b w -^A
i-Ermeni ihanetleri
SB
d ö r d ü n c ü b ö l ü m
Önce yakın farilim i zi öğrenm ek v e blm ek zorun dayız. Ondan soma gerilere doğru giderek g eçm işin izi ezberleme! iy iz. Tarihi ni bilm eyen milletler zebun olur.Çünkü geç m işten ders alıp Seriye yönelemezler.
¡şgaki BmenHer
teşkilatlanıyor
la Ahmet efendiyi ateşe atarak diri diri yaktılar. Bu vahşete karşı k o y mak isteyen bucak mü dürü Hakkı efendiyi hı şır edip ellerini dipçik le ezdiler. Bir ç o k ma sumu da öldürdüler.
2 3 Şubatta Bahçe Ma hallesinde altı kişilik bir aileyi öldürüp başla rını kesifler, Fransız guvarııörü Anfre'niıı c e naze merasimine bak mağa b ie cesaret ede mediği görükiü.
Mersinde Türk Bayra-Bu bölümde Ermeni-
lerin Çukurovadaki iha netleri konusu yakın tarihimizin için e gir m iştir. Onun için bu bölümde yazacaklarımı zın bir kısmı bddikleri- niz facialardır. Amma büyük bir kısmı, olay ların bilmediğiniz y ön leri, bir ç o k şahıs adlan da bilmediğiniz isim ler olabiir. Yalnız dik katle okumak kafidir.
Yazılarımızdaki ı^ye, kabuk bağlayan yaralan kanatıp hayıflanmalar yaratmak değil, bugün dünya kamuoyunu sa ran m ili bir meselede haklılığımızın belgeleri ni ortaya koymaktır.
İşte bu bölümde de bunu yapacağız. Buyu run, beraberce okuya lım ve Milli Mücadele yıllanna dönelim. İŞGALCİLER ERMENİLERDİ Bundan önceki bö lümde Türk Milletinin tarihte yegane zillet dolu olan Mondros mü tarekesinden bahset miştik. Agamemnon zırhlısın da 4 ğinsüıen müzake relerde (2 7 -3 0 Ekim 1918) İngiltere ve müt müttefikleri adına A m i ral Colthrope, Osmanlı Devleti adtna da Rauf Bey, Hariciye müsteşarı Reşat Hikmet Bey ve Erkanı Harbiye yarbay larından Sadullah Bey katılmış lardL
Bu, mütareke adındaki teslimiyet sözleşmesi nin 7 ve 24 üncü mad deleri her bakımdan bü yük önem taşıyordu.
Tevfik Bıyıkoğlu'nun (M ondros Mütareke ve Andlaşması) adlı eseri ne göre müttefikler ken di emniyetlerini tehli keye sokacak herhangi bir sezgi veya şüphe sonunda istedikleri stra tejik mevkileri işgıl edebileceklerdi.
24 üncü maddede ise V ilayet-i Sitte denilen ve Anadolunun yansını t eş kİ eden vatan top raklarımızda karışıklık çıktığında veya çıkma ihtim ali halinde her hangi bir yeri keza iş gal edebieceklerdi.
Buna dayanarak önce Çukurovanm
boşaltfl-masını istedier. Esasen daha savaş sırasında O an anlı İmparatorluğu nun ülkesini aralannda peşinen taksin etm iş lerdi ... Bu talep, Erkan-ı Har b iye Reisi Cevat Paşa tarafından İkinci Ordu Komutanı Nihat Paşaya telgrafla bildirince Çu- kurovayı bir dehşet ha- v sı sardı.
Birlikler Adana'dan ayrılmaya başla ddar. Bunun hazin ağırlığı ise Çukurovaldarın omuzlarına çöktü. Buna ilk tepki; Çukurova- nın (K ilikyanın) Türk ve Türklerin olduğunu ispat etme gayretiyle başladı.Adanalı vatan perver aydınlar şu b i- diriyi yayınla d ia r;
(...B iz Adanaliar bu kadar sarih ve tarihi olan haldanmıza rağ men memleketinizin '■■kat'i ve mantıki bir lü zum y o k iken ve kendi emniyetlerini tehdit edecek bir hal ada zu hur etmemişken işgal teşebbüsünü derin tees- sürie karşiar ve ıriita- rekenin ilk günlerinde vaz g e ç le n vilayetleri mizin sonradan b ö y le bir işgal felaketine ma ruz kalmasını devletle rin taahhüderiyle bir
tezat telakki eder ve bundan sarfınazar edi lebileceğini kuvvede ümid ederiz. Vaki mü dafaamız ise hakikate istinad eden vesikalarla müeyyettir. Hak ise her şeyden yüksektir.) "M .Tayyip Gökbilgin- Miİli Mücadele başlar ken- sayfa 26 ve 2 7 .”
