın talebine göre proje kapsamında yer alan mekanik plent (mıcır karıştırıcı) tesisinde karıştırılarak piyasaya satışı yapılacaktır.

Kurulması planlanan kırma-eleme tesisinde pulvarize toz indirgeme sistemi uygulanacaktır. Bu sistemde kırma-eleme tesisinin toz kaynakları kapalı alan içine alınarak, bu toz kaynaklarından kaynaklanan tozları yerinde bastırılması amacıyla pulvarize sistem ile su püskürtülmektedir. Böylelikle tesisten kaynaklı tozlar kaynağında bastırılarak çevreye yayılması engellenmektedir.

Kırma-eleme tesislerinde çeşitli boyutlarda üretilen ürünler Ankara İli ve ilçelerindeki altyapı ve inşaat sektöründe kullanılmak üzere sahadan satışı yapılacaktır.

(12)

Şekil-2. Kırma-Eleme Tesisi Yerleşim Planı ve İş Akım Şeması

Hazır Beton Tesisi:

Kurulması planlanan hazır beton tesisi, 73403 nolu 15,59 hektarlık kireç taşı işletme ruhsatı içinde yer alan 5.355 m²’lik alan üzerinde kurulacaktır.

Proje kapsamında yeni kurulması planlanan hazır beton tesisinin kapasitesi 120 m³/saat olacaktır.

Yıllık Üretim Miktarı : 599.0 m³/yıl Aylık Üretim Miktarı : 49.9 m³/ay Günlük Üretim Miktarı : 1.9 m³/gün Saatlik Üretim Miktarı : 1 m³/saat

Çalışma Süreleri : 12 ay/yıl, 312 gün/yıl, 26 gün/ay, 16 saat (2 x8 saat)/gün Hazır beton tesisi bünyesinde;

a) Agrega Bunkeri: Bir adet 4 gözlü (her göz 40 m³ agrega alacak şekilde üstü kapalı olacaktır)

b) Agrega Tartım Bunkeri: Agrega bunkerinin altında, agrega bunkerindeki malzemenin otomatik olarak tartılmasını sağlayan çift tartı bandıdır.

Bunker PDK

Kırıcı Elek

Tersiyer Kırıcı

Elek Sekonder

Kırıcı

Elek

Bypass

Ürün

Ürün Ürün

Ürün

(13)

c) Besleme Bandı: Agrega tartı bandından aldığı malzemeyi, biriktirme bunkerine taşır d) Ana Şase Taşıyıcı Konstrüksiyon: Ana şase taşıyıcı bünyesinde Mikser Yükleme

Bandı, Agrega Biriktirme Bunkeri, Çimento Tartı Bunkeri, Su Tartı Bunkeri, Katkı Bunkeri yer alır. Çimento katkı bunkeri çimento silosundan gelen çimentonun karıştırıcıya girmeden önce ne miktarda kullanacağını otomatik olarak tartılmasını sağlar. Su katkı bunkeri su deposundan gelen suyun karıştırıcıya girmeden önce ne miktarda kullanacağını otomatik olarak tartılmasını sağlar. Katkı bunkeri katkı silosundan gelen katkı malzemesinin karıştırıcıya girmeden önce ne miktarda kullanacağını otomatik olarak tartılmasını sağlar. Agrega biriktirme bunkeri, agrega bunkerinden otomatik olarak tartılarak (agrega tartı bunkeri ile) besleme bandı ile getirilen agreganın karıştırıcıya girişinden önce bekletildiği yerdir.

e) Karıştırıcı (Mikser): Ana şase taşıyıcı konstrüksiyonda cinslerine göre ve istenilen hazır beton özelliğe göre tartılan malzemeler karıştırıcıya verilir. Karıştırıcıda birbirleri ile karıştırılan malzemeler, karıştırıcıdan (mikserden) hazır beton olarak çıkar.

Karıştırıcıdan çıkan hazır beton, ihtiyaç olunan yere zamanında ulaştırılabilmesi için transmikserlere yüklenerek nakli yapılır. Jet–pulse tip filtre karıştırıcı şasesi üzerine monte edilir. Çimento tartım bunkerinin dolum sırasında jet‐pulse filtre oluşan vakumu emer. Böylece yüksek hassasiyette çimento tartımı gerçekleşir. Bunun yanı sıra şase tartım platformunun kirlenmesine sebep olarak, mekanik ekipmanların çok daha uzun ömürlü kullanmasını sağlar.

f) Çimento Silosu: 4 Adet 100 ton kapasiteli silo yer almaktadır. Bu silolarda hazır beton üretiminde kullanılacak olan çimento stoklanır. Çimento silolarındaki çimentodan kaynaklı tozumanın önüne geçilmesi amacıyla her dört silo üzerinde toplam 4 adet torbalı filtre sistemi vardır.

g) Su Deposu: İki adet olup her biri 1000 litre kapasitelidir. Hazır beton üretiminde ihtiyaç olan suyun depolanması amacıyla kullanılır.

h) Katkı Deposu: 3 adet olup her biri 60 kg kapasitelidir. Hazır beton üretiminde ihtiyaç olan katkı malzemesinin depolanması amacıyla kullanılır.

i) Kontrol Kabini: Hazır betonun üretiminde kullanılan ünitelerin kontrolünün sağlanması amacıyla kullanılan bilgisayar destekli otomasyon sistemidir.

Hazır beton tesisine ait makine ve ekipman listesi aşağıdaki tabloda verilmiştir.

