CUMA VAAZI
GÜNAHLARDAN
TEMİZLENMENİN YOLU
TEVBE
Hazırlayan: Bilgin EKŞİ
BİR PROJEM VAR TÜRKİYE
26 MART 2021
İNSANLARIN EN HAYIRLISI TEVBE EDENLERDİR 1
Değerli Müminler!
Tevbe insanın
işlemiş olduğu günah, suç ve kabahatten dolayı pişmanlık duyup bir daha işlemeyeceğine dair Allah’a söz vermesidir.Bizler biliriz ki Peygamberler dışında
hiç kimse masum değil, yani günahtan korunmuş değildir. Herkes günah işleyebilir. Lakin kul bu günahın ardından tevbe ile arınmayı talep etmelidir. İşte bu talep ediş kulu arındıracağı gibipeygamberimizin şu sözlerinin de muhatabı kılacaktır:
“İnsanoğlunun hepsi günah işler. Günah işleyenlerin en hayırlısı ise (işlediği günaha pişman olup) tövbe edenlerdir.” [İbn Mace, Zühd 30]
Kıymetli Müminler;
Suyun kiri temizlediği gibi samimi tevbe de günahları temizler. Yeter ki insan işlediği günaha pişmanlık duyarak onu terk etmiş ve bir daha onu yapmamaya karar vermiş olsun. Gelin samimi tevbeyi ve bize kazandıracaklarını Tahrim
Suresinin 8. Ayeti üzerinden anlamaya çalışalım;
TEVBE KAPISIYLA KAZANILAN GÜZELLİKLER 2
Ayeti kerimede Yüce Mevlamız sözlerine;
اَي اَهُّيَا
ََنيٖذَّلا اوُنَمٰا
اوُبوُت ىَلِا
َِهّٰللا
َ ةَبْوَت ا حو ُصَن
Ey iman edenler, Allah’a içtenlikle tevbe edin diye başlamıştır. Peki, Rabbimiz kullarından niçin tevbe etmelerini istemektedir.
İşte bu husus ayetin devamında;
ىٰسَع
َْمُكُّبَر
َْنَا
ََرِّفَكُي
َْمُكْنَع
َْمُكِتاَپِّيَس
Belki Allah c.c sizin bu tevbeniz sebebiyle sizlerin kötülüklerini örter
ifadesiyle bize bildirilmektedir. Ayetin bu ilk bölümünde Yüce Mevlamız biz kullarının kötülüklerini örtmek için bizleri tevbe etmeye davet etmiştir. Bizler biliriz ki Rabbimizin her işinde ayrı bir hikmet vardır. Peki, bizlerin tevbeye davet edilişindeki hikmet gaye nedir?İşte bu hikmet ayetin devamında;
َْمُكَل ِخْدُيَو
َ تاَّن َج ىٖرْجَت
َْنِم اَهِتْحَت
َُراَهْنَاْلا
Allah sizi, içlerinden ırmaklar akan cennetlere sokar
ifadeleri ile bizlere bildirilmiştir.Ayetten de anlaşılacağı
üzere
rabbimiz hiçbir kulunun cehennemde yanmasını azap görmesini istememektedir. Bu sebeple bizlere doğru yolu bulmamız için peygamberler ve kitaplar gönderdiği gibi arınmamız içinde tevbe kapısını bize devamlı açık tutmaktadır…ALLAH’IN RAHMETİNDEN ÜMİDİ KESMEMEK GEREKLİDİR 3
Değerli Müminler;
Allah Teâlâ’nın kullarına karşı çok merhametlidir. Allah’ın en sevdiği şeylerden biridir, kulunun tevbe ederek günahı bırakması. İşte bu sebeple Rabbimiz bizleri o uçsuz bucaksız rahmeti ile kuşatmak, günahlarımızı bu af deryasında affetmek ister.
Çünkü Tevbe;
Kulların kurtuluşa davet edilişi, günahlarla, paslanan kalplerin cilası, kararan umutların ışığıdır. Allah c.c günah işleyen kullarının umutsuzluk içinde olmak yerine tevbe edersem rabbim beni affeder ve temizler umudu içinde olmalarını ister.