Çaresiz. Bir defa galip ler karar vermişlerdi. (Kurtuluş Savaşında İçel- sayfa 39-40) te k aydedid iği üzere 16- 17 Aralık 1918 gecesi düşman çıkarma gem3eri Mersin limanı iskelelerine yanaşma ya başlamışlardır...
İşgplden daha lazla Mersinli eri dehşete dü şüren olay başka idi.
17 Aralık 1918 de Yarbay Rom ieu y ön e tin indeki 1500 ld şlik Fransız birliği Taş is keleden karaya çıktflar.
YAZAN
RAHMİ YALIN
1500 k iş lik birlikte yalnız 150 Fransız bu lunduğu, geri kalanın Ermeni fedaleri olduğu anlaşiınca bölgeyi bir ürperti sarih. Bunlara Ermeni Lejyonları veya doğu Levyonları ( L e - gions d'Orient) deni liyordu . Mısırda kurul muş olan bu Etmeni teşkilatının fedailerine de (Kamavorlar) denil mekte idi.
İşgıl edenler sanki l'tila f dev tefleri değil de Ermeni sergerdeleri idi.
Mersine çıkar çıkmaz eski Gümrük binasının duvarlarındaki kabart ma A y -Y ıld ızb pano parçalanıp yere serili yor.
2 0 Aralık 1918 de Adanaya gelen Ermeni Kamavorları tamamen slahlandmlmışiardı. Çukurovaya akın eden Ermeni sivilleri de i ç e ve bucaklara yerleşme ye başlamışlardı. B öyle- ce Ermeni hegemonyası tekrar hortlatdmıştı. ERMENİLER TEŞK İLATLAN IYO R
(Kurtuluş Savaşında İçel) adlı eserde Utun tafsilatıyla anlatılan işgpl günlerinden Er- m en iede ilgili bölüm lerde, işgali müteaki: Etmenlerin derhal t eş kila İlan d«ıl d ıklan kaydedim ektedir.
Resmi belgdeıc isti naden yazdan bu esere göre Ermeniier derhal ( Ermeni Cemiyet-i Mütehiıidesi) k utulmuş ve: Başkan: Manolyan 2. Başkan: Mığırdıç Zdveyan Guvarnöriük Mümessi li: Kirkor Zelveyan
Üyeler: Mardiros Del- lelyan, A gop Sekekci- yan ve saatçi Muhtar Artin.
yönetme getirflmişler- dir.
Ermeni Kilisesinde toplanan bu güıuh mer
kezi Mara olmak üzere cemiyetin S ilifke, Mut ve havalisinde de teşki latını geliştirmek istedi ler. Oysa Mutla sadece 20 haneli bir Erman kalıntısı vardı.
ERMENİ VAH ŞETİ B A ŞLIY O R Ermenderden hainlik ve kötülükten başka bir şey beklemeyen İçel halkı sabırla bekliyor du.
Nihayet gaddarlardan kumlu b r Ermeni ç e tesi Fransız asker elbi seleri giydi ve Meraki deki Erm enderden Z ey- tunlu Arşak çavuş ida resinde 30 kişiyle 20 Şubatta ilk sa ld n y ıT e - ce'ye yaptdar.Köyü soydular, meydana bir ateş yaktılar, parasının yerini söylemeyen
Mol-ğmı paspas yapmak is leyen cibilliyetsiz Er menden Fransızlar ade ta teşvik etmişlerdi.Ve şen'i olaylar böylece devam etti.
TARSUSLULARIN MUHTIRASI Meydanı boş bulan Ermeni çapulcuları kan lı ellerini Tarsusa da uzattılar.
İşgalden iki hafta son ra Tarsusta Tekel bina sının yerinde Hancı Ab- do (B enli) efendiyi Er meni serserileri göğsün den süngü ile yanlayın ca Tarsudu gençler sfla- ha sarıl d ia r. Durumdan ürken Fransızlar duru ma bir çare olmak üze re Türklere itidal tav siye etmeye gelen Ada na Administratör'ü (K ilik y a Ş e fi) Bremond
(DEVAMI VAK)
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Ta h a To ro s Arşivi