kuşaklardan
kadınlar
vardır. Kimileri o üzüntüyü fazla abartır, onu acı acı yaşar ve çok fazla önemser. Kimile ri hayat sürüyor, bu üzüntü de geçecek diye düşünmeyi becerir. Mutlu ya da mutsuz, geriye baktığımız zaman o kadar çok şey yaşamışız ki... Ama bugün onların hiçbiri yok. Ne mutsuzluklar için ağlıyoruz, ne mutluluklar için hoplayıp zıplıyoruz. Bu kitapta özellikle diyorum ki, bunlar geçici anlar. Zaten ha yat da anlardan ibaret. O za man mutlulukları abartalım, mutsuzlukları geçiştirelim. Çünkü hayat bitiveriyor.
SON KUŞAKTA ZORLANDIM
Üç kuşak kadının hayatını, duygularını yazdınız. En çok hangisinde zorlandınız?
Son kuşağı yazmak daha zor oldu. Çünkü o daha karma şık bir kuşak. İlk kuşak be nim annemin kuşağı. Onlar daha belirgin, daha şablon. Kendi kuşağım, kendi çev rem zaten kolay oldu. 68 ku şağının kentli kadınını yaz dım. Ama ondan sonraki ku şağı yazmak zor oldu, çünkü birbirine benzemeyen bir gençlik var. Kimi çok özgür, çok mutlu, kimi çok eğitimli, çok akıllı, kimi inanılmaz so rumsuz, bunalım içinde... O kadar farklılar ki birbirlerin den.
Bundan sonra kuşaklan tanım lamak daha mı zor olacak?
Evet, galiba. Sabah uykusuz gelen genç arkadaşlara soru yorum, birisi İnternet'in ba şında sabahlamış, diğeri Ke- mancı'da, bir diğerinin ailevi sorunlan var. O kadar farklı yaşıyorlar ki.
Kuşak kavramı belirsizleşirken kuşak çatışması tarihe mi kan-şıyor acaba?
Aile kurumu oldukça kuşak çatışması bitmez gibi geliyor bana. Çünkü en modem an ne babalar bile çocuklarıyla bir çatışma yaşıyorlar. Anne babaların çocuklarını mü kemmel görme arayışlan bit medikçe kuşak çatışması da bitmeyecek. Belki de bilgi-bil- gisizlik çatışması yaşanacak. Kazanan tarafın kim olacağı nı ise bilemiyorum.
Kitap otobiyografik özellikler taşıyor mu?
Hayır. Ama birinci kuşak an ne, yani Nilüfer'de annemin hayatından bölümler var.
Kitapta mekân ya da atmosfer tasvirleri değil de, insanların gi yim kuşamlarını, dış görünüş lerini anlatmışsınız uzun uzun. Dış görünüşe çok mu önem ve riyorsunuz?
İnsanın kişiliği ve nasıl biri olduğu hakkında çok önemli ipuçlan verir giyim bence. İn san psikolojisinde giyimin önemli yeri var. Bir de benim kitaplarımda hep kentli ka dın var. Giyim, güzel görün-' mek, estetik son derece önemli bu kadmlar için. Me kânlara çok yer vermememe gelince... Ben kitaba şehir ya da ülke de koymak istemiyo rum. Daha evrensel olsun is tiyorum.
'Kadının Adı Yok'tan bugüne 10 yıl geçti. Kadm hareketinde o günden bugüne neler değişti?
Kadm hareketinin başlangıç noktasıydı o yıllar. 90'lara ka dar tırmandı. Bir sürü der nek, kuruluş oluştu. Şimdi onlar bitti. Belki de yerine oturdu bazı şeyler. O bir geçiş noktasıydı. Mor iğne kam panyaları, barları basmalar... Belki onlar o dönem içinde yapılması gereken şeylerdi. Şimdi bence çok fazla gün demde olmasa bile insanlar daha bilinçli bu konuda. Kar şı çıkmayı, tepki göstermeyi öğrendiler. Basm kadm mese lesiyle ilgilenmeye başladı.
Kadm hareketinin geldiği nok tadan memnun musunuz?
Hayır lüç değilim. Çok fazla destek görmüyor. Bu sabah televizyonu açtım. Ayşe Öz- gün'iin programında Ajda Pekkan'ı dinledim. Kadm er kek ilişkilerinden söz eder ken, "asla feminist değilim, bu harekete yakınlık duymu yorum. Çünkü kadm kadın dır, erkek erkektir," dedi. Çok bilgisizce yapılmış bir konuşma oldu. Ayşe Özgün de ona haklısınız, haklısınız dedi. E, tabü ki kadm kadın dır, erkek erkektir. Tabii ki biz de bu farklılığı destekli yoruz. O yüzden aşklar
yaşa-T yaşa-T- ÇlÇlOf}'
21 Aralık 1997
nıyor, sevgililerimiz oluyor.
Peki nasıl oluyor da bu temel nokta bir türlü aşılamıyor? Fe minizmin tanımında bile anla şılamıyor?
Evet, bu temel nokta aşılamı yor. Ben burada basım kaba hatli görüyorum. Bizim er kek basınımız, hele bu üç dört büyük gazete dışındaki yan gazeteler, komiklik olsun diye ya da erkek müşterileri çekmek için o kadar çarpıttı lar ki feminizmi. Basının olumsuz tavrı, çirkin kadm lar feminist olur, bakımsız olur, erkekleri sevmez gibi yansıtmaları yerleşü.
Kadın hareketi tekrar yüksele cek mi sizce, 90'lann başındaki gibi?
O boyutta olacağım sanmıyo rum. O boyutta yükselmese bile daha ciddi bir boyutta çok uzun bir süre gündemde kalacak. Bir kere kadınların politikaya atılacağına çok inanıyorum. Orada erkekleri yeneceklerine inanıyorum. Kadmlar politikada çok iyi şeyler yapacaklar.
Kitapların isimleri, 'Kadının Adı Yok', 'Aslında Aşk da Yok', 'Değişen Bir Şey Yok', 'Aynada Aşk Vardı'... Kitap isimleri bir-biriyle çelişiyor. Aslmda haya tın da çelişkilerle dolu olduğu nu mu söylemek istiyorsunuz?
Çelişki ama çok gerçek bir çe lişki değil bu. Şöyle... Aşk var, ama aynada var. 'Kadi rim Adı Yok' zamanında da ha kah bakıyordum. Aşık ol duğumu sandığım bir adam dan şimdi nefret ediyorsam, demek ki diyorum aşk filan değilmiş o. Şimdi diyorum ki, ben bunları, bu acıyı, bu keyfi yaşadım. Bu güzelliği tadıyorum, böyle farklı bir şey var. O açıdan aşk var di yorum. Ama aşk bir ihtiyaç. Belki de kendi yarattığın bir şeye aşık oluyorsun. Belki de kendine aşık oluyorsun.
BENİ HERKES OKUYOR
Okur kitlenizi tanıyor musu nuz? Sizi kimler okuyor?
Evime temizliğe gelen kadm benden büyük bir arzuyla ki tabımı istedi. Profesör arka daşım da heyecanla aradı ve çok beğendiğini söyledi. Öy le bir şansım var benim. Belki 'Kadının Adı Yok' çıktığında o küçümsemelerinin nedeni de buydu. Herkesin okuyup beğendiği bir kitap iyi ola maz dediler. Çok geniş, tuhaf denecek kadar geniş bir okur kitlem var benim. Genç, yaş lı, erkek, kadm, eğitimli, eği timsiz... Üçüncü ay bitiyor, 20 bin kitap da bitmek üzere. Yine bir rekora gidiyor kitap.
Kolay mı yazıyorsunuz?
Çok kolay yazıyorum. Hiç öyle filmlerdeki gibi buruştu rup atmıyorum. Yalnız çok okuyorum yazdıklarımı, üs tünden düzeltiyorum.
Yazdıklarınızı okurken gülüp ağladığınız oluyor mu?
Vallahi oluyor inanır mısınız. Gülmekten çok, bazı sahnele ri okuduğumda şöyle bir hü zün kaplıyor içimi. Yazarken bir şey hissetmiyorum, okur ken etkileniyorum.
Kitabın çok okunması, çok sat ması önemli mi sizin için? Hâlâ o heyecanı taşıyor musunuz?
Taşımam gerektiği kadar ta şıdığımı sanmıyorum. Ama benim çok soğukkanlı bir ta rafım var. Başarısızlıklar beni çok fazla etkilemiyor. Kitap 3 bin satıp dursaydı da hiç üzülmezdim. Çok okunup çok sattığı zaman mutluluk duyuyorum, ama hayatımın en önemli parçası değil.
Hayatınızın en önemli parçası ne?
En önemli parçası, aşk, iş, ai le, sağlık... Hepsmin aynı an da düzgün gitmesi benim için çok önemli. Sevgilimle kavgalı geçirdiğim bir gece dünyarun sonu gibidir ya da başınım ağrıdığı bir gün yine dünyanın sonudur. Ama ki tabımın satmaması dünyanın sonu değildir. İş galiba dün yanın sonu değil artık, ama eskiden iş birinci plandaydı.
Kendi bedeninizden hem sağ lık hem de estetik açıdan mem nun olma ihtiyacı son zaman larda oluşan bir şey mi?
Sağlığı katmıyorum, sağlık zaten her şeyin başı olan bir şey. Güzellik, estetik, o da mutluluk kaynağı. Bedenimiz çok önemli mutluluk için.
Taha Toros Arşivi
