TøCARø OLARAK SATILAN Døù MACUNLARININ
ANTø-MøKROBøYAL ETKøNLøöøNøN øN VøTRO ÇALIùMASI
Invitro Study of the Antimicrobial Effectives of Commercially Available Toothpastes
Deniz AKÇAYÖZ1 Ege Su ÇAöLAR1
Ayúe Deniz ERTOSUN1 Ezgi SÜMER1
Mustafa TAùDEMøR1 J. Sedef GÖÇMEN2
1
Baúkent Üniversitesi TÕp Fakültesi Dönem 2 Ö÷rencisi
2
Baúkent Üniversitesi TÕp Fakültesi TÕbbi Mikrobiyoloji Anabilim DalÕ, Prof.Dr ABSTRACT
Dental caries are formed by the increase in number in dental plate of such bacteriae Strepto-coccus mutans, Lactobacillus spp. The bacteriae produce acid by breaking down the carbohydrates very quickly. Therefore, one of the objectives of the caries preventive interventions is to inhibit the formation of the acid. Candida albicans causes aphthous lesions in the mouth and also can cause frequent infections in those who having dental prostheses. The main cause of periodontal dental caries is that the bacteriae and dental plaque and the solution is oral hygiene including teeth brus-hing. For this reason this study analyzes the ef-fects of toothpastes in different brands and diffe-rent contents on these bacteriae.
Baskent University students randomly selec-ted from among 169 people applied to the survey to determine the toothpates to be tested. According to the survey, invitro comparative antimicrobial effectiveness of thirteen selected commercially available toothpaste on Streptococcus mutans, Lactobacillus acidophilus, Candida albicans were investigated by using the agar well diffusion met-hod. Thirteen toothpastes are numbered regard-less of the number of toothpastes preferred. Chlorhexidine mouthwash as positive control, blank wells as negative control were used. Bacte-rial dilutions were prepared as recommended as antibiogram preparation and these mixtures ino-culated into Mueller Hinton feed lots with and without blood via swap. Wells of a microtiter plate is opened and tested toothpaste is put (6 wells for the each). Toothpastes placed into the wells were weighed and inhibition zone diameters were
mea-sured waiting after 24 hours at 37° C. The data obtained were evaluated statistically.
According to the zone diameters, compared to controls, the number 2 toothpaste to L.acidophilus and C.albicans and number 8 to-othpaste to S.mutans has a lesser effect. As per-cent activity is evaluated (mm/g) none was effecti-ve as controls.
The efficacy of toothpastes found to be lower than the positive control group. Accordingly the antimicrobial efficacy of toothpastes is not crucial. Mechanical brushing of the teeth is more critical to prevent tooth decay.
Key words: Oral flora, toothpaste, antibacte-rial effect
ÖZET
Diú çürü÷ü, diú pla÷Õnda Streptococcus mu-tans, Lactobacillus spp. gibi mikroorganizmalarÕn sayÕca artmasÕyla oluúur. Bu bakteriler karbon-hidratlarÕ çok hÕzlÕ bir úekilde parçalayarak asit oluútururlar. Bu nedenle çürük önleyici giriúimle-rin amaçlarÕndan biri de bu asit oluúumunu en-gellemektir. Candida albicans da a÷Õzda aftöz lez-yonlar yapmakta ayrÕca diú protezi olanlarda sÕk enfeksiyona neden olabilmektedir. Diú çürü÷ü ve periodontal problem de neden bakteri yani dental plaktÕr, çözüm diú fÕrçalamak yani a÷Õz hijyenidir. Bu nedenle bu çalÕúmada farklÕ marka ve içerikte diú macunlarÕnÕn bu bakteriler üzerindeki etkisi araútÕrÕlmaktadÕr.
Test edilecek diú macunlarÕnÕ belirlemek için Baúkent Üniversitesi ö÷rencileri arasÕndan rasgele seçilen 169 kiúiye anket uygulanmÕútÕr. Anket so-nuçlarÕna göre seçilen onüç ticari olarak satÕlan diú macununun in vitro olarak Streptococcus mu-tans, Lactobacillus acidophilus, Candida albicans üzerindeki antimikrobiyal etkinlikleri karúÕlaútÕ-rÕlmalÕ olarak agar well difüzyon yöntemi kullanÕ-larak okullanÕ-larak incelenmiútir. 13 diú macunu tercih edilme sayÕsÕndan ba÷ÕmsÕz olarak rastgele numa-ralandÕrÕlmÕútÕr.
