2. Bulgular
2.3. Katılımcıların Mesleğe Genel Bakışları
Soru18
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Vergisel işlemler 161 89,9 89,9 89,9
İşletmenin gidişatı hakkında bilgilendirme
17 9,5 9,5 99,4
Yasal olarak karı eritme yolları
1 ,6 ,6 100,0
Total 179 100,0 100,0
Muhasebe meslek mensuplarının %89.9’u en çok sundukları hizmet vergisel işlemler olarak ifade etmişlerdir. %9.5’i işletmenin gidişatı hakkında bilgilendirme, %0.6’sı yasal olarak karı eritme yolları olduğunu belirtmişlerdir.
42 Tablo 19: Katılımcıların En Çok Yaşadığı Sorunlar
Soru19
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Mükelleflerle ulaşmak 12 6,7 6,7 6,7
Mükelleflerle yaşanan finansal zorluklar
50 27,9 27,9 34,6
Mesleğin cazibesini yitirmesi 4 2,2 2,2 36,9
Meslek mensubu sayısının gereğinden fazla olması
9 5,0 5,0 41,9
Vergi dairesi ve iş gereği gidilmesi gereken diğer devlet kurumlarında bürokrasinin fazla olması
13 7,3 7,3 49,2
Mevzuatın sık sık değişmesi 27 15,1 15,1 64,2
İş yükünün ağır olması 29 16,2 16,2 80,4
Büro ortamının ve iş düzeninin sıkıcı olması
3 1,7 1,7 82,1
Mesleki yeterlilik ve sorumluluklara karşın muhasebe meslek mensuplarının kazancının düşük olması
27 15,1 15,1 97,2
Diğer 5 2,8 2,8 100,0
Total 179 100,0 100,0
Muhasebe meslek mensuplarının en çok yaşadığı sorunun mükellefle yaşanan finansal zorluklar olduğu görülmektedir.
43 Tablo 20: Katılımcılara Göre Karşılaştıkları En Önemli Sorun
Soru20
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Büro kirası ve diğer giderler 14 7,8 7,8 7,8
Vergiler 25 14,0 14,0 21,8
Personel giderleri 10 5,6 5,6 27,4
Mükelleflerin ödemelerini yerine getirmemesi ya da geciktirmesi
122 68,2 68,2 95,5
Diğer 8 4,5 4,5 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %68.2’si yaşadığı en önemli sorunu mükelleflerin ödeme zorluğu olarak tarif etmektedir.
Tablo 21: Katılımcıların Meslek Mensubu Olma Memnuniyeti
Soru21
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet memnunum 141 78,8 78,8 78,8
Hayır memnun değilim 38 21,2 21,2 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %78.8’i muhasebe meslek mensubu olmaktan memnun olduğunu ifade ederken, %21.2’si memnun olmadığını söylemişlerdir.
44 Tablo 22: Katılımcıların Mesleğini Tekirdağ’da Yapma Memnuniyeti
Soru22
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet memnunum 143 79,9 79,9 79,9
Hayır memnun değilim 36 20,1 20,1 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %79.9’u mesleğini Tekirdağ’da icra etmem memnunken, %20.1’i memnun değildir.
Tablo 23: Katılımcıların Meslekten Memnun Olma Nedenleri
Soru23
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Mesleğin gelişime açık olması
106 59,2 59,2 59,2
Prestijli bir meslek olması 45 25,1 25,1 84,4
Kazancının iyi olması 6 3,4 3,4 87,7
Diğer 22 12,3 12,3 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %59.2’sinin memnuniyetindeki en önemli nokta mesleğin gelişime açık olması iken, %25.1’i için prestijli bir meslek mensubu olmasıdır. Katılımcıların yalnızca %3.4’ü kazancın iiy olmasını memnuniyet sebebi olarak görmektedir.
