SIFIR ATIK PROJESİ EYLEM PLANI

(1)

POLATLI ŞEHİT SEDAT AKÇA ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ

2021-2022 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

SIFIR ATIK PROJESİ EYLEM PLANI

SIFIR ATIK UYGULAMA PLANI VE SIFIR ATIK YAKLAŞIMI AMAÇ:

Atık üretiminin ve atığın tehlikelilik özelliğinin önlenmesi ve azaltılması HEDEFLER:

“Duyarlı Tüketici” duygusuna sahip olunmasının sağlanması

Temiz ortam kaynaklı olarak performansın ve verimliliğin arttırılması İsrafın önüne geçilerek maliyetlerin azaltılması

YAPILACAK ÇALIŞMALAR UYGULAMA

Sıfır atık yönetimini sağlayacak Proje Yürütme Ekibinin oluşturulması Okul İdaresi Atık türlerine göre renklendirilmiş şekilde atık toplama setinin

oluşturulması / temin edilmesi Okul İdaresi

Sıfır Atık Projesi okul/sınıf panosu oluşturulması Tüm Öğretmenler

“EKİM” ayında Kurum personeli, veli, öğretmen ve öğrencilere

yönelik Sıfır Atık Projesi bilgilendirme çalışması Sıfır Atık Projesi Yürütme Ekibi Bilgilendirme çalışmalarında kullanılmak üzere uygulama görselleri,

broşür ve afişlerin derlenmesi Sıfır Atık Projesi Yürütme Ekibi

“EKİM” ayında “Sıfır Atık Farkındalık Yürüyüşü” düzenlenmesi Okul İdaresi Ortak noktalara konuşlandırılacak sıfır atık setlerinin kullanımının

teşvik edilmesi Okul İdaresi

Kurum web sayfasında proje faaliyetlerinin duyurulması Okul İdaresi Görevli personelin atıkları ayırt edebilmesi için, gerekli eğitimin

verilmesini sağlamak Okul İdaresi

Okulun resim, broşür, afiş vb. bilgilendirme dokümanlarıyla

donatılması Okul İdaresi

“ARALIK” ayında sıfır atık projelerinin uygulanması ile ilgili velilere

online seminer verilmesi Sıfır Atık Projesi Yürütme Ekibi

“OCAK” Sıfır Atık temalı yarışmalar düzenlenmesi (resim,

kompozisyon, slogan, sportif müsabakalar… vb.) Tüm Öğretmen-Öğrenci-Veliler

“ŞUBAT” ayında evdeki boş kavanozların değerlendirilmesi Tüm Öğretmen-Öğrenci-Veliler

“MART” teneke konserve kutularından “KALEMLİK” yapımı Tüm Öğretmen-Öğrenci-Veliler

“NİSAN” ayında cam atıklar için “ATIK CAM KUMBARALARI”

yapılması Tüm Öğretmen-Öğrenci-Veliler

“MAYIS” ayında evsel atıklardan “ATIK OBJELER SERGİSİ”

düzenlenmesi Tüm Öğretmen-Öğrenci-Veliler

“HAZİRAN” ayında “Dünya Çevre Günü” kutlanması ve çevredeki

atıkların ayrıştırılıp değerlendirilmesi Tüm Öğretmen-Öğrenci-Veliler

(2)

POLATLI ŞEHİT SEDAT AKÇA ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ

2021-2022 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

SIFIR ATIK PROJESİ EYLEM PLANI

ATIK YÖNETİMİ AMAÇ:

Bütün kullanılabilir atıkların (demirbaşlar dâhil) tekrar kullanımını sağlamak HEDEFLER:

Tasarruf ve ekonomik kazanç sağlanması Çevresel risklerin azaltılmasının sağlanması

Okuldaki atık toplanacak birimlerin belirlenmesi (sınıf,

laboratuvar, kantin, idari birimler vb.) ve kumbara ve dönüşüm araç gereçlerinin yerleştirilmesi.

