A. O. Veteriner F akülteii ll. Şirulji Kürsüsü Prof Dr. B. S. Aıtun
HOMOJEN VE HETEROJEN MENŞELİ KEMİK
TRANSPLANT ASYONLARı ÜZERİNDE ÇALIŞMALAR
Mustafa Temİzer*
Ön söz
Nail Küçüker**
Extremite'lerin multiple kırıklarında, yerlerinden ayrılan kırık parçaları bacağın kısalmasına sebep olmaktadır. Bazan da kırık ye-rinde meydana gelen büyük defektler, iki kırık fragmenti arasında Callus'un Atamasını güçleştirmektedir.
Bu sebeple gerek kısalan bacağı, normal veya normale yakın uzunluğuna, dolayısıyle hastayı fizyolojik ödeyine kavuşturmak, gerekse büyük defektleri kapatabilmek amacı ile kemik grefleri kul-lanıldı ve bunun vereceği sonuçlar için bu çalışma yapıldı.
Literatür Bilgi
Kemik transplantasyonu, uygulama yönünden üçe ayrılır: i - Autogene transplatation: Hastadan alınan parça gene kendisine transplante edilir.
2- lIomogene trmuplantatioıı: Aynı türden iki hayvan arasında
- yapılan değiştirme.
3-- Heterogen Iran~plantation: Değişik türden iki hayvan arasında yapılan değiştirme.
Birinci şekil diğerlerinden üstündür. Mamafih kemik konservas-yon metatl2.r1 ve kemik bankaları son iki şekil üzerinde çalışmaktadır. \"'ilson ve diğer araştırıcılar, soğukta. saklanan homogene greflerde iyileşmenin, Autogenaus graft'lerdeki kadar iyi olduğunu; fakat
bi-* ıl.Şin~rji Kürsüsü Prof. Dr. HO ıı. Şinırji Kürsüsü Dr. Asistan.
552 Mu.tafa Temizer. Nail Kiiçiiker
rincideki iyileşmenin ikinciye göre daha yavaş ilerlediğini bildiri-yorlar (4,5).
Kullanılacak transplant'lar (Graft) taze olarak uygulandığı gibi; antibiotik, serum fizyolojik ve benzeri steril sıvılar içinde de sakla-nabilir. Dip friz'de tutulabilir veya organik maddelerinden arı kılın- . dıktan sonra kuru ve steril olarak paketlenil' (Der Kicler Knochenspan) (1,2,3,4).
Transplant'lar kemiğin Substantia. compacta veya Substantia spongiosa'sından alınabilir. Her ikisini'n kombinasyonu istenen bir şekildir. Kompakt kemik, kemikleşme merkezinde sertliği sağlar ve kallus'un uzanması için bir köprü ödevini görür. Spongioz kemik yumuşaktır ve daha çok Ala ossis ilium'da bulunur. Büyük yüzeye ve osteogenesis'e müsait çok hücreye sahip olması bakımından iyileşme-nin ilerlemesini teşvik eder. Bu sebeple kullanılması gerekir.
Homogene kompakt kemikler, itlaf edilecek, sağlam hayvanların uzun kemiklerinden alınır. Elektrikli d'estere ile uzunluğuna ve geniş-liğine yapraklar halinde kesilir. Bu operasyon çok dikkatli bir asepsi altında uygulanmalıdır. Sonra bu parçalar steril bir kavanoza alınır ve dip friz'de soğutulur.
Transplant olarak kuİ1anılan kemik; operasyondan en az sekiz saat evvel, dip friz'den alınır. Aksi halde çok gevrektir ve çabuk kırı-lır.
Kompakt transplant, fragment'ler arasına yerleştirildikten sonra, Placage usulü ile Ooteo-synthese yapılır. Kırık bölgesine spongioz ke-mik yongaları yerleştirilir ve bunlar çevredeki yumuşak dokular di-kildikten sonra buraya yapışırlar. Bu şekildeki osteo-synthese, dıştan tesbit usülleri ile de takviye edilir (4,5).