45 Tablo 24: Katılımcıların Meslekten Memnun Olmama Nedenleri
Soru24
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Meslek mensubu sayısının fazla olması
27 15,1 15,1 15,1
Kazancının düşük olması 64 35,8 35,8 50,8
İş tatmini sağlayan bir meslek olmaması
43 24,0 24,0 74,9
Diğer 45 25,1 25,1 100,0
Total 179 100,0 100,0
Meslek mensubu olmaktan memnun olmayanların %35.8’i bunun nedeni olarak kazançlarının düşük olmasını göstermiştir. %24’ü mesleğin iş tatmini sağlamadığını,
%15.1’i fazla meslek mensubu nedeniyle işinden memnun olmadığını ifade etmiştir.
Tablo 25: Katılımcıların Mesleğin Monotonluğuna İlişkin Görüşleri
Soru25
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet 104 58,1 58,1 58,1
Hayır 74 41,3 41,3 99,4
Bu konu hakkında fikir sahibi değilim
1 ,6 ,6 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %58.1’i mesleği monoton bulmakta, %41.3’ü ise monoton olmadığını düşünmektedir.
46 Tablo 26: Katılımcıların Mesleğin Saygınlığına İlişkin Görüşleri
Soru26
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Hayır, düşünmüyorum 126 70,4 70,4 70,4
Evet, düşünüyorum 53 29,6 29,6 100,0
Total 179 100,0 100,0
Ankete katılanların %70’i mesleğin saygın olmadığını, %29.6’sı ise saygın olduğunu ifade etmişlerdir.
Tablo 27: Katılımcılara Göre Mesleğin Saygınlığını Arttırma Yolları
Soru27
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif
47
Denetimler artırılmalı 21 11,7 11,7 90,5
mesleği tanıtan, anlatan program, afiş vs. kamuoyu ile paylaşılmalı
17 9,5 9,5 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %28.5’i mesleğin saygınlığını arttırmada oda yönetiminin sorumluluk sahibi olması gerektiğini ifade etmişlerdir.
Tablo 28: Katılımcılara göre Meslek Yasasının Etkisi
Soru28
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Türkiye’de mesleğin ön planda olması önünde engel teşkil etmiştir
47 26,3 26,3 26,3
Yasa geç çıksa dahi 24 yılda büyük gelişmeler yaşanmıştır
93 52,0 52,0 78,2
Türkiye’de denetim algısının güçlenmesi önünde engel olmuştur
26 14,5 14,5 92,7
İngiltere (1879) gibi söz konusu yasayı daha erken çıkaran ülkeler takip edilerek aradaki fark kapatılabilir
13 7,3 7,3 100,0
Total 179 100,0 100,0
Türkiye’de muhasebe meslek yasasının geç çıkışının etkisi sorulduğunda %52’si geç çıksa dahi mesleğin 24 yılda geliştiğini ifade etmişlerdir.
48 2.4. Katılımcıların Mükellef İlişkilerine Yönelik Tutumları
Tablo 29: Katılımcıların Mükelleften Beklentisi
Soru29
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Muhasebe ücretlerini düzenli ödeme
34 19,0 19,0 19,0
Belgeleri zamanında teslim etme
38 21,2 21,2 40,2
Belgeleri ve ödemeleri son güne bırakmama
34 19,0 19,0 59,2
Vergi ödemelerini mükelleflerin kendilerinin zamanında yapması
37 20,7 20,7 79,9
Mükellefin ticari faaliyetlerini belgelendirmesi, düzenli belge tutması ve yanıltıcı belge kullanmaması
36 20,1 20,1 100,0
Total 179 100,0 100,0
Meslek mensuplarının 21.2’sinin mükelleften en büyük beklentisi evrakları zamanında teslim etmesidir.
