trenMining Geology of Attepe Iron Deposit, Mansurlu-AdanaMining Geology of Attepe Iron Deposit, Mansurlu-Adana

Adana-Mansurlu Attepe Demir Yata’ nn Maden Jeolojisi

Mining Geology of Attepe Iron Deposit, Mansurlu-Adana

Serkan DAYAN1, Taner ÜNLÜ2 ve . Sönmez SAYILI2

1

ller Bankas Genel Müdürlüü, mar Planlama Dairesi Bakanl, ANKARA

2

Ankara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendislii Bölümü, Tandoan/ANKARA

Makale Geli Tarihi : 6 Austos 2008,

Kabul Tarihi : 10 Ekim 2008

Received

: 6 August 2008,

Accepted

: 10 October 2008

ÖZ

Attepe Demir Yata, Torid’ler Tektonik Birlii içinde yer alan Geyik Da Birlii’ne özgü, Prekambriyen yal Emirgazi Formasyonu içinde yer alr. Yatakta; en altta sedimanter oluumlu piritler, daha üstte sedimanter oluumlu sideritler ve en üstte sedimanter oluumlu hematitler gözlenir. Cevherleme sonras gelien faylar, yata yüzeye tam ve özellikle bu zonlarda gelien karstlama ve yüzeysel etkileimlerin, büyük bir çounlukla sideritleri ve dier demir minerallerini limonit ve götite dönütürdüü saptanmtr. Bu ekilde bir ölçü de demir bakmndan zenginleen seviyeler, bugün iletmeye hammadde oluturmaktadr. Maden yatanda, u anki konumu ile cevher ve yan kayaçlar tektonik ilikilidir.

Diyajenez ile ilgili süreçler, metamorfizmaya bal deformasyonlar ve geç evre deformasyonlar, sahada kvrlma ve krlma tektoniinin youn bir biçimde gelimesine olanak salamtr. Birincil sedimanter kökenli demir minerallerinden çözülen metaller, bu krk zonlarna mobilize olmular ve bu ekilde hemen hemen bölgedeki kayaçlarn çounluunu kateden geç evre siderit damar ve damarcklarn oluturmulardr.

Siderit örneklerinde; en çok siderit, ankerit, pirit, rutil ve mangan dendiritleri saptanmtr. Ayrca çok az oranlardaki örtit minerali de bu birliktelie elik etmektedir.

Sideritler; % 55,1-65,3 Fe2O3 (toplam demir), % 2,2-10,0 SiO2, %0,9-1,3 MnO, % 0,03-1,7 Al2O3, % 2,1-3,6 MgO; Limonit ve götitler ise; % 57,2-93,8 Fe2O3 (toplam demir), % 0,5-1,6 MnO, % 1,1-3,6 SiO2, % 0,1-0,6 Al2O3, % 0,05-0,6 MgO içermektedir. Metasilttalarnda saptanan 140 ppm’ lik Cr2O3 içerii, ayrca dikkate deerdir.

Örneklere özgü kimyasal verilerin deerlendirmesi sonucunda, birincil sedimanter demir oluumlarnn Fe element kökeni konusunda, oluum ortamndaki olas bazik kayaçlara doru olan bir eilim (izler) saptanmtr.

Tüm çalma ve bu sahada yaplan dier çalmalar birlikte yorumlandnda ise; Attepe Demir Yata’nn oluumu konusunda, olas volkanik-sinsedimanter tipe doru yönelim söz konusudur.

Bu balamda, Prekambriyen yal birimlerin bundan sonra yaplacak çalmalarda detayl biçimde aratrlmalar, bu çalma çatsnda, özellikle önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Attepe Demir Yata, Prekambriyen, Emirgazi Formasyonu, Siderit,

ABSTRACT

The Attepe Iron Deposit takes place in the Precambrian age Emirgazi Formation which belongs to Geyik Da Unit of Taurus Tectonic Belt. The iron deposit consists of pyrites, siderites and hematites from bottom to top, all are formed in the sedimentary conditions. The deposit crops out by the effect of faults after the mineralization. At that stage, especially siderites and other iron minerals were turned into limonite and goethite due to karstification and surficial processes. The iron rich zones formed by this way provide raw materials for the operation. The present position of ore and host rocks is tectonically related.

The processes related to diagenesis, metamorphic and late phase deformations caused strong folding and faulting tectonism of the area. The metals dissolved from primary iron minerals of sedimentary origin are mobilized to fracture zones which led to late stage siderite vein and veinlets.

In the siderite samples, siderite, ankerite, pyrite, rutile and mangane dendirites have been dominantly determined. In addition, very little amount of shortite minerals accompany to the above association.

Siderites consist of % 55,1-65,3 Fe203 (total iron), 2,2-10,0% SiO2, 0,9-1,3% MnO, 0,03-1,7%

Al2O3, 2,1-3,6% MnO; On the other hand, limonite and goethite contain 57,2-93,8% Fe2O3 (Total iron),

0,5-1,6% MnO, 1,1-3,6% SiO2, 0,1-0,6% Al2O3, 0,05-0,6% MnO. The Cr2O3 content of 140 ppm

determined in metasiltstones is also noticable.

Due to evaluations of chemical data of the samples, a tendency toward relationship to basic rocks can be postulated about the origin of iron of primary sedimentary iron formations.

On the formation of Attepe Iron Deposits, it has supposed to be a tendency to a probable volcanic - syn-sedimentary type, when the interpretations of the study area with all other investigations.

Within the frame of this study, it is highly recommended that Precambrian units must be investigated in detail during further studies.

Key Words: Attepe Iron Deposits, Precambrian, Emirgazi Formation, Siderite, Volcanic-syn sedimantary type.

GR

Adana ili Feke ilçesi Mansurlu bölgesinde yer alan çalma alan 1:25000 ölçekli Kozan M 35 a1 paftas snrlar içinde kalmaktadr (ekil 1). Bu aratrmann kapsamnda; Adana li, Feke lçesi, Mansurlu Buca, Attepe Mevkii içerisinde yer alan demir oluumlar incelenmitir. Çalma

alanndan toplanan örnekler üzerinde yaplan makroskobik ve mikroskobik incelemelerle jeokimyasal analizlerin bütünletirilmesi sonucunda, kökene yönelik yorumlar yaplmas amaçlanmtr.

ekil 1: Çalma alannn yer bulduru haritas.

YAHYALI SAMBEYL GÖKSUN FEKE SUMBAS ANDIRIN ALADA KOZAN MANSURLU Aslanta Brj. ÇOKAK Burhaniye Obrukbeli Sarayckbeli Trtat B.E. Hasandede Geç. TEPECKÖREN Akkaya Geç. Üskiyen Geç. Elmal Yeilova 10 0 10 20 30 40 50 Km 1720 1630 920 1090 1630

K

K

Ölçeksiz

GENEL JEOLOJ

nceleme alan, Toridler (Ketin 1966) tektonik birlii içerisinde yer almaktadr. Toroslar, Alp Orojenik Kuann Anadolu’nun güney ve dou kesimlerinden geçen önemli bir bölümünü oluturmaktadr.

Türkiye’nin Divrii-Hekimhan havzasndan sonraki ikinci büyük demir havzas olan Mansurlu Bölgesi’nde bir çok aratrmac tarafndan deiik çalmalar yaplmtr. Çalmalarn bir bölümü bölge jeolojisine, dier bölümü de ekonomik jeolojiye yöneliktir. Aada tüm bu çalmalarn önemli olanlar çalma tarihleri esas alnarak öz biçimde sunulmaktadr.

Mansurlu yöresi demir yataklarnda, Lucius, 1927 ile balayan ilk prospeksiyon çalmalar, daha sonra 1966-1979 yllar arasndaki çalmalarla youn biçimde ve günümüze kadar farkl aratrclar tarafndan yürütülmütür.

Bölgede Tschihatschef, 1869 tarafndan balatlan jeolojik incelemeler daha sonra Philippson, 1919; Blumenthal, 1941; 1944; Abdüsselamolu, 1959; Brennich, 1961; Arkan, 1966; 1968; Demirtal, 1967; Özgül ve di; 1972;1973; Özgül, 1976; Henden ve di; 1978; Önder ve ahin, 1979; Ayhan ve plikçi, 1980; Henden ve Önder, 1980; Tekeli, 1980; Tekeli ve Erler, 1980; Metin ve di., 1982; Ayhan, 1983; Metin, 1984; Ünlü ve di., 1984; Tutkun, 1984; Küpeli, 1986; 1991; Ünlü ve Stendall, 1986; 1989; Ayhan, 1988; Tekeli ve di., 1988; Öncel, 1989; Dalolu, 1990; Dalolu ve Bahçeli, 1992; Dalolu ve di., 1998; Çolakolu ve Kuru, 2002; Özgül ve Kozlu, 2002; Çolakolu, 2003; Ünlü, 2003; Özgül, 2006; Küpeli ve di., 2006 tarafndan devam ettirilmitir.

Bölgede stratigrafi, kaya türü, metamorfizma ve yapsal özellikleri açsndan birbirinden farkl kaya birimi topluluklar yer alr (ekil 2). Farkl havza koullarn yanstan ve her

biri ayr bir tektono-stratigrafik birim nitelii tayan, birbirleriyle tektonik ilikili bu tür topluluklar için Özgül, 1971;1976 tarafndan ‘Birlik' terimi kullanlmtr. Bu topluluklar, Görbiyes Da Birlii dnda, Orta Toroslar’da önceden Özgül, 1976 tarafndan tanmlanm olan Geyik Da, Alada ve Bozkr Birliklerinin devamn olutururlar. Görbiyes Da Birlii ise ilk kez Özgül ve Kozlu, 2002 tarafndan saptanm ve tanmlanmtr.

Dou Toroslar’n inceleme alann da içine alan bat kesimi, gerek Toroslar’n tektono-stratigrafik birliklerinin büyük bölümünü kapsamas, gerekse Kambriyen-Tersiyer aralnn tüm sistemlerini temsil eden kaya stratigrafi birimlerini bulundurmas açsndan Toros Kua’nn ilginç yörelerinden biridir (Özgül ve di., 1973; Özgül, 1976; Metin, 1984).

Çalma sahas Geyikda Birlii içinde yer alan (Çizelge 1) Emirgazi Formasyonu içerisinde (ekil 3) yer alr.

Çalma Alannn Jeolojisi

nceleme alann da içine alan, daha geni bir bölgeyi inceleyen MTA çalmalar esas alnarak, cevherlemenin içinde bulunduu alann jeolojisi (ekil 4) aada sunulmaktadr. Çalma alannn jeolojisi, Dalolu, 1988; 1990; Dalolu ve Bahçeci, 1992; Dalolu ve di., 1998 çalmalar esas alnarak verilmitir.

Emirgazi Formasyonu

Formasyon; subarkoz, siltta, kilta, kuvarsit ve metakumta birimleri ile kireçta ve ankerit merceklerinden olumaktadr. nce, orta yer yer kaln katmanl dereceli ve çapraz tabakaldr. Mor, vine, yeil ile küf yeili renklerdedir. Baz yerlerde krem ve kirli beyaz renkler de gözlenmektedir.

ekil 2: Bölgenin genel jeoloji haritas (Özgül ve Kozlu, 2002).

Formasyon, Attepe Demir Yata çevresinde (ekil 4) metakilta, metasiltta, metakumta ve grafit ist ardalanmas eklinde izlenmektedir (ekil 5). Bu litolojiler sahada dar aralklarda farkl younluklar sergilemektedir. Attepe Demir Yata’nn dou ve kuzeydousunda bu birim içinde yer yer silisli cevher seviyeleri de gözlenmektedir. Bu seviyeler genellikle detritik kuvars ve limonitlerin demirli bir çimento ile balanmasndan olumakta ve içlerinde baz yerlerde spekülaritler de bulunmaktadr.

