FARKLI HAM PROTEİN DÜZEYLERİNİN YOĞUN BESİDEKİ TÜRKGELDİ ERKEK KUZULARINDA BAZI KAN METABOLİTLERİNE ETKİLERİ

v«

,

BiL.Ilerı:.(1997),13,1 :17-24

FARK

LI H

AM PROTEiN DÜZEYLERiNiN YOGUN BESiDEK

i

TÜRKGELDi

ERKEK

KUZULARıNDA

BAZI KAN METABOLiTLERiNE ETKiLER

i

i.

Y

aman

Y

u

rt

mant

Ş

afak

Po

lats

ü2

M

.

Le

vent O

zd üve n 1

En

sar

Başpınar

2

T

he

E

ff

ects of

th

e

D

ifferent

C

r ud

e Pro

te in

Leve

l

s

o

n

So

mc B1

00d Me

tabelites

i

n

F

a tte

nin

g Tü

r kgeldi

Ma

le

L

a m bs

5

ummary

: in

t

his study

,

t

he

ettect s

o

l

the

r

aiton

crude

p

rotein (C

P

)

leve!

on so

me

bl

ood

rreıe bcnt ee

were

in

-vestiq ated

i

n

l

anening Tü

kgeldi

m

ale

tarr

es

.

For

thrs

purpose 3 isocaloneccrroococteedswere

prepared

whichtheır

CP c

ontents

w

ere

148.7

gl

kg

D

M

,

162.2

glkg D

M

and

174.8

gl

kg D

M

tespectivejy.100

gtl-iead day

dried

h

ay and

ad-li

bi

tu

m C

OIT'Cou

nd

teed

w

er

e

g

iven

in

dividually to

the

laeros

as

l

eeding

r

egime dunng 56 days

.

The

expenment

w

as

carried

o

ut

o

n

3

gr

o

ups

(

n=6) a

nd

blood

samples

we

re

ccllected

at

0,14,28,42

a

nd

56

th

da

ys

o

f

the

tri

al

T

he analy

·

s

is

of

eıuc cse.

to

ta

l

p

rotein

.

urea.uric

acid. c

reatinin,

a

lbum

i

n

,

A/G

r

atio,lriglicerid

,

c

holesterol

,

C

a,

P,

N

a, K

q

uantit

i

es

and ALP

,

GGT

,

A

ST and

A

LT

a

ctivities

we

r

e done on se

rum

.

A

t t

he

end

ct

th

e e

xpe

ri

ment

o

nly

si

gnilicant

eliacts of

the

gıven

dille

rences

o

f C

P

levels

w

er

e

tound

o

n

se

rum

urea

and

total

seru

m

p

rotei

n

le

vels

(P

<0.05)

.

Key w

ords :

Larm, Crude P

rote

i

n, B

lood

M

e

tabo

l

ites.

Ö

zet: Bu

çalışmada,

r

asyon ham p

rote

in

dü

zeyinin

,

y

ogu

n

besiye

alınmış

Tü

rkgeldi

kuzularında bazı

kan

me

-teboutlenne

etki

leri

incele nmiştı r.

Bu amaçla.

izo kalo rı k

olarak

hazı rla nan

a

ncak

.

ham p

rotein

(

H

P)

dü

zeyler

i

sıras ıyla 148.7

gl

kg

K

M

,

1

62

.

2

glkg

KM ve

174.8

glkg

KM

ola

n

y~ u n

yem

karmatan. 2-2.5aylık yaşta eüne n

k

e

si

lerek

yoğun

besi

ye

alınan

Tü

rkge

ldi

erke

k

kuzuların a

ad-

libitum

o

lara

k v

er

ilirke

n

.

kaba

y

em ol

a

ra

k

hayvan

başına

günde 1

00

gr.

k

uru o

t

verilmiştir. 6'şar

bi

rey

li

3

grupta y

ürütülen

ara şt ırmad a ;

0

,

14,

28,

42

ve 5

6. 9

ünlerde

k

an ö

rnekleri

al ı n mış

ve

b

unla

rdan

e

ld

e

e

dilen

s

erumlard

a,

gli

koz

,

t

oplam protei

n

,

ü

re

,

üri

k

as

it.

kreatimn.

al

bümin

,

Al

G

oranı, tnqlisend,

k

o-l

es

t

erol.

Ca.

c

.

N

a,

K

düzeyle

ri

i

le,

A

LP,

GG

T

,

A

ST ve

A

LT a

ktiviteleri

belirtenmiştır. Yapılan

anal

i

zler

so

nu

c

unda

.

bu

araştırmada

e

le

alına n

d

üzeydeki H

P

far kla rın ın

sa

dece

.

se

rum

üre

v

e

t

op

l

am serum p

roteinler

i

üze

rindek

i

etk

i

sinin

i

s-tatıstik

o

la

r

ak

ö

ne

m

li (P

<0.05)

o

lduQu

saptan mıştır.

An

ahtar

k

elimeler

:

Kuz

u

.

Ham

Pr

ote

in

,

K

an M

etabolitleri.

Giriş

Ka

n

do

kus

u

n

u

n

inc

elenm

esi,

organizmanın

iç

inde ki

bulunduğu

be

slenme,

g

ene

l

metabolizrrıa.

fizy

o

lo jik k

onum

v

e

sağl

ı k

d

urumuna

i

l

işkin

'

ön

e

ml

i

ve

r

ile

r

i

n e

lde

edi

lmesine o

l

a

n

a

k

tanır.

B

u

g

enel

çe

r-çe

ve

iç

erisind

e

ha

yva

n

b

esleme

ahnında

da

,

farklı

b

esleme

uygulamalarının

o

rga nizmadaki

.

so

n-uçlarının

bel

i

rl

e

nm

es

ind

e

,

k

an

m

etabolitlerin e a

it

ve

rilerden

(

me

t

a

bo l

ik

p

rofi

l

'de n)

yararlan ılması.

ge

nellikle

iz

lenen bir yo

ldur

(

Wi lso

n

v

e

B

rigs

loc

ke

,

1

981;

Te

rnouth

,

1

988

)

(iclibTarihi:19.02.1997

ı.T. .

Z

iraa

l

Fnkülıcsi. ZooıcjniBölümü.

Th

KIRDA

G

.

2.AOZiraat fak.Uhcsi.I'.ootekniBmOmU.ANKARA.

Diğer

ta

ra

ft

a

n

rasy

on

p

rot on

içeriğinin

ruce

l

ve

nit

el

ö

ze llik

le

r

i

nin besi

p

ertorma nsr

üze

rind

eki e

t-ki

le

r

ini

k

onu

a

lan

çalışmalar

göz

de

n

geç

i

r

i

ldigind

e

.

çoğunlukla,

k

an

9

likozu

.

ü

re

azo

tu,

amon

ya

k

a

zotu

ve

tota

l

p

rotein

düzey

le

r

inin

incelendiğini

sö

y-leyebil

mek t

e m

ümkünd ür.

