İş Yükünün Katılımcılara Etkileri

Tablo 63: İş Yükünün Katılımcıların Özel Hayatına Etkisi

Soru63

Frekans Yüzde Geçerli Yüzde

Kümülatif Yüzde

Geçerli Evet, etkiliyor 106 59,2 59,2 59,2

Hayır, etkilemiyor 26 14,5 14,5 73,7

Kısmen 47 26,3 26,3 100,0

Total 179 100,0 100,0

Katılımcıların %59.2’si iş yükünün özel hayatını etkilediğini ifade etmektedir.

Tablo 64: Mesleğin Katılımcıların Sağlığına Etkisi

Soru64

Frekans Yüzde Geçerli Yüzde

Kümülatif Yüzde

Geçerli Evet 98 54,7 54,7 54,7

Hayır 81 45,3 45,3 100,0

Total 179 100,0 100,0

Katılımcıların %54.7’si mesleklerinden kaynaklandığını düşündükleri sağlık sorunu yaşamaktadır.

68 3. SONUÇ

Muhasebe bilimi ekonomik gelişmelerle birlikte çok hızlı değişen bir bilim dalı haline gelmiştir. Dünyadaki ve Türkiye’deki gelişmelere bakıldığında artık kayıtlama ve raporlama ile sınırlı kalmayan, şeffaflığı esas alan ve işletme ile ilgili bilgileri yasalar çerçevesinde üretip kamunun kullanımına sunan bir bilim dalı olarak görülmektedir.

Devletlerin kamu giderleri arttıkça, bunların finansmanı için gelir yaratma ihtiyacı da artmıştır. Kamu gelirlerinin en önemli kaynağı ise vergilerdir. Vergi gelirlerinin artan finansman ihtiyacı ile orantılı olarak arttırılabilmesi için iyi bir belge düzeni ve raporlama gerekmektedir. İktisadi faaliyetlerin gelişimi ile birlikte de bu kayıtlama ve raporlamayı yapacak ve sunulan bilgilerin doğru, güvenilir olduğunu denetleyecek meslek mensuplarına olan ihtiyaç da artmıştır. Türkiye’de bu işlemleri yapan meslek mensupları, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir, yeminli mali müşavir olarak sınıflandırılmaktadır. Yeni bir yasal düzenlemem ile bu gruba bağımsız denetçiler de eklenmiştir.

Türkiye’de muhasebe mesleği 1989 yılında yasalaşan 3568 sayılı “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu” ile yasal bir statüye kavuşmuştur. 1992 yılında yayınlanıp 1994 yılında yürürlüğe giren Tek Düzen Muhasebe Sistemi ve Hesap Planı tebliği ile muhasebe mesleği kayıtlamada bir standarda kavuşmuştur. Ancak uluslar arası sermaye hareketleri, küreselleşme ve uluslar arası düzeyde bir kayıt ve raporlama birlikteliğini gerektirmiştir. Ayrıca işletmelerin mali tablolarını kullananların bu tablolardan elde ettikleri faydayı maksimize etmesi, doğru ve güvenilir bilginin aktarılması için de denetim faaliyetlerine daha çok ihtiyaç duyulmuştur. Dünyada başta IFAC olmak üzere ardından FASB, FEE adlı kuruluşlar uluslar arası standartların oluşumu için çalışmaktadırlar. Türkiye’de Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, 26.12.2012 tarihinde yayınladığı Bağımsız Denetim Yönetmeliği ile Bağımsız Denetçilik mesleğini yasalaştırmıştır.

Görüldüğü gibi muhasebe mesleği bu alanda yeterli bilgi ile donatılmış meslek elemanlarını gerektirmektedir. Ayrıca kayıt ve raporlama yanında denetim de mesleğin gereği haline gelmiştir.

Muhasebe meslek mensuplarının eğitim hususu son derece önemlidir. Mesleğe yönelik eğitimlere özel bir önem verilmeli, AB mevzuatı doğrultusunda uluslararası sisteme de entegre olabilecek şekilde (Katılımcıların %67’si AB ile Türkiye arasında mesleki uygulama farkı olduğunu söylemektedir) bir müfredat oluşturulmalı, meslek içi eğitim daha fazla önemsenmesi gereken bir olgu olmalıdır

Mali mevzuatta meydana gelen sık değişimler Muhasebe meslek mensuplarının sorunlarından bir diğeridir. Bu doğrultuda sık değişmeyen ve alt yapısı iyi kurgulanmış basit bir vergi sistemi hiç kuşkusuz hem Muhasebe meslek mensupları hem de mükellefler üzerinde pozitif neticelere sahip olacaktır.