Emirgazi Formasyonu içinde deiik kalnlkta dolomitik kireçta ve ankerit mercekleri yer almaktadr. Belirli yerlerde siderit

mercekleri de görülür. Bu mercekler 10-80 cm arasnda deien kalnlklar sunarken, baz yerlerde çatlak dolgusu eklinde de gözlenir. Genelde sideritlerin en iyi yüzeylendii yer Attepe Demir Yata’nn GD ve KD taban ksmlar olarak belirlenmitir. Yatan KD kesiminde 10 m uzunluuna ve 80 cm kalnlna ulaan siderit mercei de bu birimler içerisinde gözlenmitir.

Dalolu, 1988; 1990, Attepe Demir Yata çevresinde gözlenen Emirgazi Formasyonu’na özgü, Kzlarsekisi Köyü’nün içindeki yüzeylemelerden alnan örnei; kromit minerali, feldispat parçalar ile bazik spilitik kayaç parçalarnn gözlendii silislemi ve kloritlemi kumta olarak tanmlamtr. Alnan

Birim Ad Kaya türü Ya

Yltepe formasyonu Algli kireçta Orta-Geç Permiyen

Ziyaret Tepesi formasyonu

Kireçta-eyl ard Erken Karbonifer Gümüali formasyonu eyl-kuvarsit, biyoklastik

kireçta, resifal kireçta

Geç Devoniyen afak Tepesi

Kireçta

Kireçta-dolomit Orta Devoniyen

Yukaryayla formasyonu Kireçta-eyl ard, kuvarsit Geç Siluriyen-Erken Devoniyen Pusçutepe formasyonu Silisli eyl-milta (graptolitli) Erken Siluriyen Halit Yaylas formasyonu Çaklta-milta (buzul oluuu) Geç Ordovisiyen Armutludere formasyonu eyl-kumta, seyrek kuvarsit ve kireçta ara katkl

Erken Ordovisiyen Deirmenta Kireçta Dolomit, kireçta,

yumrulu kireçta

(?) Erken Kambriyen Emirgazi formasyonu Metavolkanit ara düzeyli

düük derecede metamorfitler

(?) nfrakambriyen

Çizelge 1. Geyikda Birlii’nin Demirtal, 1967 ve Özgül ve di., 1968; 1973 tarafndan tanmlanm olan kaya stratigrafi birimleri (Özgül, 2006).

Table 1. Lithostratigraphic units of Geyikda Unit described after Demirtal, 1967 and Özgül et al, 1968, 1973 (Özgül, 2006).

baka bir örnekte, spilit parçalar (silislemi, kloritlemi ve karbonatlam), feldispatlar (killemi, serisitlemi) ve ilmenomanyetit (martitlemi) saptandn belirtmitir. Ayrca, Karakzoluu Gedik ve Attepe Demir Madeni’nin dousunda yüzeyleyen ve Emirgazi Formasyonu’na ait olan kumtalarnda limonite dönümü siderit parçalarnn demir minerallerinden oluan çimento tarafndan tutturulduunu saptamtr.

Bu birimin üstünde konglomera özelliinde olan bir seviye yer almaktadr. Bu seviye yaygn olmamakla birlikte farkl birimlerin üstünde deiik kalnlklarda gözlenmektedir. Konglomerann varl ve üstteki birimin Orta Kambriyen yanda olmas nedeniyle, istifin nfrakambriyen veya Kambriyen öncesi yata olabilecei kabul edilmektedir (Dalolu, 1990).

ekil 3: Emirgazi Grubu’nun genelletirilmi dikme kesiti (Özgül ve Kozlu, 2002). Figure 3. Generalized column section of Emirgazi Group (Özgl and Kozlu, 2002).

ekil 4: Adana-Feke-Mansurlu; Attepe, Maarabeli Yöresinin Jeoloji Haritas (Bakrda ve Bahçeci, 1990). Harita; Dalolu, 1990 çalmasndan deitirilmeden alnmtr. Ancak yldz iareti ile gösterilen formasyon ve birim isimleri, bu bölgede yaplan tüm çalmalar göz önüne alnarak, bir nevi denetirme yoluyla verilmitir.

Figure 4. Geological map of Maarabeli area, Attepe, Mansurlu-Feke-Adana (Bakrda and Bahçeci, 1990) map is taken from Dalolu, 1990. But formations and unit marked as asterix, are given as compilations when all studies at this region are taken into account.

Emirgazi Formasyonu içinde yer alan Attepe Demir Yata’nn tabannda, pirit disseminasyonlar ve grafitçe zengin bir seviye daha önceki çalmalarda piritli-bitümlü ist olarak isimlendirilmitir (Ünlü ve di., 1984). Bu birim içerisinde en geni kalnl 23 cm olan ve uzunluu 3,30 m olarak ölçülen istoziteye ve tabakalanmaya tamamen uyumlu bir siderit mercei Attepe Yata GD sektöründe tespit edilmitir (ekil 6-7). Mercein en önemli özellii; içinde bulunduu bitümlü ist seviyesi ile sedimanter ilikili geçiler göstermesidir (ekil 6-9). Ayrca bitümlü seviye içerisinde yine bu mercee yaklak dik konumlu olan ve geç evreyi temsil eden siderit damarcklar da saptanmtr

(ekil 10). Mercek 1630 m kotunda yer almakta olup, koordinatlar: y (düeyde) 32313 ve x (yatayda) 04590 ve K5D dorultu ile 45GD eimli konumda izlenmektedir.

Deirmenta Formasyonu

Formasyonun ad Demirtal, 1967` dan alnmtr. Daha önceki bütün çalmaclar tarafndan Emirgazi Formasyonu ile uyumlu olarak belirtilmitir. Dalolu, 1988; 1990 tarafndan yaplan çalmalarda Emirgazi Formasyonu ile Deirmenta Formasyonu arasnda açsz bir diskordansn varl tespit edilmitir. Formasyon üç üyeye ayrlmtr.

ekil 5: Çalma sahasnn panoramik görüntüsü (güneyden yaklak kuzeybatya bak). Örneklerin büyük bir bölümünün derlendii alan dikdörtgen içine alnmtr (Attepe Yata KB Sektörü). Dikdörtgenin sa orta kenar Emirgazi Formasyonu (grafit ist: metasiltta-metaeyl), orta ksmlar siderit dönüüm ürünü limonit-götit ve üst orta ksmlar ise Emirgazi Formasyonu (kireçta-mermerler)’ndan olumaktadr. a. Emirgazi Formasyonu (grafit ist: metasiltta-metaeyl), b. Emirgazi Formasyonu (metakumta: kuvarsit), c. Deirmenta Formasyonu (c1. kireçta, c2. ankeritik kireçta) ve d. Armutludere Formasyonu (eyl-kireçta).

Figure 5. Panoramic view from study area (from S to NW). The quadrangle display the area where most of the samples are collected (Attepe Deposit NW sector). Right middle edge of quadrangle Emirgazi formation (graphite schist : metasiltstone-metashale), middle part represents limonite-goethite as product of siderite and upper middle parts Emirgazi Formation (limestone-marbles) a.Emirgazi Formation (graphite schist : metasiltstone-metashale), b.Emirgazi Formation (metasandstone : quartzite), c.Deirmenta Formation (c1.limestone, c2.ankeritic limestone) and d.Armutludere Formation (shale-limestone)

ekil 7: Ayn mercein alt dokananda gözlenen sedimanter ilikili geçili yapnn yakndan görünüü. Figure 7. Close up view of graduation structure related to sediments observed at lower contact of the same lens.

ekil 6: Emirgazi Formasyonu içinde gözlenen tabakalanma ve istoziteye uyumlu siderit merceinin sol devam (Alt dokanak sedimanter ilikili geçili ve üst dokanak cevherleme sonras geç evreye özgü fay kontrollü).

Figure 6. Continuation of siderite lens concordant to bedding and schistosity in Emirgazi Formation (lower contact grade with sedimentary relations and upper contact, fault controlled late stage after mineralization).

0 25

cm

ekil 8: Ayn mercein alt dokananda gözlenen sedimanter ilikili geçili yapnn daha yakndan görünüü.

Figure 8. More close up view of graduation structure related to sediments observed at lower contact of the same lens.

ekil 9: Emirgazi Formasyonu içinde gözlenen tabakalanma ve istoziteye uyumlu siderit merceinin sa devamnn arazide gözlenen kapanma noktas.

Figure 9. Closing edge of right contuniation of siderite lens concordant to bedding and schistosity in Emirgazi Formation.

ekil 10: Emirgazi Formasyonu içinde gözlenen tabakalanma ve istoziteye uyumlu siderit mercei ve ona yaklak dik konumda gelien geç evre siderit damarcklar.

Figure 10. Siderite lens concordant to bedding and schistosity and late stage siderite veinlets developed approximately perpendicular to them in Emirgazi Formation.

0 10

cm

0 25

cm

a) Bre-Konglomera Üyesi1: Üye Emirgazi Formasyonunun blok, çakl ve serbestlemi kumta, siltta, ist parçalarn içerir. Geni yaylm olmamakla birlikte, lokal olarak belirli yerlerde birikimler eklinde görülür. En tipik gözlendii yer çalma alannn dnda Kzlarsekisi Köyü’nün dousunda olup, 25 m kalnlktadr.

Taneler köeli, az yuvarlak olup düzenli boylanma gösterir. Hamur maddesi, tanelerle ayn kaynaktan gelmekle beraber çimento kalsit veya silisten ibarettir. Bu üye geni akarsu ve gelgit kanallarnda olumutur. Kanal içi dolgular, içinde açldklar kayaçlardan farkl özellikte yaplar gösterirler.

Dalolu, 1987; 1988 çalmalarnda; Emirgazi Formasyonuna ait kumtalarnda, kromit, hematit, ilmenomanyetit, pirit mineral parçacklar, spilit ve diyabaz kayaç parçalarnn birarada görüldüünü belirtmitir. Deirmenta Formasyonunun tabannda Emirgazi Formasyonunun çakl ve bloklar ile bu formasyondan serbestlemi spilit, diyabaz ve kromit parçalarn içeren konglomeratik görünümlü bloklu bir serinin yer aldn belirten çalmac, ayrca, Karacaua Köyü’nün batsnda bulunan lyasl Dere’de geni bir yüzeylemesi görülen Deirmenta Formasyonu’na özgü kumtalarndan alnan örneklerde; spilit ve diyabaz parçalar ile kromit parçalarn

1

Bu bölümün balnn Bre-Konglomera olarak verilmesinin nedeni, Dalolu, 1988’ nun çalmas ile Deirmenta Formasyonu taban konglomeralarnn ilk kez saptanm olmas, yazarn yer yer yuvarlak malzemeleri de içeren bu istife, köeli malzemelerin bolluundan dolay bre ismi vermi olmas ancak, istifin anlatmnda bu birimin Prekambriyen üzerine gelen Orta Kambriyen birimlerinin taban konglomeras olduunu saptamas ve böylelikle bir diskordansn varln ilk kez ortaya koymu olmasnn önemi göz önüne alnarak, yazarn isimlemesi ve anlatmndan yaplan bir sentezinden kaynaklanmaktadr.

gözlemlemitir. Kumta ve bloklu seride görülen spilit, diyabaz ve kromit parçalarnn daha yal bazik veya ultrabazik bir mamatik kayaçtan kaynaklandn düünmektedir.

Dalolu, 1990, Deirmenta Formasyonu Konglomera Üyesi ile ayn özellikleri gösteren, ancak, çalma alan dndaki birimlerden alnan bir örnei; bazik mamatik bir kayadan beslendii düünülen, spilit ve diyabaz parçalar içeren kumta ve metakumta olarak tanmlamtr. Ayn çalma içinde ayrca alnan baka bir örnekte ise spilit ve diyabaz parçalarnn gözlendiinden bahsedilmektedir.

