Üç Yafl›nda Persiste Kulak A¤r›l› ve Ateflli Çocuk
11
Üç yafl›nda erkek olgu, 2 gün önce atefl yük- sekli¤i yak›nmas› ile baflvurduklar› sa¤l›k kurulu- flunda a¤›zdan amoksisilin tedavisi bafllanm›fl.
Tedaviye ra¤men atefl yüksekli¤i devam eden olgunun kulak a¤r›s› yak›nmas› olmas› nedeniyle çocuk acil poliklini¤ine baflvurdu. S›k enfeksiyon geçirme öyküsü yok. Fizik muayenede; atefl 39.0 ˚C (aksiler), sa¤ kulak zar› k›zar›k, kal›nlafl- m›fl ve bombe, kulak arkas›nda flifllik, hassasiyet
ve k›zar›kl›k saptand›. Hemogram›nda; löko- sit:36,000/mm3, Hb:11.4 g/dL, trombositler:
247,000/mm3 (periferik yaymada %60 polimorf nüveli lökosit), CRP:17,9 mg/dL ve sedimantas- yon h›z›: 40 mm/saat olarak saptand›. Olgu tet- kik ve tedavi amacyla klini¤e yat›r›ld›. Olgunun temporal kemik yüksek rezonansl› bilgisayarl›
tomografisi (HRCT) flekil 1 ve flekil 2’de görül- mektedir.
Yaz›flma Adresi Correspondence Address Dr. Solmaz Çelebi Uluda¤ Üniversitesi T›p Fakültesi Çocuk Sa¤l›¤›
ve Hastal›klar› Anabilim Dal›, Çocuk Enfeksiyon Hastal›klar› Bilim Dal›
16059 Görükle, Bursa, Türkiye
Tel./Fax: +90 224 442 81 43 E-posta:
solmaz@uludag.edu.tr
A three year-old Child with Persistent Otalgia and Fever
T
Ta an n››n n››z z N Ne ed diirr? ? // IIn ns sttrru uc cttiivve e C Ca as se e 39
Solmaz Çelebi, Mustafa Hac›mustafao¤lu
Uluda¤ Üniversitesi T›p Fakültesi Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal›
Çocuk Enfeksiyon Hastal›klar› Bilim Dal› , Bursa, Türkiye
fiekil 1.Temporal HRCT görünümü (sa¤) fiekil 2.Temporal HRCT görünümü (sol)
Not: Olgunun tart›flmas› 50. sayfada devam etmektedir.
Tan›n›z Nedir? (Devam›) Instructive Case (Continued) Tart›flma
Olgunun akut otitis media (AOM) ve akut mastoidit ta- n›lar›yla yat›fl› yap›larak, sa¤ kulak zar›na miringotomi ya- p›ld›, bol pürülan materyal direne edildi. Al›nan materyalin gram boyamas›nda gram pozitif koklar ve bol polimorf nüveli lökositler saptand›. Olguya parenteral sefuroksim (200 mg/kg/gün) ve klindamisin (40 mg/kg/gün) tedavileri baflland›. Materyalinin kültüründe Streptococcus pyoge- nes üredi. Temporal HRCT’sinde sa¤ mastoid hücre ae- rasyonunun belirgin flekilde azald›¤› saptand›. Akut mas- toidit ile uyumlu olarak bulunan olguda tedavi ile klinik bulgular› düzeldi. Parenteral tedaviye yan›t al›nan olguya masteidektomi uygulanmad›.
