1.5 m ilyon cilt, ölüm ü yendi
Kitabın zaferi
Beyazıt Devlet Kütüp hanesi uzun uğraş lardan sonra savaşı kazandı ve Beyazıt Semti'ne artık gururla bakar oldu... S e z a y Ö Z B A LK
İTAPLARLA aşkımız ne zor gelişiyor... idama mahkûm ki taplar, satılmayan kitaplar, okunmayan kitaplar, raf bekleyen ler... örneğin, yalnız İstanbul'un de ğil Türkiye'nin de önde gelen bilgi deposu sayılan Beyazıt Kütüphanesi, 25 yıllık uzun ve çekişmeli bir
savaşın sonunda, yeni yuvasında 1.5 milyon eserle dünyaya yeniden sayfalarını açtı. Kütüphane binasını yıkıp yerine turistlere ve cenaze arabalarına otopark yapmak iste yenler, kitabın zaferiyle karşılaştılar. Kısacası, kitap ölümü yendi.
Boyası henüz kurumuş bir bina da 1 Nisan'da hizmete giren Beya
zıt Kütüphanesi'nin öyküsü, buraya
bir anlamda “ömrünü veren” eski müdür, kütüphaneci Muzaffer Gök-
man'ın belleğinde taptaze... Gelin
onunla birlikte geçmişe, bu mutlu sonun başlangıcına dönelim:
“Tanzimat'tan sonra başkent İs tanbul'da devlet eliyle batı anlayışı
içerisinde bir “devlet kütüphanesi” kurulması düşünülmüştü 1882'de ilk
“millî kütüphane”miz “Kütüp- hane-i Umumi-i Osmani” adıyla İstanbul'da kapılarını açtı.
Çok gariptir, İstanbul’un yedi te pesinden biri olan Beyazıt'ta kuru lan kütüphane, Beyazıt İmareti'nin ahır bölümü onarılarak meydana getirilmişti. İlk kurulduğu yıl hiç ki tap bulunmayan kütüphanede, 1934'te çıkarılan “basma yazı ve
resimleri derleme kanunu” nun yü
rürlüğe girmesiyle yer darlığı başla dı. O zamanın İstanbul Belediyesi, Beyazıt Kütüpha- nesi'nin binasını, buldo zerleri ile bir anda harabeye çevir mişti.
Beyazıt Devlet Kütüphanesi
yeni yuvasına kavuştu. Cenaze
arabalarına otopark olarak
düşünülen yerde şim di b ir
kitap cenneti var. 1979
yılında tem eli atılan
kütüphane, okuma salonları,
konferans salonları, dil
laboratuvan ve harita salonu
ile size hizmet için bekliyor.
B e y a z ıt K ü t ü p h a nesi'ne bir ömür veren eski müdür Muzaffer Gökman'ın uğraşı genç kuşaklara örnek ola cak nitelikte.
1946 yılından başlayarak kütüp hanede geniş bir restorasyon çalış masına girildi. Seçkin ve yetişkin personelin katkısıyla sürdürülen bu altın devir, 15 yıl sürdü.
Bu arada Beyazıt Devlet Kü
tüphanesi'nin bitişiğindeki Dişçilik
Okulu, Çapa'daki yeni binasına ta şınmış, okul binası da, başvuru üzerine kütüphaneye verilmişti.
^ Y ık ılacaktı
Ne ki, o sıra bir sorun çıktı: Dö nemin İstanbul Belediye Başkanı rahmetli Haşim İşcan, bu binayı yı karak yerme turistler ve cenazeler için otopark yapmak ve buradan
Eminönü'ne bir yol açmak istiyor
du. İstanbul Belediyesi ile Beyazıt Devlet Kütüphanesi arasındaki uzun yıllar sürecek savaş böylece baş lamış oldu. 6 Kasım 1965 tarihinde Gayrimenkul, Eski Eserler ve Anıt lar Yüksek Kurulu'nun aldığı karar, Belediye'nin bu projesini gerçekle- şirmesine engel oldu. İstanbul Be
lediyesi, kararı iptal ettirmek için Danıştay'a başvurdu. Fakat bir so
nuca varılamadı.
Bu arada rahmetli devlet büyük lerimizden Celal Bayar, “Ben de
Yazdım” adlı kitabı için kütüphane
mizde araştırmalar yapıyordu. Ken dilerinin mücadelemizde bize gös terdiği yakınlığı unutmak mümkün değil. 1968 yılında Anıtlar Yüksek Kurulu, büyük bir anlayış göste rerek, “Binanın yan cep cephesin
den 6 metre çekilerek devlet kü tüphanesine tahsis edilmek üzere aslına uygun bir şekilde” restore
sini kabul etmişti. Başta İstanbul
Valisi Vefa Poyraz'ın büyük gayret
leri sonucu, 1205.76 metrekare top- . rak ve harap bina, 11 Şubat 1974 tarihinde Beyazıt Devlet Kütüpha nesine'tahsis edildi. Böylece 1961 yılında başlayan ve tam 13 yıl sü ren mücadele sonuçlanmış oldu."
44 yıl kütüphane ve kitaplar için savaşmış Muzaffer Gökman’ın bu çabaları genç kuşaklara örnek ola cak kuşkusuz... 1979 yılında temeli atılan ve kitabın zaferinin toprak üzerinde de anıtlaşmasını sağlayan
Beyazıt Devlet Kütüphanesi, 1.5
milyon kitap kapasiteli olarak hiz mete açık şimdi... Restore edilen 6 katlı ek binada, okuma salonları, konferans salonları, dil laboratuvarı, harita salonu ve dolmayı bekleyen binlerce metre uzunluğunda kitap rafları bulunuyor. 1.5 milyon kitap, dile kolay, hepsi sizin... ■
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