Yer yer bre özellii de gösteren bu üye, üstte bulunan Ankerit ve Kireçta Üyeleri ile tedrici geçilidir.

b) Ankeritik Kireçta Üyesi: Bazen Konglomera Üyesi’nin, baz yerlerde Emirgazi Formasyonunun üstünde ve Kireçta Üyesinin altnda görülmektedir. Kalnl 2-30 m arasnda olup kahverenginin bütün tonlarn göstermektedir. En tipik gözlendii yer Attepe Demir Yatann KB sektörünün dousundaki kireçta siltta dokanadr. Üye farkl yerlerde, deiik konum ve litolojiler göstermektedir. Mikritik dokulu, kirli sar ve açk kahve renkli ankeritik kireçta, yer yer dolomitik kireçta veya dolomitlerle geçili biçimlerde de gözlenir Genç hematit ve götit damarlar tarafndan kesilmi konumdadr. Damar kalnlklar 0,1-3 cm arasnda deimektedir. Ayn zamanda bu birimin içinde küçük hematit mercekleri de bulunmaktadr. Birim yanal olarak killi, kumlu, açk kahve renkli kireçtalarna geçi gösterir.

c) Kireçta Üyesi: Bu Üye Deirmenta Formasyonu’nun en üst üyesidir. Alttan üste doru deiik litolojiler gösterir. Yer yer dolomitik karakterde olup, kirli beyaz, grinin deiik tonlar, kirli mavi renklerinde izlenmektedir. Orta-kaln katmanldr. Üste doru kil oran artarak killi kireçta, daha üstte ise

kalkist litolojisine geçi gösterir. Baz yerlerde ise bitümlü, stramatolitli ve yer yer piritlidir. Stramotolit içermesi nedeniyle resifal ortam ürünü olarak deerlendirilmitir. Az enerjili, s, çalkantl ve zaman zaman derinleip slaabilen denizel ortam özellikleri sergilemektedir.

Üç üyeye ayrlan Deirmenta Formasyonu ince, uzun ve sürekli yüzeylemeler sunar. Cevherlemenin konumu açsndan çok önemlidir. Altnda, içinde ve üstündeki birimlerde cevherlemeler görülmektedir. Deirmenta Formasyonu fazla fosil içermez. Ancak üstündeki eyl-kalkist ardalanmasndan oluan birim içinde gözlenen Proconodontus sp. fosilinin Üst Kambriyen yan vermesinden dolay bu formasyon Orta Kambriyen yanda kabul edilmitir (Dalolu ve Bahçeci, 1992). Ayn formasyonun ya Özgül ve Kozlu, 2002 tarafndan Orta-Üst Kambriyen, Özgül, 2006 tarafndan ise Erken Kambriyen (?) olarak deerlendirilmitir.

Armutludere Formasyonu

Formasyon, kahverengi, koyu gri ve mavimsi renkte, parlak yüzeyli ve ince tabakalanmal görünümdedir. Ayrca bazen laminal eyl ve siltta tabakalanmalarndan, bazen de kalnl deien ince kuvars taneli kumtalarndan olumaktadr. Altta koyu mavimsi gri eyl-silttalar, üstte ise kirli yeil ve kahve renkli mika pullu silttalar yer almaktadr. Ortadaki koyu mavimsi gri eyl-siltta seviyesi, bu formasyonda gözlenen cevherlemeler açsndan önemlidir. Bu seviyenin içinde kalnl 2-50 m arasnda deien bir siderit oluumu izlenmitir (Dalolu, 1990).

Birim, altta kireçta ile üstte ise konglomera litolojisinde Alt Siluriyen yandaki Halityayla Formasyonu ile geçilidir. Dalgalarn etkin olmad, küçük çapta sediman kaymalarnn meydana geldii, orta enerjili denizel ortam koullarnda çökelen bu birim fosil bakmndan fakirdir. çerdii Brachiopoda,

Trilobit ve Graptolitlere göre ya Ordovisiyen olarak belirlenmitir (Demirtal, 1967; Özgül ve di., 1973; Ayhan ve plikçi, 1980).

Mesozoyik Birimi (Genel)

Bu birim milimetre büyüklüünden 30-40 cm’ye kadar deien boyut, ya ve litolojilerdeki kayaç parçalar ile bloklarn oluturduu sedimanter kökenli kaya birimlerinin bir karmadr. Dalolu ve di., 1998, çalmalarnda bu birimi vahi fli özellii ile tanmlamlardr. Genellikle üstünde oturduu birimin çakl ve bloklarn içermektedir. Kireçta, eyl, metakumta, kumta, kalkist blok ve parçalarn kapsar. Hamur genellikle karbonat olup, baz yerlerde ise silis çimentodan olumaktadr. Taneler çounlukla köeli veya az yuvarlaktr.

Birim çou yerde düzenli tabakalanmalar da göstermektedir. Birimin elemanlarn Emirgazi, Deirmenta, Armutludere Formasyonlarna ve Devoniyen, Permiyen ve Triyas yandaki litolojilere özgü bileenler oluturmaktadr.

Crinoid saplar, Brachiopoda parçalar ve olaslkla Mizzia sp. fosillerini içeren çakllar yaygndr. Birimin Üst Kretase (Üst Mestrihtiyen) yanda olduu düünülmektedir (Dalolu, 1990; Dalolu ve di., 1998). Ayrca, Dalolu ve Bahçeci, 1992, çalmalarnda yine ayn fosillere dayanarak birimin yann Üst Mestrihtiyen’den önce olduunu önermilerdir.

MNERALOJ ve PETROGRAF

nce kesit incelemeleri sonucunda 4 farkl mineral topluluu saptanmtr:

Demiroksit Mineral Topluluu

Bir ksm kayaçlarda demiroksit mineralleri, kuvars ve karbonat grubu mineraller bulunmaktadr. Kayaçlarn krlarak parçaland, breik bir görünüm kazand, aralarnda karbonat

mineralleri (siderit) olduu, yar karbonat-yar demiroksit çimentolu olduu görülmektedir. Ayn kayaçlarn klcal çatlaklarnda demiroksitlerin dolat gözlenmektedir. Karbonat mineralleri özekilsiz, kuvarslar ise ince taneli, yer yer öz ekilli olarak gözlenmektedir. Siderit kalntlar

içeren limonitler gözlendii gibi, çounlukla orta ve iri taneli, az da olsa ince taneli sideritlerin yer yer kenarlarndan itibaren, yer yer de tamam olmak üzere limonite dönütüü skça izlenmektedir (ekil 11,12).

ekil 11: Çok renkli, ince taneli sideritler (Sid), açk krem renkli dier karbonatlar ve yer yer kenarlar ve yer yer de tamam limonite (Lim) dönümü, iri taneli sideritlerle birlikteliinin mikro fotoraf (Çift Nikol).

Figure 11. Multi colored, fine grained siderites (Sid), light brown colored other carbonates which are partly or totally limonitized (Lim) together with coarse grained siderites (crossed nicols, 10x).

ekil 12: Siderit (Sid) kalntlar içeren breik dokudaki limonitlerin mikro fotoraf (Lim) (Çift Nikol).

Figure 12. Breccia textured limonites (Lim) including siderite (Sid) relicts (crossed nicols, 4x).

Siderit

Kayaçlarda çok ince-iri tane boyu aras özekilli ve yar özekilli karbonat mineralleri (sideritler), ince taneli ve saçlm durumda, yer yer orta tane boyunda özekilsiz, yer yer de öz ve yar özekilli kuvarslar bulunmaktadr. Bazen kuvarslarda dalgal yanp sönme izlenmektedir. Kayaçlar, ince taneler içeren, ince kuvars

damarlar tarafndan kesilmi olarak gözlenmitir. Karbonatlardaki iki yönlü dilinim net olarak izlenmektedir. Kayaçlarn krk ve çatlaklarnda demiroksit mineralleri gözlenmektedir. Karbonat minerallerinin dilinimlerinde tane snrlarnda ve kayaçlarn çatlaklarnda demiroksitlerin dolam olduu saptanmtr. Bazen sideritlere öz ekilli piritler elik etmektedir (ekil 13-15).

Kireçta-Mermer

ekil 13: ri taneli sideritler (Sid) (Çift Nikol). Figure 13. Coarse grained siderites (Sid) (crossed nicols, 4x).

ekil 14: Siderit (Sid) içerisinde öz-yar öz ekilli kuvars (Ku) kapanmlar (Çift Nikol).

Figure 14. Subhedral to euhedral quartz (Ku) inclusions in siderites (Sid) (crossed nicols 4x).

ekil 15: Öz ekilli pirit (opk:pirit) kristalini içeren siderit kristalleri (Çift nikol).

Figure 15. Siderite crystals bearing euhedral pyrite (opk:pyrite) (crossed nicols, 10x).

Kireçta-Mermer

Kayaçlar krklanm olarak gözlenmektedir ve içinde genellikle daha iri taneli kalsit içeren damarlar ve siderit kristal dolgular izlenmektedir. Klcal çatlaklarda demiroksit boyamalar gözlenmektedir. Az miktarda dissemine halde, öz ve yar öz ekilli opak mineraller içermektedir. Kayaçlar genellikle ince taneli kalsit minerallerinden olumaktadr. Kayaçtaki krklar kuvars ve karbonat mineralleri tarafndan doldurulmutur (ekil 16). Kayaçlardaki karbonat damarlarndaki kalsit kristallerinde basnç ikizleri gözlenmektedir. Yer yer kuvars damar ve mercekleri içermektedir. Zaman zaman bu damar ve merceklerin S’ ler çizmekte olduu görülmektedir.

Metasiltta (Metaeyl)

Kayaçlarda dissemine halde öz ekilsiz kuvars taneleri, serisit pulcuklar, karbonat mineralleri ve eser miktarda opak mineraller gözlenmektedir. Yer yer çok fazla miktarda kuvars ve karbonat damarlar izlenmektedir. Damar eklindeki bu kuvars ve karbonatlarda dalgal yanp sönme gözlenmektedir. Klcal çatlaklarda demiroksit boyamalar vardr. Kayaçlar yer yer bol miktarda lifsi ipliimsi, yer yer de dissemine halde opak mineraller içermektedir. Genelde bir yönlenme gözlenmekte olup, baz kesitlerde opak minerallerin uzun eksenleri yönünde dizildii izlenmektedir. Ana mineralleri; kuvars, mika, klorit ve feldispatlar olan, ince taneli; serisit, klorit, kuvars, feldispat ve kalsitleri içeren kayaç, yer yer tanm zirkon ile örl tipi turmalinler ve inemsi çubuklar eklinde muhtemelen rutil kristallerini içermektedir. Foliyasyona paralel dizilme gösteren grafit seviyeleri de bulunduran kayaçta, çok az oranlarda sfenlere rastlanmaktadr. nce taneli klorit matriks içinde “S”ler çizen kuvars topluluklarn da kapsayan kayaç fillitik özellik sergilemektedir (ekil 17, 18).

ekil 16: Kireçta-mermer örneinde karbonatlar içindeki kra yerlemi ve kendi içinde kristalize olmu karbonatlar (Kar) (olaslkla siderit) (Tek Nikol).

Figure 16. Crystalized carbonates (Kar) (probably siderite) placed into fractures in carbonates of limestone-marble sample (polar nicols, 4x).

ekil 17: nce taneli killi yan kayaçta (hafif yönlenme gösteren metasiltta: metaeyl); serisit, klorit, ince taneli kuvars ve feldispatlarn dalm (Tek nikol). Figure 17. Distrubition of sericite, chlorite, fine grained quartz and feldspars in fine grained argillic rock (displaying light schistosity of metasiltstone, metashale) (polar nicols, 4x).

