... .. — — LI... « I W I I
2'NCİ SAYFADAKİ YAZININ DEVAMI
17 yıllık tekel...
“Milyon Avcıları” her ne kadar Hikmet’in imzasını ta- şıyorduysa da, “Sehnsucht 202” adlı bir Alman filminin etkisi açıkça görülmektedir.
“ L e b le b ic i H o rh o r” (1934) yerli kaynaklı bir film olarak yer alıyor Ertuğrul’ un filmografisinde. Bunun ar dından 1938-1939’da Musahip- zade Celal’in oyunları “Ay- naroz Kadısı” ile “Bir Ka vuk Devrildi” gelir. 1939’da bir başka film de Ziya Şakir Sako’nun özgün bir senaryo- suydu. Ancak, yine aynı yıl yapımı gerçekleşen Tosun Paşa yabancı bir etkilen menin ürünüdür. 1932-42’de çektiği “Kıs kanç”, (194(M3) “Nasrettin Hoca D ü ğ ü n d e” , (1941) “K ahveci G üzeli”, (1945) “Y ayla K a r ta lı” , (1946) “Harman Sonu”, (1947) “Kı zılırm ak K arakoyun” ve Ertuğrul’un son yönettiği ve ilk renkli film denemesi olan (1953) “Halıcı Kız” yerli kay nağa dayanan filmleri olarak sıralanır. Ertuğrul’un ünlü yapımları arasında yer alan “Şehvet Kurbanı” (1939), V ictor F lem in g ’in “The Way Of Ali Flesh - Tenin Kurbanı"ndan bir uyarla madır. Yine başrolünü Cahi- de Sonku’nun oynadığı “Ay sel, Bataklı Damın Kızı” (1934—35), Victor Sjöström’
ün “T ö sen Fran
Sterymyytorpet”inden alın mıştır. Ertuğrul’un bir baş ka uyarlam ası da 1934’te Rene Clair’in “Le Million” undan yaptığı “Milyon Avcı laradır.
İLKLER DÖNEMİ
M
UHSİN Ertuğrul sinemasını şiddetle e- leştiren Nijat Özön, bu dönemin yararını ise şöy- lece özetliyor:
“Ertuğrul, ilk iki özel yapımevinin ‘Kemal Film 1922’ ve ‘İpek Film- 1928’ kuruluşlarına önayak ol muştur. Bu da devletin si nemayla hiç ilgilenmediği bir dönemde, sinem anın ayakta kalmasını sağlamış tır. Bugünkü film türle rinin köy, polis, komedi, dram, melodram, tarihsel, K urtuluş Savaşı film le rinin ilkleri bu dönemde çekilmiştir. Ertuğrul’un en önemli filmleri ise “Ateş ten G öm lek -1923” “Bir Millet Uyanıyor 1932” ve “Aysel Bataklı Damın Kı- zı”dır. Türk kadınlarının sinemada çalışm aları bu dönemde başlamıştır."
YARIN-.SAVAŞ
VE DEMOKRASİ
Muhsin Ertuğrul'urt "Kanlı N igâr" da Suna Pekuysal, "Leblebici Horhor"undan bir sahne Belgin Doruk, Serpil Gül, Selma Güneri
yen başarısız yapımlar olarak kaldı. 70'lerde asıl ilgi çeken isim ise, Ken Russell oldu. "Bo y Friend"le klasik Hollywood müzikaline bir 'hommage' denemesi y a pan Russell, "Tom m y", "Lisztomania" gibi filmleriyle değişik kapılar açtı. İngiliz yönetmeni Alan Parker ise Hollywood'da gerçekleştirdiği çocuklu müzikal "Bugsy M alone", ünlü sahne oyunundan aktarılan "Fam e" ve Pink Floyd toplu luğuna dayanan "Duvar-The W a ll" filmleriyle ilgi çekti. Kuşkusuz grup deyince 1960'larda Richard Lester'in 2 filmine, "Gençlerin Sevgilisi-A Hard Day's Night" ve "İmdat-Help"e olağanüstü bir sıcakiık n e tire n B e a t le s " He a n m a k
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi