TÜRKİYE PEYZAJI (FAKÜLTE)
YRD.DOÇ.DR.IŞIL KAYMAZ, 2017, ANKARA
ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ
İklim
İklim sınıflandırmaları
çeşitlidir; Köppen,
Trewartha, De
Martonne, Aydeniz,
Erinç, Thornthwaite
gibi...
I.Kaymaz AÜZF, 2017İklim
İklim
Türlerin yayılma alanlarını belirleyen/sınırlayan en önemli etmen iklimdir.
Biyolojik çeşitliliği oluşturan türleri o yörenin iklimi belirler.
Tarımsal üretimde kullanılacak ürün desenini iklim belirler.
Ya da yapay iklimlendirme ortamları oluşturmak gerekir.
İklim değişikliği nedir? Neden olur? Etkileri nelerdir? Konularında araştırma
yapınız.
Dünyadaki karasal biyomlar
http://the-geography.blogspot.com.tr/2016/11/biome-map.html
Türkiye fitocoğrafik bölgeleri
http://www.ekopangea.com/turkiye-ve-biyocesitlilik/anadolu-diagonali/
Avrupa biyocoğrafik bölgeler
http://www.eea.europa.eu/data-and-maps/figures/biogeographical-regions-in-europe-1
Türkiye’de biyoçeşitlilik
161 memeli, 456 kuş, 10.000’i aşkın bitki, 364 kelebek, 141 sürüngen ve çiftyaşamlı ve 405
balık türü
Dünya Doğayı Koruma Birliği (IUCN)’in verilerine göre ülkemizde küresel düzeyde tehdit
altında 134 tür var.
Küresel ölçekte koruma altında olan deniz kaplumbağalarının Akdeniz’deki önemli
yuvalama noktalarından biri olan Türkiye’de yuvalama kumsallarının yüzde 64’ü bozulmuş durumda.
Balık stoklarımız azalıyor. Türkiye’de tehdit altında olan 39 deniz canlısı bulunuyor. Sulak alanlarımızın yarısı son 50 yıl içinde yok oldu.
Türkiye, çok sayıda bitki türünün tehlike altında olduğu 10 ülke arasında dördüncü sırada
yer alıyor. Ülkemizdeki her sekiz bitkiden biri, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Kaynak: WWF http://www.turkiyenincani.org/biyocesitlilik/turkiyededurumnedir/
Türkiye ve iklim değişikliği
2007 yılı kişi başı sera gazı emisyonu de-ğeri 5,3 ton CO2 eşdeğeridir. Aynı dönemde,
OECD kişi başı emisyonu 15,0 ton CO2 ve Avrupa Birliği’ne üye 27 ülkede 10,2 ton CO2
eş-değeridir.
Türkiye’nin kişi başı bi-rincil enerji t üketimi 1,35 ton eşdeğer petrol olup, d ünya ve OECD
ortalamalarının altındadır
Türkiye’nin 1990 yılı toplam sera gazı emisyo-nu miktarı 170 milyon ton CO2 eşdeğeri
iken, 2007 yılında bu değer 372 milyon ton CO2 eşdeğeri olarak gerçekleşmiştir. »
Türkiye’de sera gazı yutak alanlarına bakıldı-ğında, 1990 yılında 44 milyon ton CO2
eşdeğeri sera gazı emisyonu yutak alanları tarafından tutulmuş, 2007 yılında bu de
-ğer yaklaşık 77 milyon ton CO2 eşde-ğeri olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: Türkiye İklim Değişikliği Stratejisi 2010-2023, TC Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
https://www.csb.gov.tr/db/iklim/banner/banner592.pdf
Türkiye ve iklim değişikliği
RCP4.5 senaryosuna göre sıcaklıklar incelendiğinde bütün havzalarımızda
ortalama sıcaklıkların, bütün periyotlarda artış eğiliminde olduğu görülmektedir. En fazla artış ise 3.5-4.0 C artışla, 2071-2099 periyodunda Dicle ve Van Gölü
havzalarında göze çarpmaktadır.
Yağışlar incelendiğinde, Türkiye geneli yağış ortalamasında tüm 2013-2099 periyodunda azalmalar görülürken, Marmara, Küçük Menderes, Van Gölü, Kuzey Ege, Aras ve Meriç-Ergene havzalarında tüm periyotlarda artışlar görülmektedir.
RCP4.5 senaryosuna göre ülkemizin yıllık ortalama sıcaklıklarının 2013-20199 periyodu içinsüreklibir artış eğilimindeolduğugörülmektedir. Periyot sonunda ortalama artış 2.5o C olarak hesaplanmıştır.
Kaynak: Yeni senaryolarla Türkiye için iklim değişikliği projeksiyonları. TR2013-CC https://www.mgm.gov.tr/FILES/iklim/IKLIM_DEGISIKLIGI_PROJEKSIYONLARI.pdf
Türkiye ve iklim değişikliği
RCP4.5 senaryosuna göre 2013-2040 periyodu: Isınmanın genel olarak 2o C ile sınırlı olacağı, yaz
mevsiminde Marmara ve Batı Karadeniz bölgelerinde bu ısınmanın 2-3o C artacağı, Yağışlarda ise, kış aylarında Kıyı Ege, Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu’da bir artış beklenirken, ilkbahar yağışlarında Kıyı Ege ve Doğu Anadolu’nun doğusu hariç yurdun önemli bir kısmında yağışların %20’ler civarında azalacağı ön görülmektedir.
İlkbahar ve sonbaharda sıcaklık artışı 2-3o C civarında beklenirken, yaz
aylarında 4o C ye kadar artacağı ön görülmektedir. Doğu ve Güney Doğu Anadolu ile Orta ve Doğu Akdeniz bölgelerinde kış yağışlarında %20’ler civarında azalışlar olacağı, Sonbahar yağışlarında ise Kıyı Ege ve İç
Anadolu’nun küçük bir bölümü hariç azalmalar olacağı ön görülmektedir. Kaynak: Yeni senaryolarla Türkiye için iklim değişikliği projeksiyonları. TR2013-CC https://www.mgm.gov.tr/FILES/iklim/IKLIM_DEGISIKLIGI_PROJEKSIYONLARI.pdf