5
A¤ustos 2005 B‹L‹MveTEKN‹K
Pencereyi Biraz
K›sar m›s›n›z?
A2 Acoustics adl› ‹sveç firmas›n›n gelifltirdi¤i bir sistemle, otomobilinizin arka
penceresinin önündeki büyük bas
hoparlörlerden kurtulaca¤›n›z günler yak›n. Art›k radyonuzu, teybinizi ya da CD çalar›n›z› do¤rudan pencerenin kendisinden dinleyebileceksiniz. Pencere cam›n›n düflük frekansl› titreflim üretimi için mükemmel bir zar oldu¤unu keflfeden A2 araflt›rmac›lar›, pencere cam›n›n alt kenar›n›n hemen önüne 10 mm çapl› tüpler yerlefltirmifller. Arac›n ses yükselticisinden gelen sinyaller, bir
piezoelektrik malzemeden yap›l› olan tüplerin voltaj de¤iflikli¤ine ba¤l› olarak büzülüp genleflmesine yol aç›yor. Tüplerde
oluflan titreflim camda yay›larak arac›n içinde duyulan, d›flar›daysa iflitilmeyen bas seslere dönüflüyor. Sesli pencerelerin seri üretimi için yöntem gelifltirmeye çal›flan
araflt›rmac›lara göre camdaki ses kalitesi, en iyi kabinlerden bile daha yüksek.
Technology Reviewfl Haziran 2005
Yakuttan Cam
Aluminyum ve oksijenin bileflimi olan bu mineral do¤ada yakut ve safir olarak bulunuyor. 3M flirketindeki araflt›rmac›lar, küçük alumina
parçac›klar›n› ›s›yla yap›flt›r›p renkli cam haline getiren bir teknik gelifltirdiler. Silika (silisyum oksit) temelli s›radan camdan çok daha sert olan alumina, k›r›lmaz cam yap›m›nda
kullan›labilecek.
Popular Mechanics, Haziran 2005
Duvarlar›n Ötesi...
...tehlikelerle dolu olabilir. Özellikle de askeri ya da sivil güvenlik operasyonlar›nda. Ama askerler ve özel polis timleri günümüzde bilimkurgu filmlerindeki gereçlere kavuflmufl bulunuyorlar. Bunlardan ikisi Time Domain adl› bir Amerikan flirketince üretilen “Duvar Ötesi” yetene¤e sahip gözetleme cihazlar›. fiirketin, ABD Hava Kuvvetleri Araflt›rma Laboratuvar›’n›n para deste¤iyle gelifltirdi¤i ürünlerden askeri kullan›ml› olan birincisi, SoldierVision A1 ad›n› tafl›yor. ‹kincisiyse polis timleri için gelifltirilmifl olan daha az güçlü RadarVision2. Duvarlar›n ötesini görmek istiyorsan›z, cüzdan›n›z kal›n olacak: Bu portatif cihazlardan SoldierVision A1’in fiyat› 29.500 dolar. RadarVision’›n etiketindeyse 32.000 dolar yaz›yor. S›radan radarlar gibi yüzeylere çarp›p geri yans›yan uzun sinus dalgalar› yaymak yerine SoldierVision A1, metal d›fl›nda di¤er fiziki engelleri geçebilen çok say›da ultra genifl bantl› (UWB) at›mlar yay›yor (saniyede
10.000 at›m). Geri dönen sinyalleri analiz eden ayg›t, duvar›n öteki taraf›ndaki hareketleri, odaya tepeden bakan bir perspektiften küçük bir ekran üzerinde gösteriyor. Bunu yapmak için kulland›¤› enerji, bir cep telefonunun kulland›¤›ndan daha az. SoldierVision A1, 10 metre uzakl›ktan, duvar›n 10 metre gerisine kadar olan hareketleri ›fl›k topaklar› biçiminde gösteriyor. Duvara yap›fl›k olarak tutuldu¤undaysa 180 derecelik bir aç› aral›¤›nda meydana gelen hareketleri sezebiliyor. Ancak, baz› s›n›rlar› da yok de¤il. Bir kere, portatif olmas›na karfl›l›k öyle cebe s›¤abilecek türden bir fley de¤il. Daha önemlisi, e¤er duvarlar›n ötesindeki hedefler birbirlerine yak›n hareket ediyorlarsa, tek bir ›fl›k topa¤› halinde görülüyorlar.
Bu sak›ncalar›n yeni nesil duvar ötesi teknolojide giderilece¤i anlafl›l›yor. ABD silahl› kuvvetlerine silah sistemleri üreten
Raytheon flirketince gelifltirilme aflamas›nda olan EMARS (Enhanced Motion and Ranging System – Güçlendirilmifl Hareket ve Uzakl›k Belirleme Sistemi) adl› ayg›t›n a¤›rl›¤› yaln›zca 1,5 kg olacak ve tek elde tafl›nabilecek. Gerek EMARS, gerekse de SoldierVision A1, duvar ötesi görüflün de ötesinde kullan›m potansiyeline sahipler. UWB teknolojisi, örne¤in gizli verilerin iletimi, hedef izleme ve yasak bölgelere s›zmalar›n engellenmesi gibisinden ifller için de ideal. Teknolojinin sivil kullan›m alanlar› aras›ndaysa 盤 alt›nda kalanlar›n aranmas› da say›l›yor.
Popular Mechanics, Haziran 2005 HaberAgustDuz 7/28/05 3:26 PM Page 5