(14)

Tablo 2. 120 m³/Saat Kapasiteli Hazır Beton Tesisi Üniteleri Özellikleri

AÇIKLAMA Adet

4x40= 160m³Agrega bunkeri ve çift tartı bandı

Besleme bandı 11

Ana şase taşıyıcı konstrüksiyon ; - Çimento tartım bunkeri - Su tartı bunkeri

- Basınçlı hava tesisatı - Katkı bunkeri

- Agrega biriktirme bunkeri - JetPulse şase üzeri filtre

1

Karıştırıcı 1

Beton santrali otomasyonu 1

Çimento Silosu – 100 ton 4

İlave ayak – ilave 3,0 m ayak, yerden 15 m yukarı, iç merdiven, 18m dolum

Silo Ekipmanları 24

Silo‐top filtre 4

Çimento helezon konveyörü 4

Kumanda kabini 1

120 m³/saat kapasiteli hazır beton tesisi kapsamındaki ünitelere ait özellikler aşağıda verilmiştir.

Agrega Bunkeri:1 adet Hacim: 160m³

Göz adedi: 4X40=160 m³ ( agrega bunkeri her biri 40 m³ kapasiteli 4 gözlüdür) Kum vibratörü: 2 adet MVE 500/³ kum vibratörleri arası

Izgara: 100x100 göz aralıklı, iri taneli agregaların bunkere girmesini önlemek amacı ile kullanılmaktadır.

Izgara Üstü Ayırıcı Çelik Panel: Izgara üzerinde Agrega bunkerinin 3 tarafını çevreleyecek şekilde agrega bunkeri perde malzemesi ile aynı özellikte panel, loader yüklemesi sırasında malzeme dökülmesini engellemek amacı ile standart olarak kullanılmaktadır.

Agrega Tartı Bunkeri: 2 adet (agrega tartı bunkerinin altında yer almakta olup, agrega bunkeri içine dökülen malzemelerin otomatik olarak tartılmasını sağlar)

Tartı kapasite: 10.000 kg Load cell: 5.000 kg 4 adet Vibratör: 2 adet

Bantlı konveyör: 1 adet

Mikser Yükleme Bandı: 1 adet olup, agrega bunkerindeki agreganın, agrega tartı bunkerinde tartılarak, agrega biriktirme bunkerine buradan da miksere iletilmesini sağlar.

Ebat: 1200mmx32000mm

Agrega Biriktirme Bunkeri: 1 Adet Kapasite:6 m³

Klape: Şiber klape Pnomatik tahrikli, Dışarıya toz kaçırmaya karşı kapalı sistem

(15)

Vibratör: 1 adet

Çimento Tartı Bunkeri:1 Adet ve ana şase taşıyıcı konstrüksiyon üzerine monte edilmiş olup, çimento silosundan gelen çimentonun miksere girişinden önce otomatik olarak tartılmasını sağlar.

Tartı kapasitesi: 2000 kg Load cell: 3 adet 1000 kg Vibratör: 1 adet

Karıştırıcı vakum hattı: F1 filtre ünitesi veya merkezi havalandırma filtresi

Su Tartı Bunkeri: 1 Adet ve ana şase taşıyıcı konstrüksiyon üzerine monte edilmiş olup, su deposundan gelen suyun miksere girişinden önce otomatik olarak tartılmasını sağlar.

Tartı Kapasite: 1000 lt

Katkı Bunkeri: 1 Adet ve ana şase taşıyıcı konstrüksiyon üzerine monte edilmiş olup, katkı deposundan gelen katkının miksere girmeden önce ne miktarda kullanacağını otomatik olarak tartılmasını sağlar.

Kapasite: 60 kg

Load cell: 1 adet 100 kg

Katkı pompası: 2 adet 0.75 kw 2 çeşit katkıyı kullanmasına olanak sağlar Basınçlı Hava Tesisatı: 1 Adet

Kompresör: 1500 lts/min Motor Gücü: 7,5 kW Depo Hacmi: 500 lts

Jet Pulse Filtre: Jet–pulse tip filtre karıştırıcı şasesi üzerine monte edilir. Çimento tartım bunkerinin dolum sırasında jet‐pulse filtre oluşan vakumu emer. Böylece yüksek hassasiyette çimento tartımı gerçekleşir. Bunun yanı sıra şase tartım platformunun kirlenmesine sebep olarak, mekanik ekipmanların çok daha uzun ömürlü kullanmasını sağlar.

Karıştırıcı (Mikser): 1 Adet Yükleme kapasitesi: 6750 Taze beton kapasitesi: 5750

Sıkıştırılmış beton kapasitesi: 4500 lt

Çimento Silosu: 4 Adet olup, hazır beton yapımında ihtiyaç olunan çimentonun depolandığı silolardır.

Kapasite: 100 ton Saç kalınlığı: 4 – 6 mm Dolum Borusu: Ø4”

Çimento Silosu Ekipmanları: 4 Set Silo Basınç Valfi 1adet/silo x 4 silo = 4adet Silo – Top Filtre: 4 Adet

Filtre 24 m² Jetpulse Ölçüler Ø800mm

(16)

Filtre Alanı 24,5m²

Hava Filtreme Debisi 2200 – 2500Nm³/h Çimento Helezon Konveyörü: 4 Adet Ölçüler Ø323x6000mm

Motor Gücü 9,2Kw Kapasite 90 ton/hr

Kontrol Kabini: 1 Adet olup, hazır beton tesisinin otomasyonunu ve kontrolünü sağlar.

Ölçüler 2400x4000x2500mm

2- Geri Dönüşüm Tesisi: Hazır betonun nakliyesinde kullanılan transmikserlerin geri dönüşlerinde içlerinin yıkanması sonrasında ortaya çıkan yıkama sularının biriktirilerek tekrar tesiste kullanılmasını sağlayan bir ünitedir.

Hazır beton, yüksek teknoloji ürünü bilgisayar kontrollü santrallerde üretilen, standartlara uygun hammadde ve karışım oranları uygulanan, taşınması ve dökümü hızlı ve kolay sağlanan, isçilik, kalite ve harcanan zaman açısından karşılaştırıldığında betoniyer ile hazırlanan betona göre çok daha ekonomik ve standartlara uygun olmaktadır.