Pozitif kontrol olarak klorheksidin gargara, negatif kontrol olarak boú kuyucuk kullanÕlmiútÕr.
Antibiyogram yapÕlÕrken önerilen úekilde bakteri sulandÕrÕmlarÕ hazÕrlanmÕú, bu karÕúÕmlar eküvyonla, hazÕrlanan Koyun kanlÕ ve kansÕz Mü-eller Hinton besiyerlerine inoküle edilmiútir. Ku-yucuklar açÕlmÕú ve test edilen diú macunlarÕ ku-yucuklara (her biri için 6 kuyucuk olacak úekilde) konulmuútur. Kuyucuklara konan diú macunlarÕ-nÕn a÷ÕrlÕklarÕ tartÕlmÕú ve 37° C de 24 saat bekle-menin ardÕndan oluúan inhibisyon zon çaplarÕ öl-çülmüútür.
Elde edilen veriler istatistiksel olarak de÷er-lendirildi.
Zon çaplarÕ kontrolle karúÕlaútÕrÕldÕklarÕnda, 2 numaralÕ diú macunu L.acidophilus ve C.albicans’a 8 numaralÕ diú macunu S. mutans’ a daha az etki yapmÕútÕr.
Yüzde etkinlik olarak de÷erlendirildi÷inde (mm/g); hiçbirisi kontrol kadar etkili olmamÕútÕr.
Diú macunlarÕnÕn etkinli÷i pozitif kontrol grubuna göre düúük bulunmuútur. Buna ba÷lÕ olarak diú macunlarÕnÕn antimikrobiyal etkinli÷i-ne fazla anlam yüklememek gerekmektedir. Diú çürüklerine engel olmak için önemli olan diúin mekanik temizli÷idir.
Anahtar sözcükler: A÷Õz florasÕ, diú macunu, antibakteriyel etki
GøRøù
A÷Õz boúlu÷u de÷iúik tipteki mikroorga-nizmalarÕn yerleúmesi için elveriúli ortama sa-hiptir. 35-36 derece sÕcaklÕk, bol nem, çeúitli besin içerikleri ve de÷iúik oksijen basÕncÕyla, bilinen hemen her türlü mikroorganizmaya açÕktÕr. A÷Õz içindeki mikroorganizma yerle-úimi do÷umla baúlar. Diúlerin çÕkmasÕ, bes-lenme rejimi, diúlerin kaybÕ, protez kullanÕmÕ, kiúinin a÷Õz hijyeni ve genel sa÷lÕk durumu
gi-bi etkenler ile a÷Õz mikroflorasÕ geliúimi ger-çekleúir(1). A÷Õz boúlu÷unda mikroorganizma-lar için beslenme olana÷Õ omikroorganizma-larak diú etrafÕndaki maddeler, ölü epitelyum hücreleri ve tükürük içeri÷i bulunmaktadÕr. Diú çürü÷ü, sayÕsÕ ve ti-pi de÷iúebilen bakteri, maya, virüs ve protozo-adan oluúan karmaúÕk bir mikro sistemdir (2). Diúin sert dokularÕnÕn bir hastalÕ÷Õ olan diú çü-rü÷ü; diú sisteminin belirli bölgelerinde oluúur. Tükürük, dil ve a÷Õz kaslarÕnÕn temizleyici et-kisinden korunmuú olan bu bölgeler besinlerin, bakterilerin, tükürük proteinlerinin ve a÷Õzdaki çökele÷in kolayca birikti÷i yerlerdir. Bu kirli-lik ö÷eleri diú pla÷ÕnÕ oluúturur. Çürük oluúu-mu için karbonhidratlar diú pla÷Õndaki bakteri-lerce parçalanÕrken üretilen asidin, tükürük ta-rafÕndan uzaklaútÕrÕlmadan önce mineyi erite-bilmesi gerekir(3). Asit oluúumu, plaktan tükü-rük geçmesinden hÕzlÕ oldu÷u için plakta asit toplanÕr ve pH düúer. Ortamda karbonhidratlar bulundu÷u sürece pH aynÕ düzeyde kalÕr. An-cak karbonhidratlar bakterilerce harcanÕr ve tükürük tarafÕndan uzaklaútÕrÕldÕ÷Õ için pH tek-rar yükselir (4). Diú çürü÷ü, diú pla÷Õnda
Strep-tococcus mutans, Lactobacillus spp. gibi
mik-roorganizmalarÕn sayÕca artmasÕyla oluúur. Bu bakteriler karbonhidratlarÕ çok hÕzlÕ bir úekilde parçalayarak asit oluútururlar. Bu nedenle , çü-rük önleyici giriúimlerin amaçlarÕndan biri de bu asit oluúumunu engellemektir. Basit cüm-leyle diú çürü÷ü ve periodontal problem de ne-den bakteri yani ne-dental plaktÕr, çözüm diú fÕrlamak yani a÷Õz hijyenidir. Bu nedenle bu ça-lÕúmada diú macunlarÕnÕn bu bakteriler üzerin-deki etkisi araútÕrÕlmaktadÕr (5,6).