Nitekim bu hususu Zumer suresinin 53. Ayetinde:
َْلُق
ََىِداَبِع اَي
ََنيٖذَّلا اوُفَرْسَا
ىٰلَع
َْمِه ِسُفْنَا
Ey günah işlemede aşırıya giden kullarım
ifadesi ile günahkâr kullarına seslenerek;اوُطَنْقَت اَل
َْنِم
َِةَمْحَر
َِهّٰللا
Sizi yoktan var eden yaratıcınız olan
Allah’ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin
ifadesi ile onlara ümit aşılamaktadır.GÜNAHLAR NE KADAR ÇOK OLSADA ALLAH’IN RAHMETİ DAHA BÜYÜKTÜR 4
Ayetin devamında ise rabbimiz;
ََّنِا
ََهّٰللا
َُرِفْغَي
ََبوُنُّذلا ا عيٖمَج
Bütün günahları affedeceğini bildirmiş
kulları tarafından da;َُمي ٖحَّرلاَُروُفَغْلاََوُهَُهَّنِا
Çok bağışlayan ve merhamet edici olduğunun bilinmesini istemiştir.
İşte bu ayetin;
İnkârcı nankörlerden bir topluluk yıllar yılı küfür, sapıklık, zina ve diğer günahları kat kat işledikten sonra,
Hz Peygamber (s.a.v)’e geldiler ve dediler ki:
Bizi çağırdığın şey cidden güzeldir. Ancak Allah:
“Onlar Allah’la birlikte başka ilaha tapmazlar, haklı bir sebep dışında Allah’ın haram kıldığı canı öldürmezler, zina etmezler. Kim bunları işlerse cezaya çarptırılır.” buyurmaktadır. Biz ise bu günahların hepsini tekrar tekrar işledik, ne buyurursunuz?”
…sözleri üzerine indirildiği rivayet olunmaktadır.
ALLAH c.c KULLARININ TEVBE ETMELERİNİ ARZU ETMEKTEDİR 5
Kıymetli Mü’minler;
لاقَهنعَهَّللاَيضرَ،ديزَِنبَِدِلا َخَ َبوُّيَأَيبأَنعو :
Ebû Eyyûb Hâlid İbni Zeyd (r.a); “Ben Resûlullah (s.a.v)’i şöyle buyururken dinledim” demiştir
لوقيَمَّلَسوَِهْيَلَعَُهللاَىّل َصَهَّللاَلوسرَ ُتعمس :
ََّنَأَالْوَل «
ََخَُهَّللاََقَلَخلَ،ََنوُبنذُتَْمُك
َ اقل
َْمُهَلَُرِفْغَيَفَ،ََنوُرِفْغَتْسَيَفَ،ََنوبِنذُي
»
َملسمَهاور .
“Eğer siz hiç günah işlemeseydiniz, Allah, günah işleyen ve günahlarından tövbe ve istiğfar eden bir topluluk yaratır da onları bağışlardı.” Müslim, Tevbe 10
Bu hadisi şeriften öğreneceğimiz ilk nasihat peygamberler hariç her kulun günah işleyecek bir fıtratta yaratılmış olmasıdır. Nitekim insanlarda bu fıtrat olmasa idi herkes iyilik yapar ve cennete giderdi. Lakin rabbimiz kullarının cenneti kazanmaları hususunda çaba göstermelerini arzulamaktadır.