Okul İdaresi Tüm atıkların kaynakları ile oluşum sıklığı ve miktarları tespit

edilmesi Okul İdaresi

Atık pilleri evsel atıklardan ayrı toplamak, okuldaki atık pil kutularına atmak ve belediyelerce oluşturulacak toplama noktalarına atık pilleri teslim etmek

Okul İdaresi- Sıfır Atık Projesi Yürütme Ekibi

Oluşan tüm atıkların kaynağında ayrı ayrı toplanması Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Her bir atığın türlerine göre ayrı ayrı toplanmasını sağlamak Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Ayda bir atık toplama kumbaralarını/konteynerlerini kontrol

etmek, tehlikeli/ tehlikesiz atık ayırma çalışmalarını incelemek Okul İdaresi Belediyenin ilgili birimi ile irtibata geçerek toplanan atıkların

alınmasının sağlanması, Okul İdaresi- Sıfır Atık Projesi

Yürütme Ekibi Denetim ve atık toplama performansının değerlendirilmesi

yapılması Okul İdaresi

(3)

POLATLI ŞEHİT SEDAT AKÇA ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ

2021-2022 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

SIFIR ATIK PROJESİ EYLEM PLANI

BÜRO ATIKLARININ ÖNLENMESİ AMAÇ:

Personelin bilinçli davranması ve alınan tedbirleri desteklemesi HEDEFLER:

Toner ve kâğıt alımından tasarruf etmek

Daha az yazıcı ve fotokopi makinasına ihtiyaç duymak

Büroda daha az makina kullanıldığı için alan tasarrufu sağlamak Daha az gürültü kirliliği oluşmasını sağlamak

Bilgisayarların ve fotokopi makinalarının çift taraflı baskı için

ayarlanması Okul İdaresi

Standarttan daha hafif kâğıdın alınması Okul İdaresi

Kâğıtsız büro (bütün yazışmalar elektronik ortamda yapılması) Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Geri dönüştürülmüş kâğıt kullanımının yaygınlaştırılması Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Tek tarafı basılı kâğıtların müsvedde olarak kullanılması Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Bilgisayarlar ve fotokopilerin standart ayarının “ekonomik baskı“

olarak ayarlanması Okul İdaresi

Tekrar doldurulabilen kartuş alımının yapılması Okul İdaresi

(4)

POLATLI ŞEHİT SEDAT AKÇA ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ

2021-2022 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

SIFIR ATIK PROJESİ EYLEM PLANI

YEMEKHANE VE KANTİNLERDE ATIK ÖNLEME AMAÇ:

Gıda atığını azaltmak HEDEFLER:

Stok yönetimi ile bozulabilecek yiyeceklerin bekletilmemesi Gıdaların çürüme ve küflenmesini önlemek

Tek kullanımlı ve geri dönüşümü ekonomik olmayan atıkların olmaması

Bütün yiyecekler için, porselen/ cam/ metal/ sert plastik tabak, bardak

ve kâse kullanılması Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler

Kahve ve çay vb. içeceklerin, porselen fincan veya cam bardakta

verilmesi Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler

Son kullanma tarihi yaklaşan fakat kullanılamayan yiyeceklerin geri iadelerinin yapılması, mümkün değilse bu yiyeceklerin

değerlendirilmesi

Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler

Meyve suyu ve içeceklerin taze yapımı/büyük şişe veya bidonlarda

satın alınıp, cam bardaklarla dağıtılması Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Bir önceki günde tüketilmeyen gıdaların geri iadelerinin yapılması Okul İdaresi

Kantinde organik atıkların dönüşümünün sağlanması Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Tutum Yatırım ve Türk Malları Haftasının tüm sınıflarca kutlanması Tüm Öğretmenler

(5)

POLATLI ŞEHİT SEDAT AKÇA ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ

2021-2022 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

SIFIR ATIK PROJESİ EYLEM PLANI

TEMİZLİK – SU YÖNETİMİ AMAÇ :

Kayıpların erken tespit edilip önlenmesi HEDEFLER:

Küçük çöplerin yere atılmasından kaynaklanabilecek ilâve temizlik ihtiyacını önlemek