A÷Õz mikroflorasÕnda bakteriler dÕúÕnda viruslar, mikoplasma, mayalar ( Candida
albi-cans gibi) ve bazen protozoalar bulunabilir. Bu
çeúitlilik türlü varlÕklarÕn birbirinin ihtiyacÕnÕ karúÕlamasÕndan ve çeúitli besleyici maddeler-den kaynaklanÕr. Ek olarak, maddeler-dental plaklar, ok-sijen, ve pH gibi ekolojik durumlar mikroorga-nizmalarÕn büyümelerine uygun koúullarÕ oluú-turur ve bir arada var olmalarÕ için gerekli or-tamÕ sa÷lar(7,8).
A÷Õz bölgesinde ço÷unlukta bulunan bak-teriler; Streptococcus mutans, Staphylococcus
epidermidis, Streptococcus mitis, Strep-tococcus salivarius, Lactobacillus spp. dir. Streptococcus mutans diúte çürük ve plak
Lactobacillus spp. a÷Õz içinde düúük pH ta
diúte çürük oluúumuna neden olmaktadÕr.
Can-dida albicans da a÷Õzda aftöz lezyonlar
yap-makta ayrÕca diú protezi olanlarda sÕk enfeksi-yona neden olabilmektedir(9,10).
Bu çalÕúmada; Piyasada ticari olarak satÕ-lan diú macunlarÕnÕn oral florada bulunan mik-ro organizmalar üzerindeki azaltÕcÕ ya da yok edici etkisi olup olmadÕ÷Õ araútÕrmak hedef-lenmiútir. Bu amaçla; Test edilecek diú macun-larÕnÕ belirlemek için Baúkent Üniversitesi ö÷-rencileri arasÕndan rasgele seçilen 169 kiúiye anket uygulanmÕútÕr. YapÕlmÕú olan anket so-nuçlarÕna göre seçilen onüç ticari olarak satÕlan diú macununun in vitro olarak Streptococcus
mutans, Lactobacillus acidophilus, Candida albicans üzerindeki antimikrobiyal etkinlikleri
karúÕlaútÕrmalÕ olarak incelemek amaçlanmÕútÕr.
GEREÇ VE YÖNTEM
1. Anket çalÕúmasÕ:
ølk aúamada projemiz kapsamÕnda test edilecek diú macunlarÕnÕn belirlemek amaç-lanmÕú bu nedenle; Baúkent Üniversitesi ö÷-rencileri arasÕndan rasgele seçilen kiúilere aúa-÷Õda görülen anket uygulanmÕútÕr.
Bu anketin uygulanmasÕnÕn nedeni test edilecek diú macunlarÕnÕ çalÕúma grubunun kendi iste÷ine göre de÷il rasgele seçilen grup-taki kiúilerin vermiú oldu÷u cevaplarda en çok kullanÕlan diú macunu/macunlarÕnÕ belirleme-sidir.