Bu mevzuda en geniş çalışma Banİc tarafından yapılmıştır. Bu araştırıcı 14 ayda 41 transplantasyon yapmış, klinik ve radyolojik olan çalışmalarını, patolojik ve histopatolojik araştırmalarla bağla-mıştır. Uzun kemiklerde en kolay ve en basit olarak; tahrip olmuş bölgeye, aynı uzunluk ve çapta Kiel Span ile transplantasyonu tavsiye etmektedir. Bu usulde fragment ilc transplant arasındaki temas mini-maldir ve 5-8 ayda Kuntscher çivileri ile yapılan tesbit muvaffaki-yetli sonuçlar vermiştir. Ayrıca kırık uçlarına, Kolluk gibi geçen transplantlar da uygulamıştır. Bu sonuncu şekilde transplante edilen kolluk, fragment satıhları ile uygun bir temas sağlayacak şekilde ke-silirse, transplant ilc fragmentler arasında çabuk bir iyileşme bek-lenebilir( ı).
Kemik Transplaııta,yonları
Materyal ve Metod
553
Araştırmalarımız için 6 kedi ve 4 de köpek olmak üzere io baş tecrübe hayvanı kullanıldı.. .
Çalışmalar Os femoris, tibia ve radius üzerinde yapıldı. Gref çeşitleri aşağıda izah edildiği gibi idi:
i
i - Autogene: Aynı hayvanda bir femurdan alınan, halka şek-lindeki parça, diğer femurdan alınan ve aynı büyüklükte olan parça-nın yerine kondu.
2- Homogene: Yukarıdaki değiştirme işi iki ayrı fakat aym türden hayvan arasında yapıldı.
3- Bir hayvanın Os femoris'inden ayırt edilen halka şeklindeki parça gene yerinde bırakılarak, Callus şekillenmesine engel o~up ol-madığı araştırıldı.
Transplant'lar, tatbikinden evvel hiç bir özel muameleye tabi tutulmadı. Homogene transplant'lar için, operasyonlar aynı zaman-da yapıldı ve bekle~lmeden değiştirildi.
Meydana getirilen kırıklar ve yerleştirilen transplant'ları tesbit için; intramedullar kemik ve madeni çiviler kullamldı ve Tomas spIint ile U atelinden faydalanıldı.
Vakalar
Operasyon: 1 Kedi.
Tarih: 16.5. i964
Sağ femurdan alınan 1,5 santimetre yüksekliğinde ve halka şek-linde bir parça, sol femurdan alınan aynı şekildeki parçanın yerine kondu. Meydana getirilen kırık (Her iki femurda) kemik çivi ile os-teo-synthese yapıldı.
Vaka, her hafta radyografisi alınarak, kontrol altında tutuldu. Alt ve üst fragment'ten iyi bir kalhıs gelişmesine rağmen aradaki transplantı atlıyamadı ve Consolidation olmadığı için yalancı ekıem meydana geldi.
Operasyon: 2 Kedi
554 Mustafa Temizcr. Nail Kii~ükcr
Birinci operasyonda sol femıırdan alınan parç;ı" bu operasyonda kullanılan kedinin s<',ğfcml.'.Tllııcbn ayırt edilen ,lVil! ~ekildeki parça-nın yerine kondu (Homogenom Craft).
Her hafta radyografik kontrollar yapıldı. Sonuç: Yalancı eklem. Operasyon: 3
Kedi
Tarih: 23.ıo .1965
Birinci operasyonda olduğu gibi autog<TC bir transplarıt,ısyon yapıldı. Sonuç: Yalemeı eklcm.
Operasyon: 4 Kedi
Tarih: 23.ıo .1965
Üçüncü oper~syonda kullanılan kedin\n bir femurundan ?.Iman pan;a bu operasyonda kullanılan dördüncü kedinin sağ [emurundan alınan parçanın yerıne kondu. Sonuç: Y,'.laııCl eklem.