X Inlar Krnm (XRD) Analiz Çalmalar

Çalma sahasndan alnan siderit örneklerinde mineral tayinleri XRD ile yaplm

olup, bir adet difraktogram ve sonucu ekil 19`da verilmitir. XRD analizleri sonucu baz örneklerde siderit, çok az kuvars ve hematit mineralleri, baz örneklerde ise yalnz siderit minerali saptanmtr.

Konfokal Raman Spektrometre Çalmalar

ekil 18: Killi yan kayaçta (ince taneli metasiltta), ince taneli klorit matriks içinde “S” çizen kuvarslar (Ku) (Çift Nikol).

Figure 18. “S” shaped quartzs in fine grained chlorite matrix in argillic rock (fine grained metasiltstone) (crossed nicols, 4x).

Konfokal Raman Spektrometre Çalmalar

Seçilen iki adet siderit örneine ait ince kesitler Raman Spektromesine ait mikroskop altnda incelenerek, baz noktalardan ölçümler yaplmtr (ekil 20-25).

Raman Spektrometresi ile yaplan az saydaki nokta analizleri sonucunda saptanan siderit, ankerit ve örtit mineral birliktelii, özellikle daha önce bu yatakta yaplan mikroskobik çalmalarla siderit ve ankerit bileenleri olarak belirlenmi olup, örtit minerali ( Na2Ca2(CO3)3 ) daha önceki çalmalarda saptanmamtr. lk defa bu çalma ile varl ortaya çkarlmtr. Mikroskopta salkl biçimde saptanabilen mineral tane boyutlarnn yaklak 8-10 mikron boyutlar arasnda deimesi, buna karn Attepe siderit örneklerinde bu çalma ile saptanan örtit mineralinin 1-10 mikron boyutlarndaki tane büyüklüü bu mineralin daha önceki çalmalarda saptanamam olduunu düündürmektedir. Ayn zamanda örtit mineralinin siderit örnekleri içinde çok az oranlarda dalm olmas da daha önce bu sahadan alnan örneklerde yaplan XRD çalmalarnda belirlenememesine neden olduu varsaylmaktadr (XRD difraktogramlarnda yorumlanabilme snr olan yaklak %5’lik kritik orann altndaki dalm ilikileri).

örtit, genelde s denizel ve gölsel karbonat ortamlarna özgü, dolomitik çamurtalar-ince tabakal çamurtalar içeren evaporitik ortamlarda, yer yer tüfitlerin de elik ettii ve organik malzemece de zengin kesitlerdeki trona oluumlar ile birlikte gözlenen bir mineraldir (Smoot, 1983; Tucker ve di., 1990). Ayrca, örtit minerali hidrotermal yataklarda da Ca bakmndan zengin volkanik kayaçlarn düük-orta sl hidrotermal

alterasyonu ile de olumaktadr (Varol, 2007; Zaitsev ve Chakhmouradian, 2007).

Raman spektrometresinde mineralojik olarak

saptanm olan örtit mineralinin kimyasn

belirlemek amacyla ayn örtit tanesinde

mikro XRF aleti ile nokta analizi yaplmtr.

Nokta analizinin sonuçlar ham biçimde

aletten alnd ekli ile Çizelge 2’de

sunulmaktadr. Ayn tablonun devamnda ise

(Çizelge 3) Çizelge 2’deki deerler % 100’e

yuvarlanarak verilmitir. Çizelge 3’de de Na

içeriinin % 61,704 ile dikkati çektii

görülmektedir.

Ayrca ayn ince kesitteki örtit

mineralinin yanndaki siderit olduu tahmin

edilen bir taneye ait noktada yaplan nokta

analizine özgü metal analiz sonuçlar Çizelge

3’de aletten alnd ekli ile verilmektedir.

Bu çizelgede dikkati çeken, yaklak % 96,62

içerii ile demir orannn çok yüksek

olduudur.

Diferansiyel Termal Analiz-Termal

Gravimetri (DTA-TGA) Çalmalar

Çalma sahasndan alnan siderit

örnekleride DTA-TGA deerlendirmeleri

yaplmtr. Hava ortamnda yaplan

analizlerde balangç scakl yaklak olarak

25 ºC olup, numuneye 20 ºC artlarla 950

ºC’ye kadar s uygulanmtr (referans kesesi

olarak  (Alumina) Al

O

) kullanlmtr.

ekil 26’ da DTA-TGA sonuçlar verilmitir.

Bu sonuçlara göre sideritlerin mineral yap

bozulma slar yaklak 520 ºC olarak

belirlenmitir.

ekil 20: Siderit örneinde bir taneye ait raman spektrumunun ve “Spectral ID” programndaki standart mineral karl (siderit).

Figure 20. Standart mineral (siderite) in “spectral ID” program of Raman spectrum of a siderite grain.

ekil 21: Siderit örneinde bir taneye ait raman spektrumunun ve “Spectral ID” programndaki standart mineral karl (ankerit).

ekil 22: Siderit örneinde saptanan ankerit (An) mineralinin, Raman spektrometresinde saptanan görüntüsü. Figure 22. View of an ankerite (An) mineral in siderite sample at Raman spectrometer.

ekil 23: Siderit örneinde bir taneye ait raman spektrumunun ve “Spectral ID” programndaki standart mineral karl (örtit).

Mikro XRF Çalmalar

ekil 24: Siderit örneinde saptanan, örtit (Sh) mineraline ait görüntü. Figure 24. A view from shortite (Sh) in a siderite sample.

ekil 26: Siderit örneine özgü DTA-TGA erileri. Figure 26. DTA-TGA curves of a siderite sample.

Table 2. The micro XRF analyses results of a shortite grain (rough data from the instrument). Table 3. The micro XRF analyses results of a shortite grain (enterpolated to 100%).

Ç iz e lg e 2.  ö rt it m in e ra l tane s ine ai t m ik ro X R F an al iz s o n u ç lar  ( a le tt e n a l n d  bi ç im dek i ham v e ri le r) . Si de ri t A1-S 4 30 ,1 50 < 0, 670 2, 90 3 3, 0 08 0, 23 2 0 ,8 70 < 0, 041 < 0 ,0 30 11 ,52 0 < 0, 01 5 0 ,0 56 0, 11 0 < 0, 05 1 0, 01 3 48 ,8 62 Si de ri t A1-S 4 61 ,7 04 1, 37 1 5, 9 41 6, 15 6 0, 474 1, 78 0 0 ,0 84 0, 06 1 23 ,5 7 6 0, 031 0, 11 4 0 ,2 25 0, 10 4 0, 02 6 10 1, 64 7 Si de ri t A1-S 4 < 0, 0 08 < 0, 005 < 0 ,0 0 3 1, 79 7 96, 62 0 0 ,1 22 0, 0 15 0, 0 14 < 0 ,0 10 < 0, 0 10 0, 05 5 0 ,2 00 Si de ri t A1-S 4 < 0, 0 51 < 0, 00 2 0, 0 25 0, 0 25 0, 03 1 0 ,0 2 8 < 0, 00 8 < 0 ,011 0, 05 6 < 0, 0 20 < 0, 0 20 < 0, 02 0 9 8, 98 8 P b (% ) To ta l Sb (% ) W (% ) P t (% ) Au (% ) Li to lo ji El em e n t Mo (% ) Rh (% ) Çi ze lg e 3 .  ö rt it m iner al t a ne si ne ai t m ik ro X R F ana liz s o nu çl ar  ( d e er le r % 10 0 'e ta m a m la nar ak v e ri lm i ti r) . Çi ze lg e 4 . S ide ri t m iner al t anes in e a it m ik ro X R F anal iz s o nuç la r ( y al n zc a m e ta ller e öz g ü al et te n a ln d  b iç im de ham v e ri le r) . N b (% ) Sn (% ) Cu (% ) Zn (% ) G a (% ) Ni (% ) Pd (% ) Ag (% ) Cd (% ) In (% ) To ta l (% ) Ni (% ) Rb 2 O (% ) Sr O (% ) Zr (% ) Ba O (% ) Z r (% ) Li to lo ji El em e n t Ti (% ) V (% ) Cr (% ) Mn (% ) Fe (% ) Co (% ) Cr (% ) Fe (% ) To ta l (% ) Rb 2 O (% ) Sr O (% ) Zr (% ) Ba O (% ) Cr (% ) Fe (% ) Ni (% ) Li to lo ji El em e n t Na 2 O (% ) Mg O (% ) Al (% ) K2 O (% ) C a O (% ) T i (% ) Al (% ) S i (% ) S i (% ) K2 O (% ) C a O (% ) T i (% ) Li to lo ji El em e n t Na 2 O (% ) Mg O (% ) Ö r ne k No Ör ne k No Ör ne k No Ör ne k No

Cevher Mikroskobisi Çalmalar

nceleme alanndan alnan örneklerde cevher mikroskobisi çalmalar yürütülmü, aadaki cevher mineralleri ile özellikleri saptanmtr.

Siderit

Cevher mikroskobunda, soluk grimsi rengi, düük refleksiyonu, çatlakl yaps ve kuvvetli anizotropisi ve iç refleksiyonu ile tannrlar (ekil 27). Genel olarak geni bir tane boyu dalm gösteren sideritler, çounlukla öz ekilli ve yar özekilli olarak gözlenmektedirler.

Limonit (Götit ve Lepidokrozit)

Cevherli örneklerde izlenen en yaygn cevher mineralidir (ekil 28). Bunlar, bazen submikroskobik boyamalar eklinde, yer yer gang minerallerinin aralarnda ve dilinimleri boyunca ve yer yer de çatlak dolgusu eklinde

gözlenmektedir. Bazen götitlerin içinde tamamen lepidokrozite dönümü, öz ekilli mineral pseudomorflar izlenmektedir. Limonitlerdeki kolloform doku iyi gelimi bir ekilde gözlenmitir (ekil 29). Limonitlerin bir ksmnn içlerinde eser olarak pirit kalnts belirlenmi ve piritten dönütüü saptanmtr.

ekil 27: Siderit örneinde sideritlerin (Sid) dilinimleri ve çatlaklar ve tane snrlar boyunca gelien limonitler (Lim). ekillerin alt köelerinde ayrca el örnekleri resimlenmitir.

Figure 27. Limonites (Lim) developed in cleavages, in cracks and along the grain edges of siderites (Sid) in a siderite (hand specimen at left lower part).

ekil 28: Limonit örneinde götitlerin

(Gt) içinde tamamen lepidokrozite (Lep) dönümü, özekilli mineral

Pseudumorflar.

Figure 28. Euhedral mineral pseudomorphs totally replaced to lepidocrocite (Lep) in goethite (Gt) in limonite sample.

ekil 29: Limonit örneinde, götitlerde (Gt) kolloform doku.

Figure 29. Colloform texture in goethites (Gt) in limonite sample.

Pirit

Eser miktarda ve genellikle saçnml halde, öz ve yar özekilli olarak izlenmektedir (ekil 30). Piritlerin tane boylar 2-65 μ arasndadr. Genellikle kenarlarndan itibaren limonitlemi olup, limonitlerin içinde kalntlar halinde de görülürler.

Rutil

Eser miktarda, çok ince taneli, bazen de çubuk ekilli olarak gözlenmitir. Rutillerde lökoksenleme izlenmitir (ekil 31-33).

ekil 30: Siderit örnei içindeki, iri ve ince taneli piritler (Pyr).

Figure 30. Coarse and fine grained pyrites (Pyr) in siderite sample.

ekil 31: Siderit örnei içindeki rutiller (Ru) ve rutillerin etrafndaki lökoksenlemeler (Lök). Figure 31. Rutiles (Ru) in siderite sample and leucoxenization (Lök) around rutiles.

ekil 32: Killi yan kayaç içinde rutiller (Ru) ve etrafnda lökoksenlemeler (Lök).

Figure 32. Rutiles (Ru) in argillic rocks and leucoxenization (Lök) around them.