49 Tablo 30: Katılımcıların Mükellef İlişkilerinde Öncelikli Beklentisi
Soru30
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Önerilen ücretin mükellef tarafından tartışılmaması
60 33,5 33,5 33,5
mükellefle karşılıklı güvene dayalı bir ilişki geliştirme
78 43,6 43,6 77,1
Mükellefin sorumluluklarının bilincinde olması
39 21,8 21,8 98,9
Mali konularda sürekli iletişim halinde olmaları
2 1,1 1,1 100,0
Total 179 100,0 100,0
Anket katılımcılarının mükellefle ilişki kurarken en önemli beklentisi güven unsuru iken, %33.5’i ücret konusunda tartışma yaşamamayı istemektedir.
Tablo 31: Katılımcıların Mükellefle Yaşadığı Sorunlar
Soru31
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Ücretini ödememeleri 136 76,0 76,0 76,0
Vergi kaçırmak istemeleri 21 11,7 11,7 87,7
Gereksiz ve hukuka aykırı iş yaptırmak istemeleri
13 7,3 7,3 95,0
İşletme karını maksimize etmek istemeleri
6 3,4 3,4 98,3
Diğer 3 1,7 1,7 100,0
Total 179 100,0 100,0
Mükellefle yaşanan en büyük sorun ise katılımcıların %76’sına göre ödememeleridir.
50 Tablo 32: Krizin Katılımcılara Etkisi
Soru32
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet 115 64,2 64,2 64,2
Hayır 15 8,4 8,4 72,6
Kısmen 49 27,4 27,4 100,0
Total 179 100,0 100,0
2008 krizinin katılımcılara etkisi sorulduğunda, %64.2’si mükelleflerinin azaldığını söylemiştir.
Tablo 33: Katılımcıları En Çok Tatmin Eden İşler
Soru33
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Vergisel işlemler 114 63,7 63,7 63,7
İşletmenin gidişatı hakkında bilgilendirme
58 32,4 32,4 96,1
Yasal olarak karı eritme yolları
2 1,1 1,1 97,2
Yatırım danışmanlığı 5 2,8 2,8 100,0
Total 179 100,0 100,0
Meslek mensuplarını en çok tatmin eden iş ise %63.7 oranıyla vergisel işlemler olarak ifade edilmiştir.
51 2.5. Katılımcıların Mesleki Eğitim ve Odaya İlişkin Beklentileri
Tablo 34: Katılımcıların En Çok Bilgi İhtiyacı Duyduğu Konular
Soru34
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Mevzuattaki değişiklikler 157 87,7 87,7 87,7
Yeni işyeri açma, iş yapma konuları
4 2,2 2,2 89,9
Büyüme olanaklarını araştırma, bilgi alma
5 2,8 2,8 92,7
Makine/teçhizat satın almada kaynak bulma
1 ,6 ,6 93,3
Fizibilite raporu hazırlama 5 2,8 2,8 96,1
Diğer 7 3,9 3,9 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların en çok bilgi ihtiyacı duyduğu konu ise %87 oranında mevzuat değişiklikleridir.
Tablo 35: Katılımcıların Odanın Sağladığı Eğitimlere İlişkin Görüşleri
Soru35
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Tamamen yeterli 14 7,8 7,8 7,8
Yeterli 76 42,5 42,5 50,3
Ne yeterli ne yetersiz 55 30,7 30,7 81,0
Yetersiz 26 14,5 14,5 95,5
Tamamen yetersiz 8 4,5 4,5 100,0
Total 179 100,0 100,0
52 Katılımcıların %42’si oda yönetiminin sağladığı eğitimleri yeterli bulmaktayken,
%30.7’si kararsız kalmıştır.
Tablo 36: Katılımcılara Göre Odanın Ağırlık Vermesi Gereken Eğitimler
Soru36
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif
Oda yönetiminin eğitimde ağırlık vermesi gereken konular katılımcılara sorulduğunda en çok ihtiyaç duyulan konunun sorunların çözümüne yönelik çalışmalar olduğu görülmüştür. Bunu %20.7 oranıyla mevzuat değişiklikleri, %15.1 oranında teknolojik eğitimler izlemiştir.
53 Tablo 37: Katılımcıların Odanın Hizmetlerine İlişkin Görüşleri
Soru37
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet yeterli hizmet verilmektedir.
65 36,3 36,3 36,3
Kısmen yeterli hizmet verilmektedir.
89 49,7 49,7 86,0
Hayır yeterli hizmet verilmemektedir.
25 14,0 14,0 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %49.7’si oda yönetiminin hizmetlerini kısmen yeterli, %36.3’ü yeterli,
%4’ü yetersiz bulmaktadır.
Tablo 38: Katılımcıların Odanın Seminerlerine İlişkin Görüşleri
Soru38
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet, yeterlidir 108 60,3 60,3 60,3
Hayır, yeterli değildir 71 39,7 39,7 100,0
Total 179 100,0 100,0
Oda yönetiminin mevzuat değişikliği seminerlerini katılımcıların %60.3’ü yeterli,
%39.7’si yetersiz bulmaktadır.
54 Tablo 39: Katılımcıların Oda - Üniversite İşbirliği Konusundaki Görüşleri
Soru39
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Olumlu değerlendiriyorum 170 95,0 95,0 95,0
Olumsuz değerlendiriyorum 9 5,0 5,0 100,0
Total 179 100,0 100,0
Oda yönetimi-üniversite işbirliği girişimlerini katılımcıların %95’i olumlu bulmuştur.
Tablo 40: Katılımcıların Odanın Sosyal Aktivitelerine İlişkin Görüşleri
Soru40
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Meslek mensupları arasındaki koordinasyonu güçlendirmek bakımından çok önemlidir
151 84,4 84,4 84,4
Meslek mensupları arasındaki koordinasyonu güçlendirmek bakımından önemsizdir
24 13,4 13,4 97,8
Diğer 4 2,2 2,2 100,0
Total 179 100,0 100,0
Oda yönetiminin kültürel ve sosyal aktivitelerinin önemi sorulduğunda katılımcıların
%84.4’ü önemli bulmuştur.
55 Tablo 41: Odanın Haksız Rekabete İlişkin Faaliyetleri
Soru41
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet, almaktadır 81 45,3 45,3 45,3
Hayır, almamaktadır 98 54,7 54,7 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %54.7’si oda yönetiminin meslek mensupları arasındaki haksız rekabeti önleyecek önlemleri almadığını düşünmektedir.
Tablo 42: Katılımcıların Üniversite Etkinliklerine İlişkin Görüşleri
Soru42
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet, sağlamaktadır 81 45,3 45,3 45,3
Hayır, sağlamamaktadır 21 11,7 11,7 57,0
Kısmen sağlamaktadır 77 43,0 43,0 100,0
Total 179 100,0 100,0
Üniversitelerin eğitim, sempozyum gibi etkinliklerini katılımcıların %45.3’ü faydalı bulmaktadır.
56 Tablo 43: Katılımcıların Teknolojiye Hakimyetleri
Soru43
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet 134 74,9 74,9 74,9
Hayır 35 19,6 19,6 94,4
Bu konuda bilgi sahibi değilim
4 2,2 2,2 96,6
Diğer 6 3,4 3,4 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %74.9’u bilgisayar ve iletişim teknolojilerinden yeteri kadar faydalandığını düşünmektedir.
57 Tablo 44: Katılımcıların Odadan Beklentileri
Soru44
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Aylık bülten çıkarma 22 12,3 12,3 12,3
Toplantı, gezi vb. gibi etkinlikler
31 17,3 17,3 29,6
Mali tatil konusunda çalışmalar
44 24,6 24,6 54,2
Resmi konularda sağlıklı ilişkiler geliştirmeye yardımcı olma ve sorunların çözümüne katkı
27 15,1 15,1 69,3
Ülke gündeminde önem taşıyan konularda söz sahibi olma, öneri geliştirme ve öncülük etme
7 3,9 3,9 73,2
Meslek mensupları arasında haksız rekabetin önlenmesi
30 16,8 16,8 89,9
Disiplin suçu işleyen meslek mensupları hakkında gereğinin yapılması
18 10,1 10,1 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların oda yönetiminden en önemli beklentisi mali tatil hakkındadır. Bunu danışmanlık ve yönlendirme, sosyal aktiviteler gibi hususlar takip etmektedir.
58 Tablo 45: Katılımcıların Mevcut Hizmetler Dışında Oda Yönetiminden Beklentileri
Soru45
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif
Katılımcıların mevcut hizmetler dışında oda yönetiminden en çok bekledikleri hizmet
%29 gibi bir oranla bürokratik zorlukların aşılmasına yöneliktir.
59 Tablo 46: Odanın AB Entegrasyonuna İlişkin Faalyetleri
Soru46
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet, yeterlidir 55 30,7 30,7 30,7
Hayır, yeterli değildir 55 30,7 30,7 61,5
Kısmen yeterlidir 69 38,5 38,5 100,0
Total 179 100,0 100,0
AB entegrasyonu sürecindeki gelişmeleri aktarmada katılımcıların 30.7’si odayı yeterli, %30.7’si yetersiz bulmaktadır.
2.6. Katılımcıların Diğer Meslek Mensupları İle İlişkileri ve Mesleğin Geleceğine Yönelik Beklentileri
Soru 47’de katılımcılara Tekirdağ’daki muhasebe meslek mensubu sayısını tahmin etmeleri istenmiştir. Tahminlerin ortalaması 384 olarak elde edilmiştir. Gerçek sayısının 451 olduğu göz önüne alındığında katılımcıların meslek mensubu sayısını normal sınırlar içinde kabul ettiği görülmektedir.
Tablo 48: Katılımcıların Meslek Mensubu Sayısına İlişkin Görüşleri
Soru48
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Meslek mensubu sayısı gereğinden fazladır.
86 48,0 48,0 48,0
Meslek mensubu sayısı tam olarak yeterlidir
77 43,0 43,0 91,1
Meslek mensubu sayısı gereğinden azdır.
16 8,9 8,9 100,0
Total 179 100,0 100,0
Tekirdağ’daki meslek mensubu sayısını gereğinden fazla bulanların oranı %48’dir
60 Tablo 49: Katılımcılara göre Ruhsatsız Meslek Mensupları
Soru49
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet 114 63,7 63,7 63,7
Hayır 65 36,3 36,3 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %63.7’si Tekirdağ’da ruhsatsız meslek mensubu olduğunu düşünmektedir.
Tablo 50: Meslek Mensuplarının Birbirleri ile İlişkileri
Soru50
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Rakip olarak görüyorum ve bilgilerimi paylaşmıyorum.
11 6,1 6,1 6,1
Rakip olarak görüyorum ve bilgilerimi paylaşıyorum.
15 8,4 8,4 14,5
Rakip olarak görmüyorum ve bilgilerimi
paylaşmıyorum.
22 12,3 12,3 26,8
Rakip olarak görmüyorum ve bilgilerimi paylaşıyorum.
131 73,2 73,2 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %73.2 ‘si diğer meslek mensuplarını rakip olarak görmediğini ve bilgilerini paylaştığını ifade etmiştir.
61 Tablo 51: Katılımcıların Yeni Büro Açmakla İlgili Görüşleri
Soru51
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Yeni büro açan bir meslek mensubunun piyasayı küçültmesi
11 6,1 6,1 6,1
Yeni büro açan meslek mensubunun düşük ücret politikasıyla haksız rekabete yol açması
82 45,8 45,8 52,0
Yeni bir büronun açılması beni kaygılandırmamaktadır.
85 47,5 47,5 99,4
Diğer 1 ,6 ,6 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %47.5’i yeni bir büro açıldığında kaygılanmadıklarını ifade etmişlerdir.