Betonu günümüzde önemli bir yapı malzemesi yapan özellikler şöyle sıralanabilir.

1. Ekonomik olması,

2. Yüksek basınç dayanımına sahip olması,

3. Çok düşük olan çekme dayanımının tasarım ve uygulamada çelik donatı ile dengelenebilmesi (Betonarme),

4. Dayanıklı olması,

5. Diğer yapı malzemelerine göre daha az enerji ile üretilebilmesi, 6. Şekil verilebilme kolaylığına sahip olması,

7. İstenen her yerde üretilebilir olması Hazır Betonu Oluşturan Elemanlar;

%78 Agrega

%12-13 Çimento

% 8-9 Su

% 0,2 Kimyasal katkı (Gerektiğinde geciktirici, kayganlaştırıcı olarak)

Betonu teşkil eden en önemli madde, bağlayıcı olan çimentodur. Çimento, su ile kimyasal reaksiyona girerek agrega tanelerini bağlar. Agrega, betonun ağırlıkça yaklaşık % 78'ini meydana getirir.

Çimento, agrega ve sudan başka betona bazı katkı maddeleri de karıştırılır. Katkı maddeleriyle, betonun işlenebilme özelliği, dayanıklılığı, mukavemeti arttırılır, sertleşmesi geciktirebilir veya çabuklaştırabilir. Bunun yanında ısı genleşme ve geçirgenliği de beton katkı maddeleriyle kontrol edilebilir.

Yapılması planlanan hazır beton tesisinde üretilecek olan hazır beton İzmir İlindeki inşaat ve altyapı sektörüne satışı yapılacaktır.

(17)

Tesiste hazır beton üretiminde kullanılacak olan agrega; 0-3 mm, 0-5 mm, 5-15 mm, 15-25 mm ebatlarında olacaktır.

Hazır beton tesisinin işletilmesi sırasında ihtiyaç olan hammaddeler aşağıda verilmiştir.

Agrega Miktarı: Hazır beton tesisinin kapasitesi 120 m³/saat olup, bu karışımın %78 agregadan meydana gelmektedir.

Betonun özgül 2,4 ton/m³ ‘dür. Buna göre; tesisin ton başına kapasitesi; 120 m³/saat x 2,4 ton/m³=288 ton/saat, 4.608 ton/gün olacaktır.

288 ton/saat x %78=224,64 ton/saat’tir.

224,646 ton/saat x 16 saat=3.594,24 ton/gün olacaktır.

Su Miktarı: Hazır beton tesisinin kapasitesi 120 m³/saat olup, bu karışımın %9 sudan meydana gelmektedir.

120 m³ /saat x % 9=10,8 m³/saat’tir.

Günde 16 saat çalışma olduğuna göre bir günde;

10,8 ton/saat x 16 saat=172,8 m³/gün suya ihtiyaç olacaktır.

Çimento Miktarı: Hazır beton tesisinin kapasitesi 120 m³/saat (288 ton/saat) olup, bu karışımın %12-13 çimentodan meydana gelmektedir.

288 ton/saat x %13=37,44 ton/saat’tir.

37,44 ton/saat x 16 saat= 599,04 ton/gün çimentoya ihtiyaç olacaktır.

Kimyasal Miktarı: Hazır beton tesisinin kapasitesi 120 m³/saat (288 ton/saat) olup, bu karşıma %0,2 kimyasal madde eklenmektedir.

288 ton/saat x % 0,2=5,76 ton/saat’tir.

5,76 ton/saat x 16 saat= 92,16 ton/gün kimyasal maddeye ihtiyaç olacaktır.

Hazır Beton Santrali Teknik Özellikleri ve Çalışma Prensibi:

Hazır beton; çimento, agrega, su ve gerektiğinde bazı katkı maddelerinin belirli bir üretim teknolojisine uygun olarak karıştırılmasıyla elde edilen, şekil verilebilen ve zamanla katılaşıp sertleşerek, mukavemet kazanan önemli bir yapı malzemesidir. Hazır beton, hacim olarak %78 oranında agrega, %12-13 oranında çimento ve %8-9 oranında sudan oluşur.

Hazır beton tesisinde yaş sistemle beton üretilecek olup, üretim işlemleri sırasında yapılacak olan proses aşağıda özetlenmiştir.

(18)

 Hazır beton tesisinin ihtiyacı olan agrega (mıcır) proje kapsamında yer alan 73403 nolu kireç taşı sahasındaki kırma-eleme tessinden getirilecektir.

 Üretim anında üretilecek beton sınıfına göre, granülometrik eğrisi oluşturularak önceden belirlenmiş miktardaki agrega; agrega bunkeri altına monte edilmiş olan agrega tartı bunkerinde otomatik olarak tartılarak, üstü kapalı olan besleme bandı ile agrega biriktirme bunkerine nakledilir.

 Agrega biriktirme bunkerine beslenen agrega karıştırma (miksere) kazanına alınarak daha önce belirlenen miktarlarda tartılan çimento ile karıştırılarak homojen bir karışım elde edilir,

 Karışıma, su ve kimyasal madde (akışkanlaştırıcı, mevsim şartlarına göre priz hızlandırıcı ve priz geciktirici) ilave edilerek tekrar homojenize edilir,

 Karıştırma kazanında (mikser) karıştırılan malzeme, hazır beton olarak beton transmikserine doldurulur,

 Kullanılmak üzere transmikser ile istenilen yere nakledilerek, istenilen yere pompa ile boşaltılır.