Anket formu:
BAùKENT ÜNøVERSøTESø TIP FA-KÜLTESø TIBBø MøKROBøYOLOJø ÇA-LIùMA GRUBU ANKETø , DÖNEM II , 2010 - 2011
Bu anket Baúkent Üniversitesi TÕp Fakül-tesi dönem II ö÷rencilerinin çalÕúma grubu der-sinde yürütülen “Ticari olarak satÕlan farklÕ marka ve içerikte diú macunlarÕnÕn oral pato-jenlere karúÕ antimikrobiyal etkinli÷ini belirle-mek” amacÕ ile yapÕlacak olan çalÕúmada kul-lanÕlacak olan diú macunlarÕnÕn belirlenmesi için düzenlenmiútir.
KatÕlÕmÕnÕz bizim için son derece önem-lidir.
SorularÕmÕzÕ içtenlikle cevapladÕ÷ÕnÕz için teúekkür ederiz.
1) Diú macununuzu seçerken hangi kriter/ kriterlere dikkat edersiniz?
o -FiyatÕna
o -Diú hekiminin tavsiyesine o -Reklamlara
o -Kutu üzerinde yazan etkilere o -øçindeki maddelere
o -Di÷er
2) Ekte size sunulan listede yazÕlÕ olan diú macunlarÕndan hangisini kullanÕyorsunuz? Tablo üzerinde daire içine alarak iúaretleyiniz.
Ankette sorgulanan piyasada ticari olarak satÕlan diú macunlarÕ :
signal white now ipana proexpert
signal white now ice cool mint ipana pearl spa ferahlÕ÷Õ signal integral 8 white ipana pearl beyaz tutku
signal nutri active ipana proexpert diú eti koruyucu signal beyaz güç ipana proexpert sensitive signal beyaz güç elma ipana proexpert
signal karbonat ipana 3 boyutlu beyazlÕk sigara içenlere colgate sensitive ipana calsident klasik tat
colgate sensitive prorelief ipana sa÷lÕklÕ gülüú aile
colgate total professional clean ipana sa÷lÕklÕ gülüú aile yeúil elma colgate total professional sensitive ipana sa÷lÕklÕ gülüú aile mentol ferahlÕ÷Õ
colgate total professional clean mac jel ipana komple bakÕm 7 colgate total beyazlatÕcÕ ipana 3 boyutlu beyazlÕk
colgate total naneli temizlik ipana 3 boyutlu beyazlÕk çay kahve içenlere colgate total geliúmiú ferah ipana 3 boyutly beyazlÕk extra ferah colgate total prosensitive ipana proexpert do÷al ferahlÕk colgate total proclean ipana extra ferahlÕk
colgate total pro jel ipana 3 boyutlu beyazlÕk ferahlatÕcÕ colgate total pro ipana antiçürük sensitive
sensodyne isoactive çoklu etki ipana proexpert diú mine koruyucu sensodyne pronamel ipana proexpert
sensodyne hÕzlÕ rahatlama ipana pearl spa ferahlÕ÷Õ sensodyne tam koruma ve beyazlatma ipana pearl beyaz tutku
sensodyne beyazlatÕcÕ ipana proexpert diú eti koruyucu sensodyne florürlü ipana proexpert sensitive sensodyne tam koruma ipana proexpert
sensodyne florürlü ferah nefes ipana 3 boyutlu beyazlÕk sigara içenlere sensodyne naneli ipana calsident klasik tat
sensodyne florürlü jel ipana sa÷lÕklÕ gülüú aile
candida sensitive plus ipana sa÷lÕklÕ gülüú aile yeúil elma candida multicare beyazlatÕcÕ ipana sa÷lÕklÕ gülüú aile mentol ferahlÕ÷Õ candida white sensitive ipana komple bakÕm 7
clinomyn hassas ipana 3 boyutlu beyazlÕk
clinomyn temizle parlat ipana 3 boyutlu beyazlÕk çay kahve içenlere clinomyn sigara içenler için ipana 3 boyutly beyazlÕk extra ferah parodontax florürlü ipana proexpert do÷al ferahlÕk pearl drop smokers leke ipana extra ferahlÕk
signal white now ipana 3 boyutlu beyazlÕk ferahlatÕcÕ signal white now ice cool mint ipana antiçürük sensitive
signal integral 8 white ipana proexpert diú mine koruyucu signal nutri active sensodyne isoactive çoklu etki signal beyaz güç sensodyne pronamel
signal beyaz güç elma sensodyne hÕzlÕ rahatlama
signal karbonat sensodyne tam koruma ve beyazlatma colgate sensitive sensodyne beyazlatÕcÕ
colgate sensitive prorelief sensodyne florürlü colgate total professional clean sensodyne tam koruma colgate total professional sensitive sensodyne florürlü ferah nefes colgate total professional clean mac jel sensodyne naneli
colgate total beyazlatÕcÕ sensodyne florürlü jel colgate total naneli temizlik candida sensitive plus colgate total geliúmiú ferah candida multicare beyazlatÕcÕ colgate total prosensitive candida white sensitive colgate total proclean clinomyn hassas colgate total pro jel clinomyn temizle parlat colgate total pro clinomyn sigara içenler için parodontax florürlü pearl drop smokers leke
2. Deney yöntemi:
Bu çalÕúmada de÷iúik içerikli piyasada sa-tÕlan elli yedi diú macunu ve bu diú macunlarÕ-nÕn seçim nedenlerini sorguladÕ÷ÕmÕz anketi 169 kiúiye uygulandÕ. Anket sonuçlarÕna göre her marka grubunda altÕ ve üzerinde tercih edi-len diú macunlarÕnÕn S.mutans, L.acidophilus ve C.albicans üzerine antimikrobiyal etkinli÷i agar well difüzyon yöntemi kullanÕlarak ince-lendi. KullanÕlan bakterilerin standart suúlarÕ %5 koyun kanlÕ agar ve Sabouraud dekstoz agar plaklarÕnda üretildi. Antibiyogram yapÕ-lÕrken önerilen úekilde sulandÕrÕmlarÕ hazÕrlan-dÕ. Bu karÕúÕmlar eküvyonla; stereptokok ve laktobasil kanlÕ Müeller Hinton agara, kandida
Müeller Hinton agar besiyerine inoküle edildi. Kuyucuklar açÕldÕ. Test edilen diú macunlarÕ enjektörlere çekildi. Diú fÕrçalama iúlemi sÕra-sÕnda önerilen miktarlarda kuyucuklara konul-du. 37° C de 24 saat beklemenin ardÕndan olu-úan inhibisyon zon çaplarÕ ölçüldü. Pozitif kontrol olarak klorheksidin gargara, negatif kontrol olarak boú kuyucuk kullandÕ.
østatistiksel De÷erlendirmede diú macun-larÕnÕn etkinliklerin karúÕlaútÕrÕlmasÕnda Krus-kal-Wallis testi, diú macunlarÕnÕn etkinlikleri-nin kontrole göre de÷erlendirilmesinde çoklu karúÕlaútÕrma yöntemlerinden nonparametrik Dunnett testi kullanÕldÕ.
BULGULAR
ANKET SONUÇLARI:
Test edilecek diú macunlarÕ belirlemesi için uygulanan anket sonuçlarÕna göre 169 kiúinin ankette sorulan sorulara verdikleri cevaplarÕ gösteren tablolar aúa÷Õda görülmektedir
(Tablo1).
Diú Macunu Anket Sonucu
colgate total geliúmiú ferah 7 colgate total beyazlatÕcÕ 12 colgate sensitive prorelief 9
signal beyaz güç 9
signal white now 6
signal white now ice cool mint 6 sensodyne pronamel 12 sensodyne tam koruma ve beyazlatma 14 sensodyne beyazlatÕcÕ 16
sensodyne florürlü 11
sensodyne tam koruma 11 sensodyne florürlü ferah nefes 8 ipana komple bakÕm 7 14
Diú macunu seçme nedenlerini sorguladÕ-÷ÕmÕz anket sorusuna elli iki kiúinin kutu üze-rinde yazan etkilerden yola çÕkarak diú macun-larÕnÕ belirlediklerini saptadÕk. Bunu takiben kÕrk üç kiúi diú hekiminin tavsiyesine, yirmi al-tÕ kiúi içindeki maddelere, yirmi üç kiúi fiyata, yirmi iki kiúi reklamlara ve on üç kiúi di÷er nedenlere dayanarak seçimlerini yaptÕklarÕnÕ belirtmiúlerdir (Tablo 2).
Kriterler SayÕ
Fiyat 23
Diú Hekiminin Tavsiyesi 43
Reklamlar 22
Kutu Üzerinde Yazan Etki 52
øçindeki Maddeler 26
Di÷er 13
Tablo 2: Ankete yanÕt verenlerin kullandÕklarÕ diú macunlarÕnÕ seçme nedenleri ve sayÕlarÕ
DENEY:
Antibiyogram yapÕlÕrken bakteri sulan-dÕrÕmlarÕ 1 McFarland olacak úekilde hazÕr-lanmÕú, bu karÕúÕmlar eküvyonla, hazÕrlanan
%5 Koyun kanlÕ Müller Hinton agar ve Muel-ler Hinton agar plaklarÕna 3 yönlü ekim tekni-÷i ile eküvyonla inoküle edilmiútir. Steril sarÕ pipet uçlarÕnÕn ters taraflarÕnÕn kullanÕlmasÕ ile kuyucuklar belirlenmiú. Belirlenen kuyucuk-lardaki
agar bloklarÕ steril i÷ne uçlarÕ ile yerinden kaldÕrÕlarak kuyucuklar açÕlmÕútÕr. Test edilen diú macunlarÕ enjektörlere çekilerek diú fÕrça-lama iúlemi sÕrasÕnda önerilen mercimek bü-yüklü÷ünde olacak úekilde kuyucuklara (her biri için 3 kuyucuk olacak úekilde) a÷ÕrlÕklarÕ tartÕlarak konulmuútur (fotograf 1). S.mutans ve L.acidophilus deney plaklarÕ mumlu jar içinde, C.albicans deney plaklarÕ 37° C de 24 saat beklemenin ardÕndan oluúan inhibisyon zon çaplarÕ ölçülmüútür (Tablo 3). Pozitif kont-rol olarak klorheksidin gargara, negatif kontkont-rol olarak boú kuyucuk kullanÕldÕ. Deney 2 kez tekrarlanmÕútÕr.
Anket sonuçlarÕna göre, seçti÷imiz 13 diú macunu tercih edilme sayÕsÕndan ba÷ÕmsÕz ola-rak rastgele numaralandÕrÕlmÕútÕr.
Døù MACUNU
S.mutans L.acidophilus C.albicans
Ortalama zon çapÕ p Ortalama zon çapÕ p Ortalama zon
çapÕ p 1 24,1 0,0037 32,0 0,0017 31,3 0,0029 2 14,1 0,0750 12,5* 0,0269 13,5* 0,0032 3 21,5 0,0032 32,0 0,0017 30,8 0,0029 4 21,5 0,0145 20,0 0,7394 29,6 0,0032 5 15,3 0,2487 15,1 0,3566 23,3 0,0032 6 15,5 0,1202 14,3 0,6786 20,8 1,0000 7 17,3 0,8691 29,5 0,0031 30,8 0,0029 8 12,5* 0,0059 23,1 1,0000 32,0 0,0018 9 19,6 0,0668 17,5 0,1953 30,5 0,0024 10 19,8 0,0492 20,5 0,0032 32,0 0,0018 11 17,1 0,8684 32,0 0,0017 32,0 0,0018 12 17,3 0,8705 30,1 0,0023 32,0 0,0018 13 18,5 0,4108 21,0 0,0031 24,0 0,0034 (Kontrol) 14 17,3 16,5 19,5
Foto÷raf 1: KanlÕ Müeller Hinton agar ve Müeller Hinton agar plaklarÕnda açÕlmÕú olan kuyucuklara konulmuú diú macunlarÕ ve bakterilerin üremesi
Test edilen diú macunlarÕnÕn test edilen bakteriler üzerine etkinlikleri ölçülen zon çap-larÕ(mm)/ diú macunlarÕnÕn kuyucuklardaki a÷ÕrlÕklar(gr) olacak úekilde etkinlikleri hesap-landÕ. Buna göre; Streptococcus mutans’a diú macunlarÕnÕn etkinlik sÕralamasÕ tablo 4’de
L.acidophilus’a diú macunlarÕnÕn etkinlik
sÕra-lamasÕ tablo 5’de, Candida albicans’a diú ma-cunlarÕnÕn etkinlik sÕralamasÕ tablo 6’ da gö-rülmektedir. Grafik 1’de diú macunlarÕnÕn bak-teriler üzerine etkinli÷inin grafik olarak bulgu-larÕ izlenmektedir.