Mangan Dendiritleri

Çok ince taneli olduu için cinsi saptanamayan, eser miktarda mangan dendiritleri gözlenmitir. Bunlar yer yer piritlerin ve karbonatlarn tane snrlarnda, yer yer de çatlaklarnda gözlenmitir (ekil 34).

JEOKMYA-JEOSTATSTK

Yaplan arazi, petrografik ve cevher mikroskopisi çalmalarnn ortaya çkard veriler nda Attepe sahasndan alnan 13 adet yüzey örnei jeokimyasal analiz için seçilmitir. Bunlardan 5 tanesi siderit, 5 tanesi limonit-götit, 2 tanesi cevher dokanana yakn alnm kireçta-mermer, 1 tanesi de yine cevher dokana civarndan alnm olan killi yan kayaç (metasiltta-metaeyl) ’tr. Böylelikle 4 ayr grup oluturulmutur. Tüm örneklerde, ana ve eser

elementler aras ilikilerin ve elementlerin cevherleme üzerindeki etkilerinin anlalmas amaçlanmtr. Maddi olanaklar gözönüne alnarak örnek saysnda optimal kstlamaya gidilmitir.

Bu çalmada sunulmu bulunan jeokimya analiz yöntemleri ve deerlendirmeleri ile daha önceki bölümlerde sunulmu bulunan tüm laboratuar yöntemleri konusunda daha fazla bilgiye Dayan, 2007` de ulalabilir.

Tüm analiz sonuçlar Çizelge 5` de element çiftlerine özgü korelasyon katsaylar ise Çizelge 6` da toplu biçimde verilmitir.

Element çiftlerine özgü grafiksel dalmlar ise ekil 35` de ayrca sunulmaktadr.

ekil 33: Killi yan kayaç içinde, ince taneli grafitler (Gra) ve rutiller (Ru).

Figure 33. Fine grained graphites (Gra) and rutiles (Ru) in argillic rock.

ekil 34: Siderit örneindeki çatlakta yer alan mangan (Mn) dendiritleri.

Figure 34. Mangane (Mn) dendrites in a crack at siderite sample.

Kç t. -M er m er A4 -Y 3 0 ,08 4 0 ,1 1 4 0, 7 10 1, 9 33 0, 01 0 0, 00 4 0, 01 7 0, 01 9 62 ,9 04 0, 0 25 0, 0 05 0 ,0 0 4 0, 19 6 4 ,5 3 3 2 9, 32 7 99 ,88 5 2 6, 0 5, 9 1 ,3 9, 1 2 ,4 0, 9 1, 2 0 ,6 0, 5 2 ,0 Kç t. -M er m er A5 -Y 1 0, 09 1 0 ,0 68 0, 48 0 3, 3 35 0, 01 2 0, 004 0, 02 9 0, 020 61 ,1 36 0, 01 6 0, 0 05 0, 00 5 0, 29 2 0, 80 3 3 3, 56 0 99, 85 4 11, 0 5, 6 2, 0 1, 5 1, 8 0, 9 0, 9 0 ,6 0, 5 1 ,5 K ill i y an ky ç. A6 -Y 3 0 ,12 0 5 ,7 2 1 2 1, 1 17 5 6, 2 39 0, 19 5 0, 00 1 0, 01 0 5, 15 6 0 ,4 00 1, 0 12 0, 0 39 0 ,0 1 4 0, 01 6 7 ,2 6 9 2, 68 5 99 ,99 3 3 7, 0 54, 8 1 ,8 9, 9 26 ,1 1, 3 0, 8 0 ,5 0, 3 1 74 ,7 Li m .-G ö ti t A6 -C 6 0 ,12 0 0 ,2 3 5 0, 6 00 3, 1 84 0, 09 8 0, 00 3 0, 00 7 0, 12 7 27 ,5 86 0, 0 07 0, 0 05 0 ,0 0 4 1, 10 5 57 ,1 6 0 9, 73 2 99 ,97 4 14 0, 0 13, 0 4 ,4 26 1, 5 2 ,9 2, 5 3, 1 1 ,2 0, 8 4 ,5 Li m .-G ö ti t A7 -C 1 0, 14 0 0 ,0 59 0, 12 0 1, 1 30 0, 01 6 0, 004 0, 00 3 0, 007 1, 73 0 0, 0 07 0, 00 7 0 ,0 04 1, 54 6 91, 92 7 3, 284 99 ,9 81 22 0, 0 25 ,0 1 2, 8 5, 6 4, 5 3, 3 2, 9 2 ,4 1, 4 9 ,2 Li m .-G ö ti t A4 -C 3 0, 14 0 0 ,5 73 0, 31 9 3, 5 79 0, 00 4 0, 003 0, 00 7 0, 006 0, 38 9 0, 0 12 0, 00 6 0 ,0 03 1, 61 9 90, 17 5 3, 145 99 ,9 80 21 0, 0 21 ,0 1 4, 6 5, 6 5, 0 2, 9 3, 9 2 ,3 1, 4 6 ,1 Li m .-G ö ti t A5 -C 7 0, 11 0 0 ,0 52 0, 16 2 1, 5 82 0, 00 4 0, 003 0, 00 8 0, 005 0, 07 3 0, 0 28 0, 00 7 0 ,0 03 0, 47 0 93, 80 7 3, 662 99 ,9 74 20 0, 0 24 ,0 1 3, 3 6, 6 4, 1 2, 6 2, 5 2 ,1 1, 4 9 ,1 Li m .-G ö ti t A6 -C 3 0 ,14 0 0 ,0 5 7 0, 1 59 1, 9 79 0, 02 0 0, 00 3 0, 00 5 0, 00 6 0 ,11 4 0, 0 05 0, 0 06 0 ,0 0 3 0, 65 0 92 ,72 3 4, 11 1 99 ,9 8 2 21 0, 0 24, 0 6 ,9 3 8, 2 4 ,1 3, 1 7, 0 4 ,6 2, 1 9 ,6 Si de ri t A1 -S 4 0 ,17 0 2 ,0 9 0 1, 7 32 2, 9 63 0, 00 4 0, 00 4 0, 04 0 0, 01 7 0 ,2 68 0, 0 42 0, 0 05 0 ,0 0 2 0, 92 5 63 ,98 0 2 8, 30 0 1 00 ,5 4 1 15 0, 0 15, 0 11 ,5 4, 2 3 ,3 2, 0 6, 2 1 ,6 1, 2 10 ,1 Si de ri t A1 -S 9 0, 14 4 3 ,5 56 0, 39 1 1 0, 03 6 0, 004 0, 16 5 0, 047 0, 01 3 0 ,3 83 0, 01 7 0, 0 04 0, 00 2 0, 97 5 55 ,1 07 29 ,1 37 99 ,9 82 14 0, 0 16 ,0 4 ,0 3, 3 3 ,3 2, 8 2, 4 1, 6 1, 1 3, 7 Si de ri t A1 -S 3 0 ,15 3 3 ,1 2 4 0, 0 26 5, 8 57 0, 00 4 0, 01 0 0, 06 4 0, 01 4 0 ,3 76 0, 0 06 0, 0 05 0 ,0 0 3 1, 04 6 60 ,54 9 2 8, 74 4 99 ,97 8 15 0, 0 16, 0 5 ,4 4, 0 3 ,6 2, 5 2, 1 1 ,8 1, 2 7 ,5 Si de ri t A1 -S 5 0, 15 3 3 ,3 34 0, 25 5 2, 1 69 0, 00 4 0, 006 0, 03 4 0, 014 0, 38 8 0, 0 05 0, 00 5 0 ,0 03 1, 20 5 64, 11 1 28 ,2 74 99 ,9 58 16 0, 0 17 ,0 6 ,9 4, 7 3 ,3 2, 2 2, 5 1, 5 1, 2 5, 8 Si de ri t A1 -S 7 0 ,17 4 2 ,3 3 7 0, 0 32 3, 9 75 0, 00 4 0, 00 6 0, 05 2 0, 01 4 0 ,3 56 0, 0 05 0, 0 05 0 ,0 0 3 1, 25 3 65 ,33 9 2 6, 38 1 99 ,93 7 15 0, 0 16, 0 4 ,7 3, 9 3 ,6 2, 5 2, 3 1 ,5 1, 1 5 ,9 Kç t. -M er m er A4 -Y 3 1 03 ,0 1 ,0 7, 7 7 ,0 3, 7 1, 2 1, 1 1, 0 1 ,4 1,1 1, 5 2 ,0 3, 8 4 2, 9 7,5 14 ,6 5, 1 5, 7 1 2,1 3, 6 1 ,9 1, 7 7,7 1 ,2 2, 5 11 ,0 Kç t. -M er m er A5 -Y 1 81 3, 4 0 ,8 12 ,0 5, 7 5, 6 1, 1 1, 2 1, 0 1 ,3 1, 0 1, 3 2, 2 4, 3 23 ,3 7, 6 12, 7 4, 9 5, 1 1 8, 2 3, 7 1, 6 1, 3 3, 0 1 ,2 1, 2 12, 0 K ill i y an ky ç. A6 -Y 3 17 ,5 30 ,8 24 9, 5 24 ,7 2, 4 1, 0 1, 6 1, 9 6 ,2 0, 9 1, 2 2 ,1 3, 3 2 77, 9 3 8, 2 76 ,4 3, 6 4, 1 5 2, 3 4 .0 1 ,7 1, 5 0, 8 0 ,9 12 ,2 25 ,4 Li m .-G ö ti t A6 -C 6 11 ,2 6 ,1 9,7 8 ,3 5, 9 1, 6 1, 9 1, 3 1 ,8 1, 4 1,1 1 ,9 4,3 5 96 ,3 8,1 11 ,0 1 2, 0 13 ,0 1 5, 0 1 1, 0 7 ,5 6, 6 8,3 3 ,4 9, 5 15 ,0 Li m .-G ö ti t A7 -C 1 22 ,1 2 ,2 11 ,0 10 ,0 8, 3 2, 1 2, 2 1, 6 2 ,2 1, 5 1, 7 3 ,0 4, 7 7 26, 2 9, 6 12 ,0 2 4, 0 23, 0 1 3, 8 1 1, 0 5 ,9 5, 7 2 4, 0 4 ,2 29 ,0 14 ,0 Li m .-G ö ti t A4 -C 3 10 ,0 11 ,3 1 7, 8 9 ,7 8, 1 2, 2 2, 3 4, 4 1 ,5 1, 6 3, 6 3 ,0 4, 5 9 3, 1 1 0, 6 12 ,0 2 1, 0 21, 0 2 0, 0 1 1, 0 4 ,6 5, 0 2 3, 0 2 ,8 28 ,0 17 ,0 Li m .-G ö ti t A5 -C 7 5 ,0 4 ,6 9, 8 8 ,9 6, 4 1, 8 1, 8 1, 6 1 ,9 0, 6 1, 6 2 ,7 4, 3 2 51 ,2 8, 3 11, 0 2 0, 0 21, 0 1 6, 0 1 2, 0 5 ,0 5, 3 2 2, 0 3 ,4 27 ,0 17 ,0 Li m .-G ö ti t A6 -C 3 4 ,1 4 ,9 1 2,0 10 ,0 6, 8 2, 1 2, 1 1, 7 1 ,4 1,5 1, 8 2 ,8 4, 3 6 7, 3 9,6 12 ,0 2 1, 0 13 ,0 3 3, 3 1 2, 0 4 ,9 5, 0 2 4, 0 4 ,2 30 ,0 13 ,0 Si de ri t A1 -S 4 7 ,9 1 ,9 9, 0 8 ,1 5, 7 0, 1 1, 8 1, 9 1 ,6 1, 3 1, 5 3 ,0 4, 0 1 6, 1 1 2, 9 11, 0 1 6, 0 13, 0 1 5, 0 0, 1 3 ,9 3, 4 1 5, 0 3 ,0 18 ,0 13 ,0 Si de ri t A1 -S 9 9 ,1 3 ,4 1 2,7 8 ,0 8, 6 1, 6 1, 8 1, 4 0 ,9 1, 3 1,5 2 ,5 4,2 1 1,9 1 0, 8 11 ,0 1 5, 0 13 ,0 7 0, 6 1 1, 0 4 ,8 3, 6 1 4, 0 2 ,7 16 ,0 13 ,0 Si de ri t A1 -S 3 4 ,0 4 ,2 1 0,0 7 ,7 8, 0 1, 8 1, 9 1, 8 1 ,9 1, 3 1,5 2 ,6 4,1 5, 9 8,4 20 ,1 1 5, 0 14 ,0 3 9, 2 1 1, 0 4 ,7 3, 5 1 5, 0 2 ,7 18 ,0 16 ,0 Si de ri t A1 -S 5 4 ,6 3 ,1 9, 1 11 ,1 6, 0 1, 8 1, 8 1, 5 1 ,8 1, 1 1, 5 2 ,5 4, 3 5, 9 1 9, 7 11, 0 1 5, 0 15, 0 1 4, 6 9, 7 4 ,0 3, 7 1 6, 0 3 ,0 20 ,0 14 ,0 Si de ri t A1 -S 7 3 ,4 7 ,1 8, 4 7 ,0 7, 2 1, 5 1, 7 1, 5 1 ,8 1, 3 1, 5 2 ,6 4, 1 9, 0 7, 8 11, 0 1 6, 0 14, 0 3 4, 0 9, 6 4 ,0 3, 5 1 5, 0 2 ,1 18 ,0 16 ,0 Ca O % P2 O 5 % SO 3 % Cl % K2 O % Na 2 O % Mg O % Al 2 O 3 % Si O 2 % Ti O 2 % V2 O 5 % Cr 2 O 3 % Mn O % Fe 2 O 3 % LO I % To ta l % Co _ppm Ni _ppm Cu _ppm Zn _ppm Br _ppm Rb _ppm Ga _ppm Ge _ppm As ppm Se _ppm E le m e n t E le m e n t Sr _ppm Y ppm Zr _ppm Nb _ppm Mo ppm Ag _ppm Cd _ppm In _ppm Sn _ppm Sb _ppm Te _ppm I ppm Cs _ppm Ba _ppm La _ppm Ce ppm Hf _ppm Ta _ppm W _ppm Au _ppm Th _ppm U ppm Hg _ppm Tl ppm Pb ppm Bi _ppm Ör n e k No Ör n e k No

