Veteriner Anatomi-I. Prof.Dr. M. Erdem GÜLTİKEN Ondokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi

Prof.Dr. M. Erdem GÜLTİKEN Ondokuz Mayıs Üniversitesi

Veteriner Fakültesi

Veteriner Anatomi-I

Nervi craniales

• Beyin sinirleri 12 çifttir

• Baş ve boyun bölgesindeki yapıların çoğunu innerve ederler

• Sadece nervus vagus (X. kranial sinir) göğüs ve karın boşluğunda bulunan

organların parasempatik uyarımını sağlar

(Vagus: uzaklarda gezinen, avare)

Nervi craniales

I - nn. olfactorii duyu II - n. opticus duyu

III - n. occulomotorius motor IV - n. trochlearis motor V - n. trigeminus duyu motor

VI – n. abducens motor

Nervi craniales

VII - n. facialis duyu motor VIII - n. vestibulocochlearis duyu

IX - n. glossopharyngeus duyu motor

X - n. vagus duyu motor

XI - n. accessorius motor

XII - n. hypoglossus motor

Nervi craniales

• Sempatik kranial sinir yoktur; ancak III, VII, IX ve X. kranial sinirler parasempatik liflere sahiptirler

I. kranial sinir

• Adı: nervi olfactorii

• Tipi : özel duyu siniri

• İnnervasyon: koku duyusu

• Beyin bağlantısı: bulbus olfactorius

koku duyusu

• Köpekte 7000 mm²‘yi bulan koku

mukozası üzerinde 1 milyar olfaktorik hücre bulunur. İnsanla (500 mm²)

kıyaslandığında 14 kat geniş sahada 25 kat daha fazla hücre vardır

II. kranial sinir

• Adı: nervus opticus

• Tipi: özel duyu siniri

• İnnervasyon: görme duyusu

• Beyin bağlantısı:

corpus geniculatum laterale

III. kranial sinir

• Adı: nervus occulomotorius

• Tipi:

• Motor

• Parasempatik (visseromotor)

• İnnervasyon:

• Bazı göz kaslarını uyararak göz hareketlerini sağlar

• Ggl. ciliare üzerinden n. ciliares breves adıyla m. sphincter pupillae ve m. ciliaris’i uyarır

• Beyin bağlantısı: mesencephalon

IV. kranial sinir

• Adı: nervus trochlearis

• Tipi: motor

• İnnervasyon: göz kaslarından sadece birini

m. obliquus dorsalis’i

• Beyin bağlantısı: mesencephalon

• En küçük kranial sinirdir

V. kranial sinir

• Adı: nervus trigeminus

• Tipi :

• Motor

• Duyu

• İnnervasyon:

• Çiğneme kasları, velum palatinum ve m. tensor tympani

• Baş, çene, yüz, ve bazı sinusların duyuları ile dilin ön 2/3’ünün dokunma duyusu

• Beyin bağlantısı: pons

nervus trigeminus

• Radix sensoria = duyu Ggl.trigeminale

• Radix motoria = motor

1. N.ophtalmicus

a. n. lacrimalis b. n. frontalis c. n. nasociliaris

2. N.maxillaris

a. n. zygomaticus

b. n. pterygopalatinus c. n. infraorbitalis

3. N.mandibularis

a. n. masticatorius

b. n. pterygoideus lateralis c. n. pterygoideus medialis d. N. buccalis

e. N. auriculotemporalis f. N. lingualis

g. N. alveolaris inferior

VI. kranial sinir

• Adı: nervus abducens

• Tipi: motor

• İnnervasyon: Bazı göz kaslarını uyararak göz hareketlerini sağlar

m. rectus lateralis ve …

• Beyin bağlantısı: pons

Nn. olfactorii

n. opticus

n. occulomotorius

n. trochlearis

n. trigeminus

n. abducens

VII. kranial sinir

• Adı: nervus facialis

• Tipi:

• Motor

• Parasempatik

• Özel duyu

• Genel duyu

• İnnervasyon:

• Yüz kasları

• Gll. lacrimalis (ganglion pterygopalatina) ve tükürük bezleri (ganglion mandibulare üzerinden)

• Dilin ön 2/3 tad duyusu

• Dış kulak, kulak yolu ve yumuşak damağın duyusu (ggl. geniculi)

• Beyin bağlantısı: medulla oblongata

nervus facialis

• Meatus acusticus internus

• Canalis facialis

• Ggl. geniculi

• Cavum tympani

1. n. petrosus major (ggl. pterygopalatina

üzerinden gll. lacrimalis, gll. nasalis ve gll.

palatina

2. n. stapedius (m. stapedius)

3. chorda tympani (ggl. submandibulare üzerinden gll. sublingualis ve gll.

mandibularis; dilin ön 2/3 tad duyusu)

• For. stylomasteideum

– Kulak, göz kapakları kasları, m.

digastricus’un caudal bölümü ve m.

stylohyoideus ve yüz kasları

VestibularisArea Superior

Area ni facialis

VestibularisArea inferior

cochleaArea

Crista transversa

nervus facialis

VIII. kranial sinir

• Adı: nervus vestibulocochlearis

• Tipi: özel duyu

• İnnervasyon:

• denge (n. vestibularis – ganglion vestibulare)

– Macula utriculi, macula sacculi ve crista ampullaris

• işitme (n. cochlearis – ganglion spirale) – Corti organı (organum spirale)

• Beyin bağlantısı: medulla oblongata

IX. kranial sinir

• Adı: nervus glossopharyngeus

• Tipi:

• Motor

• Parasempatik

• Özel duyu

• Genel duyu

• İnnervasyon:

• Pharynx kasları (n. vagus ile birlikte)

• Ggl. parotis (ganglion oticum üzerinden)

• Dilin arka 1/3 tad duyusu

• Yumuşak damak mukozası, tonsilla palatina ve dilin duyusu

• Beyin bağlantısı: medulla oblongata

X. kranial sinir

• Adı: nervus vagus “avare”

• Tipi:

• Motor (nucleus ambiguus)

• Parasempatik

• Genel duyu (ganglion proximale)

• İnnervasyon:

• Pharynx kasları (n. glossopharyngeus ile birlikte), larynx ve esophagus kasları

• Kalp, akciğerler ve sindirim sisteminin colon transversum’a kadar bölümü

• Dış kulak yolu, pharynx, larynx, bronşlar, kalp, esophagus, mide, bağırsak ve böbrekler

• Beyin bağlantısı: medulla oblongata

nervus vagus

• rami paharyngei

• n. laryngeus cranialis

• n. depressor

• ramus externus (m. cricothyroideus ve m.

constrictor pharyngis caudalis)

• ramus internus (larynx mukozası)

• truncus vagosympathicus

• rami cardiaci

• n. laryngeus recurrens (larynx kasları)

• rami bronchales – plexus pulmonalis

• rami esophagei – plexus esophageus

• ramus dorsalis - truncus vagalis dorsalis

• plexus celiacus

• ramus ventralis - truncus vagalis ventralis

Truncus vagosympathicus

XI. kranial sinir

• Adı: nervus accessorius

• Tipi: Motor

• İnnervasyon: boyun kasları

m. cleidocephalicus, m. trapezius thoracis ve m. sternocephalicus

• Beyin bağlantısı: medulla oblongata &

medulla spinalis

XII. kranial sinir

• Adı: nervus hypoglossus

• Tipi: Motor

• İnnervasyon: dil kasları

• Beyin bağlantısı: medulla oblongata

n. facialis

n. vestibulocohlearis

Medulla oblongata

Medulla spinalis

n. accessorius cerebellum

Cerebrum