Tablo 4: S. mutans’a diú Tablo 5: L. acidophilus’a diú Tablo 6: C. albicans’a diú macunlarÕnÕn etkinlik sÕralamasÕ macunlarÕnÕn etkinlik sÕralamasÕ macunlarÕnÕn etkinlik sÕralamasÕ
Grafik1. Diú macunlarÕnÕn etkinlik grafi÷i
Zon çaplarÕ (mm) göre ; kontrolle karúÕlaútÕrÕldÕklarÕnda, 2 numaralÕ diú macunu L.acidophilus ve C.albicans’a , 8 numaralÕ diú macunu S. mutans’ a daha az etki yapmÕútÕr.
Yüzde etkinlik olarak de÷erlendirildi÷inde (mm/g); hiçbirisi kontrol kadar etkili olmamÕútÕr. Yüzde etkinlik açÕsÕndan de÷erlendirildi÷inde en yüksek etki %35.91 dir.
TARTIùMA
YaptÕ÷ÕmÕz deneyde; diú macunlarÕnÕn du-yarlÕlÕk zon çaplarÕna bakÕldÕ÷Õnda 8 numaralÕ diú macunun S. mutans üzerine 2 numaralÕ diú macununun ise L.acidophilus ve C.albicans üzerine etkinli÷i istatistiksel olarak anlamlÕ de-rece düúüktür.
Çoklu karúÕlaútÕrma yöntemlerinden olan nonparametrik Dunnet testi uygulandÕ÷Õnda;
S.mutans üzerine diú macunlarÕnÕn etkili÷ine
bakÕldÕ÷Õnda en etkili olan diú macununun 13 numara, en az etkili olanÕn ise 8 numara oldu-÷u ortaya çÕkmÕútÕr. L.acidophilus en az etkili olan 2 numaralÕ diú macunu iken en çok etkili olan ise 3 numara olmuútur. C.albicans’ta da 2 numaralÕ diú macunu en düúük etkiyi gösterir-ken 9 numaralÕ diú macunu ise en fazla etkiyi göstermiútir.
FarklÕ diú macunlarÕ deneyde kullanÕlan her bir mikroorganizmaya ayrÕ etki göstermiú-tir. Diú macunlarÕnÕn etkinli÷ini pozitif kontrol ile karúÕlaútÕrÕldÕ÷Õnda yüzde etkinlik ve stan-dart sapmalarÕ belirlendi. Ortalama etkinlikler gram baúÕna açÕlan milimetre zon çapÕ olarak
hesaplanmÕútÕr. Bulgular arasÕndaki farklÕlÕk, agarlara konulan diú macunu gramlarÕndan ba-÷ÕmsÕzdÕr ve diú macunlarÕnÕn içerik farklÕlÕkla-rÕndan ileri geldi÷i düúünülebilir.
Bu deneyde pozitif kontrolün etkinli÷i %100 olarak kabul edilmektedir. Yüzde etkin-lik açÕsÕndan de÷erlendirildi÷inde; hiçbirisi kontrol grubu kadar etkili olmamÕútÕr.
Pozitif kontrol ile karúÕlaútÕrÕldÕ÷Õnda yüz-de etkinlik açÕsÕndan en büyük yüz-de÷er % 35.91 de÷eri ile 3 numaralÕ diú macununun
L.acidophilius’a gösterdi÷i etkidir. Bu
bulgula-ra göre diú macunlarÕnÕn antimikrobiyal etkin-li÷ine fazla anlam yüklememek gerekmektedir. Güler(11)in de belirtti÷i gibi diúlerin fÕr-çalanmasÕnÕn diúlerin çürümesini, diúeti hasta-lÕklarÕnÕn oluúumunu ve ilerlemesini önledi÷ini biz de söyleyebiliriz.
Develio÷lu ve ark(12) farklÕ iki diú macu-nu ile bunlara ek olarak kullanÕlan oral anti-plak ve anti inflamatuar çalkalama solüsyonla-rÕnÕn, anti plak etkilerinin kronik gingivitisli bireylerde araútÕrmÕúlar ve sonuç olarak oral hijyenin, en uygun mekanik yöntemlerle
sa÷la-nabildi÷i ve oral çalkalama solüsyonunun buna ilave bir etki sa÷lamadÕ÷Õ bulunmuútur. Diú çü-rüklerine engel olmak için önemli olan diúin mekanik temizli÷idir.