Hazır beton tesisi bünyesinde yer alan konveyörlerin ve diğer taşıyıcıların ve bunların birbiri üzerine malzeme boşalttığı bağlantı kısımlarının üstleri kapalı olacaktır.

Hazır beton tesisinde gerçekleştirilecek olan üretim işlemlerinin şematik gösterimi Şekil 3’de sunulmuştur.

(19)

Şekil-3. Hazır Beton Tesisi İş Akım Şeması

Makine ve Ekipmanlar:

Kireç taşı ocağı, kırma-eleme tesisi ve hazır beton tesisinde kullanılacak olan makine ve ekipman listesi aşağıda verilmiştir.

Çimentonun Silobaslar İle Getirilerek Çimento Silolarında Geçici Olarak

Depolanması

Kimyasalların Araçlar İle Getirilerek Katkı Deposunda Geçici Olarak

Depolanması Suyun, Piyasadan ve/veya

Yeraltısuyu Kuyusundan ve/veya Geri Dönüşüm

Tesisinden Borular Vasıtası ile Getirilerek Su Deposunda Geçici Olarak

Depolanması Agreganın Kepçe İle

Agrega Bunkerine Dökülmesi

Agrega İstenilen Oran İçin Agrega Bunkeri Altına Monte

Edilmiş Olan Agrega Tartı Bunkeri İle Tartılarak Besleme

Bandı Vasıtasıyla Agrega Biriktirme Bunkerine Nakledilir.

Çimento Tartı Bunkeri

Su Tartı Bunkeri

Katkı Bunkeri

Agrega Biriktirme Bunkeri

Karıştırma (Mikser) İşleminin Yapılarak Hazır

Betonun Üretilmesi

Hazır Betonun Transmikserlere

Yüklenmesi

Nakilden Gelen Transmikserlerin

Geri Dönüşüm Tesisinde Yıkanması

Saha Temizlik ve Sızıntı Sularının Geri Dönüşüm Ünitesinde Toplanması

Yeraltısuyu Kuyusu

Toplanan Suların Geri Dönüşüm

Ünitesindeki Çökeltme Havuzlarında Dinlendirilmesi Transmikserler İle Nakil

(20)

Tablo-3. Proje Kapsamında Kullanılacak Olan Makine ve Ekipman Listesi

Makine ve Ekipman Toplam

Kırıcılı Ekskavatör 2 Adet

Lastik Tekerlekli Yükleyici (Loder) 2 Adet

Kamyon 5 Adet

Kırma-Eleme Tesisi 1 Takım

Mekanik Plent (Mıcır Karıştırıcı) 4 Bunkerli

Kompresör 1 Adet

Delici 1 Adet

Sulama Aracı 1 Adet

Hazır Beton Tesisi 120 m³/saat Kapasiteli

Transmikser 10 adet

Personel Sayısı: Kireç taşı ocağı, kırma-eleme tesisi ve hazır beton tesisi bünyesinde toplam leri işletmesinde 25 personelin çalıştırılması planlanmaktadır.

I.1-b: Projenin Ömrü

Proje kapsamında yer alan Kireç taşı sahası ile ilgili olarak Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden 10 yıl süreli işletme ruhsatı ile 10 yıl süreli işletme izin alınmıştır (Bkz. Ek-1-C).

10 yılın sonunda Kireç taşı sahasında yeterli miktarda ve işlenebilir özellikte madenin olması durumunda temdit projesi hazırlanarak Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne sunulacak ve ek 10 yıl süreli işletme izni alınacaktır.

I.1-c: Projenin Hizmet Amaçları Önem ve Gerekliliği

Ankara İli ve İlçelerindeki inşaat ve altyapı hammaddelerinde ihtiyacın artması nedeniyle kireç taşı sahasında kapasite artırımına gidilmesi ve ruhsat alanı içine yeni bir kırma-eleme tesisi ile hazır beton tesisinin kurulması planlanmıştır.

İşletme alanının şehir merkezine yakın olması, üretilen mıcırın daha az nakliye masrafı ile ihtiyaç duyulan yerlere ulaştırılması amaç edinilmiştir.

I.2. Projenin Fiziksel Özelliklerinin, İnşaat ve İşletme Safhalarında Kullanılacak Arazi Miktarı ve Arazinin Tanımlanması

Kapasite artırımı projesi kapsamında yer alan proje alanı (ÇED alanı) 15,59 hektardan meydana gelmektedir. Bu alan içinde kireç taşı ocağı işletmesi ile yeni kurulması planlanan kırma-eleme tesisi ve hazır beton tesisi alanı yer almaktadır.

Kapasite artırımı projesi kapsamında yer alan 15,59 hektarlık (155.900 m²) proje alanının (ÇED alanı) 74710,942 m²’si tescil dışı arazi, 2026,716 m²’si kayalık arazi, 22664,517 m²’si tapulu özel şahıs arazisi ve geriye kalan 56620,031 m²’si ise tapulu maliye hazinesidir.

(21)

I.3. Önerilen Projeden Kaynaklanabilecek Önemli Çevresel Etkilerin Genel Olarak Açıklanması (Su, Hava, Toprak Kirliliği, Gürültü, Titreşim, Işık, Isı, Radyasyon vb.)

Delme patlatma yapılarak açık işletme yöntemi uygulanmaya devam edilecek olan ocak alanından üretilen kireç taşı madeni proje kapsamında yer alan kırma-eleme tesislerinde, kırma ve eleme işlemine tabii tutulacaktır. Tesislerde boyutlandırılan kireç taşı madeninin bir kısmı proje alanı içinde kurulması planlanan hazır beton tesisinde, diğer kısmı ise stok alanında geçici olarak stoklandıktan sonra piyasaya satışı yapılacaktır. Bu başlık altında işletme aşamasında oluşabilecek çevresel etkiler genel olarak açıklanacaktır.

