77
Ankilozan Spondilite Ba¤l› Spondilodiskit
Ankylosing Spondylitis Related Spondylodiscitis
Olgu Sunumu / Case Report
Çi¤dem ATAN, Ümit SEÇK‹N, Hatice BODUR
Ankara Numune E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, 2. Fiziksel T›p ve Rehabilitasyon Klini¤i, Ankara, Türkiye
Yaz›flma Adresi/Address for Correspondence: Dr. Çi¤dem Atan, Do¤anbahçe Sok. 31/10 Demirlibahçe Ankara, Türkiye Tel: 0312 363 40 54 E-posta: cigdematan@gmail.com Kabul Tarihi: fiubat 2007
Girifl
Spondilodiskit, Ankilozan Spondilitin (AS) az görülen bir komplikasyonudur (1-3). ‹lk defa 1937 y›l›nda Andersson taraf›n-dan tan›mlanm›flt›r (1). AS’li hastalarda prevalans›n %1-10 ara-s›nda oldu¤u bildirilmektedir. S›kl›kla akut bafllang›çl›, o zamana kadar al›fl›k olunan a¤r› karakterinin aksine hareketle art›p isti-rahatle azalan lokalize a¤r› ile karakterizedir (2).
Olgu Sunumu
41 yafl›nda erkek hasta bel a¤r›s› flikayetiyle üroloji poliklini-¤ine baflvurmufl. ürolojik patoloji saptanmam›fl ve beyin cerrahi-si poliklini¤ine yönlendirilmifl. Beyin cerrahicerrahi-si taraf›ndan istenen tüm vücut kemik sintigrafisinde T2-3, T6-7-8-10-11 ve L1-3 verteb-ralarda diffüz tarzda, sol iskion pubiste ise fokal aktivite art›fl› saptan›p multipl metastatik tümör yönünden araflt›r›lmas› öne-rilmifl. Bunun üzerine çekilen torakal ve lomber manyetik rezo-nans görüntülemesinde (MRG) T3-4, T6-S1 düzeylerinde inter-vertebral disklerde T2A serilerde sinyal art›fl› ve intravenöz
kon-trast madde enjeksiyonu sonras›nda yayg›n konkon-trast tutulumu saptanm›fl ve öncelikle multipl seviyeli diskovertebral enfeksi-yon düflünülmüfl (Resim 1-2).
Hasta klini¤imize konsülte edildi. Bel a¤r›s› hareketle azalan, istirahatle artan nitelikteydi. 2 saat süren sabah tutuklu¤u mev-cuttu. Atefl, gece terlemesi, kilo kayb›, gece a¤r›s›, travma tarif etmiyordu. 2 ay önce nefes darl›¤› flikayetiyle baflvurdu¤u gö-¤üs hastal›klar› uzman› taraf›ndan hafif tipte restriktif akci¤er hastal›¤› tan›s› konuldu¤u ö¤renildi.
Fizik muayenede bel hareketleri k›s›tl› bulundu. El parmak-zemin mesafesi 35 cm, modifiye Schober testi 1,5 cm, gö¤üs ekspansiyonu 1,5 cm idi. Sakroiliak kompresyon testleri a¤r›s›z-d›. Spinöz ç›k›nt›larda hassasiyet yoktu. Bath AS Hastal›k Aktivi-te ‹ndeksi (BASDAI) skoru 1,6 ve Bath AS Fonksiyonel ‹ndeksi (BASFI) skoru 2,2 olarak saptand›.
Laboratuvar incelemesinde sedimentasyon h›z› 25 mm/st, CRP 16,7 mg/dl idi. Tam kan say›m› ve rutin biyokimyasal tetkik-leri normaldi. PPD testi 5 mm ve Brusella aglütinasyon testi, he-patit belirteçleri, tümör belirteçleri ve TORCH testi negatifti. Prostat Spesifik Antijeni normal s›n›rlardayd›. Üst ve alt
abdomi-Summary
Spondylodiscitis is a well recognized but uncommon complication of Ankylosing Spondylitis (AS). It usually occurs in advanced stages of AS. The clinical presentation of spondylodiscitis may vary from asymptomatic to symptoms of serious spinal cord injury. Here we presented a case with chronic low back pain who was not diagnosed as AS earlier and who had wide-spread spondylodiscitis when diagnosed. Turk J Phys Med Rehab 2008;54:77-8
Key Words: Ankylosing spondylitis, spondylodiscitis
Özet
Spondilodiskit Ankilozan Spondilitin (AS) iyi bilinen fakat nadir görülen bir komplikasyonudur. S›kl›kla AS'nin ileri evrelerinde ortaya ç›kar. Asemptomatik olabilece¤i gibi ciddi spinal kord hasar› bulgular›na da neden olabilir. Burada daha öncesinde AS tan›s› almam›fl, kronik bel a¤r›l› ve tan› konuldu¤unda yayg›n spondilodiskit saptanan bir olgu sunduk. Türk Fiz T›p Rehab Derg 2008;54:77-8
no-pelvik ultrasonogafisinde patolojik bulgu saptanmad›. Toraks bilgisayarl› tomografisi normaldi. Çekilen ön-arka lumbosakral grafide sindesmofitler, spinal ligamanlarda ossifikasyon ve bila-teral evre 4 sakroileit gözlendi. Hastaya Modifiye New York kri-terlerine göre AS tan›s› konuldu (3). Hastan›n travma öyküsü ol-mamas›, yap›lan laboratuvar tetkiklerinde enfeksiyon ve malig-nite saptanmamas› nedeniyle vertebral lezyonlar AS'ye ba¤l› spondilodiskit olarak de¤erlendirildi. Hastaya 75 mg/gün indo-metazin ve 2 gr/gün sülfasalazin baflland›. 6 ayd›r izlenen has-tan›n bel a¤r›s› azald›, akut faz reaktanlar› düfltü (sedimentas-yon h›z› 8 mm/s, CRP 13 mg/dl).
