Türk Onkoloji Dergisi, Cilt 19, Say› 3, 2004
125
Vaka Sunumu: Küçük Hücre D›fl› Akci¤er
Karsinomlu Hastan›n Seyrinde Metakarpal
Kemik Tutulumu
G‹R‹fi
Akci¤er karsinomlu hastalarda yayg›n kemik metastaz› s›k görülen bir tablodur(1,2). Tüm
kanser-ler içinde de iskelet sistemi, akci¤erden sonra ikin-ci s›rada metastazlar›n yerleflim bölgesidir(2).
Ke-mik metastazlar› akci¤er karsinomu d›fl›nda, pros-tat, böbrek, meme ve tiroid karsinomlar›n›n seyrin-de ortaya ç›kar(2). Metastazlar›n yerleflim yeri
s›k-l›kla uzun kemiklerin proksimali, kolon vertebralis ve pelvik kemiklerdir. Metastazlar›n ekstremitelerin distallerinde yerleflmesi ise nadiren görülür. Distal bölgelerde yerleflimli metastazlar daha çok akci¤er, böbrek, meme ve gastro-intestinal tümörlerde gö-rülmüfltür(3,4).
VAKA
K›rkyedi yafl›nda erkek hasta, sa¤ gö¤üs a¤r›s›, üflüme titreme ve terleme yak›nmalar›yla Gö¤üs
Hastal›klar› bölümüne baflvurmufl. Yap›lan tetkikle-ri sonucu sa¤ akci¤erde yass› epitel hücreli karsi-nom tespit edilip vena cava süperior tutulumu ol-du¤undan inoperabl bulunarak onkolojik tedavisi-nin düzenlenmesi için enstitümüze sevk edilmifltir (fiekil 1).
Hastaya 20.1.2003-17.2.2003 tarihlerinde uy-gulanan 2 kür kemoterapi (CDDP 70 mg/m2+
Na-velbine 30 mg/m2) ard›ndan çekilen kontrol
akci-¤er grafisinde total atelektazi ve toraks bilgisayarl› tomografisinde stabil cevap elde edilmifltir. (fiekil 2) Ard›ndan 19.3.2003-9.4.2003 tarihleri aras›nda sa¤ akci¤er tümör bölgesi ve mediyastene 30 Gy radyoterapi (300 cGy/fr) ve tümör lojuna 15 Gy (300cGy/fr) ek doz uygulanm›flt›r. Radyoterapi son-ras›nda klinik ve radyolojik k›smi cevap al›nm›flt›r. Radyoterapi bitiminden 3 ay sonra hastada sol elde flifllik ve a¤r› geliflmifltir. Çekilen direk el grafi-sinde sol el 3. metakarpal kemik proksimalinde li-tik görüntü saptanm›flt›r (fiekil 3). ‹stenen tüm vücut
CASE REPORT: METACARPUS METASTASES IN NON-SMALL CELL LUNG
CANCER
Dr. Züleyha ÖNGÖREN KADEHÇ‹, Dr. Esra KAYTAN, Dr. Ethem N. ORAL, Dr. Ahmet K‹Z‹R ‹.Ü. Onkoloji Enstitüsü
ÖZET
Akci¤er karsinomlu hastalarda yayg›n kemik metastaz› s›k görülmektedir. Metastazlar›n en s›k yerleflim yeri ise ver-tebra, uzun kemiklerin proksimal k›sm› ve pelvistir. Ekstremitelerin distal bölgelerinde, metakarpta yerleflim ise ol-dukça nadirdir.
Metakarp yerleflimli kemik metastazlar›nda da radyoterapi halen yeterli palyasyonu sa¤lamaktad›r. Vakam›zda da metastaz sonras› palyatif radyoterapi yap›lm›flt›r.
