Yüksekten Düşme Nedenleri

Başlıca ana nedenler şunlardır;

i. Bilgi Eksikliği:

Kişinin yaptığı işle ilgili olarak yeterli ve istenilen donanımda bilgiye sahip olmaması.

ii. Eleman Atama:

Doğru işe doğru personelin tayin edilmemesi. Yapılan işin çalışanın fiziksel yapısıyla uyuşmaması (az görme, işitme, herhangi bir organını kullanamama vb.)

iii. İş Güvenliği Kurallarının Uygulanmaması:

Yöneticilerin iş güvenliği kurallarının gerekliliğine inanmaması ve bu kurulların uygulanması için personelini eğitmemeleri.

iv. Mühendislik:

Tasarlanmış sistemin güvenli çalışmayı zorlaştırması, işin asgari gereksinimlerine vermemesi.

v. Yetersiz Kişisel Koruyucu Ekipman:

Kişisel koruyucu ekipman kullanılmaması veya yetersiz olması.

vi. Yetersiz Kontrol ve Bakım Programı:

Kontrol ve bakım programı kritik ekipmanları kapsamaması; Programın yeterince takip edilmemesi. Birimler arası iletişim kopuk olması, gözlenen

vii. Yetersiz/ Düşük Kaliteli Ekipman Alımı:

Satın alınan iş güvenliği ekipmanlarının uluslararası standartlarına uygun olmaması; işin gereksinimlerini vermede yetersiz kalması.

viii. Yetersiz Ödüllendirme:

İş güvenliği kurallarına uygun davrandığı takdirde alınacak ödülün teşvik edici olmaması. Kişiye kendisinden beklenen ve gerçek iş güvenliği performansı konusunda yetersiz veya hiç bilgi verilmemesi.

ix. Güvensiz Çalışma Yöntemleri:

Güvenli olduğu kabul edilen iş güvenliği kurallarının ve çalışma yöntemlerinin güvensiz olması (Aydın, 2007).

5.5.2. Düşme Durdurma ve Önleme Sistemi

Şekil 5.3. Düşme Durdurma ve Önleme Sistemi (Aydın, 2007)

Kişisel düşme engelleme sistemleri, korkuluk ve güvenlik ağı sistemleri

“Geleneksel” düşmenin önlenmesi sistemi olarak adlandırılır. İşçilerin düşmeye maruz kaldığı pek çok endüstride kullanılırlar. Ayarlama cihazları, uyarı halatları ve

güvenlik izleme sistemleri özel maksatla kullanılan uygulamalardır. Bunlar öncelikli olarak beton yapı işleri ve çatı yapma ve onarma işlerinde çalışan işçileri korumak için kullanılır. Kontrollü giriş bölgesi, bir kişinin geleneksel düşme önleme sistemlerini kullanmadan, korunaksız kenar işi, tuğla duvarı örme işi v.b. işleri yapabileceği veya düşme önleme planı altında çalışabileceği yerdir.

Özel amaçlı uygulanan bir diğer sistem de “sınırlayıcı sistem”dir. Bu sistem, kişisel düşmeyi durdurucu sistemin bileşenlerini paylaşır, fakat düşmeyi engellemek için tasarlanmamıştır (Aydın, 2007).

5.5.3. Düşmeyi Önleme Konusunda Eğitim

İşverenler, çalışma alanındaki düşme tehlikelerini tespit etmekten ve bunları önlemekten birinci derecede sorumludurlar. Uygun düşme önlemeyi seçmek bu sorumlulukla tanışmanın ilk adımıdır. İkinci adım ise çalışanların kullandıkları düşmeye karşı koruma sistemleri ve metotlarını tanımaları ve alışmaları için işçilerin eğitilmesidir. Uzman bir kişinin çalışanları eğitmesi sağlanmalıdır (Aydın, 2007).