B

a k

ap

sa

mla i

lgil i ç

a

-lışmaları n

bi

r

kısmında, farkl ı

NPN

(

p

ro

tein

yapı­ sında

o

l

ma

ya

n

a

zo

tlu

bileşikler) bileşi klerinin.

kan

amo n

yak

(

N

H3)

yoğunlunu etkilemediği

fak

at

baş­ langıçta düşük

o

la

n

NH

3

s

ev i

y

es

ini

n gide

rek yü

k-se

l

m

e

eği limi gösterdiği

(

T u

nc

er,

1

982

)

,

r

asy

o

nda

k

o

l

za

kü

sp e

s

i

kullanımını n

k

an

glıkoz

düzeyi

ni

(

Ü

na

l

v

e

Öz

gü

l

.

1

986

)

ve

formald

ehit

i

le

m

ua me l

e

YU

RTM AN. I'

OL A

TS

O

.

BAŞI'INAR.

Ö

ZDO

VE

N

Tablo

1.

Y09unYemKarmalar ınınBesinMaddeIçerikleri

G

ruplar

KM

H

P

HS

HY

H

K

NÖ

M

ME

(

gI1<gl

(

glgk KM

)

(

gI1<g KM

I

(

gI1<g KM

I

(

gl

k

g

KM

)

(

gI1<g

K

M

I

(Kcallkg Km)

1

897

.3

148

.7

7

1.

3

47

.

5

1

00.4

632

.1

2653

.5

2

89

7

.8

16

2.2

9

3

.

6

4

4

.

7

1

01. 0

5

9 8.6

2662

.1

3

9

06

.

8

174.8

1

07

.

0

55

.

9

98

.

5

563

.9

2

6

44.

5

edil

en soya küspesi

nin

serum toplam p

roteini

v

e

ü

re-N

seviyele

rini

etkilemediği

(Tunc

er

ve

a

rk

.

•

1993)

bildi

rilirken

.

koyu

nlar

için

serum glikoz

dü

-zeyinin

değişim aralığı

olarak 44

.0-81 .

2

mg/dı

de-ğerleri

verilmektedi

r

.

(

M

VM

,

1

99 1)

.

Prote

in

kaynağı

ola

r

a

k

,

pamuk tohumu

ku

s

pesi

ve ü

r

enin yer

aldığı

r

esvontera

farklı

düzeyle

rd

e

niko

t

in

ik

asit

ketkısmm

kuzularda

besi

performansı.

kan

ve

rumen

sıvı sı

metabo litleri ile rum

en

mikroo

rganizmalan

üzer

ind

e

ö

nemli

b

i

r

e

t

kiye

sahip

olduğu

(Tu

ncer

ve a

rk

.

.

19992).

ra

s

yonlara

N

aH C0 2 ilavesinin

.

kan NH3-N

v

e

üre

miktarlarındabazı

besi

dön

emlerind e önemli

bir

artışa

yol

açtığ ı (Şeker

ve ark

,

1

993

)

belirt

i

lirken

,

S

wenson (1977 )

,

insan, keçi

,

tavşan

ve koyunlarda

albümin

miktarının

globül

in

e o

ranla

daha yükse

k

s

eviyede

bulunduğunu

ve koy

unlarda

toplam

ser-um p

r

oteini.

a

lbümin

ve globülin içi

n

,

normal

de-ğerlerin sırasıyla

5

.38

g

r

/100

ml,

3

.0

7

gr

ll00

mi ve

2

.

31

gr

/

100 ml

.

oldugunu belirtmektedir

.

Bu

çalışma

ile

.

rasyon

protein

düzeyleri

ndek

i

farkhlığın. bazı

ka

n

me

tabo

litleri

üzerine e

l

kiler

i

nin

beli

rlenme

si

amaçlanmıştır.

M

ateryal

ve M

etot

Çalışmanın

meteryalini

2

.5

aylık yaşta

sütten

k

esi

lerek

,

farklı

ham p

r

otein

düzeylerine sa

hip

yo-ğun

yem

karmalarıyla,

entansjt

besiye

alınan

18

baş

Tü

rkg

eldi erkek kuzusu

na

ait kan

ö

rnekle

r

i

oluşturmuşt ur.

Dene mede

kullanılan yoğun

ye

m

karmala rını n

besin

içerikleri

T

ablo t'de

verilmiştir.

e'şar

bi

reyli

3

grupta yürütülen

çalışmada.

ku-z

ulara

100 glgün ku

ru

ot ve adlibitum

yoğun

ye

m

karması verilmiştir. Grupların karşılaşt ı rı lması nda

ıekrarlanan

ölçü mlere

ilişkin

varyan

s

analizi

(

re

-LB

peated

measurement

design)

tekniğinden

(Samuel

ve ark

..

1984)

,

farklı grupları n

belirlenme

si

nd

e

Dun-ca n

ço

klu

karşılaştırma

teslinden

v

e ö

zellikler

a

r

-asındaki doğrusal ilişkilerin

belirl

enm

e

s

ind

e

d

e

k

o

r

-elasyo n

katsayısmdan (DUzgüneş

ve

a

rk

.

.

1

987)

yararlanılmıştır.

56 gün

s

üreyle

y

ürütü len

araş­

tırmada,

0

,14. 28

,

4

2,

ve 56

.

günlerde

kan

ö

rnekleri

al ınmıştır.

Vena jugulari

s'

le n

alınan

kan

ö

rn

e

kleri.

3000

devi

r

/dak

ika

hızla

v

e

1

0

dak

i

ka

s

üreyle

san-tri

füj

edilmiş

ve eld

e

edil

e

n

se

rumlar

-2QO

C'de

sa

k-tarvmştardtr.

Se

rumlarda.

glikoz

,

ür

e

.

kreatin in

,

ür

ik

a

sit

,

top

-lam pr

o

tei n

,

albumin

,

kolester ol

.

tri

çüs

e

nd

Ca

.

P

,

Na

,

K

miklarıarı

v

e

AST (aspa rtat transam

i

naz

).

ALT

(

alanin tran

s

aminaz)

,

AL

P

(

alkalin

f

os

fata

z)

,

GG

T

(gamma

glumatil tran

sferaz )

aktivite anal

i

zleri

,

konv ensiyon e

l

metod lar

çe

rçeves ind

e

Olimpu

s

A

V

800

ot

oanaliz

ör

c

ibaz

kullanılarak yapılmışt ı r.

Yoğun

nem

karmaların ın

ham be

s

in

madd

e

si

içe

r

ikle

r

inin

sapıanması nda

We

end e

r

a

na liz y

ö

n

-temi

kullanılmıştır.

(N

e

hring

.

1960

)

.

Yoğun

y

em

kar

-malarının

metabo lize ola

bilir

e

nerji

değerlerinin

b

e-li

rlenmesind

e ise

literatürd

en

yararlanılmıştı r

(

NRC

,

,g85

;

ARC

,

1

987).

Bulgul

ar

Çalışmada,

serum

a

na lizlerine

ilişkin tamncı

i

s-tetistikt

er

Tablo 2'de toplu

olarak

ve

rilmi

ş

t

i

r

.

I

n-c

elenen

metabolitler

arasındaki doğrusal ilişkinin

de

r

ecesinin

belirten

kore

lasyon

katsayıları

ise

toplu

o

larak

Tablo

3'd

e

.

her

grup için

de

sırasıyla

T

ab lo 4

.

Ta blo 5

ve

Tablo

6'da

verilmişt ir.

l"lOr kllIb m I"rol l'i"()üıcylorri"inYoğu"""-idrklTÜr~ldlI':rkrk...

Tablo 2.ı<an Meıabolil:lenneılışkın TanıtıcllstatlSllkler.