Bütün girişlerde uygun büyüklükte, dayanıklı ayak silme

paspaslarının döşenmesi Okul İdaresi

Giriş yollarının taş veya benzer malzemeden yapılması Okul İdaresi El ile çevirerek açılan taharet musluğu yerine, üzerine basılarak

açılıp kapanan modellerin tercih edilmesi Okul İdaresi Okula girenlere, ayakkabı temizliği için gerekli uyarıların

yapılması ile temizlik sıklığının azaltılması Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Su tasarrufu ve suyun önemi ile ilgili okul bünyesinde

bilgilendirilme ve bilinçlendirilme çalışmanın yapılması Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Su tasarrufu ile öğrencilerin projeler geliştirmesinin sağlanması Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Tuvaletlerde ve lavabolarda gerekli ekipmanların bulundurulması

(çöp kutusu, tuvalet fırçası, su hortumu, pompa, sabun vb. ) Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Tuvalet ve lavaboları temiz olarak bırakmaları için gerekli

talimatların hazırlanması

Okul İdaresi Su israfını önlemek amacıyla tuvalet ve lavabolardaki araç-

gereçlerin bakım-onarımlarının yapılması

Okul İdaresi Su israfını önlemek amacıyla tuvaletlerdeki musluk/armatürlerin

mümkünse fotoselli olanlarla değiştirilmesi Okul İdaresi

Aylık en temiz – düzenli sınıfın seçiminin yapılması Okul İdaresi- Tüm Öğretmenler Temizlik için bilinçlendirme resim, afiş ve levhaların asılması Okul İdaresi

(6)

POLATLI ŞEHİT SEDAT AKÇA ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ

2021-2022 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

SIFIR ATIK PROJESİ EYLEM PLANI

ENERJİ YÖNETİMİ (AYDINLATMA/ISITMA)

AMAÇ: Çalışan/ziyaretçilerin enerji tüketimini azaltmaya yönelik tedbirler konusunda bilinçlendirilmesi

HEDEFLER:

Doğal günışığından faydalanmak Az enerji tüketiminin teşvik edilmesi

Düşük verimli ışık kaynakları yerine yüksek verimli ışık kaynakları kullanılması

Elektrikli araçları kullanma talimatlarının hazırlanması Okul İdaresi Elektrik tesisatının sağlam olup olmadığının, kaçak bulunup

bulunmadığının kontrol edilmesi Okul İdaresi

Mobilyaların günışığının içeri girişini kolaylaştıracak şekilde

yerleştirilmesi/kontrol edilmesi Okul İdaresi

Bilgisayarlar, fotokopi makinaları ve diğer elektrikli/elektronik aletlerin

şalterli prizlere takılması Okul İdaresi

Duvarların açık renge boyanması Okul İdaresi

Daha verimli aydınlatma lambalarının tercih edilmesi/değiştirilmesi Okul İdaresi Lambaların temiz tutulmasının sağlanması ve kontrollerin yapılması Okul İdaresi Lambaların ihtiyaç olmadan kullanılmaması için gerekli bilgilendirme

yazı ve afişlerinin asılması Okul İdaresi

Isıtma giderlerinin azaltılması için kalorifer kazan ve radyatör

peterklerinin periyodik olarak bakımın yapılması Okul İdaresi

Bina yalıtımının gözden geçirilmesi Okul İdaresi

Pencere ve kapıların bakım-onarımının yapılması ve pencere ve

kapıların ısı yalıtımının yapılması Okul İdaresi

(7)

Sıfır Atık: İsrafın önlenmesini, kaynakların daha verimli kullanılmasını, oluşan atığın miktarının azaltılmasını, etkin toplama sisteminin kurulmasını, atıkların geri dönüştürülmesini kapsayan atık önleme yaklaşımı olarak tanımlanan bir hedeftir.

Odak Noktası: Kurumdaki sıfır atık yönetiminin etkin ve verimli bir şekilde uygulanmasından, sistemin kurulmasından, izlenmesinden, bilgi akışının sağlanmasından sorumludur. (Bu kısımda, kurum/kuruluş/işletmede sıfır atık projesinin uygulanmasından sorumlu olan kişi ve/veya kişilerin adlarının ve iletişim bilgilerinin yer alması gerekmektedir.)

Atıkların, ilgili lisanslı/izinli atık bertaraf/geri kazanım firmalarına teslim edilmesi işlemi BİRİM ODAK NOKTALARI tarafından tartılarak gerçekleştirilecektir.

KAYNAĞINDA AYIRMA VE BİRİKTİRME EKİPMANLARI SORUMLULARI tarafından her raporlama dönemisonunda ekipmanların durum kontrolü yapılacaktır.

Oluşan Atıklar: (Bu kısımda, kurum/kuruluş/işletmede rutin olarak oluşan ve oluşabilecek türdeki atıkların adları yazılmalıdır. Planlama yapılırken mevcut durumla birlikte uzun vadeli değişimler de düşünülmelidir.) Kâğıt-karton atıkları, plastik atıklar, cam atıklar, metal atıklar, yemek artıkları, ekmek artıkları, organik atıklar, ahşap atıkları, tekstil atıkları, iri hacimli atıklar, elektronik atıklar, atık pil ve akümülatörler, bitkisel atık yağlar, madeni atık yağlar, ömrünü tamamlamış lastikler, tıbbi atıklar, tehlikeli atıklar, geri dönüşümü mümkün olmayan atıklardır.

POLATLI ŞEHİT SEDAT AKÇA ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ

SIFIR ATIK TALİMATNAMESİ

Bakım Onarım Sorumlusu ÖZLEM ÇELİK

Kat Sorumluları

KAT : ŞADİYE ERDEM KAT: MUHLİSE YILDIRIM KAT: HALİME KESİKBAŞOĞLU

Birim Odak Noktaları

ELİF ÖZER ÖZGE IRAVUL

SIFIR ATIK YÖNETİM SORUMLUSU

NAİLE KAYA (Asıl)

Geçici Depolama Alanı Sorumluları

Kaynağında Ayırma ve Biriktirme Ekipmanları

Sorumluları

Kurum Bahçesinde Oluşan Atıkların Sorumlusu

(8)

Geçici Depolama: Kurum/kuruluş/işletmede oluşan atıkların kaynağında ayrı toplandıktan sonra ayrı yerlerde karıştırılmadan ilgili mevzuata uygun şekilde geçici depolanmalıdır.

Geçici Depolama Alanı: Zemini beton vb., dışarıdan herhangi bir temasın olmayacağı, atık taşıma aracının kolay ulaşabileceği, uygun konteyner vb. materyaller kullanılarak geçici depolama işleminin yapıldığı alandır. Kurum/kuruluş/işletmede biriktirilen atıkların lisanslı/izinli firmalara teslim edilinceye kadar geçici olarak depolanacağı alanın konumu, özellikleri, erişim sağlayan yetkilisi gibi bilgilerin bu kısımda belirtilmesi gerekir. Atık sahasının oluşturulmasının ardından çekilen fotoğraflar, sahanın güncel durumunu gösterir nitelikteki çizimler vb. eklenebilir.

Kayıt Tutulması: Atıklar, ilgili lisanslı/izinli atık bertaraf/geri kazanım firmalarına teslim edilirken mutlak suretle tartılarak teslim edilmelidir. Bu noktada proje kapsamında periyodik olarak toplanarak teslim edilen atıkların miktarları ve türlerine ilişkin bilgilerin tam doğru olarak kayıt altına alınması ve raporlanması çok önemlidir. Tartım işlemi için oluşan atık miktarına bağlı olarak ayrı bir ünite kurulabileceği gibi, mekanik/dijital tartılar da kullanılarak ölçüm yapılabilir. Atıklar ilgili lisanslı/izinli

atık bertaraf/geri kazanım firmalarına teslim edilmeden hemen önce tartılarak teslim edilmelidir.

Şekil 1. Örnek kayıt çizelgesi

Raporlama: Uygulamadan elde edilen verilerin ortaya konması, uygulamaya katılımın daha verimli hale gelmesi için; atıklara ilişkin veriler ile bu atıkların teslim edildiği yerlere ilişkin bilgiler Ocak ve Temmuz ayları olmak üzere yılda iki kez Sıfır Atık Bilgi Sistemi üzerinden bildirilecektir.

Renk Skalası: Kurumda oluşan atıkların renk skalasına uygun renklerde poşet/konteyner içerisinde kaynağında ayrı toplanması gerekmektedir. Bu hususta, kurum/kuruluş/işletmelerde atıkların gruplandırılması işlemleri kurumda oluşan/oluşabilecek atık türlerine göre yeniden ve farklı renklerde belirlenebilir.

(9)

Şekil 2. Bakanlığımızca da uygulanan örnek renk skalası

Sıfır Atık Projesi kapsamında hazırlanan İşbu talimatname gereğince, atıkların kurum/kuruluş/işletme binası içerisinde ve kampüslerinde ayrı toplanarak geçici depolanması, ilgili lisanslı/izinli “KÜÇÜK KARDEŞ” geri dönüşüm firmasına gönderilmesi”, oluşan atıkların miktarlarına ilişkin kayıtların tutularak raporlama dönemlerinde raporlanması esastır. Proje kapsamında yapılacak çalışmalarda bu talimatname esas alınacaktır.

Adı Soyadı Görevi İletişim Bilgileri İmza

NAİLE KAYA Kurum Odak Noktası 0312 577 70 26

ELİF ÖZER

ÖZGE IRAVUL Birim Odak Noktaları (Geçici Depolama Alanı Sorumluları)

0312 577 70 26

ŞADİYE ERDEM Kat Sorumlusu -1 (Kaynağında Ayırma ve Biriktirme

Ekipmanları Sorumlusu)

0312 577 70 26

MUHLİSE YILDIRIM Kat Sorumluları – 2 (Kaynağında Ayırma ve Biriktirme

0312 577 70 26

HAKİME KESİKBAŞOĞLU Kat Sorumlusu – 3 (Kaynağında Ayırma ve Biriktirme

0312 577 70 26

ÖZLEM ÇELİK Bakım Onarım Sorumlusu (Kurum Bahçesinde Oluşan Atıkların Sorumlusu)

0312 577 70 26

(10)

POLATLI ŞEHİT SEDAT AKÇA ORTAOKULU SIFIR ATIK MEVCUT EKİPMAN SAYILARI

S.NO. EKİPMANIN YERLEŞTİRİLDİĞİ ALAN EKİPMAN ADI EKİPMAN SAYISI

1 ZEMİN KAT

ATIK CAM KUTUSU 1 ADET

ATIK KÂĞIT KUTUSU 1 ADET

ATIK METAL KUTUSU ^{1 ADET}

ATIK PLASTİK KUTUSU 1 ADET

ATIK PİL KUTUSU 1 ADET

ATIK MASKE KUTUSU 2 ADET

2 1. KAT

ATIK KÂĞIT KUTUSU 1ADET

ATIK METAL KUTUSU 1 ADET

4 2. KAT

5 3. KAT

6 OKUL BAHÇESİ

SABİT ÇÖP KOVALARI 2 ADET

7 SINIFLAR ATIK MASKE KUTUSU 15 ADET

8 GEÇİCİ DEPOLAMA ALANI

ATIK CAM KUTUSU ^{2 ADET}

ATIK PİL KUTUSU 1 ADET

ATIK MASKE KUTUSU 1 ADET

TEHLİKELİ ATIK KUTUSU (KARTUŞ, TONER VB.)

1 ADET

(11)

POLATLI ŞEHİT SEDAT AKÇA ORTAOKULU

ATIK BİRİKTİRME EKİPMAN

FOTOĞRAFLARI

(12)

(13)

(14)

(15)

(16)

(17)

(18)

(19)

(20)

(21)

21

(22)

(23)