Tart›flma
Spondilodiskit AS seyrinde herhangi bir dönemde ortaya ç›kabi-lir ve asemptomatik olabiç›kabi-lir. S›kl›kla AS’nin geç komplikasyonu ol-makla birlikte erken dönemde de ortaya ç›kabilir (1,4,5). Ço¤unluk-la torakal ve lomber omurgada görülür (2). Bel a¤r›s› 7 y›ld›r olma-s›na ra¤men daha önce AS tan›s› almam›fl olan olgumuza anamnez, muayene ve laboratuvar incelemeleri neticesinde AS tan›s› konuldu ve torakal ve lomber omurgada spondilodiskit lezyonlar› saptand›. Ay›r›c› tan›da bakteriyel enfeksiyon, malignite ve travmatik olaylar›n d›fllanmas› gerekir (2). Sundu¤umuz olgunun travma öyküsü yoktu. Torakal ve lomber spinal MRG bulgular› ile
önce-likle enfeksiyon ve malignite olabilece¤i düflünülmüfltü. Yap›lan tetkikler sonucunda enfeksiyon ve malignite d›flland›.
Radyografik olarak diske komflu vertebral end-plate’lerde erozyon ve skleroz, bazen disk aral›¤›nda daralma ile karakteri-zedir (2,3,4). Fakat omurgan›n direkt grafileri lezyonlar› her za-man göstermeyebilir (2). MRG tan›da en duyarl› ve güvenilir yöntemdir (6). MRG’de intervertebral disklerde sinyal anormal-likleri görülür (7). Disklerde ve komflu son-plaklarda T1-a¤›rl›kl› kesitlerde sinyal azalmas›, T2-a¤›rl›kl› kesitlerde sinyal art›fl› ve gadolinyum enjeksiyonu sonras› artm›fl tutulum saptan›r (3). Ol-gumuzun direkt grafilerinde spondilodiskit bulgular› yoktu, ka-rakteristik MRG bulgular› ile spondilodiskit tan›s› konuldu.
Salazopyrin ve indometazin tedavisi ile hastan›n klini¤inde düzelme oldu. Akut faz reaktanlar›nda düflme saptand›.
Bu olgu nedeniyle kronik bel a¤r›lar›n›n ay›r›c› tan›s›nda ak-siyal spondiloartropatinin, vertebra ve intervertebral disk lez-yonlar›nda da AS’ye ba¤l› aseptik spondilodiskitin ak›lda tutul-mas› gerekti¤ini vurgulamak istiyoruz.
Kaynaklar
1. Unsal E, Arici AM, Kavukcu S, Pirnar T. Andersson lesion: spondylitis erosiva in adolescents. Two cases and review of the literature. Pediatr Radiol 2002;32:183-7.
2. Rasker JJ, Prevo RL, Lanting PJ. Spondylodiscitis in ankylosing spondylitis, inflammation or trauma? A description of six cases. Scand J Rheumatol 1996;25:52-7.
3. Langlois S, Cedoz JP, Lohse A, Toussirot E, Wendling D. Aseptic discitis in patients with ankylosing spondylitis: a retrospective study of 14 cases. Joint Bone Spine 2005;72:248-53.
4. Kabasakal Y, Garrett SL, Calin A. The epidemiology of spondylodiscitis in ankylosing spondylitis-a controlled study. Br J Rheumatol 1996;35:660-3.
5. Nikolaisen C, Nossent H. Early histology in ankylosing spondyli-tis related spondylodiscispondyli-tis supports its inflammatory origin. Scand J Rheumatol 2005;34:396-8.
6. Lim KL, Chaudhuri K, Johnston RA, Sturrock RD. Cervical spondylodiscitis in a patient with ankylosing spondylitis. Br J Rheumatol 1996;35:1034-6.
7. Hermann KG, Althoff CE, Schneider U, Zuhlsdorf S, Lembcke A, Hamm B, et al. Spinal changes in patients with spondyloarthri-tis: comparison of MR imaging and radiographic appearances. Radiographics 2005;25:559-69.
Turk J Phys Med Rehab 2008;54:77-8 Türk Fiz T›p Rehab Derg 2008;54:77-8 Atan ve ark.
Ankilozan Spondilite Ba¤l› Spondilodiskit
78
Resim 1. Lomber spinal MRG’de intervertebral disklerde kontrast tutulumu.
Resim 2. Torakal spinal MRG’de T2 a¤›rl›kl› kesitlerde interverte-bral disklerde sinyal art›fl› ve kontrast tutulumu.