Gruplar

2

3

Genel Dönem

N

,

S,

N

x

S,

N

,

S,

N

,

S

,

Glikol

1

•

73.5~

1

0.2 3

•

96.83"

18

.85

5

83

.20"

5

.89

17

84

.

59

7

.

7 0

(

mgi

dl)

2

•

86.~

2

.85

•

85.50"

6

.

32

•

85

.00"

3

.08

1.

8

5

.

50

2

.3

8

3

•

61

.67'

4

.25

•

54.5(llı

5

.45

•

63.1]0

1.70

1.

5

9

.

7 8

2.

41

4

•

96

.67

a

8

.29

•

98

.0C--

/" 2

.84

•

98

.33 ·

2

.99

1.

9

7 .67

2.

90

5

5

57

.00 '

3

.05

•

4

7

.

1Jb

7

.73

•

56.1]0

3.85

17

5

3

.24

3

.19

Toplam

2.

75

.59

3

.91

3

0

76

.40

5

.73

29

76

.97

3

.30

,.

76

.32

2

.

55

T.Prol etn

1

•

e

.

00

0

.

13

•

6

.08

0

.

2 4

5

6

.32

0

.

15

17

6

.12

0

.11

(~dl)

2

•

6

.05

0

.

15

•

6

.55

0

.

19

•

•

.

20

0

.14

1

.

6

.2

7

C

.

L0

3

•

6

.12

0

.17

•

6

.32

0

.

21

•

6

.27

0

.22

1.

6

.23

0

.

11

4

•

6

.12

0

.

13

•

e.

33

0

.13

•

6

.12

0

.15

1.

6

.

19

0

.0

8

5

5

6

.04

0

.18

•

6

.62

0

.

11

•

6

.3

0

0

.08

17

6

.

34

0

.09

T_m

29

6

.07

1

₀₀₆

₃₀

₆

_.38

2

₀

_.

₀₈

₂₉

₆

_.2

₄

2

₀

_.

₀₇

••

₆

_.

_{2 3}

₀

_.0

₄

1

•

2

.77"

0

.08

•

2

.75

'

0

.

09

5

2.9ıt'

0

.06

17

2

.

8 1

0

.05

Abumın

,

•

2

.93-

0

.07

•

3

.05al!

0

.08

•

2

.93°

0

.04

1.

2

.

97

0

.

04

I

!>,

d

l)

3

•

2.9oatı

0

.07

•

2.

....

0

.08

•

2.98Mı

0

.05

1.

2

.92

0

.0

4

4

-

.

2

.98

·

0

.06

•

2.981b

0

.06

•

2.98Mı

₀

_.05

_1.

₂

_.98

₀

_.

_{0 3}

5

5

2

.98·

0

.

13

•

3

.

19!'

0

.08

•

3.1ı-

0

.03

17

3

.07

0.

05

Toplam

2.

2

.91

0

.0

4

30

2

.

95

0

.0

4

2

.

2

.99

0

.02

••

2

.95

0

.02

AIb./Glo.

1

•

0

.85

0

.06

•

0

.

83

0

.0

4

5

0

.86

0

.06

17

0

.85

0.

03

2

•

0

.97

0

.06

•

0

.

87

0

.02

•

0

.92

0

.03

1.

0

.92

0

.

02

3

•

0

.

9 2

0

.08

•

0

.82

0

.02

•

0

.92

0

.03

1.

0

.

88

0

.03

4

•

1

.25

0

.

3 1

•

0.

88

0

.0

4

•

0

.95

0

.

0 5

1.

1.

03

0

.

11

5

5

0

.98

0

.06

•

0

.88

0

.05

•

0

.98

0

.03

17

0

.95

0

.03

Toplam

29

0

.99

0

.07

30

0

.86

0

.02

29

0

.93

0

.02

88

0

.9

3

0.0

2

Ure 1

•

26_

3

.32

•

3250"

3

.35

5

42.8arı

4

.9

5

17

33

.

35

2

.6

5

I

mgid

ll

2

•

2

4

.8JC

4

.

3 7

•

33

.50"

2

.06

•

38

.5CJb

1

.89

1.

32

.2

8

L.12

3

•

26

.6]bC

2

.

49

•

33

.00"

1

.77

•

40

.seP

3

.45

1.

33

.39

1.99 4

•

33

.00'"

2

.89

•

38

.8JO

0

.95

•

4

2

.

]30

2

.51

1.

38

.06

1.

55

5

5

39

.60"

4

.4

0

•

4

8

.

17·

3

.00

•

55

.1r-

1.87

17

48

.12

2.2

9

Toplam

2.

29.761

1.77

30

37

.2Q2

1.

48

2.

4

3

.

9 oJ

1.67

••

36

.95

1.1

2

ÜrikAsit i

•

3

.

17·

0

.

12

•

2

.90""

0

.

1

2

5

a.os-

0

.10

17

3

.05

0

.

07

(

mgi d

l

)

2

•

2

.83

b

0

.06

•

2.75alı

0

.

11

•

2

.

7a b

0

.1

1

18

2

.79

0

.05

3

•

2.6~

0

.04

•

2

.

95

-

0

.

10

•

2

.8

71lb

0

.

14

"

2

.81

0

.06

4

•

2

.6a

b

0

.07

•

2.6Sb

0

.08

•

₂

_.

_e"

0

.04

18

2

.6

5

0.

0 3

5

5

2

.6

4

b

0

.

07

•

2.6]0

0

.

03

•

2

.6a

b

0

.04

17

2

.

66

0.0

3

Toplam

2.

2.79

0

.05

30

2

.78

0

.0

4

2.

2

.80

0

.05

88

2

.79

0.0

3

Krealımn

1

•

0

.95

0

.02

•

1.18

0

.

2 5

5

0.

9

4

0

.02

1

7

1

.

03

009

(

mgi"l

2

•

0

.90

0

.0

4

•

0

.87

0

.04

•

0

.63

0

.

0 7

18

0

.

8 7

0

.03

3

•

0

.92

0

.02

•

0

.

82

0

.03

•

0

.88

0

.

0 7

1

8

0.

8

7

0

.03

4

•

0

.

93

0

.03

•

0.

92

0

.

05

•

0

.92

0

.0

4

18

0

.

92

0.0

2

5

•

0

.96

0

.06

e

'

0.

95

0

.04

•

0

.90

0

.

0 5

17

0

.94

0

.03

Toplam

29

0

.93

0

.02

30

0

.

95

0

.05

29

0

.89

0

.02

88

0

.9

2

0

.02

Trıgliserld

1

•

35

.67

5

.26

•

31.50

4

.50

5

37

.40

6

.49

17

34

.71

2

.

96

I

mgi

d

ll

2

•

3

0

.83

2

.89

•

4

2

.

50

4

.2

0

•

35

.83

3

.21

18

3

6

.

39

...

.

2

1

3

•

3

2

.50

3

.51

•

35

.67-

4

.6

1

•

38

.50

4

.27

1

8

35

.56

2

.3

3

4

•

4

0

.

0 0

5

.

2 4

•

37

.50

2

.17

•

35

.

8 3

4

.53

1

8

3

7

.

7 8

2

.

31

5

5

2

9 .4

0

4

.17

•

45

.0

0

3

.

00

•

3

5

.

17

2

.2

7

17

36

.9

4

2

.32

Toplam

2.

33

.83

1.93

3

0

3

8

.

43

1.8

2

2.

36.,-ı

1.76

88

36

.28

1.

0 7

,

.

YURTMAN.P( )LATSO.OAŞI'IN AR.ÜZDÜYEN

Koleste

rol

1

6

3

7

.67

b

4

,

99

6

3

4.00"

2

.89

5

4

2

.4

OC

5.63

1

7

37.76

2.

5 9

(

mgld l)

2

6

63.50-

5

.72

6

59

.17

ab

₄

_{.3 6}

₆

₅₃

_.67b

_4.98

₁₆

₅₈

_.78

_2.

_{9 1}

3

6

4

6

.

83b

4

.

83

6

4

6.67C

2

.39

6

5

1

.83

bc

5

.2

4

16

48

.44

2

.42

4

6

6

3.83·

5

.52

6

54

.6JbC

4

.62

6

58

.33

i1b

4

.60

16

5

8

.

9

4

2

.

83

5

5

6

8.20'"

4

.79

6

68.

67·

5.0

9

6

65

.

17·

3

.17

17

67

.29

2

.

41

To

pla m

2.

5

5.59

3

.09

30

52

.63

2

.

7 4

2

.

5

4

.6

9

2

.

40

••

54.28

1.58

Ca

1

6

1

0.33

0.18

6

1

0.48

0

.2

3

5

10

.

68

0

.10

17

1

0.4

9

0.

11

(

mgld

l

l

2

•

1

0.40

0.18

•

10

.23

0

.

14

6

1

0

.

3 5

0

.11

1.

1

0

.

3 3

0.08

3

6

20

.53

6.62

6

1

0.2 3

0

.2

1

6

10

.37

0

.21

i.

13

.7

1

2.

3

8

4

6

1

6

.55

5

.05

6

11.

80

0.56

6

11

.30

0

.04

i.

13

.22

1

.

69

5

5

11

.

08

0

.14

6

11

.2 0

0.16

6

11

.35

0

.18

1

7

11

.22

0,

0

9

Toplam

2.

1

3.87

1

.

78

30

1

0.79

0

.17

2.

10

.8

1

0

.

10

••

11

.81

0

.60

P

,

6

7

.

98

0

.4 1

6

8

.3 7

0.

49

5

7

.80

0

.5

4

17

8

.06

0,26

(mg/dı)

2

6

7

.67

0

.46

6

7.

97

0

.48

6

7.73

0

.60

,.

7.79

0

.28

3

6

8.02

0.37

6

8.

90

0.

28

6

8

.57

0

.30

,

.

8

,

49

0

,

19

4

6

7

.62

0

.78

6

7

.3

0

0

.6

4

6

8

.12

0

.30

1.

7.6

8

03

4

5

5

7

.30

0

.17

6

7

.

7 3

0

.65

6

7

.92

0

.

12

17

7

.67

0

.

23

T

op lam

2.

7

.

73

0

.

2 1

30

8

,

05

0.2

4

2.

8

.03

0

.

18

••

7

.94

0

.12

Na

1

6

1

42

.33

0.4

2

6

141.

50

1.02

5

14

2

.

20

0

.80

17

1

4

2

.

00

0

,

44

(mmoVl)

2

6

1

43

.17

0.79

6

1

43.00

0

.4

5

6

142

.

33

0

.76

i

.

142

.83

0

.

38

3

6

14

0

.8

3

0

.

83

6

14

2.67

0

.33

6

143

.00

0

.63

i.

142

.17

0

.4

1

4

6

1

42

.5

0

0.72

6

14

2

.

00

0

.

82

6

1

43 .67

0

.

6 1

i.

14

2

.

72

0

.

43

5

5

141

.20

2.

96

6

143

.00

0.52

6

14

6

.

17

1

.35

17

143

.59

1

.06

To

pla m

2.

142

.03

0.56

30

142

.43

0

.30

2.

1

43

.52

0.46

••

142

.66

0.2

7

K 1

6

4

.6 8b

0

.

13

6

4

.6 OC

0

.

18

5

4.4

8

c

0

.21

17

4.

59

0.0

9

(mmoVl)

2

6

5

.0 3

ab

_0.

₁

₃

₆

₄

_{.9 3}

aDC

₀

_.09

₆

₄

_.

_{9 S}

b

₀

_.12

i.

₄

_.97

₀

_.06

3

6

5

.

18a

0,0

8

6

5

.

12

ab

_0.07

₆

₅

_.33"

₀

_.

₁₈

i.

_5.2

₁

_0.

₀

₇

4

6

5

.

13

11

₀

_.

₁₅

₆

₄

_.8

₀

bc

₀

_.

₁₂

₆

₄

_.83°C

₀

_.

₁

₂

,.

₄

_.92

₀

_.0

₈

5

5

5.2za

0

.

14

6

5

.

20

11

₀

_.

₁₀

₆

₄

_.83

bc

₀

_{.0 6}

₁₇

₅

_.08

₀

_.07

T

op la m

2.

5

.0

4

0

0.06

3

0

4

.93

0

.06

2.

4

.

9 0

0.08

••

4

.

96

0

.0

4

A

LP

1

6

4

0 5.83 c

89

.79

6

3

82

.67

b

62

.9

4

5

419

.00

48.73

1

7

4

0 1.53

38

.9

2

l

ui1)

2

6

6

80

.17

3

₁₁₃

_.

₇₅

₆

₅₃

₀

_.

₅₀

3

₆₆

_.76

₆

₄₄₈

_.50

_64.8

₇

i.

₅₅₃

_.06

₅

₁

_.57

3

6

635.5oatı

13

2.41

6

4

90

.

83;11) 28

.40

6

527

.00

4

6

.

50

i.

551.11

4

7

.

25

4

6

5

7 5

.33

aD

₉₁

_.1

₁

₆

₄₈

_{0.67"0 32}

_.

₁₆

₆

₄

_{28 .17}

₅

_4.06

,.

_494.72

₃

_7.6

₈

5

5

5

47

.8obC

1

20.43

6

5

4

7.W

8

7

.

0 9

6

45

8

.67

39.0

4

17

516

.24

4

6

.

73

To

pla m

2.

596

.66

49.1

1

3

0

486

.43

2

7

.

00

2.

4

57

.

55

22

.58

••

5

04

.34

20

.45

G

GT

1

6

6

6.83·

6.

75

6

72

.8Jd

5.3

4

5

65

.00'"

4

.39

17

68.41

3

.

21

(

ui1 )

2

6

99

.1TJ

1

2

.

86

6

1

02.6JOC

7

.

29

6

85

.83°

4

.47

i.

95

,89

5.

14

3

6

9

1.17

b

1

2

.5

5

6

89

.1

7Cd

8.7

9

6

BO

.

8 3°

5

.96

1.

8

7

.06

5

.26

4

6

1

03

.5

ot'

1

8 .01

6

11

S

.

W t>

1

2

.9

9

6

85.

67b

3

.21

i.

1

01

.

56

7

,63

5

5

113

.o cb

24

.28

6

127

.00a

1

9. 16

6

9

1.BJb

3.53

17

11

0

.47

&

.

95

T

oplam

2.

94

.10

6

.9

8

30

1

01. 43

6.0

4

2

.

82

.41

2.46

••

92

.75

3.27

AST

1

6

1

13. 17

7,4

3

6

106

.83

8

.02

5

1

86.60

81.83

1

7

132

.53

2

4.02

l

ui1 )

2

6

121

.

0 0

10

.19

6

120

.17

11.4

9

6

9

9.83

3.

52

1.

113

.67

5.4

7

3

6

1

03.67

8.

35

6

1

08

.17

6

.

56

6

1

12

.17

7

.12

1.

1

08

.

00

4.

0 9

4

6

1

25 .67

7

.15

6

131.17

1

0

.

00

6

112

.

17

7

.30

i.

1

23

.

0 0

4 88

5

5

1

41.

20

23

.90

6

174

.00

2

9

.76

6

1

30

.

6 7

8.96

1

7

1

48

.06

1

3

0

7

T

op lam

2

.

120

,24

5

.45

30

128

.07

7

.95

2.

1

26

.

28

14

.1

8

•

•

1

24 .90

1

3

.

07

A

L

T

1

6

16

.17

0

.95

6

15.67

2

.

86

5

33.80

17.

84

17

21.1

8

5

.

34

(u/i)

2

6

1

5

.83

0

.79

6

13

.6

7

1

.2

0

6

17.00

1.

6 7

,.

1

5 .50

0

,77

3

6

14

.17

1

.19

6

12

.17

1

.7 0

6

1

8.00

2

.28

,.

14

.7 8

1.13

4

6

1

8 .83

2

.

77

6

1

4

.00

1.9

8

·

6

14

.83

1

.4 5

1.

1

5

.

8 9

1.2

7

5

5

1

7

.00

1.58

6

18

.33

2

.3

9

6

1

8.33

2.23

17

17

.94

1

.

18

To

pla m

2.

1

6.38

0

.74

3

0

1

4

.77

0.

96

2.

19

.93

3.

14

••

17

.00

1.12

Aynıözelliğin aynısatırında

farkh

numaralı

o

rta la mala r

arasındaki

lark

öne

mlidir.

(

p <0.0 5 )

Aynı

g

rupla,

aynıözelliğin aynı

s

üt unu nda

larkıl

har1

li o

rtala malar

arasındaki

f

ark ö

ne mlidir (p

<O

.

OS)

FarklılIam Protein Diizcylcri n lnYoğunBesideki TürkgeldiErkek.__ Ta blo3.GenelOlarakMetaboliUerAras ı ndakiKorelasyonKatsayılan

Gliko Ta t.P r. Alb. AJG Ore Or.As. KratinTriq, Kole. Ca P Na K ALP GGT AST ALT

Glikoz 1.000 -.202 -.105 .0 90 -.233' -.040 .002 .09 7 .07 9 .000 -.07 1 -.086 -.087 -.0 14 -.0 76 -.06 6 -.0 14 Tot.Pro -.20 2 1.0 00 .496 " -.235' .14 5 .16 1 087 .479"-.072 .-0 9 1 .0 59 .10 4 -.0 29 -.02 1 .183 .309 " .32 8 ' Alb. '.10 5 .469" 1.000 .39 4" .43 4" -.036 -.00 5 .303" .377" .116 '.008 .443" .0 54 -.03 5 .2 20 ' .18 1 .0 52 A/G .090 -.235' .29 4 " 1.00 0 .124 -.087 -.00 1 -.07 8 .30 1" .0 88 -.089 .129 -.0 54 -.03 5 .373 ' -.466' -463 ' Üre -.232' .14 5 .434 " .124 1.000 -.226' -.00 5 .099 .23 ' -.0 17 .034 .315" -015 -.095 .128 051 ·.0 19 Ür.As. -.040 .16 1 -.036 -.087 -.226' 1.000 -.161 .155 -.38 2" -.14 5 -.090 .026 -.227" -.097 -.166 .113 .223' Krea t. 002 .08 7 -.005 -.00 1 -.005 .16 1 1.000 -.089 -.259' -.0 04 -.079 -.092 -.209 -.148 -.111 .104 .057 Triq, .097 .479" .303 " -.078 .09 9 155 -.089 1.000 .138 -.161 .108 .150 .210' -.003 .0 47 -.007 .039 Koles. -.079 -.072 .377"" .301" .23 1' -.38 2" -.259' .138 1.000 .0 34 -.13 4 .23 1' .277 " .2 53' .412" -.035 '.176 Ca .00 0 -.09 1 .116 .088 -.0 17 -.145 -.00 4 -.16 1 .034 1.000 .0 58 -.0 11 .07 1 .155 .0 86 -.027 -.0 12 P -.07 1 .059 -.008 -.089 .03 4 -.090 -.079 .108 -.13 4 .0 58 1.000 .08 1 .0 14 .057 -.158 -.097 -.111 Na -.08 6 .10 4 .443 " .129 .3 15" .026 -.092 .150 .23 1' -.011 .08 1 1.000 -.023 -.181 .0 59 .0 18 ·.003 K -.08 7 -.029 .0 54 -.0 54 -.0 15 -.227" -.209 .2 10' 277" .07 1 .0 14 -.023 1.000 .346" .262 ' -.07 1 -05 4 ALP -.0 14 -.02 1 -.035 -.079 -.09 5 -.097 -.148 -.003 .253' .155 .0 57 -.181 .3 46" 1.000 .583 " .065 -.094 GGT -.076 .18 3 .220 ' .069 .128 -.166 -.11 1 .047 .412 " .086 -.158 .059 .262' .58 3" 1.000 .265' -.08 1 AST -.066 .309" .18 1 -.0 37 .05 1 .113 .104 -.007 -.03 5 -.027 -.09 7 .0 18 -.0 7 1 .06 5 .2 65' 1.000.8 19" ALT .0 14 .228' .0 52 -.085 -.0 19 .223' .057 .039 -.176 -.0 12 -.111 -.00 3 -.0 54 -.09 4 -.08 1 .819" 1.00 0 ·.P<0.0 5düze yinde önemli

•• P< 0.01 düzeyindeönemli.