I.3.1. Su Kaynaklarına Etkiler

Proje alanı içerisinde ve yakın çevresinde göl, baraj, akarsu bulunmamaktadır.

Proje kapsamında personelin ihtiyacı olan içme ve kullanma suyu şehir merkezinden, kırma-eleme tesisindeki toz bastırmada ve hazır beton tesisinde kullanılacak olan sular için 167 sayılı Yer altı Suları Kanunu gereğinde DSİ 5. Bölge Müdürlüğü’nden gerekli izinler alınarak ruhsat alanı içinde yer altı suyu kuyusun açılması ve kullanma belgesi alınması planlanmaktadır.

Ancak; su ile ilgili gerekli izinler alınıncaya kadar yakın çevredeki izinli su işletmecilerinden tankerler vasıtasıyla taşınarak karşılanacaktır.

Kırma-eleme tesisinin çalışması sırasında ortaya çıkacak olan tozları kontrol altına almak için pulvarize sitem uygulanacaktır. Kırma-eleme tesisindeki toz kaynakları kapalı alan içine alınarak pulvarize sistem uygulanacaktır. Böylelikle kaynağında bastırılan tozların çevreye yayılımları en aza indirgenecektir.

Proje kapsamında kapasite artışı ile birlikte toplam 25 kişinin istihdam edilmesi planlanmaktadır.

Personelin İçme ve kullanma suyu ihtiyacı, bir kişinin günlük kullanımları için gerekli olacak suyun 150 lt/gün-kişi olacağı varsayımıyla;

25 kişi x 150 lt/gün-kişi = 3.750 lt/gün= 3,75 m³/gün’dür.

İçme ve kullanma sularının temininde 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.

İşletmede çalışacak olan personelin sosyal ihtiyaçları önceki yıllarda ruhsat alanı mücavirinde kurulmuş olan şantiye binasından karşılanacaktır.

İşletmede çalışan personelden kaynaklanmakta ve kaynaklanacak olan atık su, şantiye binası bünyesinde bulunan fosseptikte geçici olarak depolandıktan sonra, fosseptik dolmasına az bir zaman kala Çankaya Belediyesine ait vidanjörle çektirilerek bertaraf edilecektir.

İşletme alanı içerisinde araçların hareketleri sırasında ortaya çıkan tozu en aza indirgemek amacıyla sulama aracı ile bu güzergahlarda gün içerisinde spreyleme yapılacaktır. Bunun için günde yaklaşık olarak 20 m³ civarında suya ihtiyaç olunacaktır.

(22)

Kırma-eleme tesisindeki toz çıkaran ünitelerin üstü kapatılarak tozları yerinde bastırmak amacıyla pulvarize sistem uygulanacaktır. Bu tür sistemlerde yaklaşık olarak 1,5 lt/ton su kullanılmaktadır.

Kırma-eleme tesislerinin günlük kapasitesi 4.000 ton olacağına göre;

4.000 ton/gün x 1,5 lt/ton=6.000 lt/gün (6 m³/gün) su tüketimi olacaktır.

Hazır beton tesisinin kapasitesi 120 m³/saat olup, bu karışımın %9 sudan meydana gelmektedir. Buna göre tesisin ihtiyacı olan su miktarı;

120 m³ /saat x % 9=10,8 m³/saat’tir.

Günde 16 saat çalışma olduğuna göre bir günde; 10,8 ton/saat x 16 saat=172,8 m³/gün suya ihtiyaç olacaktır.

Yukarda verilen bilgilere göre Kireç Taşı ocağı ile kırma-eleme tesisi ve hazır beton tesisi işletmesinde günde ortalama olarak 202,55 m³/gün su kullanımı olacaktır.

Faaliyetler sırasında meydana gelebilecek olan çevresel kirliliğin engellenmesi için gerekli tedbirler ve önlemler alınacaktır.

Faaliyetler kapsamında yüzey ve yeraltısularına olumsuz etki bulunabilecek tüm kirletici unsurlara karşı gerekli tüm önlemler faaliyet sahibi tarafından alınacaktır.

Faaliyetler sırasında 167 sayılı Yeraltısuları Hakkında Kanun, Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, 09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı “Dere Yatakları ve Taşkınlar” adı altında yayınlanan 2006/27 nolu Başbakanlık Genelgesi ve ilgili diğer mevzuatların ilgili hükümlerine uyulacaktır.

I.3.2. Hava Kirliği ve Çevre Üzerine Etkileri:

Kireç Taşı ocağı ile kırma-eleme ve hazır beton tesislerinin işletilmesi sırasında toz ortaya çıkacaktır.

Kırma-eleme tesisinin çalışması sırasında ortaya çıkacak olan tozları kontrol altına almak için, kırma-eleme tesisindeki üniteler kapalı alan içine alınarak, pulvarize sistem uygulanacaktır.

Hazır beton tesisi bünyesinde filtreler yer alacağından ortaya çıkabilecek olan tozlar filtrelerde tutularak çevreye yayılımların en aza indirgenecektir.

Bunun yanında ocak içinde araçlardan kaynaklı tozlanmayı engellemek amacıyla mevsim şartlarına göre mobil sulama aracı ile spreyleme yapılacaktır.

Tozlanmaya ilişkin detay hesaplamalar ve toz indirgeme yöntemleri, modeller ÇED raporunda ayrıntılı olarak verilecektir.

(23)

I.3.3. Toprak Kirliliği ve Çevre Üzerine Etkileri:

Proje kapsamındaki yer alan kireç taşı sahasının hemen hemen tamamında üretim işlemleri yapılmaya başlanıldığından, alan üzerinden alınacak bitkisel toprak bulunmamaktadır.