Na O Mg O Al O Si O P O SO C l K O C aO Ti O V O Cr O M n O Fe O L O I C o N i C u Z n G a G e A s S e B r R b S r Y Z r N b M o A g C d In Sn Sb T e I C s B a L a C e H f T a W A u H g T l P b B i T h U U 0, 0 65 0 ,6 0 0 0, 834 0, 8 45 0, 7 64 -0 ,189 -0 ,1 79 0, 8 55 -0 ,44 2 0 ,8 4 9 0 ,868 0, 806 -0 ,1 8 5 -0 ,076 -0 ,5 33 -0 ,0 67 0, 8 88 -0, 004 -0 ,0 15 0, 893 -0 ,0 3 7 -0 ,280 -0 ,1 90 -0 ,2 60 0, 8 66 -0 ,291 0 ,94 1 0, 860 0, 8 59 -0 ,354 -0 ,002 0, 170 0, 3 39 0, 8 94 -0 ,295 0 ,033 -0 ,1 0 9 -0 ,5 2 6 0 ,21 1 0 ,777 0, 849 -0 ,1 6 9 -0 ,071 0 ,36 2 0, 023 -0 ,1 3 4 -0 ,087 -0 ,2 32 -0 ,2 71 0, 1 40 1, 00 0 Th 0, 5 40 -0, 111 -0 ,1 98 -0 ,1 9 8 -0 ,2 6 7 -0 ,051 -0 ,2 32 -0 ,1 8 2 -0 ,8 0 9 -0 ,180 -0 ,1 15 -0 ,2 59 0, 5 57 0, 92 6 -0 ,5 99 0, 929 0, 3 34 0 ,8 0 3 -0 ,2 08 -0 ,0 4 7 0, 8 60 0, 59 5 0 ,8 1 3 0, 876 -0 ,1 2 3 -0 ,579 0 ,00 7 -0, 1 58 0, 0 74 0, 58 1 0 ,5 7 4 0, 873 0, 5 18 -0 ,07 2 0 ,3 2 2 0 ,523 0, 8 34 0, 5 01 0 ,18 3 -0, 0 61 -0, 1 97 0, 9 22 0, 83 3 -0, 0 08 0, 618 0, 5 33 0, 66 4 0 ,91 5 0, 781 1, 0 00 Bi 0, 4 21 -0, 394 -0 ,5 08 -0 ,5 2 2 -0 ,3 4 7 0 ,01 0 -0, 2 46 -0, 49 7 -0 ,53 5 -0, 506 -0 ,4 52 -0 ,5 48 0, 6 04 0, 89 7 -0 ,4 30 0, 904 -0 ,0 5 4 0 ,66 9 0 ,251 -0 ,4 1 3 0, 8 74 0, 69 7 0 ,79 5 0, 858 -0 ,4 5 6 -0 ,465 -0 ,3 92 -0 ,4 93 -0 ,2 6 3 0, 63 9 0 ,5 1 3 0, 801 0, 1 50 -0 ,38 8 0 ,4 4 8 0 ,205 0, 6 09 0, 7 18 0 ,40 3 -0, 3 80 -0, 5 24 0, 8 85 0, 78 8 -0, 2 11 0, 640 0, 8 45 0, 88 6 0 ,8 3 2 1, 000 Pb 0, 4 57 -0, 388 -0 ,5 51 -0 ,5 5 3 -0 ,5 8 7 -0 ,010 -0 ,1 63 -0 ,5 3 9 -0 ,5 8 8 -0 ,535 -0 ,4 77 -0 ,5 88 0, 6 35 0, 94 3 -0 ,3 95 0, 937 -0 ,0 5 0 0 ,81 5 -0, 1 96 -0, 41 8 0, 8 50 0, 62 0 0 ,82 6 0, 928 -0 ,4 8 9 -0 ,481 -0 ,3 60 -0 ,5 18 -0 ,3 0 2 0, 71 8 0 ,6 0 8 0, 774 0, 4 27 -0 ,43 6 0 ,4 0 5 0 ,564 0, 8 41 0, 6 99 0 ,10 3 -0, 4 20 -0, 5 44 0, 9 70 0, 88 6 -0, 1 89 0, 633 0, 5 81 0, 70 0 1 ,0 0 0 Tl 0, 2 92 -0, 437 -0 ,4 38 -0 ,4 4 5 -0 ,1 5 8 -0 ,044 -0 ,3 73 -0 ,4 1 5 -0 ,4 5 1 -0 ,433 -0 ,3 74 -0 ,4 42 0, 6 49 0, 84 4 -0 ,5 71 0, 847 -0 ,0 2 8 0 ,63 5 0 ,528 -0 ,3 3 7 0, 8 45 0, 50 6 0 ,5 9 7 0, 658 -0 ,3 9 2 -0 ,505 -0 ,2 23 -0 ,4 14 -0 ,2 2 0 0, 57 6 0 ,5 8 1 0, 796 0, 2 69 -0 ,29 9 0 ,4 2 7 0 ,279 0, 3 93 0, 6 85 0 ,57 7 -0, 3 81 -0, 4 58 0, 7 86 0, 80 4 -0, 2 51 0, 728 0, 9 55 1,0 0 0 Hg 0, 3 70 -0, 304 -0 ,4 57 -0 ,4 3 2 -0 ,1 4 8 0 ,114 -0 ,1 57 -0 ,4 3 4 -0 ,4 4 1 -0 ,456 -0 ,4 15 -0 ,4 89 0, 6 73 0, 75 7 -0 ,3 89 0, 772 -0 ,1 0 8 0 ,47 7 0 ,600 -0 ,3 7 6 0, 8 28 0, 43 7 0 ,49 2 0, 570 -0 ,4 1 8 -0 ,510 -0 ,2 74 -0 ,4 39 -0 ,2 7 8 0, 62 8 0 ,5 0 3 0, 742 0, 1 35 -0 ,33 3 0 ,4 7 1 0 ,115 0, 2 92 0, 6 30 0 ,54 6 -0, 4 05 -0, 4 64 0, 7 01 0, 71 4 -0, 1 06 0, 715 1, 0 00 Au 0, 2 11 -0, 189 -0 ,3 89 -0 ,3 0 4 -0 ,2 1 6 0 ,20 2 -0, 1 24 -0, 32 9 -0 ,45 6 -0, 356 -0 ,2 89 -0 ,3 52 0, 5 25 0, 69 9 -0 ,4 20 0, 709 0, 0 35 0 ,3 1 9 0 ,220 -0 ,2 4 9 0, 8 04 0, 12 4 0 ,58 0 0, 613 -0 ,3 1 5 -0 ,399 -0 ,1 19 -0 ,3 18 -0 ,1 5 9 0, 68 1 0 ,9 1 4 0, 653 0, 2 04 -0 ,25 8 0 ,2 7 3 0 ,286 0, 2 50 0, 5 95 0 ,26 9 -0, 3 17 -0, 3 26 0, 6 57 0, 66 8 0 ,1 5 8 1, 000 W 0, 2 37 0 ,6 8 1 0, 399 0, 5 43 0, 2 81 0 ,72 9 0 ,387 0, 4 16 -0 ,36 5 0 ,4 1 2 0 ,387 0, 303 -0 ,1 4 5 -0 ,140 0 ,07 1 -0 ,11 2 0, 4 01 -0 ,390 -0 ,1 94 0, 423 0, 1 20 -0, 149 0 ,00 5 -0, 0 65 0, 4 13 -0 ,182 0 ,42 6 0, 427 0, 3 55 0, 13 3 0 ,02 3 0, 042 -0 ,0 1 8 0, 2 79 0 ,0 2 1 -0 ,1 35 -0 ,0 9 0 -0 ,3 9 0 -0 ,264 0 ,357 0, 431 -0 ,1 4 0 -0 ,257 1 ,00 0 Ta 0, 4 28 -0, 333 -0 ,4 93 -0 ,4 8 9 -0 ,4 5 9 -0 ,016 -0 ,1 74 -0 ,4 7 5 -0 ,5 9 3 -0 ,477 -0 ,4 19 -0 ,5 16 0, 7 66 0, 91 7 -0 ,4 39 0, 919 -0 ,0 1 6 0 ,88 2 -0, 0 31 -0, 36 1 0, 8 47 0, 37 1 0 ,54 8 0, 712 -0 ,4 3 5 -0 ,467 -0 ,2 80 -0 ,4 59 -0 ,2 5 8 0, 74 0 0 ,5 9 8 0, 802 0, 4 59 0, 3 15 0 ,31 5 0 ,521 0, 7 40 0, 7 56 0 ,35 6 -0, 3 70 -0, 4 93 0, 9 29 1, 00 0 Hf 0, 5 59 -0, 330 -0 ,5 19 -0 ,5 1 2 -0 ,5 0 8 0 ,03 0 -0, 1 28 -0, 50 6 -0 ,66 8 -0, 507 -0 ,4 49 -0 ,5 69 0, 7 31 0, 97 8 -0 ,4 20 0, 979 -0 ,0 0 8 0 ,83 2 -0, 0 85 -0, 38 6 0, 9 25 0, 62 6 0 ,7 9 0 0, 905 -0 ,4 5 6 -0 ,494 -0 ,3 19 -0 ,4 87 -0 ,2 7 7 0, 78 1 0 ,5 7 4 0, 857 0, 4 18 -0 ,39 1 0 ,4 6 2 0 ,498 0, 8 47 0, 7 35 0 ,22 3 -0, 3 94 -0, 5 23 1, 0 00 Ce -0 ,162 0 ,67 0 0, 985 0, 9 82 0, 8 69 -0 ,124 -0 ,1 55 0, 9 89 -0 ,12 6 0 ,9 8 8 0 ,983 0, 965 -0 ,5 1 6 -0 ,477 -0 ,3 06 -0 ,4 55 0, 8 41 -0, 362 -0 ,0 99 0, 979 -0 ,3 8 9 -0 ,374 -0 ,3 51 -0, 5 09 0, 9 88 -0 ,073 0 ,91 7 0, 989 0, 9 28 -0 ,643 -0 ,263 -0 ,1 79 0, 0 53 0, 9 63 -0 ,341 -0 ,2 17 -0 ,3 5 1 -0 ,7 8 2 0 ,11 2 0 ,896 1, 000 La 0, 0 30 0 ,7 6 2 0, 924 0, 9 07 0, 7 77 -0 ,070 -0 ,1 47 0, 9 20 -0 ,29 1 0 ,9 2 1 0 ,913 0, 863 -0 ,3 5 1 -0 ,340 -0 ,2 60 -0 ,3 06 0, 8 34 -0, 219 -0 ,1 42 0, 920 -0 ,2 9 8 -0 ,229 -0 ,2 93 -0 ,3 82 0, 9 24 -0 ,175 0 ,85 1 0, 921 0, 9 54 -0 ,599 -0 ,268 -0 ,0 61 0, 1 07 0, 8 96 -0 ,310 -0 ,1 65 -0 ,2 1 6 -0 ,6 7 2 0 ,04 8 1 ,000 Ba -0 ,179 -0 ,281 0, 133 0, 0 84 0, 4 10 -0 ,209 -0 ,6 23 0, 1 54 -0 ,05 2 0 ,1 3 4 0 ,190 0, 208 0, 2 16 0, 22 7 -0 ,6 37 0, 249 0, 2 96 0 ,2 5 2 0 ,536 0, 176 0, 3 21 -0, 055 0 ,03 8 -0, 0 24 0, 1 56 -0 ,175 0 ,14 3 0, 142 0, 2 25 0, 02 5 0 ,26 1 0, 353 -0 ,0 6 5 0, 2 82 0 ,1 3 3 -0 ,1 32 -0 ,0 6 7 0, 2 83 1 ,0 0 0 Cs 0, 1 64 -0, 644 -0 ,7 82 -0 ,7 7 3 -0 ,6 3 6 0 ,03 6 -0, 1 61 -0, 76 3 -0 ,114 -0 ,774 -0 ,7 20 -0 ,7 08 0, 7 04 0, 67 5 -0 ,1 44 0, 673 -0 ,4 5 5 0 ,59 9 0 ,112 -0 ,7 0 6 0, 6 56 0, 32 7 0 ,51 0 0, 619 -0 ,7 5 0 0, 07 6 -0, 6 37 -0, 7 47 -0 ,61 2 0, 79 0 0 ,60 8 0, 555 0, 2 02 -0 ,68 1 0 ,4 4 7 0 ,407 0, 5 18 1, 0 00 I 0, 6 25 -0, 144 -0 ,3 39 -0 ,3 4 9 -0 ,5 3 8 -0 ,016 0 ,046 -0 ,3 5 3 -0 ,6 5 2 -0 ,335 -0 ,3 02 -0 ,4 25 0, 5 85 0, 77 7 -0 ,2 33 0, 775 0, 0 63 0 ,8 3 7 -0 ,4 79 -0 ,2 3 6 0, 6 65 0, 62 5 0 ,65 4 0, 777 -0 ,2 9 4 -0 ,312 -0 ,2 21 -0 ,3 24 -0 ,1 7 5 0, 64 0 0 ,2 3 5 0, 697 0, 5 32 -0 ,27 0 0 ,3 8 6 0 ,574 1, 0 00 Te 0, 1 57 -0, 256 -0 ,2 23 -0 ,2 1 7 -0 ,3 2 3 -0 ,070 -0 ,2 53 -0 ,2 2 1 -0 ,2 5 2 -0 ,216 -0 ,1 78 -0 ,2 05 0, 4 99 0, 46 7 -0 ,3 57 0, 471 0, 0 10 0 ,6 2 3 -0 ,2 52 -0 ,1 2 2 0, 3 90 0, 30 6 0 ,3 8 7 0, 426 -0 ,2 0 3 -0 ,173 0 ,05 1 -0, 1 82 -0 ,08 8 0, 42 3 0 ,45 4 0, 544 0, 9 20 -0 ,22 6 0 ,4 5 6 1 ,000 Sb 0, 4 81 -0, 190 -0 ,3 48 -0 ,3 2 2 -0 ,2 1 2 0 ,09 4 0 ,009 -0 ,3 4 7 -0 ,2 0 5 -0 ,366 -0 ,3 44 -0 ,3 84 0, 7 10 0, 40 0 -0 ,0 95 0, 450 -0 ,1 9 8 0 ,21 9 0 ,222 -0 ,2 9 7 0, 5 48 0, 53 0 0 ,46 7 0, 441 -0 ,3 4 0 -0 ,255 -0 ,1 87 -0 ,3 34 -0 ,2 5 3 0, 55 3 0 ,3 1 5 0, 599 0, 4 13 -0 ,34 7 1 ,0 0 0 Sn -0 ,088 0 ,61 0 0, 960 0, 9 32 0, 8 78 -0 ,265 -0 ,2 46 0, 9 68 -0 ,22 1 0 ,9 6 4 0 ,974 0, 943 -0 ,3 9 9 -0 ,335 -0 ,4 27 -0 ,3 15 0, 8 91 -0, 212 -0 ,0 37 0, 972 -0 ,2 8 3 -0 ,336 -0 ,3 11 -0, 4 40 0, 9 74 -0 ,159 0 ,911 0, 963 0, 9 46 -0 ,617 -0 ,212 -0 ,0 67 0, 0 60 1, 0 00 In 0, 2 86 0 ,0 0 9 0, 054 0, 0 58 -0 ,04 0 -0, 124 -0 ,2 11 0, 0 52 -0 ,43 1 0 ,0 5 5 0 ,085 0, 026 0, 4 74 0, 43 0 -0 ,4 49 0, 443 0, 2 63 0 ,6 1 0 -0 ,1 54 0, 152 0, 3 69 0, 30 3 0 ,28 5 0, 320 0, 0 73 -0 ,290 0 ,33 4 0, 087 0, 1 77 0, 29 9 0 ,30 6 0, 621 1, 0 00 Cd 0, 5 92 -0, 066 -0 ,1 81 -0 ,1 6 0 -0 ,1 0 1 0 ,01 6 -0, 2 15 -0, 16 2 -0 ,77 3 -0, 175 -0 ,1 16 -0 ,2 43 0, 7 49 0, 87 7 -0 ,6 03 0, 905 0, 2 86 0 ,7 2 6 0 ,133 -0 ,0 4 3 0, 9 14 0, 59 1 0 ,70 6 0, 754 -0 ,1 2 0 -0 ,580 0 ,06 9 -0, 1 41 0, 0 73 0, 65 8 0 ,5 7 8 1, 000 Ag 0, 0 20 -0, 289 -0 ,3 42 -0 ,2 8 1 -0 ,2 1 8 0 ,04 4 -0, 2 91 -0, 28 0 -0 ,27 5 -0, 307 -0 ,2 26 -0 ,2 47 0, 7 49 0, 57 5 -0 ,4 64 0, 592 0, 0 46 0 ,3 0 0 0 ,074 -0 ,1 9 8 0, 6 63 0, 03 0 0 ,56 1 0, 544 -0 ,2 7 1 -0 ,247 -0 ,0 83 -0 ,2 61 -0 ,0 9 9 0, 57 9 1 ,0 0 0 Mo 0, 5 13 -0, 236 -0 ,6 83 -0 ,5 8 9 -0 ,6 5 0 0 ,39 4 0 ,274 -0 ,6 6 0 -0 ,4 3 7 -0 ,669 -0 ,6 39 -0 ,7 10 0, 4 71 0, 71 6 0 ,00 2 0, 730 -0 ,3 2 7 0 ,50 6 -0, 0 87 -0, 58 2 0, 8 07 0, 31 6 0 ,5 3 2 0, 669 -0 ,6 3 9 -0 ,182 -0 ,4 87 -0 ,6 39 -0 ,5 4 9 1, 00 0 Nb -0 ,035 0 ,63 7 0, 942 0, 9 23 0, 8 44 -0 ,131 -0 ,3 32 0, 9 49 -0 ,33 8 0 ,9 4 6 0 ,961 0, 907 -0 ,3 3 7 -0 ,218 -0 ,5 04 -0 ,1 88 0, 9 41 -0, 133 -0 ,0 66 0, 970 -0 ,1 5 7 -0 ,183 -0 ,1 45 -0, 2 80 0, 9 59 -0 ,263 0 ,92 0 0, 952 1, 0 00 Zr -0 ,149 0 ,65 4 0, 996 0, 9 88 0, 8 87 -0 ,097 -0 ,2 25 0, 9 99 -0 ,15 7 0 ,9 9 8 0 ,997 0, 976 -0 ,4 9 1 -0 ,438 -0 ,3 63 -0 ,4 18 0, 8 71 -0, 314 -0 ,0 79 0, 993 -0 ,3 5 5 -0 ,332 -0 ,3 30 -0, 4 86 0, 9 97 -0 ,078 0 ,94 1 1, 000 Y -0 ,021 0 ,61 0 0, 921 0, 9 27 0, 8 53 -0 ,129 -0 ,2 57 0, 9 34 -0 ,30 1 0 ,9 2 7 0 ,940 0, 899 -0 ,2 8 9 -0 ,242 -0 ,5 00 -0 ,2 24 0, 8 85 -0, 170 0 ,006 0, 956 -0 ,1 6 4 -0 ,239 -0 ,2 08 -0 ,3 46 0, 9 35 -0 ,222 1 ,00 0 Sr -0 ,536 -0 ,283 -0 ,0 76 -0 ,0 8 8 -0 ,0 9 2 -0 ,095 0 ,036 -0 ,0 8 2 0, 7 10 -0, 079 -0 ,0 93 0, 079 -0 ,3 8 8 -0 ,568 0 ,38 7 -0 ,6 00 -0 ,36 9 -0, 357 -0 ,1 17 -0 ,1 6 7 -0 ,5 8 4 -0 ,3 63 -0, 3 58 -0, 4 24 -0 ,115 1, 00 0 Rb -0 ,115 0 ,65 8 0, 995 0, 9 83 0, 8 83 -0 ,122 -0 ,2 22 0, 9 98 -0 ,19 4 0 ,9 9 8 0 ,997 0, 967 -0 ,4 8 5 -0 ,404 -0 ,3 77 -0 ,3 85 0, 8 89 -0, 286 -0 ,0 83 0, 995 -0 ,3 3 1 -0 ,299 -0 ,3 02 -0, 4 54 1, 0 00 Br 0, 5 11 -0, 325 -0 ,5 15 -0 ,5 1 0 -0 ,5 2 1 0 ,01 4 -0, 0 93 -0, 50 5 -0 ,60 2 -0, 505 -0 ,4 53 -0 ,5 68 0, 5 16 0, 90 2 -0 ,3 39 0, 893 -0 ,0 4 1 0 ,65 3 -0, 1 11 -0, 40 0 0, 8 31 0, 77 9 0 ,9 5 1 1, 000 Se 0, 3 61 -0, 350 -0 ,3 64 -0 ,3 6 4 -0 ,3 3 8 -0 ,031 -0 ,2 51 -0 ,3 4 9 -0 ,5 0 6 -0 ,353 -0 ,2 93 -0 ,3 85 0, 3 48 0, 78 8 -0 ,4 63 0, 780 0, 0 79 0 ,5 1 0 -0 ,0 45 -0 ,2 5 2 0, 8 31 0, 78 3 1 ,0 00 As 0, 4 96 -0, 284 -0 ,3 13 -0 ,3 6 3 -0 ,2 7 7 -0 ,086 -0 ,1 53 -0 ,3 4 1 -0 ,4 3 0 -0 ,334 -0 ,3 19 -0 ,4 14 0, 3 32 0, 64 6 -0 ,2 59 0, 637 -0 ,0 5 0 0 ,51 8 0 ,110 -0 ,2 7 9 0, 5 45 1, 00 0 Ge 0, 5 85 -0, 165 -0 ,3 98 -0 ,3 4 8 -0 ,2 9 7 0 ,21 0 -0, 0 95 -0, 37 1 -0 ,72 8 -0, 384 -0 ,3 27 -0 ,4 56 -0 ,4 2 3 0, 92 9 -0, 4 70 0, 947 0, 1 01 0 ,6 4 0 0 ,122 -0 ,2 5 9 1, 0 00 Ga -0 ,084 0 ,65 0 0, 984 0, 9 76 0, 8 69 -0 ,114 -0 ,2 51 0, 9 90 -0 ,25 2 0 ,9 8 9 0 ,995 0, 956 0, 11 0 -0 ,336 -0 ,4 38 -0 ,3 14 0, 9 19 -0, 222 -0 ,0 98 1, 000 Zn -0 ,152 -0 ,255 -0 ,0 67 -0 ,0 8 6 0, 3 84 -0, 111 -0 ,3 14 -0 ,0 5 3 0, 1 81 -0, 084 -0 ,0 75 -0 ,0 26 0, 11 0 0, 03 2 -0 ,2 42 0, 038 -0 ,1 2 6 -0 ,163 1 ,000 Cu 0, 3 55 -0, 347 -0 ,3 25 -0 ,3 7 5 -0 ,3 8 8 -0 ,191 -0 ,2 96 -0 ,3 3 6 -0 ,5 4 3 -0 ,321 -0 ,2 75 -0 ,3 63 0, 5 79 0, 81 9 -0 ,4 87 0, 806 0, 0 81 1 ,0 0 0 Ni 0, 0 95 0 ,5 5 1 0, 848 0, 8 41 0, 7 37 -0 ,107 -0 ,3 51 0, 8 62 -0 ,54 1 0 ,8 6 0 0 ,893 0, 804 -0 ,2 1 2 0, 04 5 -0, 6 62 0, 064 1, 0 00 Co 0, 5 90 -0, 246 -0 ,4 50 -0 ,4 4 1 -0 ,3 9 6 0 ,01 2 -0, 1 43 -0, 43 3 -0 ,73 6 -0, 438 -0 ,3 81 -0 ,5 14 0, 7 35 0, 99 5 -0 ,4 75 1, 000 LO I 0, 0 90 0 ,1 9 4 -0 ,3 24 -0 ,2 7 9 -0 ,4 3 8 0 ,29 2 0 ,804 -0 ,3 4 9 0, 3 99 -0, 339 -0 ,4 18 -0 ,3 74 -0 ,0 9 4 -0 ,478 1 ,00 0 Fe O 0, 5 62 -0, 291 -0 ,4 69 -0 ,4 6 5 -0 ,4 1 9 -0 ,015 -0 ,1 54 -0 ,4 5 3 -0 ,7 1 5 -0 ,457 -0 ,3 99 -0 ,5 27 0, 6 96 1, 00 0 Mn O 0, 6 65 -0, 127 -0 ,5 17 -0 ,4 8 2 -0 ,4 2 4 0 ,08 2 0 ,138 -0 ,5 0 3 -0 ,4 8 7 -0 ,520 -0 ,4 87 -0 ,5 67 1, 0 00 Cr O -0 ,327 0 ,51 2 0, 970 0, 9 47 0, 8 99 -0 ,193 -0 ,3 33 0, 9 76 0, 0 23 0 ,97 3 0 ,978 1, 000 V O -0 ,161 0 ,61 4 0, 991 0, 9 76 0, 8 88 -0 ,141 -0 ,2 78 0, 9 96 -0 ,16 9 0 ,9 9 5 1 ,000 Ti O -0 ,156 0 ,65 6 0, 999 0, 9 86 0, 8 84 -0 ,103 -0 ,2 13 0, 9 99 -0 ,14 2 1 ,0 0 0 Ca O -0 ,783 -0 ,441 -0 ,1 32 -0 ,1 7 5 -0 ,0 2 1 -0 ,155 -0 ,1 28 -0 ,1 4 2 1, 0 00 K O -0 ,154 0 ,65 6 0, 997 0, 9 87 0, 8 99 -0 ,107 -0 ,2 18 1, 0 00 Cl 0, 5 06 0 ,4 8 3 -0 ,2 10 -0 ,1 1 4 -0 ,3 6 8 0 ,36 0 1 ,000 SO 0, 1 36 0 ,3 1 6 -0 ,1 07 0, 0 31 -0 ,16 1 1 ,0 0 0 P O -0 ,238 0 ,46 2 0, 890 0, 8 69 1, 0 00 Si O -0 ,107 0 ,73 0 0, 984 1, 0 00 Al O -0 ,147 0 ,65 7 1, 000 Mg O 0, 3 93 1 ,0 0 0 Na O 1, 0 00