Akut mastoidit, orta kulak enfeksiyonuna ba¤l› geliflen nadir ancak ciddi komplikasyondur. Küçük bebeklerde mastoid hücreler tam geliflmedi¤inden, antrumun t›kan›k- l›¤› mastoidit geliflimi için yeterlidir. Büyük çocuklarda ise üç evrede geliflir; bafllang›çta additus ad antrumda t›ka- n›kl›k sonucu mastoid hücrelerde eksuda birikir, ilerleyen dönemde pürülan materyal periosteuma yay›l›r, ard›ndan periosteit ve subperiosteal abse geliflir (1). Orta kulak en- feksiyonu tedavisi almayan ya da uygunsuz tedavi alan olgularda mastoidit s›k görülmesine karfl›n, yap›lan çal›fl- malarda tan›dan önce antibiyotik kullan›m›n›n akut mas- toidit komplikasyonunu her zaman önlemedi¤i bildiril- mektedir (2). Olgumuz AOM tan›s› ile a¤›zdan amoksisilin tedavisi kullanmas›na ra¤men akut mastodit komplikas- yonu geliflmiflti. Son y›llarda özellikle küçük bebeklerde tam nedeni belirlenememesine ra¤men akut mastoidit s›kl›¤›nda art›fl oldu¤u bildirilmektedir (1,3,4). Akut masto- idit bebeklerde ve üç yafl›ndan küçük çocuklarda daha a¤›r seyir gösterir (5). Güney ‹srail’de yap›lan çal›flmada 14 yafl›ndan küçük çocuklarda akut mastoidit s›kl›¤›
6.1/100.000 olarak bulunmufltur (5). Antibiyotik kullan›- m›ndan önce akut mastoidit s›kl›¤› AOM’l› çocuklar›n
%20’sinde görülmekte iken, bu oran %2.8’e gerilemifltir (6). Streptococcus pneumoniae ortakulak s›v›s›ndan en s›k izole edilen etken mikroorganizma olmas›na karfl›n, akut mastoidit’de Streptococcus pyogenes s›kl›¤›n›n AOM’dan yüksek oldu¤u bildirilmektedir (1). Yap›lan ça- l›flmalarda S.pneumoniae akut mastoidit’li olgular›n
%9.9’unda, AOM’lu olgular›n ise %35’den izole edilmifltir (7,8). Olgumuzdan miringotomi ile al›nan materyalin kültü- ründe S.pyogenes üremesi oldu, antibiyoterapi ile klinik bulgular› düzeldi. Akut mastoidit’li çocuklarda cerrahi ola- rak masteidektomi antibiyotik tedavisine yan›t vermeyen olgulara, kolesteatoma ya da temporal kemik d›fl› süpüra- tif komplikasyonu varsa önerilmektedir (9). Olgumuza mi- ringotomi ve antibiyoterapi uyguland›, klinik yan›t al›nma- s› nedeniyle masteidektomi uygulanmad›.
Kaynaklar
1. Niv A, Nash M, Slovik Y, et al. Acute mastoiditis in infancy: the
‘’Soroka’’ experience: 1990-2000. Int J Pediatr Otorhinolaryngol 2004; 68: 1435-9.
2. Linder TE, Briner HR, Bischoff T. Prevention of acute mastoiditis:
fact or fiction? Int J Pediatr Otorhinolaryngol 2000; 56: 129-34.
3. Hoppe JE, Koster S, Bootz F, Niethammer D. Acute mastoiditis: re- levant once again. Infection 1994; 22: 178-82.
4. Bahadori RS, Schwartz RH, Ziai M. Acute mastoiditis in children:
an increase in frequency in Northern Virginia. Pediatr Infect Dis J 2000; 19: 212-5.
5. Katz A, Leibovitz E, Greenberg D, et al. Acute mastoiditis in Sout- hern Israel: a twelve year retrospctive study (1990 through 2001).
Pediatr Infect Dis J 2003; 22: 878-82.
6. Fliss DM, Leiberman A, Dagan R. Medical sequelae and comp- lications of acute otitis media. Pediatr Infect Dis J 1994; 13: S34-40.
7. Luntz M, Brodsky A, Nusem S, et al. Acute mastoiditis-the an- tibiotic era: a multicenter study. Int J Pediatr Otorhinolaryngol 2001; 57: 1-9.
8. Bluestone CD, Stephenson JS, Martin LM. Ten-year review of oti- tis media pathogens. Pediatr Infect Dis J 1992; 11(Suppl): S7-11.
9. Taylor MF, Berkowitz RG. Indications for mastoidectomy in acute mastoiditis in children. Ann Otol Rhinol Laryngol 2004; 113(1): 69-72.
Çelebi ve ark.
Persiste Kulak A¤r›l› ve Ateflli Çocuk
Çocuk Enf Derg 2007; 1: 50 J Pediatr Inf 2007; 1: 50