Proje kapsamında kullanılan ağır iş makinelerinin (yükleyici, ekskavatör vb.) bakımları şantiye alanı içinde bulunan ve tabanı betonarme ile geçirimsizliği sağlanmış olan bakım atölyesinde yapılacaktır.

Ağır iş makinelerinin bakımları sırasında ortaya çıkacak olan atık yağlar 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre sızdırmaz bir kapta ve üstü kapalı, sızdırmasızlığı sağlanmış bir zemin üzerinde geçici olarak depolandıktan sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın çevre lisansı ve çevre izni vermiş olduğu geri dönüşüm firmalarına verilecektir.

Diğer araçların bakımları (kamyon binek araç vb) ise şehir merkezindeki servislerde yapılmaktadır. Bu nedenle proje alanı içinde bu araçların bakımından kaynaklı herhangi bir atık oluşmayacaktır.

İşletme alanında yapılacak olan bakım, yağ ve filtre değişimleri sırasında; 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.

Faaliyetler sırasında, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” ne uyulacaktır.

Faaliyetler sırasında, 31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”ndeki ilgili hükümlerine uyulacaktır.

I.3.4. Gürültü Kirliliği ve Çevre Üzerine Etkileri:

Söz konusu kireç taşı ocağı ve kırma-eleme tesisleri; 29.04.2009 tarih ver 27214 sayılı Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik Ek-2 listesinde;

2.17 Patlayıcı veya alev püskürtücü kullanılan taş ocakları,

2.18 Üretim kapasitesi 200 ton/gün ve üzeri olan ve 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununun I.Grup b, II.Grup (kireçtaşı dahil), IV.Grup, V.Grup’larında yer alan madenlerin çıkartıldığı ocaklar, 2.19 Üretim kapasitesi 200 ton/gün ve üzeri olan ve Maden Kanununun I.Grup b, II.Grup (kireçtaşı dahil), IV.Grup, V.Grup’larında yer alan madenlerin ve cüruf ve molozların kırılması, öğütülmesi, elenmesi için kurulan tesisler kapsamında,

Hazır beton tesisi ise; 2.14 Üretim kapasitesi 10 m3/saat veya üzerinde olan, çimento kullanarak beton, harç veya yol malzemesi üreten tesisler; malzemelerin sadece kuru oldukları zaman karıştırıldıkları yerler dahil. (Kuruldukları yerde bir yıldan az kalacak tesisler hariçtir).

Kapsamında yer almaktadır.

Söz konusu kireç Taşı ocağı, kırma-eleme tesisi ve hazır beton tesisi için; 29.04.2009 tarih ver 27214 sayılı Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre “Çevre İzni” alınacaktır.

(24)

Kapasite artırımı projesi kapsamında yer alan kireç taşı işletme ruhsatı, en yakın yerleşim birimi olan Yakupabdal Mahallesi’nin ise 950 metre güneydoğusunda yer almaktadır (Bkz. Ek-3).

İşletme aşamalarındaki faaliyetlerden kaynaklanacak olan gürültünün yerleşim yerlerine etkisi ve alınacak önlemler ÇED raporunda ayrıntılı olarak verilecektir.

I.3.5. Titreşim, Isı, Işık, Radyasyon v.b:

Söz konusu proje kapsamında ısı, ışık, radyasyon vb. kirliliğe yol açacak herhangi bir faaliyet bulunmamaktadır.

İşletme sırasında yapılacak olan patlatmadan dolayı vibrasyon ortaya çıkacaktır. ÇED raporunda ayrıntılı olarak verilecek olan patlatma dizaynı sonucunda kullanılacak olan patlayıcı madde miktarlarına göre vibrasyon hesapları ÇED raporunda ayrıntılı olarak verilecektir.

I.4. Yatırımcı Tarafından Araştırılan Ana Alternatiflerin Bir Özeti ve Seçilen Yerin Seçiliş Nedenlerinin Belirtilmesi

Kapasite artırımı projesi kapsamında yer alan kireç taşı ocağında uzun yıllardan bu yana üretim işlemleri yapılmaktadır. Bu nedenle kireç taşı ocağı ile ilgili başka bir alternatif söz konusu değildir.

Kapasite artırımı projesi kapsamında, ruhsat alanı içine kırma-eleme tesisi ile hazır beton tesisinin kurulması planlanmaktadır. Bunun amacı son yıllarda inşaat sektöründeki ve altyapı sektöründeki artıştır. Bu artışla ihtiyaç olunan hammaddelerin (mıcır ve hazır beton) bir kısmının 73403 nolu kireç taşı sahasında kurulacak olan kırma-eleme tesisi ile hazır beton tesisinden karşılanması amaçlanmıştır.

(25)

BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU

II.1. Projenin Yeri ve Alternatif Alanların Mevkii, Koordinatları, Yeri Tanıtıcı Bilgiler

Tolga Can SALGARA tarafından; Ankara İli, Çankaya İlçesi, Yakupabdal Mahallesi sınırlarında yer alan 15,59 hektarlık 73403 nolu kireç taşı madeni sahasında işletilmekte olan kireç taşı ocağında kapasite artışına gidilmesi ve ruhsat alanı içine kırma-eleme tesisi ile hazır beton tesisinin kurulması planlanmaktadır.

73403 nolu kireç taşı madeni sahası Çankaya Belediyesi mücavir alanı içinde yer almaktadır.

Proje alanı İ 29 B3 paftasında yer almaktadır.