Ankete katılım sağlayan Muhasebe meslek mensuplarının çoğunluğunun mesleği saygın bulmadığı, memnuniyetsizliğin en büyük sebebinin kazançlarının düşük olduğunu ifade etmeleri (bu noktada katılımcılar AB ile Türkiye arasındaki en önemli farkın %40.2 oranında gelir farkı olarak tanımlanmıştır), ilaveten mesleği monoton olarak değerlendirmeleri mesleğin “saygın” algısının yerleştirilebilmesi adına mesleki

69 ve ekonomik koşullarda iyileştirme sağlanması zorunluluğu gerçeği aşikardır. Zira bir kamu hizmetini yerine getirmekte olan bir mesleğin toplumda gereken itibar ve değeri görmesi zaruridir.

Yaşanan ekonomik krizlerin Muhasebe meslek mensuplarına verdiği zarar anket sonuçları ile de doğrulanmaktadır bu bağlamda köklü çözümler geliştirilerek ekonomide yaşanan sorunlardan Muhasebe meslek mensuplarının zararlarının asgari düzeyde kalması sağlanmalıdır

Haksız rekabet de köklü çözümleri bekleyen bir diğer meseledir. Çözüm geliştirme noktasında meslek örgütlerine mali tatil, bürokratik engellerin aşılması, mesleğin geleceğine tesir etme gücüne sahip olduğunun düşünülmesi, kültürel ve sosyal aktivitelerin düzenlenmesi, Meslek mensuplarının sıkça karşılaştıkları sorunlarla ilgili eğitim çalışmaları, Mevzuatla değişikliklerinin seminer şeklinde sunulması, Muhasebe mesleğinde kullanılan bilişim ve iletişim teknolojilerindeki yeniliklere dair eğitimler, Oda yönetimi-üniversite işbirliği girişimleri, haksız rekabeti önleyici girişimler gibi) ve Maliye Bakanlığı’na (kamu görevlilerinin olumsuz tutumları, ekonominin kayıt altına alınması, bürokrasinin azaltılması, mevzuatta yaşanan sık değişimler ve meslek mensuplarının bu noktada bilgiye en fazla ihtiyaç duydukları unsurun mevzuat değişimi olması) büyük roller düşmektedir.

Tekirdağ’da Muhasebe meslek mensuplarının sorunlarına ışık tutmayı gaye edinen bu projede Muhasebe meslek mensuplarının sorunları daha görünür kılınmaya çalışılarak çözüm önerileri getirilmeye çalışılmış, Tekirdağ özelinde meslek mensuplarının genel bir profili sunulmuştur. Bu bağlamda yapılacak olan diğer Muhasebe meslek mensuplarının sorunlarına dair çalışmalar hiç kuşkusuz mesleğin belki de göz ardı edilmiş olan sorunlarının ortaya konmasında az da olsa katkıda bulunacak ve ilgili kurum ve kuruluşları sorunların da göz önüne alındığı çözüm süreçleri geliştirmeye teşvik edecektir.

Tekirdağ, 2015

70 KAYNAKÇA

Arıkan, Yahya - Güvemli Batuhan, Türkiye’de Muhasebe Mesleğinin Gelişimi ve İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası 19-22 Haziran 2013 III.

Balkanlar ve Ortadoğu Ülkeleri Muhasebe ve Muhasebe Tarihi Konferansı Bildirisi, Mufitad Dergisi, Temmuz 2013, http://muftav.org/images/stories/dergi/sayi5/33-67.pdf, (14.12.2014).

Ayboğa, Hanefi, Globalleşme Sürecinde Ülkemizde Muhasebe Mesleği ve Meslek Mensuplarının Eğitimi, T.C.Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:18, Sayı:1, 2003.

Başpınar, Hamdi, Türkiye’de ve Dünyada Denetim Standartlarının Oluşumuna

Genel Bir Bakış, Maliye Dergisi,

http://dergiler.sgb.gov.tr/calismalar/maliye_dergisi/yayinlar/md/md148/turkiyedevedun yada.pdf ,(25.01.2015).

Çürük, Turgut-Tüm, Kayahan, Yeminli Mali Müşavirlerin Mesleki Sorumluluğuna İlişkin Sorunların Tespitine Yönelik Uygulamalı Bir Araştırma, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 20, Sayı 3, 2011.