Bu sebeple Rabbimiz insana;
ا ناَقْرُف َْمُكَل َْلَعْجَي
İyiyi kötülükten ayıracak bir anlayış/akıl ihsan etmiştir.MUHAKKAK Kİ ALLAH c.c ŞEFKATLİ ve MERHAMET EDİCİDİR 6
Kötülüklerin, zulmün bir karanlık gibi insanların üzerine çöktüğü
cahiliye döneminde
bir nur gibi insanları aydınlatmak, onlara doğru yolu göstermek için indirilen Kur’an’ı kerimFurkan Suresinin 66. Ayetinde
cehennemden;اَهَّنِا
َْتَءاَس اًّرَقَتْسُم
ا ماَقُمَو
"Şüphesiz, ne kötü bir durak ve ne kötü bir konaktır orası’’
diye bahsederek insanları uyarmıştır.Lakin şirk koşma,
haksız yere cana kıyma, zina etme, içki içme, kumar oynama, faiz alıp verme gibi günahların içine dalmış insanları arınmaya davet maksadıyla indirilenFurkan suresinin 70. Ayetinde
yüce rabbimiz;َ َباَتَْنَمَاَّلِا
ََنَمٰاَو
َا حِلا َصَا لَمَعََلِمَعَو
Buyurarak, insanları tevbe edip imana ve salih amel işlemeye davet ederken, Şeytanın; insanların zihinlerine fısıldayacağı
‘’Bunca günahımız hiç affedilir mi?’’
sorusuna yineFurkan Suresinin 70. Ayeti
üzerinden verdiği cevapta;َُهّٰللاَُلِّدَبُيَ َكِئٰلوُاَف
َْمِهِتاَپِّيَس
َُفَغَُهّٰللاََناَكَوَ تاَنَسَح
َا رو ا مي ٖحَر
Rabbimiz kullarına şefkatli ve merhamet edici manasına gelen
RAHİM
ismi şerif-ini zikrederek kullarına olan merhametini hatırlatmış, yine aynı ayette geçenkötülükleri örten gizleyen manasına gelen ĞAFUR
ismiyle de insanların kötülüklerinin iyiliğe dönüştürüleceğini bildirilmiştir.ŞEYTAN BİZİ GÜNAH İŞLE, NE OLSA ALLAH KABUL EDER DİYE ALDATMASIN 7
Kıymetli Mü’minler;
Şeytan bizleri devamlı aldatmaktadır. Şeytanın hilelerinden biriside ‘’
Günah işle sonunda tevbe eder temizlenirsin, Ne olsa Allah affeder’’
sözleridir. Nitekim bu sözler bir aldatmaca ve bizi doğru yoldan saptırmayı amaçlayan birer zehirli mızraktır.Bakınız Yusuf (a.s)’ın kardeşleri
hırs ve kibirleri sebebiyle şeytanın bu hilesine yenik düşmüşlerdi. Amaçları Yusuf a.s ortadan kaldırmak idi. Bu hususYusuf Suresinin 9. Ayetinde;
َُهْجَوَْمُكَلَُلْخَيَا ضْرَاَُهوُحَرْطاَِوَاَ َفُسوُيَاوُلُتْقُا
َْمُكيٖبَا
Babalarının kendilerine itibar göstermesi için Yusuf a.s öldürmek veya geri dönemeyeceği bir yere atmaya karar vermişlerdi.
Üstelik bu işleyecekleri suçtan sonrada;
َا مْوَقَٖهِدْعَبَْنِمَاوُنوُكَتَو
ََني ٖحِلا َص
Tevbe edip salih kullardan oluruz ifadeleriyle işleyecekleri günah hususunda kendilerine Allah’ın rahmeti üzerinden bir çıkış yolu bulmuşlardı. Peki,
her günah için bir çıkış yolu var mıdır? Allah c.c her günahı affeder mi
?Allah
indinde kabul edilecek bir tevbenin bir takım özellikleri olması gerekmez mi?
ALLAH İNDİNDE KABUL EDİLECEK TEVBENİN ÖZELLİKLERİ 8
Allah c.c
Nisa suresinin 17. Ayetinde
kabul edeceği tövbe ile ilgili olarak şöyle buyuruluyor:َِهّٰللاَىَلَعَُةَبْوَّتلاَاَمَّنِا
Allah katında (makbul) tövbe ifadesiyle her tevbenin kabul görmeyeceğini, tevbenin kabul edilmesi için bir takım hususları içinde barındırması gerektiğini anlamaktayız. Peki, kabul olunacak tevbenin ne gibi özellikleri olması lazım, gelin bu hususu da
yine ayetin devamında anlamaya çalışalım.