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı, İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı, Metropoliten Nazım İmar Planlama Şube Müdürlüğü’nden proje sahasının imar durumu ile ilgili olarak görüş alınmış olup, alınan görüşte;

-Ruhsat alanının Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 16.02.2007 tarih ve 525 sayılı kararıyla onaylanan 1/25000 ölçekli “2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planı”nda yaklaşık olarak

“Ağaçlandırılacak Alan”, “Turizm Tesis Alanı” kullanımlı bölgelerde kaldığı, ancak uyulması zorunlu plan hükümlerine göre 1/25000 ölçekli plan, lejand plan koşulları ve plan açıklama raporu ile bir bütün olup, mekansal ve işlevsel bütünlük gösteren sınırla içinde şematik genel bir gösterim olduğundan, plan üzerinde ölçüm, yer belirleme ve uygulama yapılamadığı, parsel bazında imar durumu (kullanım kararı) hakkında net, detaylı bilgi verilemediği,

-Ruhsat alanına ilişkin Başkanlığımızca onanmış 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının bulunmadığı,

-Talep alanının kullanım kararlarına ilişkin net, detaylı bilginin ilçe belediyesinde alınması gerektiği,

-Başkanlığımızca imar durumuna ilişkin bilgi verildiği, nihai karar verici Kurum tarafından konunun değerlendirilmesi gerektiği hususları tespit edilmiştir. Görüşü verilmiştir (Bkz. Ek-1-D).

İşletme ruhsatı 15,59 hektardan meydana gelmekte olup, bu alanın tamamında kireç taşı ocağı işletmesi ile kırma-eleme tesisi ve hazır beton tesisi işletmesi yapılacaktır.

73403 nolu kireç taşı sahası 15,59 hektardan meydana gelmekte olup bu alanında tamamında üretim işlemleri gerçekleştirilecektir. İşletme ruhsatına ait koordinatlar aşağıda verilmiştir.

(26)

İLE KIRMA-ELEME TESİSİ VE HAZIR BETON TESİSİ ÇED BAŞVURU DOSYASI Tablo-4. 73403 Nolu Kireç Taşı Sahasına Ait İşletme Ruhsatı Koordinatları

Nokta No Y(Sağa) X(Yukarı)

1 497099.00 4408883.00

2 497504.00 4408786.00

3 497433.00 4408675.00

4 497375.00 4408586.00

5 497349.00 4408582.00

6 497028.00 4408528.00

7 496877.00 4408470.00

8 496786.00 4408464.00

9 496882.00 4408602.00

10 496924.00 4408683.00

11 496958.00 4408748.00

12 496992.00 4408781.00

Alan: 15,59 Hektar

Kapasite artırımı projesi kapsamındaki 73403 nolu kireç taşı sahası içine kırma-eleme tesisinin kurulması planlanmaktadır. Yeni kurulması planlanan kırma-eleme tesisi alanının koordinatları aşağıda verilmiştir.

Tablo-5. Kapasite Artırımı Projesi Kapsamında Yeni Kurulması Planlanan Kırma-Eleme Tesisi Alanına Ait Koordinatlar

1 496786.00 4408464.00

2 496857.00 4408566.00

3 496891.00 4408523.00

4 496895.00 4408477.00

5 496877.00 4408470.00

Alan:6.058 m²

Kapasite artırımı projesi kapsamındaki 73403 nolu kireç taşı sahası içine hazır beton tesisinin kurulması planlanmaktadır. Yeni kurulması planlanan hazır beton tesisi alanının koordinatları aşağıda verilmiştir.

Tablo-6. Kapasite Artırımı Projesi Kapsamında Yeni Kurulması Planlanan Hazır Beton Tesisi Alanına Ait Koordinatlar

1 496857.00 4408566.00

2 496882.00 4408602.00

3 496888.00 4408613.00

4 496930.00 4408615.00

5 496952.00 4408563.00

6 496891.00 4408523.00

Alan:5.355 m²

(27)

Şekil-4. Yer Bulduru Haritası

Proje Alanı

(28)

Şekil-5. Uydu Görüntüsü

(29)

Şekil-6. Proje Alanına Ait Fotoğraflar

(30)

Şekil-7. Proje Alanına Ait Fotoğraflar

(31)

BÖLÜM III: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ

Tolga Can SALGARA tarafından; Ankara İli, Çankaya İlçesi, Yakupabdal Mahallesi sınırlarında yer alan, 15,59 hektarlık 73403 nolu Kireç Taşı madeni sahasında işletilmekte olan Kireç Taşı ocağında kapasite artışına gidilmesi, ruhsat alanına kırma-eleme tesisi ile hazır beton tesisinin kurulması planlanmaktadır.

Kireç taşı ocağı ile kırma-eleme tesisi ve hazır beton tesisinin faaliyetleri sırasında kirlenmesi muhtemel olan çevrenin; nüfus, fauna, flora, jeolojik ve hidrojeolojik özellikler, doğal afet durumu, toprak, su, hava, (atmosferik koşullar) iklimsel faktörler, mülkiyet durumu, mimari ve arkeolojik miras, peyzaj özellikleri, arazi kullanım durumu, hassasiyet derecesi (EK-V deki Duyarlı Yöreler listesi de dikkate alınarak) ve yukarıdaki faktörlerin birbiri arasındaki ilişkileri de içerecek şekilde açıklanması aşağıda verilmiştir.

III.1. Nüfus

Proje alanı Ankara İli, Çankaya İlçesi, Yakupabdal Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı, 2012 Nüfus Sayımı sonuçlarına göre Ankara İli ve Çankaya İlçesi nüfus bilgileri aşağıdaki Tablo 7’de verilmiştir.

Tablo-7. Ankara İli, Çankaya İlçesi, Yakupabdal Mahallesi Nüfusları Yerleşim

Alanı İl / İlçe Merkezi Belde / Köy Toplam

Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Ankara 4.842.136 2.413.163 2.428.973 123.406 61.293 62.113 4.965.542 2.474.456 2.491.086 Çankaya 832.075 406.801 425.274 832.075 406.801 425.274 Kaynak: Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı (TÜİK-2012)

III.2. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler

Bölgede karasal iklim hüküm sürmektedir. Karasal iklimde yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçmektedir.