Kişisel düşmeyi durdurucu sistemleri kullanacak kişilerin eğitiminde aşağıdaki konularda gerekli bilgi verilmelidir:

 Teçhizatın nasıl giyileceği

 Teçhizat için uygun bağlantı metotları

 Uygun ankraj ve bant sapan teknikleri

 Serbest düşme mesafesi tahmin edilmesi

 Teçhizat için bakım ve saklama yöntemleri

 Kendi kendini kurtarma yöntem ve teknikleri

Bazı özel çalışma alanlarında düşme risklerini tanıyamayan veya tam olarak öğrenemeyen işçiler tekrar eğitimden geçirilmelidir. Ayrıca; çalışma alanında verilen eğitimlerin değişmesi, çalışanlar tarafından kullanılan düşmeyi önleme tiplerinin değişmesi ve çalışanların düşmeyi önleme teçhizatlarını etkili bir şekilde

İşveren, her işçinin düşme önleme eğitimini yazılı belge olarak saklamalıdır.

Bu belge işçinin adı, tarih ve eğitimcinin imzasını içermelidir (Aydın, 2007).

5.6. Tasarım ve Planlama Aşamalarında Yüksekte Çalışma ve İş Güvenliği

Yapı iş kolunda yüksekten düşmelerin etkin şekilde önlenebilmesi, tasarım aşamasında doğru çözümler üretmek ile kalıcı şekilde sağlanabilir. Tasarımcıların elinde esasen en etkin risk kontrol metodu bulunmaktadır. Bu da en basit hali ile tehlikeli tasarım yerine daha az tehlikeli süreç içeren tasarımı kurgulamak olarak açıklanabilir. Ayrıca tasarım aşamasındaki değişikliklerin inşaat aşamasındaki değişikliklerden daha ekonomik ve kolay olduğu da bilinen bir gerçektir. Elbette ki tüm tehlikeli süreçlerin tasarım ile giderilmesi mümkün olmayacaktır bu durumda da devreye mühendislik ve yönetim kontrolleri / planlamaları girmelidir.

Tasarımcı çalışmasını genellikle maliyet, estetik, yapının istenen formu, yapının amaçlanan kullanım şekli, yapısal ve yasal zorunluluklar gibi konuları dikkate alarak gerçekleştirmektedir.

Bu listeye iş sağlığı güvenliği ve özellikle de yüksekte çalışma ile ilgili meseleler eklenmeli, iş güvenliği ve risk değerlendirmesi de tasarımı belirleyen unsurlar arasına alınmalıdır.

Aşağıdaki soruların cevaplandırılması sonucunda elde edilen bilgiler, öncelikle potansiyel tehlikelerin tanımlanması, ikincil olarak ise tasarımcı için muhtelif yapı formları ve iş süreçleri seçiminde bir kontrol listesi vazifesi görmesi açısından mühimdir:

 Yüksekte çalışmanın kaçınılmaz olduğu iş kalemleri

 Bu süreçlerin neden yürütüldüğü

 Alternatif süreçlerin olup olmadığı.

 Hangi risk kontrol metotlarının kullanılabileceği

İngiltere’de 1994 yılında İnşaatta Dizayn ve Yönetim Yönetmeliği yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik ile projenin tüm aşamaları sırasında (kavram oluşturulması,

tasarım, planlama, inşaat, bakım ve onarım) İSG konularının göz önünde bulundurulması sağlanmaktadır. İSG planlarının inşaat öncesi hazırlık safhası ve imalat safhasında hazırlanması, tasarımcıların yapının; inşaat, temizlik, bakım gibi aşamalarında öngörülebilen riskleri göz önünde bulundurarak tasarımla bu risklerin ortadan kaldırılması, kaldırılamıyor ise minimalize edilmesi ve kalan riskler hakkında uygulamacı taraflara bilgi aktarılmasını zorunlu tutmuştur. Tasarımcı planlama işini yürüten teknik personel ile inşaat metodu hakkında iletişim halinde olmak durumundadır (Ardıç, 2011).