Tablo 52: Ekonomik Krizlerin Etkisi
Soru52
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Ekonomik kriz meslek mensuplarını etkilememiştir
23 12,8 12,8 12,8
İş hacmi daralmış, finansal darboğazlar yaşanmış ve geleceğe güven azalmıştır
145 81,0 81,0 93,9
Diğer 11 6,1 6,1 100,0
Total 179 100,0 100,0
Ekonomik krizlerin etkisi konusunda katılımcıların %81’i işlerinin kötü etkilendiğini ifade etmiştir.
62 Tablo 53: Katılımcıların Mesleğin Geleceğine Yönelik Çalışmalara İlgisi
Soru53
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet 147 82,1 82,1 82,1
Hayır 6 3,4 3,4 85,5
Kısmen 26 14,5 14,5 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %82.1’i odanın mesleğin geleceğine yönelik çalışmalarını destekleyeceğini ifade etmiştir.
Tablo 54: Katılımcılara Göre Bağımlı Çalışanların Mesleğe Etkisi
Soru54
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet, mesleğin geleceğinde bağımlı çalışanlar etkili olmaktadır
31 17,3 17,3 17,3
Hayır, mesleğin geleceğini oran fazla olsa dahi tek başına bağımlı çalışanlar belirleyemez
148 82,7 82,7 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %82.7’si bağımlı çalışanların mesleğin geleceğini belirlemede etkli olmayacağını ifade etmiştir.
63 Tablo 55: Katılımcılara Göre Mesleğin Geleceğine Yönelik Faaliyetlerin Etkisi
Soru55
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Mesleğe girmek isteyenler üzerinde bir etkisi olmaz
Mesleğin geleceğine yönelik çalışmaların etkisi katılımcıların %58.7’sine göre öngörü sağlayacağı için etkilidir.
Tablo 56: Katılımcılara Göre Mesleğin Geleceğinden Sorumlu Olanlar
Soru56
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Meslek mensupları güncel gelişmeleri kendileri takip
64 Mesleğin geleceği katılımcıların %61 tarafından oda yönetimi kadar meslek mensuplarının da sorumluluğu olarak görülmektedir.
2.7. Katılımcıların Kamu Kurumları İle İlişkileri ve Beklentileri Tablo 57: Kamu Görevlilerinin Meslek Mensuplarına Yönelik Tutumları
Soru57
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet 118 65,9 65,9 65,9
Hayır 56 31,3 31,3 97,2
Bu konu hakkında fikir sahibi değilim
5 2,8 2,8 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %65.9’u kamu görevlilerinin olumsuz tutumlarına maruz kaldıklarını ifade etmişlerdir.
Tablo 58: Katılımcıların Kriz Sonrası Durumları
Soru58
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet 121 67,6 67,6 67,6
Hayır 16 8,9 8,9 76,5
Kısmen 42 23,5 23,5 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %67.6’sı ekonomik krizler nedeniyle bürolarını finanse etmede sorunlar yaşamışlardır.
65 Tablo 59: Katılımcıların Maliye Bakanlığı’nın Faaliyetlerine İlişkin Görüşleri
Soru59
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet, yeterli buluyorum 97 54,2 54,2 54,2
Hayır, yeterli bulmuyorum 81 45,9 45,3 99,4
100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %54.2’si ekonominin kayıt altına alınmasında Maliye Bakanlığı’nın çalışmalarını yeterli bulmaktadır.
Tablo 60: Katılımcıların Maliye Bakanlığı’ndan Beklentileri
Soru60
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Bürokrasinin azaltılması 118 65,9 65,9 65,9
İnternet ve televizyon gibi iletişim araçlarıyla
mükelleflerin vergi süreçleri ile ilgili bilgilendirilmesi
29 16,2 16,2 82,1
Ekonominin kayıt altına alınması
24 13,4 13,4 95,5
Denetimlerin artırılması 8 4,5 4,5 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların Maliye Bakanlığı’ndan en önemli beklentisi %65.9 oranında bürokrasinin azalmasıdır.