Proje alanına en yakın meteoroloji istasyonuna ait 1970-2012 yıllarına ait meteoroloji bülteni ve bilgiler ÇED raporunda daha kapsamlı olarak verilecektir.

III.3. Flora ve Fauna

Flora-fauna ile ilgili literatür çalışmaları devam etmekte olup verilecek olan özel formata göre hazırlanacak olan ÇED raporunda eski çalışmalar ile yeni çalışmalar detaylı olarak verilecektir.

Faaliyet alanında toplanacak bitki türlerinin teşhisinde Davis’in “Flora of Turkey and East Aegean Islands” adlı eserinden yararlanılacak, hazırlanacak flora listesinin tam ve eksiksiz olması amacıyla aynı eserden literatür çalışması yapılacak, bu bölgede yapılmış araştırma, yayın, makale ve tez çalışmaları varsa araştırılarak yapılacak arazi çalışması desteklenecektir. Flora

(32)

listesinde bitki türlerinin Latince ve Türkçe adları, endemizm durumları, tehlike kategorileri, fitocoğrafik bölgeleri, nispi bolluk dereceleri, habitatları belirtilecektir. Flora listesi hazırlanırken TUBİVES’ten yararlanılacaktır.

Faaliyet alanları ve çevresinde bulunabilecek endemik bitki türlerinin belirlenmesinde Ekim, T. ve arkadaşları tarafından hazırlanan “Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı” adlı yayından yararlanılacaktır. Endemik bitki türlerinin adları ve kategorileri kapsamlaştırma sonrası verilecek özel formata göre hazırlanacak ÇED raporunda yer alacaktır.

Flora türlerine ait listelerde türlerin Latince ve Türkçe adları, endemizm durumları, tehlike kategorileri, nispi bolluk dereceleri, habitatları vb. fauna türlerinden amfibi, sürüngen, kuş ve memeli türlerinin Latince ve Türkçe adları, Bern Sözleşmesi kapsamına değerlendirilmesi, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün “2012–2013 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararlarına göre değerlendirilmesi ÇED raporunda yer alacaktır.

III.4. Jeolojik ve Hidrojeolojik Özellikler ile Doğal Afet Durumu

III.4.1. Jeolojik Özellikler

Bölgesel Jeoloji: Ankara İli’nin Çevre Jeolojisi ve Doğal Kaynaklan Projesi kapsamında, bölgedeki birimlerin korelasyonu yapılarak tek bir açıklama altında birleştirilmiştir. Bölgede en altta Triyas yaşlı Ankara grubunu oluşturan kayatürleri yer alır. Ankara grubu, Emir, Elmadağ, Ortaköy ve Keçikaya formasyonlarına ayırtlanmıştır. Ortaköy formasyonu içerisinde, İmrahor Kireçtaşı üyesi ve Radyolarit üyesi tanımlanmıştır. Ankara grubunu oluşturan birimler yer yer diyabaz daykları tarafından kesilmişler ve içlerinde değişik boyutlarda Karbonifer, Permo- Karbonifer ve Permiyen yaşlı kireçtaşı blokları yer almıştır. Ankara grubu üzerine Liyas yaşlı Hasanoğlan formasyonu uyumsuz olarak gelir. Hasanoğlan formasyonu üste doğru Akbayır formasyonuna geçer. Havzanın değişik kesimlerinde, stratigrafık olarak Hasanoğlan formasyonunun yanal eşdeğeri olan, yastık yapılı, iri feldspatlı volkanitler ve kireçtaşından oluşan liyas yaşlı Günalan formasyonu yeralmaktadır. Günalan formasyonu içinde Hörç Kireçtaşı üyesi ayırtlanmıştır.

Bölgede ofiyolitler üç ayrı konumda bulunurlar. Bunlar; Jura-Alt Berriasiyen oluşum yaşlı ve kısmen iç düzeni korunmuş Eldivan ofiyolit topluluğu, Alt Kretase'dc bölgeye yerleşen ve tektonik dokarıaklı, değişik yaş ve kökende kayaç bloklarını kapsayan Dereköy ofiyolitli melanjı ve Üst Kretase yaşlı sedimanter birimler içerisinde Eldivan ofiyolit topluluğundan ve Dereköy ofıyolitli melanjından aktarılan olistolit ve olistostromlardır. Eldivan ofiyolit topluluğu ve Dereköy ofıyolitli melanjı üzerine Senomaniyen-Kampaniyen yaşlı Kılıçlar grubunu oluşturan birimlerden Hisarköy formasyonu uyumsuz olarak gelir. Hisarköy formasyonu, düşeyde ve yanalda ise Karadağ formasyonu ile geçişli ve giriktir. Hisarköy ve Karadağ formasyonları içinde olistolit ve olistostromlar vardır. Ayrıca Hisarköy formasyonu içinde Kocatepe kireçtaşı üyesi ayırtlanmıştır. Kılıçlar grubunu oluşturan birimler üste doğru havzanın değişik kesimlerinde Maastrihtiyen yaşlı Haymana formasyonu ile geçişlidir. Türbidit fasiyesinde çökelen Haymana formasyonu içerisinde yer yer volkanik siller bulunmaktadır. Ayrıca, Haymana formasyonunun sığlaşmasıyla gelişen self ve resif çökelleri Malboğazı formasyonu olarak ayırtlanmıştır. Paleosen yaşlı birimler ortam ve kayatürü özelliklerine göre Çaldağ formasyonu ve Dizilitaşlar formasyonu olarak tanımlanmıştır. Bu birimler üzerinde İpresiyen yaşlı Eskipolatlı formasyonu ve Litesiyen yaşlı Çayraz formasyonu bulunmaktadır. Oligosen