• Sonuç bulunamadı

2. MAKEDONYA’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜYELİK SÜRECİ

2.3. AB Yolunda Makedonya Cumhuriyeti

43 Makedonya Hukümeti, Avrupa Birliği'nde Makedonya Cumhuriyeti'nin Ulusal Stratejı

Ocak 1991'de bağımsızığını ilan ettikten sonra Makedonya Cumhuriyeti, Avrupa Birliği üyeliğini stratejik çıkarlarından biri olduğunu vurgulamıştır. Bu taahhüdü yerine getiren Makedonya, güvenilir bir ortak ve AB'nin ilişkileri, yaklaşımı ve entegrasyonu konularında bir takım aşamalardan geçtiği ve Avrupa Birliği müttefiki olarak meşrulaştırıldı.

15 Ocak 1992'de Avrupa Birliği, Anayasa Mahkemesi Başkanı Robert Badinter başkanlığında bir Tahkim Komisyonu kurdu. Komisyon, Makedonya Cumhuriyeti'nin uluslararası tanınma şartlarını yerine getirdiğine ve bu ismin (Yunanistan ile isim sorunu) toprak tehdidi oluşturmadığına karar vermiştir.44

Bununla birlikte, Yunanistan'ın Makedonya Cumhuriyeti'ni anayasal adı altında tanımaya muhalefetinden ötürü, uluslararası alanda tanınma süreci ve AB ile diplomatik ilişkilerin kurulması ertelendi. Makedonya Cumhuriyeti ile AB arasındaki tam diplomatik ilişkiler Aralık 1995'te Makedonya Cumhuriyeti'nin misyonu AB'ye açılmasıyla kuruldu.45

Makedonya Cumhuriyeti, 1996 yılından bu yana, AB tarafından Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin AB'ye katılmayı hedefleyen reformlarına yardımcı olmak üzere hazırlanan proğram olan PHARE (Polonya ve Macaristan: Ekonomilerinin Yeniden Yapılandırılmasına Yönelik Destek) Programının yararlanıcısı oldu.46

Nisan 1997'de, Makedonya Cumhuriyeti ile Avrupa Birliği arasında imzalanan işbirlik anlaşması'nın yanı sıra, ulaşım anlaşması ve ardından da tekstil sözleşmesi imzalanmıştır. Akabinde Avrupa Birliği, Makedonya Cumhuriyeti'nde Avrupa Komisyonu'nun bir temsıilci ofisi kuruldu.

44 M.C. MECLİSİ Resmi Sitesi, Avrupa Birliği Yolunda Makedonya Cumhuriyeti

(Https://Www.Sobranie.Mk/R-Makedonija-Na-Pat-Kon-Eu.Nspx)

45Makedonya Cumhuriyeti Resmi Gazetesi, Üsküp 1995, S .61

Şubat 1998'de ilk kez Makedonya Cumhuriyeti ve AB arasında siyasi bir diyalog gerçekleştirildi ve aynı yılın Mart ayında Makedonya Cumhuriyeti ile AB arasındaki İşbirliği Konseyi'nin ilk toplantısı gerçekleştirildi. A.K.’nin (Avrupa Komisyonu) kurmuş olduğu temsilci ofisi, İstikrar ve Ortaklık Anlaşması kurulana kadar başarılı bir şekilde faliyetlerini yerine getirdi.47

1999 yılında Avrupa Komisyonu, AB'nin sözde ülkelerle işbirliği içerisinde yer aldığı yeni bir çerçeve anlaşması oluşturdu. Batı Balkan ülkeleri (Makedonya Cumhuriyeti, Arnavutluk, Bosna Hersek, Sırbistan, Karadağ ve Hırvatistan Cumhuriyeti), bu çerçeveyi ‘’İstikrar ve Ortaklık Süreci,, (PSA) olarak adlandırdı.48

2000 yılında Avrupa Komisyon Ofisi, Avrupa Komisyonu Delegasyon derecesine yükselmiştir.

Aralık 2000 yılında Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi, İstikrar ve Ortaklık Sürecine mensup ülkelere, yardım amaçlı CARDS (İmar, Kalkınma ve İstikrar için Topluluk Desteği) programını oluşturan Kararı kabul etti.49

Makedonya Cumhuriyeti, Nisan 2001'de İstikrar ve Ortaklık Anlaşması'nı imzalayan ve SAP (Sistem Analizi ve Program Geliştirme) proğramına katılan ilk ülkedir.50

47 Avrupa Birliği – Makedonya Cumhuriyeti Delegasyon Metni, İkili İlişkiler Kronolojisi, 1998 Yılı

(Http://Eeas.Europa.Eu/Archives/Delegations/The_Former_Yugoslav_Republic_Of_Macedonia/Eu_T he_Former_Yugoslav_Republic_Of_Macedonia/Chronology/İndex_En.Htm)

48 Avrupa Birliği – Makedonya Cumhuriyeti Delegasyon Metni, İkili İlişkiler Kronolojisi, 1999 Yılı

(Http://Eeas.Europa.Eu/Archives/Delegations/The_Former_Yugoslav_Republic_Of_Macedonia/Eu_T he_Former_Yugoslav_Republic_Of_Macedonia/Chronology/İndex_En.Htm

49 Makedonya Cumhuriyeti Hükümeti, Avrupa İşleri Sekreterliği V. Belge .

(Http://Www.Sep.Gov.Mk/Content/?İd=273#.W5-Aniqzbıv)

50 Avrupa Politika Aracı (E.P.I), Önümüzde Ki On Yıl Için Ilk İstkrar Ve Ortaklık Anlaşması, 2011

22 Mart 2004'te İrlanda'nın Dublin kentinde Makedonya Cumhuriyeti Hükümeti, Birliğe üyelik için devam eden ve açıkça siyasi kararlılığı doğrulayan AB üyeliğine talepte bulundu.51

Avrupa Konseyi, 16 Aralık 2005'te ki Brüksel Zirvesinde Makedonya Cumhuriyeti'nin AB üyeliğine aday ülke statüsü kazanması yönünde karar verdi.52 O zamandan sonra, her yıl sonunda, Avrupa Komisyonu Makedonya Cumhuriyeti'nin ilerlemesi hakkında düzenli raporlar yayınlamaktadır.

30 Ekim 2007'de, Makedonya Cumhuriyeti Hükümeti ile 2007 yılı Ulusal Program için Avrupa Toplulukları Komisyonu arasında imzalanan Mali Anlaşma, Makedonya Cumhuriyeti ile Avrupa Topluluklar Komisyonu arasında imzalanan Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) ve Ohri Çerçeve Anlaşma çerçevesinde işbirliği kuralları üzerine imzalanmıştır. Mali yardımla bağlantılı olarak, Makedonya Cumhuriyeti, projeleri Avrupa Komisyonu ve bölgedeki IPA fonlarından fon kullanımını mümkün kılan Finansal Anlaşmayı imzalayan ilk ülke tarafından onaylanan ilk ülke konumundadır.53

1 Ocak 2008'de, Vize Kolaylık Anlaşması ve AB ile Geri Kabul Anlaşması yürürlüğe girmiştir.54

18 Şubat 2008'de, Avrupa Konseyi, 2006'ya ilişkin Avrupa Ortaklığını yenileyerek, ülke için Katılım Ortaklığı'nı kabul etti.55

51 M.C. MECLİSİ, Avrupa Birliği Yolunda Makedonya Cumhuriyeti, 21 Mart 2004

(Https://Www.Sobranie.Mk/R-Makedonija-Na-Pat-Kon-Eu.Nspx)

52 M.C. MECLİSİ, Avrupa Birliği Yolunda Makedonya Cumhuriyeti, 16 Aralık 2005

(Https://Www.Sobranie.Mk/R-Makedonija-Na-Pat-Kon-Eu.Nspx)

53 M.C. MECLİSİ, Avrupa Birliği Yolunda Makedonya Cumhuriyeti, 30 Ekim 2007

(Https://Www.Sobranie.Mk/R-Makedonija-Na-Pat-Kon-Eu.Nspx)

54 M.C. Maliye Bakanlığı, Makedonya Cumhuriyeti’ne Vize Liberalizasyonu Verildi, 2009,

(Http://Www.Sobranie.Mk/Noemvri-Ab40011c-B2e2-4529-8864-5aaaf5c700e0-Ns_Article- Makedonija-Dobi-Vizna-Liberalizacija.Nspx)

Mart 2008'de Avrupa Komisyonu, Balkan ülkelerin katılım sürecinin bir sonraki aşamasına geçmek için gerekli olan kriterlerin belirlenmesi kabul etti.

Aynı yılın Mayıs ayında Avrupa Komisyonu, Makedonya Cumhuriyeti tarafından toplanacak blokları takiben, kriterlerin net ve kesin bir şekilde tanımlandığı vize serbestleştirme yol haritasını sundu.

12 Mart 2009'da Avrupa Parlamentosu, Makedonya Cumhuriyeti hakkındaki 2008 İlerleme Raporunda AB üyelik müzakerelerinin başlatılmasını öngören bir Kararı onayladı.

15 Temmuz 2009'da, Avrupa Komisyonu reformlar ve elde edilen sonuçlara dayanarak, Makedonya Cumhuriyeti vatandaşlarına vize uygulamasının serbestleştirilmesi için bir teklifte bulunma kararı aldı.56

Avrupa Komisyonu, 14 Ekim 2009'da yayınlanan raporuna göre, Makedonya Cumhuriyeti'nin Avrupa Birliği'ndeki katılım müzakerelerinin başlamasına önerme kararı aldı. Karar, elde edilen ezici ilerleme ve kriter 8 + 1 olarak bilinen kilit reform önceliklerinin ve özellikle de Kopenhag siyasi kriterlerinin yerine getirilmesinin önemli bir sonucu olarak yapıldı.

30 Kasım 2009'da, Avrupa Konseyi toplantısında, Makedonya Cumhuriyeti vatandaşlarına vize serbestleştirilmesi konusundaki kararı 19 Aralık 2009 tarihinden itibaren geçerliliğini onayladı.

55 M.C. Meclisi, Avrupa Birliği Yolunda Makedonya Cumhuriyeti, 18 Şubat 2008

(Https://Www.Sobranie.Mk/R-Makedonija-Na-Pat-Kon-Eu.Nspx)

56 M.C. Meclisi, Avrupa Birliği Yolunda Makedonya Cumhuriyeti, 15 Temmuz 2009

Benzer Belgeler