Tablo 4.1.Grupta MetabolitlerArasındakiKo re la syonKatsayılan

Gli T.P ro. Alb. A/G Ore Or.As. Kreat. Tng. Kole.Ca P Na K ALP GGT AST ALT

Gli 1.000 -.103 .0 38 .147 -.150 .09 3 -.096 .39 1' .08 3 -.023 -.20 4 -.204 .0 58 -.179 -.175 '.135 .3 13 T,Pro -.10 3 1.000 .0 74 -.0 47 .16 1 -.038 .26 4 .359 -.00 1 -.056 .043 .24 3 .0 5 1 -.028 .063 .105 -.035 Alb. .038 .074 1.000 .446 ' .425' -.131 .400' .025 .471".239 -.12 2 .6 11" .0 86 -.183 .213 .385' .035 NG .14 7 -.0 47 446' 1.000 .2 14 -.032 .208 .0 11 .29 9 .0 36 -.114 .119 -.2 15 -.197 .144 .215 -.029 Üre -.150 .161 .425' .2 14 1.000 -.29 6 .446' -.087 .16 2 .180 -.168 .099 .114 -.09 1 .172 .423' .2 5 1 Ür.As. .093 -.038 -.13 1 -.032 -.296 1.000 .134 .18 0 -.29 2 -.2 15 -.047 .188 -.373 -.174 -.176 -.0 45 .023 Kreat. -.09 6 .264 .400 ' .208 .446' .134 1.000 .26 1 -.099 .02 1 .2 19 .426' -.1ıo -.557" -.2 66 .3 15 ,272 Tng. .39 1' .359 .0 25 .0 11 -.087 .18 0 .26 1 1.000 .034 -.228 .2 53 .296 .146 -.3 13 -.278 -.194 .228 Kole. .083 -.00 1 .471" .299 .16 2 -.292 -.099 .03 4 1.000 -.006 .0 19 .155 .374 ' .356 .6 14 " .357 -.057 Ca -.023 -.056 .2 39 .036 .18 0 -.2 15 .021 -.22 8 -.00 6 1.00 0 .18 9 .0 40 .057 .121 .0 76 -.065 .026 P -.20 4 .043 -.122 -.114 -.168 -.047 .2 19 .253 .019 .189 1.000 .0 18 .-.186 .039 -.283 -.271 -.128 Na .20 4 .243 .611" .119 .099 :188 .426' .296 .155 .040 .018 1.000 0.26 -.309 -.025 .177 148 K .0 58 .05 1 .0 86 -.215 .114 -.373' -.110 .146 .37 4' .057 -.186 .026 1.000 .35 5 .36 1 -.021 -.016 ALP -.17 9 -.028 -.183 -.197 -.09 1 -.17 4 -.557"-.313 .3 56 .12 1 .039 -.309 .3 55 1.000 .689 " .166 '.021 GGT -.17 5 .06 3 .2 13 .144 .172 -.17 6 -.266 -.278 .6 14".076 -.28 3 -.025 .3 6 1 .68 9" 1.000 .60 1" -.022 AST -.135 .10 5 .385' .2 15 .423' -.04 5 .3 15 -.19 4 .357 -.06 5 -.271 .177 -.021 .166 .60 1" 1.000 .474 ' ALT .3 13 -.03 5 .0 35 -.029 .25 1 .02 3 .272 .228 -.0 57 .026 -.128 .148 .016 -.021 -.022 .474"1.000 'P<0.05 Düzeyinde Önemli "P < 0.01DOzeyındeÖnemli

Tablo 5.2.Grupta MetaboliUerAras ındakiKorelasyonKatsayıları

Gli T.Pro . Alb. AJG Ore Or.As. Kreat.Tng. Kole. Ca P Na K ALP GGT AST ALT GIi 1.000 -.292 -.112 .2 17 -.361 -.12 9 .0 19 -.0 5 1 -.159 .2 18 .0 19 -.42 1' -.087 .242 .0 11 -.106 -.077 T,P ro -.29 2 1.000 .77 8" -.407' .111 .143 -.10 9 .58 1" .19 6 .060 -.057 .084 -.085 .152 .307 .4 14' .42 1' Alb. -.112 .77 8" 1.000 .2 27 .32 5 .03 0 -.150 .70 7" .458 ' .113 -.076 .143 .173 .263 .241 .500 " .476

N

G

.2 17 -.407' .227 1.000 .33 4 -.145 -.038 .17 6 .39 5' .0 98 -.058 .177 .3 76' .134 -.140 .078 .088 Üre -.361 .111 .3 25 .334 1.0 00 -.242 -.149 .3 13 .457' .249 -.079 .227 .281 .209 .385' .442' .213 Ür.As. -.129 .143 .0 30 -.145 -.242 1.000 .09 7 .113 -.3 14 -.252 -.033 .053 -.0 88 -.143 -.150 -.076 .206 Kreat. .0 19 -.109 -.150 -.0 38 -.14 9 .097 1.000 -.312 -.253 -.18 5 -.238 -.42 6 -.4 50'-.231 -.190 .024 -.123 Tng. -.05 1 .58 1" .707 " .178 .3 13 .113 -.3 12 -.253 .18 5 -.238 -.42 6' -.4 50' -.231 -.190 .024 .185 .383' Kole. -.159 .19 6 .458' .395' .457' -.3 14 -.253 .557" 1.0 00.224 -.333 .253 .592" .405' .363' .228 .261 Ca .218 .06 0 .113 .0 98 .249 -.25 2 -.185 -.185 .22 4 1.000 -.197 -.109 .2 00 .16 4 .429' .147 -.06 5 P .0 19 -.057 -.076 -.0 58 -.079 -.03 3 -.238 -.06 2 -.333 -.197 1.000 .032 .156. .097 -.154 .096 .0 50 Na -.421' .084 .143 .177 .22 7 .053 -.426' .241 .253 -.10 9 .032 1.000 .12 1 0.41 .203 .1 17 .119 K -.08 7 -.08 5 .173 .376 ' .28 1 -.088 -.450' .441' .592 ".2 00 .156 .12 1 1.000 .453' .3 14 .104 0.51 ALP .242 .15 2 .263 .134 .20 9 -.143 -.23 1 .326 .40 5' .164 .097 .04 1 .452' 1.000 .558 " .485" -.00 7 GGT .001 .307. .241 -.140 .38 5' -.150 -.190 .354 .36S' .4 29' -.154 .203 .3 14 .558 " 1.000 565" .050 AST -.10 6 .4 14' 500" .0 78 .442 ' -.076 .02 4 .18 5 .228 .147 .09 8 .117 .104 .48 5" .565" 1.00 0 .490" ALT -.077 .42 1' A76" .088 213 .20 6 -.123 .38 3' .261 -.065 .050 .119 .0 51 ..007 .0 50 .490" 1.000 'P<0.05DüzeyindeÖnemli

YURTMAN.I'O LAT SO.BAŞPIN A R .ÖZDÜVhN

Tablo 6,3 GruplaMe ıa.bolltle rArasındakiKorelasyon Katsayı l an

Oli 'r.src. AJb AJG Ore 0,.As.Kreal Tıig Kole. Ca P

N.

K ALP GGT AST ALT

Gh T.Pro Alb. AlG Ore Or.As. KMa' Tr;g, Kole,

ca

P

N.

K ALP GGT

AST

ALT '000 -.184 -,402' -098 -.413 ' -056

on

.008 -.164 053 -.133 -.170 -.234 -.132 -.166 -.022 -.014 -.184 , 000 .376' -6 57"' -.107 432· .596" .37 6' -.490" .143 .147 -.076 .090 0.25 .06 '

.

,5<

,3 74' ~02· .3 76' '000 ,3 72' .5 92" -.001 .267 -.00 7 .099 .420' .2 79 .5 12" -,03 5 .107 .5 72" -.204 -.199 -.0 98 -.4 13' -,6 57"' -.107 .372' .592" 1,000 .488" .488 " 1.000 -.390· -.275 -.349 .219 ·.470' ·.06 7 .470' .30 5 .129 248 .0 50 ,200 .392' .399' -.162 -.0 79 .076 .181 .3 72 ' .345 ·.466· -.346 -.463· -.332 -.056 ,017 .008 -.164 .0 53 ·.133 ·.170 -.2 34 -.132 -.16 6 -022 -,014 .432'

sse

-

.376· -490· · .143 .147 -.07 6 .096 .02 5 09.