Bu çalÕúmada; FarklÕ marka ve içerikte diú macunlarÕnÕn oral patojenlere karúÕ antimikro-biyal etkisi, antimikroantimikro-biyal etkinli÷i ve in vitro koúullarda araútÕrma yöntemleri belirlendi. Mikrobiyolojik yöntemler ve bakterilerin üre-me özellikleri görüldü.
Piyasada satÕlan diú macunlarÕnÕn antimik-robiyal etkinlik açÕsÕndan arasÕndaki farklÕlÕk-lar gözlemlendi fakat çÕkan sonuçfarklÕlÕk-lar nedeniyle diú macunlarÕnÕn antimikrobiyal etkinli÷ine fazla
anlam yüklememek gerekti÷ine karar ve-rildi. Diú çürüklerine engel olmak için önemli olanÕn diú fÕrçalamak ve mekanik temizliktir.
KAYNAKLAR
1. Arweiler N B, Pergola G, Kuenz J, Hellwig E, Sculean A, Auschill T M.
Clinical and antibacterial effect of an anti-inflammatory toothpaste formulation with Scu-tellaria baicalensis extract on experimental gingivitis. Clin Oral Invest .2011;15: 909–13
2. www.medicaldentist.com/agiz-ve-dis-sagligi/diseti-hastaliklari/dis-macunu/
3. Ulusoy T.A. Pedodonte’de güncel ko-ruyucu. Atatürk Ü. Dis Hek. Fak. Derg. Supp-lement: 2010;3: 28-37.
4. AydÕn M. Oral Bakterilerde Aderans. In: Cengiz T, MÕsÕrlÕgil A, AydÕn M. TÕp ve diú hekimli÷inde genel ve özel mikrobiyoloji. Gü-neú YayÕnevi . Ankara. 2005: 147-51
5. Haraszthy VI, Zambon JJ, Sreenivasan PK. The antimicrobial efficacy of commercial dentifrices. Gen Dent. 2010; 58:50-5
6. Panagakos FS, Volpe AR, Petrone ME, DeVizio W, Davies RM, Proskin HM. Advanced oral antibacterial/anti-inflammatory technology: A comprehensive review of the clinical benefits of a triclosan /copolymer/fluoride dentifrice. J Clin Dent. 2005;16 : 1-19.
7. Tazegül S , Koçak M. M, Topuz Ö, Özcan S, Çekiç Altun A, Erten H. Üç FarklÕ Solüsyonun Streptococcus mutans ve Entero-coccus faecalis Üzerine Antimikrobiyal Etkin-liklerinin De÷erlendirilmesi. EÜ Diú Hek. Fak. Derg. 2005; 26: 1-5.
8. Loesche WJ. Microbiology of Dental Decay and Periodontal Disease. In: Baron S . Medical Microbiology. 4th ed. University of Texas Medical Branch at Galveston, Galves-ton, Texas. USA. 1996; p.367-87.
9. Auschill TM, Deimling D, Hellwig E, Arweiler NB. Antibacterial effect of two to-othpastes following a single brushing. Oral Health Prev Dent. 2007;5: 25-32.
10. Sheen S, Pontefract H, Moran J. The benefits of toothpaste--real or imagined? The effectiveness of toothpaste in the control of plaque, gingivitis, periodontitis, calculus and oral malodour. Dent Update. 2001; 28:144-7.
11. Güler Ç. Kiúisel hijyen. TSK Koruyu-cu Hekimlik Bülteni. 2004; 3: 119-32.
12. Develio÷lu H, Nalbanto÷lu M, Özgö-ren Ö, Özdemir H, EÖzgö-ren K. FarklÕ 2 diú ma-cunu ile bunlara ilave olarak kullanÕlan çalka-lama solüsyonlarÕnÕn oral hijyen üzerine etkile-rinin de÷erlendirilmesi. GÜ Diú Hek. Fak. Derg. 2010; 27: 23-8.
YazÕúma Adresi:
Prof. Dr. Jülide Sedef Göçmen Baúkent Üniversitesi
TÕbbi Mikrobiyoloji Anabilim DalÕ Ba÷lÕca Kampüsü - ANKARA Tel: 05359433616
E posta: jsedef@yahoo.com
