AZADE, aslında Kafkasya göçmenlerinden birinin kı zıdır. Mezar taşında, baba sının adı Abdullah, ken disinin adı i se HATÎCE olarak yazı 11 dır.
Pierre Loti -Sultan Abdlilaziz döneminin son yı11 arında- bi r deniz
subayı olarak görevli bu lunduğu Selanik şehrinde romanının kahramanım ta m d ı . Kurdukları ilişki, daha sonra İstanbul'da da devam etti. Hasköy ve Eyüp' te beraberlikleri sürdü. AZADE'nin çok yaşlı kocası ve bir kaç kuma.1 sı vardı: AZADE'nin bir yabancıyla
ilişkisi şiddetli tepki lere neden oldu. Nefrete ve hakarete dönüşen bu tepkilere dayanamayan AZADE kederinden Öldü.
Romanın erkek kahramanı olan Pierre Loti, bir
İngiliz subayı iken, Türk ordusuna katılan bir gö nüllü rol ündedir. Bu İngi liz subayı, Kars Kalesi önündeki savaşta ölür. AZADE romanı, şüphesiz hayal mahsulüdür. Ama
içerdiği İstanbul tasvir leri çok ihtişamlıdır. Eyüp Haliç, Boğaziçi, camiler, minarelerle boy ölçüşen
selviler, cami avlusunda ki güvercinler, seyyar sa tıcılar, bekçiler, mahalle kahveleri, mezarlıklar, okuyanları zevkli bir bi çimde sürükler. Roman bin- bir gece masallarım andı ran panorama 1 arla doludur. Bu romanda Pierre Loti, bazen şair, bazen ressam
olmuştur.
önceleri** bu roma.nn ba?; ? • m i m Par i s ' te hiç bir
basımevi kabullenmez. 1879 yılında yayınlanınca öyle
sine tutulur ki; 185 kere baskısı yapılır. Hatta bu romanda tasvir edilen yer leri görmek için, Batıdan
İstanbul'a bir akın başlar. Pierre Loti bu romanın sağ ladığı şöhret sayesinde Fransız Akademisi'ne aza olarakkabul edilir.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi