Bu Alanda Yapılmış Çalışmalar

Yapılan araştırmada Dağyeri köyüne ilişkin yapılmış bilimsel çalışmalara rastlanılmamıştır. Ancak daha önce yazılmış benzer çalışmalardan bazı örnekler özet olarak çıkarılmıştır.

1.3.7.1. Yeleme Köyü Çerkezlerinde Geleneksel Müzik Pratikleri

2019 Yılında Akdeniz üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü yüksek lisans öğrencisi Alev Türkan Özcan tarafından “Teke Yöresi Yeleme Köyü Çerkezlerinde Müzik Pratikleri” konulu Yüksek Lisans Tezi yazılmıştır.

Bu çalışmada Antalya ili, Korkuteli ilçesi, Yeleme Köyü’nün sahip olduğu geleneksel müzik ve müzik pratikleri üzerinde durulmuştur.

Bu bağlamda kaynak kişiler ile çeşitli tarihlerde gerçekleştirilen yapılandırılmış ve yapılandırılmamış görüşmeler doğrultusunda, Çerkez toplumunun

sahip olduğu sosyo-kültürel yaşamı, geleneksel müzik ve pratiklerine dayalı bulgular elde etmiştir.

1763 ile 1864 yılları arasında gerçekleşmiş olan Rus-Kafkas Savaşı, Rus Çarlığının Kafkasyada kontrolü ele geçirmesi ile son bulmuştur. Bu sebeple zorlayıcı baskı ve yaptırımların artması, Çerkezleri Osmanlı topraklarına sürgün etmiştir.

Bu çalışmada ele alınmış olan Yeleme köyünün geleneksel müzik pratikleri, savaş sonrası Rus çarlığının bölgede uyguladığı sosyal politikalar sonucu, Osmanlı Devleti sınırlarına sürülmüş olan, nüfus yoğunluğunun Abzehlerin oluşturduğu Çerkez toplumunun özgünlüğünü yansıtmaktadır. Araştırmada doğumdan ölüme kadar olan pratikler üzerinde durulmuş ve bu çerçevede derlenen repertuvar ele alınmıştır.

Sözü edilen köyün müzikal pratikleri bağlamında düğün, eğlence, tarımsal üretim, çalışma alanlarında yapılan, ulaşılabilen ve notaya alınan şarkı ve manilere yer vermiştir.

Ayrıca enstrumanların ve şarkıların kullanım alanları, müzik pratiklerinin sosyal yaşamlardaki rolü ve önemi üzerinde durulmuştur (Özcan, 2019).

1.3.7.2. Samandağ Vakıflı Köyünün Dünü Bugünü

2013 Yılında Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalında, Mustafa Ertan Bozkır tarafından “Samandağ Vakıflı Köyünün Dünü Bugünü” konulu Yüksek Lisans Tezi yayımlanmıştır.

Hatay Devletinin Meclis kararıyla 1939 da Türkiye Cumhuriyeti’ne katılmasından sonra kendi istekleri doğrultusunda çeşitli bölgelere ve ülkelere göç eden Ermenilerden geriye kalanların yerleşmiş oldukları Vakıflı köyü Fransız mandaterliği döneminde sıradan bir köy olarak varlığını sürdürmüştür.1939 sonrasında köyde elle tutulur bir araştırma görülmezken, 1950 li yıllardan sonra köy üzerine yapılan araştırmalar, köyün Anadoludaki diğer köylerden pek de farklı bir yapıda olmadığını göstermiştir. 2000’li yıllar köyün geçmişi ile olan bağlarını kuvvetlendirici

bazı adımların atılmasına Türkiye genelinde olduğu kadar dünyada da tanınan bir köy olmasına sebep olmuştur.

Köy bu yıllardan sonra ürettiği geleneksel yiyecekler ve hediyelik eşyalar, köye yapılan ziyaretler ve ülkemizin sağladığı olanaklar, çerçevesinde düzenlenen Hatay günleri vesilesiyle, turizm açısından da bir değer olarak tanınmaya başlamıştır.

Köyde bulunan Ermeni kilisesi, her yıl dünyanın çeşitli yerlerinden gelen Ermeniler ve diğer turistlere kapısını açmakta, burada yaşayan Ermenilere ve ülkemize de döviz kazandırmaktadır.

Köyün kültürü, gelenekleri ve sinerjisi ile Hatay için olduğu kadar Türkiye için de önemli bir değer olmaya devam etmektedir (Bozkır, 2013).

1.3.7.3. Osmaniye Bahçe Köyünde Sosyal Kültürel Değişme

2012 Yılında Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Antropoloji Anabilim Dalında, Umut Poçulu tarafından “Osmaniye Bahçe Köyünde Sosyal Kültürel Değişme” konulu Yüksek Lisans Tezi yayımlanmıştır.

Kültür, geçmişten getirdiği özelliklerle süreç içersinde edindiği tüm yeni durumları harmanlayarak devam eden bir süreci anlatır. Bu süreç ise sürekli değişen ve dönüşen oluşumlar olarak tanımlanabilir. Dolaysısyla kültür bir omurgaya benzetilebilir (bilindiği üzere İbn-i Haldun, Alfred L. Krober, Oswald Spengler, Arnold Toynbee, Auguste Comte gibi toplumbilimciler de toplumu ve/veya kültürü bir organizmaya benzetirler): Bu omurga üzerinde zaman ve koşullara bağlı olarak yeni vücutlar belirir. Araştırma alanı olan Bahçe Köyü’nün kültürel yapısı da bu şekilde özellikler sergilemektedir. 150 Yıla yakın bir geçmişe sahip olan köy: Zamanın getirdiklerinin etkisiyle sahip olduğu kültürel değerlerde değişmeler ve dönüşümler yaşamıştır.