Demiroğlu, Mehmet, Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirin Mali Sorumluluğu, Vergi Dünyası, Sayı:211, 1999.

Doğan, Hayrullah, Bağımsız Denetçi Kim Olacak, 2012, http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/hayrullah/021/ (25.01.2015).

Gökgöz, Ahmet, Tarihsel Perspektifte Muhasebenin Doğuşunu ve Gelişimini Etkileyen Faktörler, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:1, Ekim-2010, Mart-2011.

Gökmen, Selahattin, Bağımsız Denetim Başlıyor... Kim Denetleyecek ve Kimi

Denetleyecek?, Vergi Sorunları Dergisi,2012,

http://www.vergisorunlari.com.tr/yazi.aspx?yazino=48, (25.01.2015).

Gücenme, Ümit- Arsoy, Paroy Aylin, Türkiye’de Cumhuriyet Döneminde Muhasebe

Eğitimi, Mufitad Dergisi, Ocak-2013,

http://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/malicozum_kongreozel/17%20umitguc enme_aylinporoyarsoy.pdf, (04.12.2014).

Gündoğdu, Burhan, Yeminli Mali Müşavirlik Mesleğine İlişkin Öneriler, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:290, 2005

Güvemli, Oktay, Türkiye'de Muhasebe Meslek Örgütünün Kuruluşu ve Gelişmesi, Mufitad Dergisi, Temmuz 2011.

Güvemli, Oktay, Cumhuriyet Döneminde Muhasebe Mesleğinin Örgütlenmesi Üzerine, http://www.muftav.org/images/stories/dergi/sayi4/136-151.pdf, (04.12.2014) Güvemli, Oktay-Güvemli, Batuhan, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Muhasebe

Düşüncesinin Gelişimi,

71 http://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/malicozum_kongreozel/15%20oktay%2 0guvemli.pdf, (4.12.2014).

Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Bağımsız Denetim Yönetmeliği, Tarih:26.12.2012, Sayı:28509

Karaboyacı, Abdullah, Sınavsız Yeminli Mali Müşavir Olma Hakkının Kaldırılmasının Hukuk Güvenliği Kapsamında Değerlendirilmesi, TBB Dergisi , 2012, http://portal.ubap.org.tr/App_Themes/Dergi/2012-100-1186.pdf (09.12.2014).

Kocamaz, Hilal, Uluslararası Muhasebe Standartlarının Dünyada ve Türkiye’de

Oluşum ve Gelişim Süreci, 2012,

http://iibfdergisi.ksu.edu.tr/Imagesimages/files/2012-2-9_0.pdf, (04.12.2014).

Marşap, Beyhan, Muhasebe Mesleği Fonksiyonları ve Meslek Mensuplarının Nitelikleri, Yaklaşım Dergisi,Sayı:37, 1996.

Selimoğlu, Seval, Kardeş, Genel Kavramlar, İlkeler ve Sorumluluklar, Anküsem, Bağmsız Denetim Eğitimi Ders Notları, 2014.

Sevilengül, Orhan, Genel Muhasebe, Gazi Kitabevi, 17. Baskı, Ankara, 2014.

Sermaye Piyasası Kurulu, 2014,

http://www.spk.gov.tr/indexcont.aspx?action=showpage&menuid=6&pid=9&subid=1, (20.01.2015)

TÜRMOB, Üye İstatistikleri, Web Sayfası,

http://www.turmob.org.tr/TurmobWeb/Istatistikler.aspx , (14.12.2014).

Uzay, Şaban, Yolsuzluklarin Ortaya Çıkartilmasi ve Önlenmesinde Denetçilerin

Sorumluluğu, 5.Uluslararası Muhasebe Sempozyumu,

http://archive.ismmmo.org.tr/docs/Sempozyum/05.SEMPOZYUM/26. SABAN UZAY.doc, 2001 (09.12.2014).

Yalkın, Yüksel Koç, Genel Muhasebe İlkeler ve Uygulamalar, Tekdüzen Muhasebe Sistemi, Nobel Yayınevi, 19.Basım, Ekim 2013

Yücel, Göksel, "Muhasebenin Çağlar Boyu Gelişimi", İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt:11, Sayı:1,Nisan 1982.

3568 Sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu, Kanun Tarihi: 01.06.1989, Resmi Gazete tarih:

13.06.1989, Sayı: 20194.

Bağımsız Denetim Yönetmeliği, 26.12.2012.