Çizelge 6. Kireçta (Kçt.)-mermer, killi yan kayaç, limonit-götit ve siderit örneklerinin jeokimyasal verilerine ait korelasyon katsaylar.

Table 6. Correlation coefficients of geochemical data of limestone (Kçt) – marble, argillic rock, limonite-goethite and siderite samples.

r= 0,999 0,01 0,1 1 10 100 0,001 0,01 0,1 1 10 TiO2 (%) Al 2 O3 (% ) Kireçta

Killi yan kayaç Limonit Siderit r= 0,997 0,01 0,1 1 10 100 0,001 0,01 0,1 1 10 K2O (%) Al 2 O3 (% ) Kireçta

Killi yan kayaç Limonit Siderit r= 0,984 1 10 100 0,1 1 10 100 Al2O3 (%) Si O2 (% ) Kireçta

Killi yan kayaç Limonit Siderit r= 0,970 0,01 0,1 1 10 100 0,001 0,01 0,1 1 Cr2O3 (%) Al 2 O3 (% ) Kireçta

Killi yan kayaç Limonit Siderit r= 0,927 0,1 1 10 100 1 10 100 SiO2 (%) Y ( ppm ) Kireçta

Killi yan kayaç Limonit Siderit r= 0,935 1 10 100 1000 0,1 1 10 100 Y (ppm) Rb ( p p m ) Kireçta

Killi yan kayaç Limonit Siderit r= 0,889 1 10 100 1000 1 10 100 Ni (ppm) Rb (p p m ) Kireçta

Killi yan kayaç Limonit Siderit r= - 0,623 1 10 100 1000 0,001 0,01 0,1 1 Cl (%) B a ( ppm ) Kireçta

Killi yan kayaç Limonit Siderit

ekil 35: Element çiftleri arasndaki dalm ilikileri (log dalm).

Element Çiftleri Arasndaki

likilerin Toplu Deerlendirmesi

Çizelge 6’da verilen kireçta-mermer,

killi yan kayaç, limonit-götit ve siderit

örneklerinin jeokimyasal verilerinin

korelasyon katsaylar yardmyla

deerlendirilmesi sonucu oluan büyük

kümeden yararlanlarak; korelasyon katsays

r>+0,600 olan çiftler yüksek pozitif

korelasyon kategorisinde (herhangi bir

istatistik gruplama yaplmakszn), korelasyon

katsays r<-0,600 olan çiftler yüksek negatif

korelasyon kategorisinde ele alnarak

deerlendirme yaplmtr (ekil 36).

Yüksek pozitif korelasyon grubu

içerisinde (r>+0,600) 3 ayr grup ortaya

çkmaktadr. Her bir grup içindeki elementler

birbirleriyle pozitif korelasyon ilikili (bir

element artarken dier element de artmakta)

birliktelikler sunmaktadrlar.

Yüksek negatif korelasyon grubu içinde

ise (r<-0,600) sal, sollu iki grup ortaya

çkmaktadr. Her bir grup içinde elementler

birbirleriyle artan ilikili dalm özellikleri

sergilemektedir. Sa ve sol gruptaki

elementler ise birbirleriyle eksilen ilikili

dalm özellikleri sunmaktadr.

ekil 36’da gruplarn ve gruplar

içerisindeki element kümelerinin kökensel

anlam ve yorumlar tartlmaya çallmtr.

Her bir kümenin altnda, yaklak kökensel

anlamlar belirtilmitir.

Jeokimyasal verilerin jeoistatistik

yöntemlerle deerlendirilmesi çalmalar

sonucunda; bazik kayaçlarn kimyasna doru

olan bir eilim belirlenmitir (ekil 36: Bazik

Bileenler). Saptanm bulunan bu eilim,

oluum srasnda olas bazik kayaçlarn

ortamdaki varlna iaret etmektedir. Ortaya

konulan bu ekilin (ekil 36) bir bütün

halinde deerlendirilmesi sonucunda,

karbonat ve silikat (kil, mika ile kuvars)

bileenleriyle ardkl olas bazik bileenlerce

etkin (az da olsa ortaç ve/veya asitik

karakterli bileenleri de içeren) bir istife özgü

(+/- hidrotermal etkiler) bir cevherleme

modeli arlk kazanmakta ve

özgünlemektedir.

r > + 0,600 (Pozitif Korelasyon)

1.Grup MgO, Cr2O3, TiO2, P2O5, (V2O5), Ni, K2O, Al2O3, SiO2, (La, Y, Rb, Ce, W, U)

Bazik Bileenler Kil, mika, kuvars ? ve/veya hidrotermal

ve/veya alterasyon bileenleri hidrotermal

etki

2. Grup Fe2O3, MnO, (Na2O, Pb, Cu, Co, Th, Ta)

Cevher Hidrotermal etki ? ve/veya bazik bileen 3. Grup LOI, Cl Uçucular r < - 0,600 (Negatif Korelasyon)

CaO, (LOI, Cl), Fe2O3, (Na2O), Co, (Ni, Ba, Th)

Karbonat çökelimi Cevher Hidrotermal etki ?

Uçucular ve/veya ve/veya bazik sedimanter bileenler olgu

ekil 36: Adana-Mansurlu Attepe Demir Yata’nn jeokimyasal verilerine özgü jeoistatistik karakteristikler. ( ) Parantez içindeki elementler, grup içinde dier bileenlere göre daha zayf birliktelikleri vurgulamaktadr.

? Zayf da olsa asidik bileenlerin etkileri (cevher oluum ortamndaki etkin biçimde bazik, az da olsa ortaç ve/veya asidik karakterli bileenleri de içeren

litolojilerin varl varsaym).

Çift çizginin iki yanndaki her bir grup içindeki elementler kendi içinde pozitif korelasyon ilikisi sergilerken, çift çizginin her iki tarafndaki gruplar içindeki elementler ise karlkl biçimde birbirleri ile negatif korelasyon ilikisi sunmaktadrlar.

Figure 36. Geostatistical characteristics of geochemical data from Attepe Iron Deoposit, Mansurlu-Adana ( ) Elements in paranthesis indicate weak associations due to other components of the group.

? Weak asidic influences (strong basic influence at ore formation environment, supposing of intermediar and/or asidic lithologies).

[ ] Positive correlation relationship of the elements in each group represented both side of paranthesis. Negative correlation relationships are represented between the groups both side of the paranthesis.