Anahtar kelimeler: Akci¤er karsinomu, metakarp metastaz›, kemik metastaz› SUMMARY
Bone metastasis is a common problem which have lung cancer patients. Most frequent site of bone metastasis are vertebras, proximal part of extremities and pelvic bone. Metastasizing distal region of extremities (metacar-pus, metatarsus) which is rarely seen in lung cancer is treated with radiotherapy ensuring enough palliation. Our patient has metacarpus metastasis of third finger of the left hand. His complaint was relieved with radi-otherapy
kemik sintigrafisinde sol 3. metakarpal kemik prok-simalinde ve sa¤ femur distal 1/3 prokprok-simalinde fo-kal artm›fl aktivite tutulumlar› tespit edilmifl ve me-tastaz lehine yorumlanm›flt›r (fiekil 4, 5). Ard›ndan sol el bile¤i atele al›n›p metakarpal bölgeye 30 Gy (300 cGy/fr) palyatif radyoterapi uygulanm›fl ve hastada klinik olarak %50 a¤r› palyasyonu sa¤lan-m›flt›r. (fiekil 6) Sa¤ femur distaline ise 20 Gy (400 cGy/fr) palyatif radyoterapi uygulanm›flt›r.
TARTIfiMA
Akci¤er karsinomu s›kl›kla kemiklere metastaz yapar(1,2). Bu tutulum hematopoetik aktivitesi
yük-sek olan kemiklerle s›n›rl›d›r(5). En s›k metastaz
geleri vertebralar, uzun kemiklerin proksimal
böl-geleri ve pelvik kemiklerdir(5). Vertebralardaki
me-tastaz da¤›l›m› servikalde %10, torakalde %70 ve lumbosakralde %20 oran›nda olup dirsek ve dizin distalinde tutulum nadirdir(2).
Paget, kemik metastaz› için ekilme ve bulaflma teorisi gelifltirmifltir(6). Buna göre primer tümörler
kemik metastaz› yapabilmek için önce prolifere olur. Adhezyon özelli¤ini kaybetmifl malign hücre-ler matrikste matriks metalloproteinazlar› gibi baz› maddelerin yard›m› ile ilerler. Habis hücreler salg›-lad›¤› vaskuler endotelyal growth faktör gibi ürün-lerle yeni oluflturdu¤u damarlar› ya da bulundu¤u ortamdaki damarlar› invaze ederek sistemik dolafl›-ma geçerler. Hedef bölgede endotel hücrelerine ba¤lanarak emboli oluflturur ve kemik ili¤i içindeki sinüzoidlere yerleflirler. E¤er kemi¤in mikro çevresi tümör için uygunsa burada ço¤al›r. Osteoblast ve osteoklastlarla etkileflerek litik veya sklerotik lez-yonlar oluflturur(7).
Shinz primer malignitelerin venleri afl›nd›rd›¤›-n› söylemifltir(8). Bu teoriye göre akci¤er
karsino-munda pulmoner venler afl›n›r. Hücreler sistemik dolafl›ma girer ve yayg›n metastazlar yaparlar.
Türk Onkoloji Dergisi, Cilt 19, Say› 3, 2004
126
fiekil 1.
fiekil 3. fiekil 2.
Batson’un 1940 y›l›nda öne sürdü¤ü teoriye gö-re ise prostat kanseri hücgö-releri vertebral venöz pleksuslarla k›sa yoldan vertebralara ulafl›r(9,15). Bu
venöz pleksuslar 5. lumbal vertebralar›n ön ve al-t›nda bulunur. Özellikle bat›n içi bas›nc›n artt›¤› durumlarda kapak içermeyen ve Batson’un kendi ismi ile an›lan bu damarlar kolayca tümör hücrele-rinin vertebralara ulaflmas›n› sa¤lar.
Tümör depozitleri hematopoezin aktif oldu¤u kemiklerde daha çok yerleflir. Piney yapt›¤› araflt›r-mas›nda falankslarda kemik ili¤i olmamas›n›n me-tastaza karfl› koruyucu oldu¤unu söylemifltir(17). Joll
ve arkadafllar› araflt›rmalar›nda, tekrarlayan
travma-lar›n lokal doku direncine neden olaca¤›n› öne sür-müfl ve bu durumun ekilme için uygun ortam yarat-t›¤›n› bildirmifllerdir(18).
Akci¤er karsinomunda kemik metastaz›ndan sonra sa¤kal›m bir y›ldan k›sad›r. Buna karfl›l›k tiro-id karsinomunda sa¤kal›m 5 y›ldan uzundur(2).
Dis-talde yerleflen kemik metastazlar›n›n tedavisinde öncelikle palyasyon amaçl› radyoterapi kullan›l›r. Tedaviye cevap elde edilmezse amputasyon gün-deme gelir(3,4). Bizim olgumuzda radyoterapi ile
baflar›l› palyasyon sa¤lanm›flt›r. KAYNAKLAR
1. K.S. Cliffort Chao, C.A. Perez, L.W. Brady: Radiation Oncology Management Desicions; 305-318
2. James. R. Neff: Metastatic Disease to Bone; 377-398 3. Thompson R.C. ‹mpending Fracture Associated with
Bo-ne Destruction. Orthopedaedics. 1992;15:547-50 4. Harrington KD. ‹mpending Pathological Fractures for
Metastatic Malignancy Evaluation and Management. Instruct Course Lect. 1986;35:357-81
5. Nagendran T, Patel M.N, Gaillard W.E. Metastatic Bronchocenic Carsinom to the Bones of the Hand. Can-cer 1980 Feb 15;45:824-28
6. Paget Stephen: The Distribution of secondary growths in cancer of breats. Lancet 1;571:1889
7. Peter F.M, Choong Clinical Orthopaedics and related research 2003 Number 415s 19-31
8. Schinz. H. Rand Baensch. W. Eroentgen Diagnosis Vol 2 Part 2; 1952:992
9. Batson OV; The function of the cerebral veins and their role in the spread of metastases. Arch Surg. 112;138-149, 1940
10. Prof. Dr. E. Topuz, Prof. Dr. A. Ayd›ner, Prof. Dr. A. N. Karadeniz: Klinik Onkoloji 82-89
11. J. Abraham MD, C. J Allegra MD: Bethesda Handbook of Clinical Oncology;31-59
12. M. Ça¤lar, M. Ceylan: Isolated Carpal Bone Metastases From Bronchocenic Cancer Evident on Bone Scintic-raphy; Clin Nucl Med 2001 April 26 (4):352-3 13. Phalangeal Metastases from bronchecenic carsinoma
Karten I JAMA 1978 Jun 9;239 (23);2449
14. Yuh WT, Guets JP Lee HJ, Simonson TM Anatomic dist-ribution of metastases in the vertebral bony and modes of hematogenous spread. Spine 1996 Oct 1; 21 (19): 2243-50
15. Models of cancer skeletal metastasis: areappraisal of Batson’s pleksus. Geldof AA Anticancer Res. 1997 May–Jun; 17 (3A):1535-9
16. Pane Bianco. A. Cand Kaupp. H.A: Bilateral thumb me-tastasis from breast carsinoma Arch Surg. 92:216-218, 1968
17. Piney. L: Carcinoma of the bone marrow. Br J Surg. 11:8, 1923
18. Joll. R. Metastatictumors of bone Br J Surg. 11:8.1923 19. Curtis E, Krech R, Walsh T: Common symptoms in
pati-ents with advances cancers. J Palliat Care 7:25-29, 1991 20. Perl AK, Wilbenbus P, Dahl U, Semb H, Christofori G, A causal role for E-cadherin in the transition from ade-noma to carciade-noma. Nature 392: 190-93,1998
Türk Onkoloji Dergisi, Cilt 19, Say› 3, 2004
127
fiekil 5.
Türk Onkoloji Dergisi, Cilt 19, Say› 3, 2004