66 Tablo 61: Katılımcılara Göre AB-Türkiye Arasındaki Mesleki Farklılıklar
Soru61
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli AB ülkeleri ile Türkiye arasında mesleki
Tablo 62: Katılımcılara Göre AB- Türkiye Arasındaki En Önemli Mesleki Farklılık
Soru62
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli AB ülkelerinde faaliyet gösteren meslek
67
Diğer 15 8,4 8,4 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcılara göre AB ile Türkiye arasındaki en önemli fark %40.2 oranında gelir farkı olarak tanımlanmıştır.
2.8. İş Yükünün Katılımcılara Etkileri
Tablo 63: İş Yükünün Katılımcıların Özel Hayatına Etkisi
Soru63
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet, etkiliyor 106 59,2 59,2 59,2
Hayır, etkilemiyor 26 14,5 14,5 73,7
Kısmen 47 26,3 26,3 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %59.2’si iş yükünün özel hayatını etkilediğini ifade etmektedir.
Tablo 64: Mesleğin Katılımcıların Sağlığına Etkisi
Soru64
Frekans Yüzde Geçerli Yüzde
Kümülatif Yüzde
Geçerli Evet 98 54,7 54,7 54,7
Hayır 81 45,3 45,3 100,0
Total 179 100,0 100,0
Katılımcıların %54.7’si mesleklerinden kaynaklandığını düşündükleri sağlık sorunu yaşamaktadır.
68 3. SONUÇ
Muhasebe bilimi ekonomik gelişmelerle birlikte çok hızlı değişen bir bilim dalı haline gelmiştir. Dünyadaki ve Türkiye’deki gelişmelere bakıldığında artık kayıtlama ve raporlama ile sınırlı kalmayan, şeffaflığı esas alan ve işletme ile ilgili bilgileri yasalar çerçevesinde üretip kamunun kullanımına sunan bir bilim dalı olarak görülmektedir.
Devletlerin kamu giderleri arttıkça, bunların finansmanı için gelir yaratma ihtiyacı da artmıştır. Kamu gelirlerinin en önemli kaynağı ise vergilerdir. Vergi gelirlerinin artan finansman ihtiyacı ile orantılı olarak arttırılabilmesi için iyi bir belge düzeni ve raporlama gerekmektedir. İktisadi faaliyetlerin gelişimi ile birlikte de bu kayıtlama ve raporlamayı yapacak ve sunulan bilgilerin doğru, güvenilir olduğunu denetleyecek meslek mensuplarına olan ihtiyaç da artmıştır. Türkiye’de bu işlemleri yapan meslek mensupları, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir, yeminli mali müşavir olarak sınıflandırılmaktadır. Yeni bir yasal düzenlemem ile bu gruba bağımsız denetçiler de eklenmiştir.
Türkiye’de muhasebe mesleği 1989 yılında yasalaşan 3568 sayılı “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu” ile yasal bir statüye kavuşmuştur. 1992 yılında yayınlanıp 1994 yılında yürürlüğe giren Tek Düzen Muhasebe Sistemi ve Hesap Planı tebliği ile muhasebe mesleği kayıtlamada bir standarda kavuşmuştur. Ancak uluslar arası sermaye hareketleri, küreselleşme ve uluslar arası düzeyde bir kayıt ve raporlama birlikteliğini gerektirmiştir. Ayrıca işletmelerin mali tablolarını kullananların bu tablolardan elde ettikleri faydayı maksimize etmesi, doğru ve güvenilir bilginin aktarılması için de denetim faaliyetlerine daha çok ihtiyaç duyulmuştur. Dünyada başta IFAC olmak üzere ardından FASB, FEE adlı kuruluşlar uluslar arası standartların oluşumu için çalışmaktadırlar. Türkiye’de Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, 26.12.2012 tarihinde yayınladığı Bağımsız Denetim Yönetmeliği ile Bağımsız Denetçilik mesleğini yasalaştırmıştır.
Görüldüğü gibi muhasebe mesleği bu alanda yeterli bilgi ile donatılmış meslek elemanlarını gerektirmektedir. Ayrıca kayıt ve raporlama yanında denetim de mesleğin gereği haline gelmiştir.
