İstanbul'da, yasadışı yanıcı madde imalatçısındaki patlama, altı katlı işhanının üç katını yok etti. Sokak savaş yerine dönerken, 100'ü aşkın kişi de yaralandı
"Hep beraber yanlışlık yapılmış. Kaçak yapı yapılmasında, ruhsatsız üretim yapılmasında, ihbar edilmemesinde.
Hepsi iç içe bir yumak. Demek ki bugüne kadar hatalarla geldik, hataların maliyetleri bugün ortaya çıkıyor." Bu itiraf, İstanbul Valisi Muammer Güler'e ait.
Güler'in 'hata' diye açıkladığı Davutpaşa'daki katliam bir günde işlenmedi. Patlamanın meydana geldiği beş katlı Emek İşhanı, üste kaçak olarak çıkılan çekme katla altı kata dönüşmüştü. Kaçak çekme katta, iki yıldır kaçak olarak 'maytap, havai fişek ve meşale' imal edilip depolanıyordu. Bilanço acı oldu: 23 kişi öldü, 114 kişi yaralandı.
Avrupa kenti İstanbul'un Zeytinburnu ilçesine bağlı Davutpaşa, çifte Havuzlar Caddesi'ndeki işhanı dün sabah saat 09.37'de bir patlamayla sarsıldı. Patlama, binanın en üst katında, Selçuk Başlar'ın iki yıl önce, yan binadan buraya taşıdığı imalathanede yaşandı. Yangına neden olan ilk patlamadan sonra handa çalışanlar ve çevredekiler camlara çıktı, Prestij İş Merkezi'nde çalışan bir grup aşağıdaki otoparkta toplandı. Bu arada polise ve itfaiyeye haber verildi.
Ekiplerin gelmesi beklenirken, yangın, içinde buhar kazanları da bulunan bitişik işyerlerine sıçradı. İki dakika sonra birinciden daha şiddetli bir patlama daha meydana geldi. Bu patlamada, üst kat çökerken üçüncü kat da büyük çapta hasar gördü. Duvar parçaları otoparkta toplananların üzerine yağdı. Sekiz kişi burada öldü.
Patlamanın etkisiyle binanın 200-300 metre çevresindeki işyerlerinin camları kırıldı. Tavanları çöken ve camları patlayan dükkanlarda bulunanla yaralandı. Site çevresindeki araçların çoğu, beton parçalarının altında kaldı.
Binanın yanındaki, 130'dan fazla işyerinin bulunduğu Prestij İş Merkez de harabeye döndü. Bomba imha uzmanları, içinde kimyasal maddeler olan dört bidon buldu. Patlama sonrasında Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer
Çağlayan, Vali Muammer Güler, Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, İl Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah ve Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın enkazı inceledi.
Belediye patlama olunca öğrendi
Aydın ve ekibi, işhanında 'maytap imalathanesi' bulunduğunu ancak patlama sonrasında öğrendi. Ancak daha sonra anlaşıldı ki, bu işyeri 'kaçak' diye tespit edilmiş, bunun üzerine 25 Ocak'ta 'plastikçi' adı altında ruhsat için belediyeye başvurulmuştu. Aydın, incelemede, maytap kalıntılarına rastladıklarını söyledi.
Aydın'ın verdiği bilgiye göre işhanı, 1989 yılında 'sanayi tipi imalathane' için verilen ruhsatla inşa edildi. Beş katlı binada, üç ruhsatsız işyeri var. Bunlardan Irmak Tekstil, ruhsatsız olduğu için defalarca müherlendiği halde mühürü koparıp üretimi sürdürdü. Vali Güler ise ihmaller zincirini anlattı: "Hep beraber bir yanlışlık yapılmış. Kaçak yapı yapılmasında, ruhsatsız üretim yapılmasında, ihbar edilmemesinde. Hepsi iç içe bir yumak. Demek ki bugüne kadar hatalarla geldik ama bu hataların maliyetleri bugün ortaya çıkıyor. Şimdi hepimize düşen görevler var."
Top vatandaşa atıldı: Bize ihbar edin
Topbaş, yanıcı ve parlayıcı maddeler için ruhsat gerektiğini belirterek, vatandaşları göreve çağırdı: "Havai fişek, maytap gibi imalathane ve depo olarak kullanılan ne kadar yer varsa itfaiyemize ihbar edin. İhbar olmazsa bilemeyiz."
Makine Mühendisleri Odası heyeti de enkazda inceleme yaptıktan sonra açıklamasında şu tespitleri sıraladı:
"Patlamanın meydana geldiği işyerinde havai fişeklerin patlayıcı, fünye ve diğer elektronik aksamları birleştirilip hazır duruma getirilmişti. Müşterilere buradan sevkiyat yapılıyordu. Montaj ve depolama tesisi vardı. Ayrıca diğer katlarda boyayla ilgili işyerleri bulunuyordu. Ölümlerin, atölyedeki yangının diğer katlardaki buhar kazanlarına sıçraması ve patlama nedeniyle meydana gelen göçme sonucu gerçekleştiği sanılıyor. Atölyenin, çalışma izni, ruhsatı veya başvurusu bulunmayan, irtibat bürosu olarak görünen kaçak bir imalat ve montaj yeri olduğu anlaşılıyor."
Ölenlerin isimleri
Patlamada hayatını kaybedenlerden isimleri belirlenenler şunlar: Ömer Vural, Halit Altan, Kadir Cesur, Zübeyir Bal, Yaşar Kara, Kazım Mişli, Orhan Sadey, Hasan Akhan, Mustafa Tıskaya ve Durmuş Mamadov.
İki yıl önce de Ümraniye'de olmuştu
İstanbul'da iki yıl önce de Ümraniye'de 'gıda deposu' olarak görünen bir havai fişek deposunda patlama meydana gelmiş, olayda biri çocuk, altı kişi hayatını kaybetmişti.
Radikal/01.02.2008