Operasyon: 5 Köpek
Tarih: 27.6.1966
Sağ tibia ortasında iki saııtimetre boyunda bir kısım, yukarıdan ve a~ağıdan (ı,yırt edildikten sonp, olduğu gibi yerinde bırakıldı. Meydana getirilen kırık U adeli ilc dıştan tesbit edildi,
Yapılan radyografik kontrol];~rda, ;dt \'C üst fı'agmenılcrden kal-lumıı geliştiği fakat aradaki parçayı atlıyamadığı görüldü. Bir müd-det sonra, arada kalan parçanın emilmeye doğru gittiği tesbit edildi, Sonuç: Yalancı eklem.
Operasyon: 6 Kedi
Tarih: 17.9. i966
5 ve 6 numaralı kedilerin femurlarından alınan aynı büyük-lükteki halkalar değiştirildi (Homogene transplanıaıian).
Meydana getirilen kırığı tesbit için kullanılan kemik <;ivi, bir ay sonra kırıldı ve sonuç alınamadı.
Operasyon: 7 Kedi
Kemik Tl'aıısplantasyonları
6 numrah kedinin operasyonıı v,dancı eklcm ile sonuçlandı.
555
Operasyon: 8 Köpek
Tarih: 15.2.1967
Sağ radiusta 1.5 santimetre yüksekliğinde bir parça, alt ve üstten ayırt edildi ve bu parça yerinde hı r:-ı.kıldı (Autogene transplantation). Opef'tsyon yapılan bacak U ,'.teli içine alınarak kırık tesbit edildi. Bir buçuk ay sonra büyükçe bir kaııus ve iyile~me meydana geldi. Operasyon: 9
Köpek
Tarih: 15.5. i967
Sağ femurda i santimetre yüksekliğinde hir parça alt
ve
üstten ayırt edilerek yerinde bırakıldı. Bu durum paslanmaz çelikten bir çivi ilc tesbit edildi. Femıırda boyrb.n hoya periostitis meydana gel-di ve bunun calcification'u sonucu, fCmur Amorphe (Şekilsiz) bir duruma girdi.Operasyon: io Köpek
Turih: 4-.6. i968
Sağ femurda 2 santimetre yüksekliğinde bir paf(,~a alt ve üstten ayırt edilerek yerinde bırakıldı ve meydana getirilen kırık kemik çivi yardımı ile tesbit edildi.
Yapılan radyografik kontrollar sonucu; 1-1.5 ayarasında kemik çivinin kırık hizasında erimeVf~ başladığı ve sonra kmldığı görüldü. Sonuç: Yalancı eklem.
Sonuçla.r
i - Fragmentler arasına transplante edilen kemikler, organizma tarafından, yabancı cisim gibi kabul edilmekte ve eritilmektedir.
2- Alt ve üst fragmentlcrden iyi bir Callus teşekkülü başlamasına rağmen, araya yerleştirilen kem:k parçasını atlayıp birlqememek-tedir.
3-- i.5-2 ayarasında, fixation için kullanılan kemik çivi erimeye başladığından, zayıflamakta ve kırılmaktadır. Bunun sonucu olarak, transplant sebebiyle atlayarnayan calhiS uçları :trasında yalancı ek-lem meydana gelmektedir.
556 Mustafa Temi7.er.]'i ai! Kiiçiikcr
4- Operasyon sonuçları ümit verici olmadığından çalı~malara devam edilmedi.
Projenin ikinci kısmı için lüzumlu malzeme temin edilemediğin-den çalı~ma yapılamadı.
Özet
Kedi ve köpeklerde, uzun kemiklerin mültiple kırıkları sebebiyle, meydana gelen kısalmaları düzelmek için halka ~eklinde kemik trans-plantasyonları yapıldı.
Bu amaçla 6 kedi ve 4 köpek üzerinde io operasyon yapıldı fakat
sonuçlar tatmin edici olmadı.
Resume
Contribution A VEtude sur la trans-plantation des os origine homogene et heterogene
Nous avons faits les transplantatioııs des os en annulaire ehez les ehiens et les ehats afin d'obtenir une prolongement des extremites qu'el1es etaient fractures en multiples.
On a [ait dix operations poureet but, sur 4 ehiens et sur 6 ehats; mais les resultats n'etaient pas satisfaisanL
Bibliyografya
i - Bame,
J.
(I 965): Experimentelle lJııtersuchungen über die Kııochen-transpantation beim Hund. ZentralbI. f. Yet. Med. Reihe A, Heft 8,Band 12, S. 777 und Heft 9, Band 12, S. 807--841.2 - BauerDleister, A. (I96i ): Das Kieler Spanmaterial, Eııtwicklung, Eigensehaften, Klinisehe Eıfahrungen. YEB Yerlag Volk und Gesund-heit. Berlin Kongressband.
3 - Maatz, R. (1957): Der Timpan in der Knoehenbank. Dtseh. Med.
J.
8,J
ahrgang 4, i90--i94.4 - Markowitz,
J.,
Arehibald,J.,
Downie, H. G. (1964):Ex-perimental Surgery, The Williams and Wilkins Company, Bal-timore.
5 - Mayer, K., Laeroix,
J.
V., Preston, H. (1959): Canine Surgery,American Yeterinary Publieation, Ine. Santa Barbara, Cali-fornia.
Kemik Transplantasyonları 557
Resim: i. Birinci operasyonda femura tramplante edilen kemik halka ve bunun
daimi kemik çivi ilc tesbiti.
Fig. i The transplanted cerele shape of bone and its fixing by the bone pin, are
seen at the first operation.
Resim: .2. İkinci operasyonda kuııanılan transplant ve daimi kemik çivi.
Fig. 2; The used transplante:! mat;rial and its fixing are pictured at the 2 n"d operation.
558 ~fustafa Temizer. Nail Küçüker
Resim: 3. Üçüncü operasyonda kullanılan transplant ve bunun geçici kemik
çivi ile tesbiti.
Fig: 3. The used graft and its fixing by . th~ temp.orarily pin at the 3 rCL
operation
Resim: 4'. Sekizinci operasyonda kullanılan köepeğin Radiı:s'undan
ayırt edilen parça ve bunun U ateli ile tesbit edilmiş durumu.
Fig. 1. A picce of bone which is taken from a dog's radius and itsfixing by the
Kemik Transplantasyonları SS9
Resim: 5. Dokuzuncu operasyonda kuııanılan Femurundan ayırt edilen halka şeklindeki
parçanın, paslanmaz çelik çivi ile tesbit edilmiş durumu.
Fig. 5. A shape of cercle bone graft which is taken from a dog's radius and its fixing by the stainless steel pin are see n at the 9
operation
Resim: 6. Altıncı operasyonda transplantı tesbit için kullanılan
daimi kemik çivinin, birinci ay sonunda kırılmış durumu.
Fig. 6. The situation of the bone ~in which is broken a month af ter operation. The bone pin was used for the fixing
560
'-'x ... :
I"-Mustafa Temizer - Nail Küçüker
Resim: 7: Birinci operasyonda her iki fragmenu"n ,J<allus ilerleyişi.
'Fig. ", '.: The ~al1us progression from the e~ds of fr~gments at first casc.
Resim: B. 1ki taraftan ilerleyen kallus birbirine iyice yaklaşnnş ve kemik
'çivide erime başlamış.
Fig. 8. The progressive cal1us has been very close to cach other, 'at tne same
;
Kemik Transplııntas)-onları 561
Resim: 9. Birinci operasyonda kullanılan kedinin femurunun, masere edildikten sonraki durumu ve yalancı eklem.
Fig. 9. The pseudo-arthrosis and maserated bone is seen at the
[irst case
Resim: iO. Beşinci operasyonda kulla";ılan köpeğin ıibiası. İyi bir kalIus
şekillen-mesine rağmen yalancı eklemin ;neydana geldi~i görülüyor.
Fig. LO.The femur of the dog which is used in 5 th operation. There is a good callus