_

,

5<

.3 74· ·.00 1 267 -.007 .099 ,420' .2 79 512· · -.0 35 .10 7 .572 · ·-204 -.199 -.390 -.349 •.470· ,470 -

_

'29

050 ,392· -.162 .0 76 .3 73· .41)6·

-e

ea--.27 5 ,219 ·067 .305

.

aae

.200

a

ss

-

·.079 .18 1 .3<5

-

,..

-,332 1.000 .443' .t

ee

595" ·.293 ·.22 5 -.20 1 ·.226 09' -.247 296 .345 .443' 1.000 .136 -.57 9· ' .0 17 .19 1 .02 ' ,047 281 .'09

.

22'

.287 .t

ee

.13 6 1.000 -.174 .0 59 .098 -.133 .159 ,49 1'·.144 -.075 ·.090 -.59 5· ' ·.579· '-.174 '.000 .319 -,008 .38 6· -.133 . 23<) _.ı

..

-.407"-,49 1· ' -.29 3 .01 7 ,0 59 .319 1.000 .082 .388' -.2 9 7 .243 .16 9 -.229 -.255 -.22 5 .19 1 .098 -008 _06' '.000 .16 7 .1 14

'43

.169 -.229 -.255 ',20 1 .023 ·.133 .368· .388 · .167 1.000 -.062 .159 .533' ·-.111 ·.159 ·.226 .047 .159 -.133 -.29 7 .114 -.062 1.000 ,218 ,0 74 ·.160 ·,086 09' .28 1 ,49 1'· -.230 -.171 .243 .159 .216 1.000 .342 -.2 18 -206 -.247 .' 09 .144 .t. . .169 .169 533" .074 .3<, 1.000·.175 ·,150

_

' 96

22'

-.075 -.40 7" ,049 -,22 9 -.111 ·,160 ·.218 -.175 1.000 .966" .3<5 267 -.090 -.49 1·' -.098 ·,255 ·.159 -,086 -.206 -,150 966·· 1000

·.P <O.0 5dızeyindeonemli

·

·

.P

<

0.01dizeyindeönem li.

Tartışma

v

e So

n uç

S

erum

glik

oz

değerlerine ilişkin

o

la rak

yapılan

analizler

sonras ında.

gruplar

arasındakifarkların

is

-tatistik olarak

ö

nemli

oımadığı,

bir

başka deyişle

ra

syon

farklılıklarının

s

erum glik

oz seviye

leri üz

e-r

inde ö

nemli bir f

ark

yaratmadığı saptanmıştır.

Bu

na

karşın

gruplarda

dö

nemlere ait ortalamalar

arasındaki farkların. bazı

dö

nemle

r

de i

statistik

ot-a

rak

ö

nemli

olduğu

(

P<O

.

OS) te

sbit

edilmiştir.

Fahel

ve

B

erger

(1

988) ,

genç rum

inantlardaki

kan gl

ikoz

se

viyesinin

,

e

rginlere oranla daha yük

sek

olduğunu

ve

yaklaşık

o

larak

doğumdan

sonrak

i 3

ay

iç

e-ri

sinde

er

ginlerd eki

d

üzey e

düştüğünü

bil-di

rmekted irler

.

B

u

çalışmada

s

erum g

likoz

dü

-zeyl

erinin dönemlere g

öre s

eyrinde MVM (1

991)'

de

bildiril

eni n

o rmal

sınırların dışına çı kıldığı

göz

-l

enmektedir. (

Tablo

2

)

.

S

eptenan bu durum

,

Pah

et

ve Be

rger (1988)'in bildirimleri il

e

uyumlud~r.

Buna

pa

ralelola rak

.

çal ış madan

eld

e

edilen bulgular

.

kuzu

b

esisini

k

onu

alan

kimi

çalışmalara

ait

(

McLa ughlin

ve

ark

.,

1991

;

Hol

comb e Ile

ark

.

.

1991

)

bildirişlerle

d

e

benzerlik

göstermektedır.

Se

rum toplam proteini

bakımından ı.

grup ile

2

_

Il

e 3

.

grup

orlalamaları arasındaki farkların

ö

nemli

(P<

O

.OS

)

olmasına karşın.

2

.

Ile 3

.

grup or

-talamaları arasındaki farkın

ö

nemsiz

olduğu

sap-tanrmşnr.

Söz

konu~u

özellik

bakı mından

2. ve 3

.

g

rup

ortalamalarının

1

.

g

ruba

gö

re

da

ha

yükse

k

ol

-duğu.

besi su

resince t

oplam ser

um

prote

inin h

er

2

2

grupt

a

d

önemlere

gör

e

değişmediği belirlenmiştir.

Araştınnada

s

aptanan

d

eqertenn

.

ge

rek k

oyun lar

iç

in bil

dirilen

değişim aralıkları

(S

wenson. 1

977

;

MVM

,

1

991)

v

e ge

rekse de k

uzutarla

yürütü

len bes

i

çalışmaları

iç

in

(

Tunce r

Ile

ark

.

•

19

92)

bild

irilen

de-ğerlerle

pa

ralellik

gösterdiğini

sö

y lemek

müm-kündür

.

Öt

e ta

raftan

.

bu

ç

alı şmada

AJG

o

ranının

1

.

g

rubun 4

.

dö

nemi

dışında

1

.

0

alt ı nda

o

ldugu

,

bi

r

başka deyişle

t

oplam

p

rot ein içerisinde globuli

n

miktarının

daha

yük

sek o

rana

sah

ip

olduğu

göz

-le

nmekted ir

(

Tablo

2)

.

Yapılan

is

tatistiki ane

lizler

sonrası nda

AJ

G

değerleri bakı mı ndan

g

ruplar

Il

e

d

ön emler

arası

ö

nemli

bi

r

farklılığın bulunmadığı.

buna

karşın

se

rum album

in

düz

eylerine

ilişkin

her

gruptaki

dö

nem

ortalamaları arasındaki bazı

far

klar

-ın

ö

nemli

(

P<O

.05)

olduğusaptanmıştı r.

S

erum

ü

r

e

se

viyes inde

o

labilecek

de-ğişmelerin,

tem

el olarak

pr

otein ve

N

PN

t

üketimi.

rum

en

amonyak

s

eviyesi

ve

m

ikroorganizma p

ro-ıeinlerinin katabolizmas ı

ile

ilişkili olabileceği

bil

-d

irilm ekl edir (

Church

ve Fo

ntenot. 1

99)

,

B

u

ça-lı şmada

d

a

,

r

asyondaki

pr

otein

d

üzeyi

artt ıkça,

serum

ü

re

düzeyinın

d

e

arttıgı saptanmışt ır,

(

P<

0

.05 ).

Ayrıca,

h

er

g

rup

iç

inde

s

erum

ü

re d

uzevmm

.

be

sinin

s

on

d

öneml erind e

en

"

y

ü

k

se

k

seviyeye

ula ş­

tığıbelirlenmiştir.

(P<O

.OS)

,

S

er

um

urik

asıt ortala maları bakımından

gru-plar

arasında

g

özlenen

farkların

istatistiki

ol

arak

ö

nemli

olmadtğı

be

lirlen

irken

.

s

erum

ür

e

se

·

k-I

:ıırkh

nam I'rot to lnUibe ylt'rlnin

Y

(~un

Rnold t'k l

Tu

rk~'ddi

Er kek...

s

ine

.

serum ürik asit

miktar\arının

her grubun 1

.

dö-nemlerınde

en

yüksek

değerde

old

uklan

sap-tanmışlır

(P<O

.05) .

Memeli turlerde kreann

melabolizmaslnın

bi

r

urUnü olarak

açığa çıkan

krealinin

'e

ilişkin

ü

relim

miktannın,

nispelen

sabıt olduğu

ve

bu

miktarın

Of-ganıımadakı

kreatin

.

fosfokrea

tin

ve

aynı

zamanda

da ka

s

kitlesi

i

le

orantılı olduğu

bildirilmektedir (

Al-Ien

.

1977)

.

Bu anlamda serum k

reatinin

seviyesini

,

kas

kitlesınin

bi

r

beli

r1eytcisi

olarak k

ullanabilme

ol-.nekıan

OZerinde d

uran

çalışmalar

da

vardır.

(

Fek-ry

ve a

rk

.

,

1989: Bu

rghe r

ve ark

.,

199

1)

.

Seru

m

k

reatinin

seviyeleri

bakımından.

grup

ortalamaları arasındaki farkların

ö

nemli

olmadığı,

benze

ri

du-rum

un

g

ruplardaki

dö

nem

ortalamaları arası ndaki

farkla

r

iç

in

de geçe

rli

olduğu

b

u

çalışma

i

le d

e

t

es-pit

edilmıştir.

Serum tdgliserid seviyeleri

bakımından

da g

ru

-pla

r

arasında

ve

he

r

g

ruptaki

dönemle

r

arasındaki

farkların

istalislik olarak önemli

olmadığı saptanırk­

en

.

bu

sonucun Payne ve

cope

(1991)

'un

plaz

ma

lrigliserid düzeyinin rasyon

uygulamalarından

00-gltnS12 okjuğu

yönündeki

bildirişleri

ile uyum ;çinde

oIdu~

görolmektadir

.

Deneme

g~rında

hesaplanan

,

serum

kı;

les

ie rol

ortalamaları arasındaki farkların

ö

nemli

ol

-madığı.

buna

karşın

he

r 9

r\4lt a

bazı

dö

nem

o

r-talamaları arasındaki farkların

önemli

olduğu

(

P<O

.

05)

saptanrruşnr.

(Tablo 2)

.

Ancak

.

bu

araş­

ll

rmada

beli

rlenen

değerlerin,

e

rgin

koyu

nlar\a

yü-rütü

len

bazı çalışmalarda

b

ildirilen

se

rum

ko-testerokı değerlerinden

(

Lynch

ve a

rk

.,

1

991 ;

Ozpınar

v

e a

rk

.,

1995) da

ha

düşük olduğu

gö-rülmuştür.

Se

rum

Ca

,

P ve N

a

ortalamaları

içi

n

yapılan

karşılaşıırmalar

sonucunda

h

em grupla

r

arasında.

hem de

aynı

gl1.lplaki dönemle

r

arasındaki farkların

önemli

olmad ığı saptanılken.

rasyon

uy.

gulamalarınm.

bu

özellikle

re

y60elik bi

r

e

lki

uns

uru

içermemesi nedeniyle. bu beklenen bi

r

sonuçtur

.

K

bakımından.

sadece

he

r

gruptaki

dö

nem

or

-talamalarına aıt farkların. bazı

dönemle

r

iç

in

is

·

tausuk

ö

nemde

ok:tuğu

(p<O

.05)

belirienmiştir.

Seru

m A

LP

.

ve GGT

ek

tivüe

değerlennin

or

-talamala

n

arasındakı

farklann

,

g

ruplara

göre

de-ğişmediği,

ancak sö

z

korosu

farkların

her gruptaki

dönemlerden

bazııannda

islatlstik

~rak Onem~

0l-duğu

(P<O

.05)

heirlenmiştir.

AST ve

A

LT

aktivıte

de-!}erlerine ait ortalamalar

arasındaki faridarın

ise

.

hem

gf\4)lar

arasında,

hem

de

gruplardaki

d6nerı*re

göre

değtş.meyip aynı kaldığı

is

tausnk

olarak

sap-tanmıştır

Hücre bölürvnesi ve büyümede 6nemIi

fız­

yolojik

işlevlere

sahip oian alkalen

tcsfotaz enzm

i

.

bu

işlevlerine koşut

olarak

gelişmekte

olan bay

-vanların

serum ve me

tabolik

aktlV~esi

yüksek

00-kula

nnda

önemli miktarla

rda

yer

alır.

Kemi

k

kar-aciğer.

sa

fra

kareua

n

.

barsa

k

mukozası

ve

plasentayı

bu anlamda ö

rnek

olara

k

vermek

müm-k

ündür.

(Ve

rgnes

ve a

rk

.

,1992

:

Ba

tmaz

ve

K

em

er-ma

n.

1992)

.

O

rganizmada k

emik ve

karaciğer

do-kularında oluşabilecek sağlıksızgelişmelerin dışında,

AL

P a

ktivite

değerlerinde oluşabilecek aşırı

yük·

selme

lerin

fizyoloji

k

köken

li

olabileceği

ve

ge-lişmekte

olan

Ofganiımalarda

aktivite

değerlerinin

normal

değerlerin

5

katına

kadar

ulaşabilecagi

bd-dirilmektedi

r

(Zilva ve ark

.

,

1989)

.

2.~2.5

aybk

yaşta

sUtlen kesde

rek

besiye

alınan kuzlAarın konanıldığı

bu

çenşrredan

elde

edlen bulgula

r

da

.

söz konusu

bildirişlere

paralellik

göstermektedır. Karaciğer,

bö-brek

.

pankreas

gibi

dokularda

ağırlıklı

olarak yer alan

garrvna glutarNI transferaz

aktivıtesi. cinsiy~e

ba-ğımlı

olarak da

değişebilmektedir

(LIYa ve ark

.

1989)

.

KolOStrum tüketimi ile se

rum

aktivite

değer1eri

arasındaki ilişkiler

nedeni ile

.

GG

T

koostrum tüketim

seviyesının

b

elineyeisi

olarak

da

k

ullanilabilrnekledir

(Ray

1

990)

.

'Çalışmaya

ko

nu

ola

n 1

7

adeı

kan

m

etaboüü a

r-ası ndaki

ko

retasyon

katsayı larının sırasıyla,

ge

nel

o

larak

ve

h

er bi

r

g

rupta

ayrı ayrı gösterildiği

T

ablo

3

.

T

ablo

4

.

T

ablo

5 ve

T

ab lo 6

'dan

da

iz-lenebileceği

gibi

,

söz

k

onusu özelli

klerden

bazıları arasında

is

tatis tik

ola

rak

önemli. fakat p

ratikte

ol-dukça

düşük

de

recede

kabul edilebi

lecek

doğrusal

ilişkilerin olduğu g6rfılmektedir.

A

ncak

.

bu

ilişkilerin

yönü (korelasyon

katsayılarının işareti )

göz

ö

nüne

alındığında.

söz konusu metabolitlerin

karşılıklı oı­

e

rek

aynı

veya

zıt

yönlerde

değiştik~rini

s6y-Ieyebilme

k

ista

tistik

olarak mümkündü

r

.

SonuÇ

ola

rak

.

çalışmada eıe alınan

dt1zeydeki

ham protein

farklılıklarının.

incelenen özellikleri

içe-ri

sinden sadece se

rum

üre

miktarı

ile serum

tooıam