Rabbimiz bu hususu;
َْنِمََنوُبوُتَيََّمُثَ ةَلاَهَجِبََءوُّسلاََنوُلَمْعَيََنيٖذَّلِل
َ بيٖرَق
Ancak bilmeyerek günah işleyip sonra çok geçmeden tövbe edenlerin
tövbesidir şeklinde izah ederek insanlar günahta ısrarcı olmamaya, tevbe etmede de aceleci olmaya davet edilirkenayetin devamında;
َْمِهْيَلَعَُهّٰللاَ ُبوُتَيَ َكِئٰلوُاَف
İşte biz bu kimselerin tövbelerini kabul buyururuz
ifadesiyle kabul edeceği tevbe hakkında bizlere bilgiler vermiştir.YE’S (ÜMİTSİZLİK) HALİ GELMEZDEN ÖNCE TEVBE ETMELİYİZ 9
Değerli Kardeşlerim!
Kabulünde rahmet ve azaptan kurtuluş olan tevbe kapısı bizlere kapanmadan o kapıda temizlenelim ve şunu unutmayalım ki bu kapı
Ye’s haline yani yaşamaktan ümidi kesinceye kadar tövbe kapıları açıktır.
Bir şekilde bu kapıdan içeri samimiyetle adım atmalı, yaşama ümidini kaybettikten sonra yapacağımız tevbenin kabul olunmayacağını hatırımızdan çıkarmayalım.Çünkü tövbe için,
inandıktan sonra iyi bir iş yapabilecek kadar bir zaman dilimi bulunmalıdır. İman etmemiş kişilerin son nefeslerini verirken tövbe etmeleri insana fayda sağlamaz. Lakin bu durum müslümanlar için böyle değildir. Günahkâr bir müslümanson nefesindeki tövbesinin kabul olacağı Peygamberimiz tarafından bildirilmiş ve:
Ebû Abdurrahman Abdullah İbni Ömer İbni’l-Hattâb (r.a)’dan rivayet edildiğine göre
Resûl-i Ekrem (s.a.v) şöyle buyurdu:
رغرغيَملَامَدبعلاَةبوتَلبقيَلجوَزعَهللاَنإ
"
“Bir kul can çekişmeye başlamadığı sürece, Allah Teâlâ onun tövbesini kabul eder.” [Tirmizi] buyurmuştur.
İNSANIN İŞLEDİĞİ GÜNAHLAR İKİ KISIMDIR 10
Değerli Kardeşlerim!
İnsanoğlunun en büyük zaaflarından
biri, uzun yaşama arzusudur.Yaşı ne olursa olsun,
önünde daha nice yıllar bulunduğunu düşünür. En azından uzun bir süre daha yaşamayı hayâl eder. Bu sebeple de günahlarından tövbe etmek için önünde daha zaman bulunduğunu zanneder.Bir saat sonra âni bir ölümle hayata veda edecek insan
da aynı yanılgının kurbanıdırİNSANIN İŞLEDİĞİ GÜNAHLAR İKİ KISIMDIR;
Birinci kısım;
İçki içmek gibi kul hakkı ile ilgili olmayan yalnız Allah’a karşı işlenmiş günahlardır.Bu gibi yalnız Allah hakkı ile ilgili olan günahlardan tövbe etmek için üç şartın yerine getirilmesi gerekir. Bunlar:
a) Günahı terketmek b) Yaptığına pişmanlık duymak c) Bir daha yapmamaya karar vermek.
Günahı terketmeden yapılmış olan tövbe
ile yine günaha pişman olmadan ve aynı günahı bir daha işlememeye karar vermeden yapılan tövbe, tövbe sayılmaz. Bu, içki içmekte olan kimsenin, “Şu kadehide bitireyim söz içkiye tövbe edeceğim” demesine benzer ki buna tövbe denmez.İkinci kısımdaki günah ise;
Bir başkasının hakkını bilerek yiyerek, kul hakkı bağlamında işlenen günahtır. İşte bu günahın bağışlanması için sadece tövbe etmek yeterli değildir. Hakkını yediğimiz kişiden de helallik almamız gerekmektedir.