Muhasebe meslek mensuplarının eğitim hususu son derece önemlidir. Mesleğe yönelik eğitimlere özel bir önem verilmeli, AB mevzuatı doğrultusunda uluslararası sisteme de entegre olabilecek şekilde (Katılımcıların %67’si AB ile Türkiye arasında mesleki uygulama farkı olduğunu söylemektedir) bir müfredat oluşturulmalı, meslek içi eğitim daha fazla önemsenmesi gereken bir olgu olmalıdır
Mali mevzuatta meydana gelen sık değişimler Muhasebe meslek mensuplarının sorunlarından bir diğeridir. Bu doğrultuda sık değişmeyen ve alt yapısı iyi kurgulanmış basit bir vergi sistemi hiç kuşkusuz hem Muhasebe meslek mensupları hem de mükellefler üzerinde pozitif neticelere sahip olacaktır.
Ankete katılım sağlayan Muhasebe meslek mensuplarının çoğunluğunun mesleği saygın bulmadığı, memnuniyetsizliğin en büyük sebebinin kazançlarının düşük olduğunu ifade etmeleri (bu noktada katılımcılar AB ile Türkiye arasındaki en önemli farkın %40.2 oranında gelir farkı olarak tanımlanmıştır), ilaveten mesleği monoton olarak değerlendirmeleri mesleğin “saygın” algısının yerleştirilebilmesi adına mesleki
69 ve ekonomik koşullarda iyileştirme sağlanması zorunluluğu gerçeği aşikardır. Zira bir kamu hizmetini yerine getirmekte olan bir mesleğin toplumda gereken itibar ve değeri görmesi zaruridir.
Yaşanan ekonomik krizlerin Muhasebe meslek mensuplarına verdiği zarar anket sonuçları ile de doğrulanmaktadır bu bağlamda köklü çözümler geliştirilerek ekonomide yaşanan sorunlardan Muhasebe meslek mensuplarının zararlarının asgari düzeyde kalması sağlanmalıdır
Haksız rekabet de köklü çözümleri bekleyen bir diğer meseledir. Çözüm geliştirme noktasında meslek örgütlerine mali tatil, bürokratik engellerin aşılması, mesleğin geleceğine tesir etme gücüne sahip olduğunun düşünülmesi, kültürel ve sosyal aktivitelerin düzenlenmesi, Meslek mensuplarının sıkça karşılaştıkları sorunlarla ilgili eğitim çalışmaları, Mevzuatla değişikliklerinin seminer şeklinde sunulması, Muhasebe mesleğinde kullanılan bilişim ve iletişim teknolojilerindeki yeniliklere dair eğitimler, Oda yönetimi-üniversite işbirliği girişimleri, haksız rekabeti önleyici girişimler gibi) ve Maliye Bakanlığı’na (kamu görevlilerinin olumsuz tutumları, ekonominin kayıt altına alınması, bürokrasinin azaltılması, mevzuatta yaşanan sık değişimler ve meslek
Haksız rekabet de köklü çözümleri bekleyen bir diğer meseledir. Çözüm geliştirme noktasında meslek örgütlerine mali tatil, bürokratik engellerin aşılması, mesleğin geleceğine tesir etme gücüne sahip olduğunun düşünülmesi, kültürel ve sosyal aktivitelerin düzenlenmesi, Meslek mensuplarının sıkça karşılaştıkları sorunlarla ilgili eğitim çalışmaları, Mevzuatla değişikliklerinin seminer şeklinde sunulması, Muhasebe mesleğinde kullanılan bilişim ve iletişim teknolojilerindeki yeniliklere dair eğitimler, Oda yönetimi-üniversite işbirliği girişimleri, haksız rekabeti önleyici girişimler gibi) ve Maliye Bakanlığı’na (kamu görevlilerinin olumsuz tutumları, ekonominin kayıt altına alınması, bürokrasinin azaltılması, mevzuatta yaşanan sık değişimler ve meslek