Bazı kültürel unsurlar yok olurken ya da değişime uğrarken yeni kültürel değerler köy hayatına girmiştir. Bu değişme ve dönüşmeler kimi zaman uzun bir sürece yayılırken kimi zamanda daha kısa bir sürede gerçekleşmiştir.

Yaşanan değişime ve dönüşüme etki eden birçok faktörden bahsedilebilir. Başta teknolojik gelişmeler olmak üzere; tarımda makineleşmeye geçilmesi, köylünün eğitim düzeyinin yükselmesi, kitle iletişim araçlarının ve ulaşım ağının gelişip çoğalması, göç, sanayileşme, nüfus değişiklikleri gibi faktörler, diğer yerlerde olduğu gibi Bahçe Köyü’nün kültürel yapısında ve örüntülerinde de değişmelere ve dönüşmelere neden olmuştur. Tipik bir Anadolu köyünün kültürel özelliklerini taşıyan Bahçe Köyü’nün kültürel yapısındaki değişme ve dönüşümlerin orijinal denebilecek kadar şaşırtıcı boyutta gerçekleştiği söylenemez. Köy halkı, özellikle teknolojik gelişmelerle beraber zaman içerisinde, yeni kültürel örüntüleri benimsemiş; uzun süre devam eden alışkanlıklar yerini yeni tutum ve davranışlara bırakmıştır. Bununla beraber çalışmanın ortaya koyduğu önemli sonuçlardan biri köyde beklenilen yönde ve dozda toplumsal değişmelerin yaşanmış olması ve bu değişmenin köydeki insanlar tarafından bir tepki gösterilmeden kabul edilmiş olmasıdır. Bu alan çalışmasında köyün geçmişini anlamak ve geçmişten bugüne yaşadığı değişmeleri ortaya çıkarmak üzere canlı kaynaklara başvurulmuştur.

Bu şekilde köy halkının nasıl bir kültürel örüntüye sahip olduğu, bu kültürel örüntünün hangi süreçlerden geçerek değişime ve dönüşüme uğradığı anlaşılmaya çalışmıştır. Daha önce benzer çalışmalarda ortaya konduğu gibi, araştırma alanı olan Bahçe Köy’ünde de zaman içerisinde yukarıda sıralanan nedenlerin etkisiyle toplumsal değişmeler ve dönüşmeler yaşanmıştır. Diğer yandan köyde yapılan alan çalışmasında çeşitli etnografik/folklorik bulgular da elde edilmiştir. Bu bulgular gerek metin içinde gerekse ek olarak çalışmaya yansımıştır. Çok özgün bilgi ve bulgular içermese de iki yıl süren çalışmanın sonucunda derlenen bu kısa Bahçe Köyü monografisi alana bir katkı sağlamıştır (Poçulu, 2012).

1.3.7.4. Silivri Akören Köyü Üzerine Sözlü Tarih Çalışması

2017 Yılında Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim dalında Elif Değirmencioğlu tarafından Silivri Akören Köyü Üzerine Bir Sözlü Tarih Çalışması konulu Yüksek Lisans Tezi yayımlanmıştır.

Bu tezin yazılma sebebi Anakha köyü geçmişinin sözlü tarih çalışması aracılığıyla kayda geçirmek istenmesidir.

Anakha adı Bizans zamanında kullanılmıştır. Köyün diğer isimler Avren, Akviran ve Akören dir. Bu köy her dönemde önemli bir yer işgal etmektedir.

Tezin adından da anlaşılacağı üzere bu tez bir sözlü tarih çalışmasıdır ve metin içinde yapılan mülakatlara dayanmaktadır (Değirmencioğlu, 2017).

1.3.7.5. Kocaeli/Gölcük Nüzhetiye (Döşeme) Köyü Monoğrafisi

2018 Yılında Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü öğrencisi Enise Gökçe tarafından Kocaeli / Gölcük Nüzhetiye (Döşeme) Köyü Monoğrafisi konulu bir tez yayımlanmıştır.

Bu çalışmada Kocaelinin Gölcük İlçesine bağlı Nüzhetiye/Döşeme köyünde yaşamakta olan Gürcülerin: Töre, adet, inanç, örf gibi kültürel dokularına değinilmiş, Kocaeli’nin Gölçük ilçesine bağlı Nüzhetiye/Döşeme köyü’nün monografik çalışmasında derlenen veriler tasnif edilerek incelenmiştir.

Köyün Gelenek-görenekleri araştırılıp kayıt altına alınmıştır. Bu araştırmada 1877-78 yılları arasında yaşanan Osmanlı-Rus savaşı esnasında, Batum’dan Kocaeli iline, Oradan da Gölcük ilçesine bağlı Nüzhetiye/Döşeme köyü’ne yerleşmek zorunda kalan Gürcülerin kültürleri araştırılmıştır.

Çalışmada Köy halkının Millî Mücadele yıllarında yaşadığı tarihi olaylardanda söz edilmiştir. Alan araştırması sırasında Nüzhetiye/Döşeme köyü’nün nüfusunun gerçekçi olmadığı, köyde ikamet etmeyen birçok köylü olduğu saptanmıştır. Araştırma; Nüzhetiye köyünde yaşayan ve çoğunluğu Gürcü kimselerin oluşturduğu kültürün günlük yaşamdaki izlerini, uygulanan pratikleri, diğer kültürlerle olan bağını ve kültürün devamlılığı üzerine bilgi sahibi olmamızı sağlamıştır (Gökçe, 2018).

1.4. Araştırmanın Yöntemi