99 KİŞİYİ ÖLDÜREN ADAMIN TEVBE KAPISINA YOLCUĞU 11
Değerli Mü’minler, konuyu
99 kişiyi öldüren adamın TEVBE KAPISINA YOLCUK
hikâyesi ile özetlemek istiyorum:Ebû Saîd Sa`d İbni Mâlik İbni Sinân el-Hudrî radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“
Vaktiyle doksan dokuz kişiyi öldürmüş bir adam vardı.
Bu zât yeryüzünde en büyük âlimin kim olduğunu soruşturdu. Ona bir râhibi gösterdiler.Bu adam râhibe giderek:
- Doksan dokuz adam öldürdüm. Tövbe etsem kabul olur mu? Diye sordu.
Râhip:
- Hayır, kabul olmaz, deyince onu da öldürdü. Böylece
öldürdüğü adamların sayısını YÜZ’e tamamladı.
Sonra yine yeryüzünde en büyük âlimin kim olduğunu soruşturdu. Ona bir âlimi tavsiye ettiler. Onun yanına giderek:
-
Yüz kişiyi öldürdüğünü söyledi; tövbesinin kabul olup olmayacağını sordu.
99 KİŞİYİ ÖLDÜREN ADAMIN TEVBE KAPISINA YOLCULUĞU 12
Âlim:
- Elbette kabul olur. İnsanla tövbe arasına kim girebilir ki! Sen falan yere git. Orada Allah Teâlâ’ya ibadet eden insanlar var. Sen de onlarla birlikte Allah’a ibadet et. Sakın memleketine dönme. Zira orası fena bir yerdir, dedi.
Adam, denilen yere gitmek üzere yola çıktı. Yarı yola varınca eceli yetti.
Rahmet melekleriyle azap melekleri o adamı kimin alıp götüreceği konusunda tartışmaya başladılar.
Rahmet melekleri:
- O adam tövbe ederek ve kalbiyle Allah’a yönelerek yola düştü, dediler.
Azap melekleri ise:
- O adam hayatında hiç iyilik yapmadı ki, dediler.
Bu sırada insan kılığına girmiş bir melek çıkageldi. Melekler onu aralarında hakem tayin ettiler.
Hakem olan melek:
- Geldiği yerle gittiği yeri ölçün. Hangisine daha yakınsa, adam o tarafa aittir, dedi.
Melekler iki mesafeyi de ölçtüler. Gitmek istediği yerin daha yakın olduğunu gördüler.
Bunun üzerine onu
rahmet melekleri alıp götürdü.
Buhârî, Enbiyâ 54; Müslim, Tevbe 46, 47, 48HER İNSANIN KADERİ KENDİ ÇABASINA BAĞLIDIR 13
Kıymetli Mü’minler!
Sohbetimi konuyu tek cümle ile özetleyecek olan
Rad suresinin 31. Ayetinin
şu metni ile bitirmek istiyorum;َْمَلَفَا
َِسَپْیاَي
ََساَّنلاَىَدَهَلَُهّٰللاَُءاَشَيَْوَلَْنَاَاوُنَمٰاََنيٖذَّلا ا عيٖمَجَ
İman edenler anlamadılar mı ki, Allah dileseydi bütün insanları doğru yola eriştirirdi.
Allah’ın asıl muradını İsra suresinin 13. Ayetinde;
ََّلُكَو
َ نا َسْنِا
َُهاَنْمَزْلَا
َُهَرِئاَط
َٖهِقُنُع ىٖف
Her insanın kaderini kendi çabasına bağlı kıldığını ifade edip,
kullarının hakkı arayıp iman etmeleri ve kötülüklerden sakınmaları şeklinde bizlere aktarmıştır.DUA İLE KAPANIŞ:
Rabbimiz bizleri, tevbeleri kabul olunup, günahları bağışlanan, ahirette nimete nail olacak kullarından eylesin.
Rabbimiz bizleri, günah işlemede ısrarcı olmayan ve haddi aşmayan kullarından eylesin.
Rabbimiz bizleri, günah işlediğinde tez zamanda pişmanlık duyarak tevbe kapısında arınanlardan eylesin. EL FATİHA