Büyük yazarın evini
öğretmenler kurtardı
H üseyin R ahm i G ürpınar'ın H eybeliad a 'd aki evi n ih a ye t onarıldı ve h al kın z iya re tin e açıldı. Y a za r 1944'te ö ld ükten so n ra vira ne ye dön üşe n ev uzun b ir m ücadele so nu nd a m üze oldu. M ücadele, A d a la r K aym akam ı M ustafa F a rsa koğ lu 'n u n öğretm e n e şin in de a ra la rınd a bulunduğu H ü seyin R ahm i G ü rp ın ar Lisesi ö ğretm e nlerinin ça ba la rıyla başa rıyla so nuçlandı. • Tolga T A N IŞ ın haberi sayfa 2 deHüseyin Rahmi Gürpmar ın
36 yıldır müze yaadması
beklenen ancak bu arada
yağmalanan evi gecen
cum artesi kapılarını
ziyaretçilere açtı.
Heybeliada'daki e v, bir
grup öğretm enin
çabasıyla m üze oldu.
M
üze haline getirilmesi yılan hikayesine dönen Hüseyin Rahmi Gürpınar'ınHeybeliada'daki evi nihayet onarılarak halkın ziyaretine açıldı. Hüseyin Rahmi'nin 1944 yılında ölümünün ardından ardından bir süre mirasçılar
Gürpınar Müzesi acildi
tarafından kullanılan ve daha sonra uzun yıllar başı boş kalıp, viran hale gelen, hatta defalarca soyulan ev, 56 yıl sonra müze oldu.
Kendisi de bir öğretmen olan Hüseyin Rahmi'nin evinin müze haline
getirilmesinde, basının yanı sıra, bir grup öğretmen, Ada Dostlan Demeği, Çelik Gülersoy ve Adalar Kaymakamı M ustafa Farsakoğlu'nun çabaları etkili oldu.
Aralarında Kaymakam Farsakoğlu'nun eşi Hatice Farsakoğlu'nun da bulunduğu Hüseyin Rahmi Gürpınar Lisesi öğretmenleri, uzun çabalar sonucu Kültür Bakanlığı'ndan Heybeliada’ya Hüseyin Rahmi'nin evinin restorasyonu için ödenek ayrılmasını sağladı. Yıllar boyu harap halde bekleyen yapı, ödeneğin ayrılmasının ardmdan bir buçuk yıl gibi kısa sürede, Adalar Vakfı’nın yardımıyla, bugünkü şekline kavuşturuldu.
Yılan hikayesi
Hüseyin Rahmi'nin 1944'te ölümünün ardından,
mirasçılara kalan köşk 1964'te satılığa çıkarıldı. İl Özel İdaresi müze yapmak için 153 bin liraya satın aldı. Kurum girişiminde başardı olamadı. 19 yd binayı bir bekçiyle korudu. 1983'te müze ve içinde Hüseyin Rahmi'nin
kitaplığının bulunacağı bir kitaplık yapdmak üzere binayı Kültür Bakanlığı'na devretti. Bakanlık, binayı Türk ve İslam Eserleri Müze Müdürlüğü'nün kontrolüne verdi. Dört yıl bekçi atamadın dışında bir işlem yapılmadı.
Sıra Adalar Belediyesi'ne gelmiştir. Belediyesi, bakanlıktan binanın tahsisini istedi. 1987de, yasadığı daha
Öğretmen Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın evinin müze haline getirilmesinde en büyük emek, Heybeliadalı öğretmenlerin oluşturduğu komisyona ait. İşte Hüseyin Rahmi Gürpınar Evi Komisyonu: (Soldan sağa) Can Sayıner ve Mahmut Yerlikaya (Hüseyin Rahmi Gürpınar Lisesi felsefe öğretmeni), Hatice Farsakoğlu (Halk Eğitim Merkezi Müdür Yardımcısı), Yaser Kayışoğlu (Heybeliada Özel Rum Lisesi Müdür Başyardımcısı), Funda Kurnaz (Hüseyin Rahmi Gürpınar Lisesi Felsefe öğretmeni), Fevzi Günay (Adalar Halk Kütüphanesi Müdürü)
Soyguna soruşturma
Hüseyin Rahmi'nin evi, müze yapılacağı gerekçesiyle belediyeye tahsis edildiği dönemde büyük bir soyguna kurban gitti. Evin içindeki eşyalann çoğu çalındı. Bugün ağlan müzede sergilenenlerin çoğu, bu soygun yüzünden imitasyon. Müzenin açılışını gerçekleştiren Kültür Bakanı İstemihan T a la /a , soygun ile ilgili herhangi bir soruşturma açılıp açılmayacağını sorduk. Talay önce kendilerine gelen herhangi bir ihbar olmadığını söylediyse de, daha sonra Adalar Kaymakamı Mustafa Farsakoğlu'na olayın soruşturulması gerektiğini söyledi. Kaymayam Farsakoğlu, gerekli
soruşturmanın mümkün olduğunca erken bir zamanda açılacağını bildirdi.
sonra tartışılacak olan bir protokolle, bina belediyeye geçti. Üç ayda bitirilmesi taahhüt edilen çalışmalarda üç yılda ilerleme sağlanamaz. Belediyenin "Onanmı bitirdik" açıklaması üzerine yapılan incelemede restorasyon yapılmadığı görülür.
Soygun dönemi
1991'de Kültür Bakanlığı, binanın Adalar Belediyesi'ne tahsisinin iptalini ister, ancak bu sefer Türk İslam Eserleri Müzesi, "Bırakın onlarda kalsın, biz binanın su bağlantılarını bile
tamamlayamadık" diye bir cevap yollayarak, tahsisin iptaline karşı çıkar. Ancak bu arada ev soyulmakta, eşyaları kaçırılmaktadır. Bakanlık müfettişleri, düzenli olarak evi denetlemeye devam
etmektedir. 19%'da Topkapı Sarayı Müze Müdürlüğü
' ,
,
% * 9 «
» •
ekipleri soygunu rapor eder. 1997de devreye Adalar Kaymakamı Mustafa Farsakoğlu ve adalı öğretmenler girer.
Öğretmenler devralınca
Ada Dostlan Demeği ve Turing Başkanı Çelik
Gülersoy'un da çabalan sonucu 22 Eylül 1998'de Kültür Bakanlığı, belediye tahsisini iptal ed er. Restorasyonu üstlenir. Gürpınar Lisesi öğretmenlerinden oluşan komisyon bir buçuk yıl, Adalar Vakfı'nın yardımıyla, her yerden yazarın eşyasını toplar. Sandıklar içinde böceklere terkedilen nadide kitaplar, Hüseyin Rahmi imzalı nakışlı, oyalı yastıklar, danteller, koltuk takımlan teker teker elden geçirilip temizlenir ve şimdiki haline kavuşturulur.
7 r
'
/S»
'
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi