Yönetici görüşleri

öğretmenlerinin sıraların düzenini çok fazla değiştirmediğini göstermiştir. Değişim yapılsa bile ders temelli olduğu için okul yöneticilerinin haberi olmamakta veya şans eseri çok daha sonra bilgilenmektedirler. Derslerde öğretmenlerin öğrenci sıralarının yerleşim şeklini değiştirmelerinin nedeni olarak katılımcı, öğretim programındaki kazanımlara ulaşma çabası olduğunu düşünmektedir.

Bazen dersin işlenişine göre U düzeni falan da yaptırabiliyor öğretmenimiz. Zaman zaman yapılıyor. (YA)

Öğretmenlerimiz ders esnasında sıraları kendilerine göre değiştiriyorlar. Örneğin İngilizce öğretmenimiz kendisi değiştirmiş. Bizim kulağımıza bile çok sonra geldi. Öğrenciler sessizce değişimi yapıyorlar genelde. Gürültü belli oranda çıksa da etkilemiyor okulu, diğer sınıfları da etkilemiyor. Sonrasında eski haline çeviriyorlarmış zaten. Bu konuda bize şu ana kadar hiçbir sıkıntı gelmedi. (YC)

Yabancı dil derslerinde, öğretmenlerin öğrenci sıralarının yerleşim şeklini ihtiyaç duyulan her durumda değiştirmemelerini yöneticiler bazı değişime engel durumlara dayandırmışlardır. Farklı yerleşim şekillerinin kullanılmasına engel olarak sıraların hantal oluşu (n=1), şartlanmışlık/ alışkanlık (n=3), önemsememe/

boşvermişlik (n=2), dersliklerin yapısı (n=2) ve gelişime ayak uyduramama (n=1)

nedenleri gösterilmiştir.

Tablo 4.12. Farklı Yerleşim Şekillerinin Kullanılmamasının Sebepleri

YB, öğretmenlerin derslerde öğrenci sıralarının yerleşim düzenlerini değiştirmemelerinin sebebi olarak sıraların esnek olmamasını, taşımanın ve yer değiştirmenin kolay olmamasını göstermiştir. Öğretmenlerin klasik (sıralı) düzende bin bir zorlukla kurulmuş olan ortamdaki oturma düzeninde ayarlanmış olan öğrenci yerlerini değiştirdiğinde tüm sistemin değişip bozulmasından korktuğunu belirtmiştir.

Öğretmenler mevcut durumda sıraların yerleriyle pek oynamıyorlar. Çünkü daha önce de bahsettiğim gibi şu anki mevcut durumumuz ancak ve ancak ders anlatabilme açısından kullanılabilecek materyallerle sınırlı. Sıralar esnek değil. İkili, ağır sıraların yer değiştirmesi kolay değil. Oturma düzenlerini, sıraları değiştirirse zaten öğretmen o sınıfını atmosferini çok iyi bildiği için kıpırdatmıyor kimseyi. Çünkü kıpırdatırsa bir şeyler yıkılacak, bir şeyler bozulacak korkusu var. Kıpırdatmadan bir şeyler halletmeye çalışıyorlar. (YB)

Öğrencilerin klasik (sıralı) oturma düzenine alışkın oldukları, sürekli aynı yerde oturmalarından dolayı bir şartlanmışlık geliştirdikleri ifade edilmiştir. Öğretmenlerin de aynı şekilde öğrencileri oturdukları yerler ile tanımaları sebebiyle, alışkanlık ve şartlanmışlık oluşmasından dolayı sıraların düzenini değiştirmedikleri belirtilmiştir.

Bu mevcut durumda yerlerini değiştirdiğini zannetmiyorum. Öğretmenler değişim yapmıyorlar çünkü çocuklar kendilerini şartlamışlar. Örneğin bir çocuk “Ben pencere kenarında arkadan üçüncü sırada oturmaya meyilliyim. Başka sıraya geçersem orası bir başkasına ait ve ben orada rahat edemem” gibi bir algıya sahip. Öğretmenlerde de otomatikman böyle bir algı oluşuyor. Çünkü her sınıfa girdiklerinde çocukları isim olarak bilmiyorlar ama görsel olarak biliyorlar. Mesela Ahmet, cam kenarı üçüncü sırada oturuyor gibi. Ondan dolayı pek değiştirdikleri söylenemez. Ayrıca öğretmenlerimizin de kendi yetiştikleri, alışkın oldukları ortam bu. Değiştirmek akıllarına geliyor mu bilmiyorum aslında. (YB)

Neden İngilizce öğretmeni ya da diğer branşlar derslerine göre sürekli bir değişim yapmıyor diye düşündüğümde aslında aklıma alışılmışlık geliyor. (YC)

Sıra düzenini değiştirme konusunda duyarsız kalındığı, öğretim programının kazanımlarına ulaşmada sıra düzenlerinin etkilerinin önemsenmediği düşünülmektedir. Uygun bir düzen kurmak için fazladan çaba harcamak gerektiğinden bu durumun boş verildiğinin tahmin edildiği belirtilmiştir.

Öğretmenlerimiz derslerini minimum düzeyde işliyorlar bence sıraların yerlerini değiştirmek zor geliyordur. Kendileri uğraşmak istemiyor olabilirler. Öğretmenlerle aramızda sıralara yönelik bir konuşma geçmemesinden dolayı böyle düşünüyorum. (YC) Öğretmenler sırların yerleşimiyle pek oynamıyorlar çünkü önemsemiyorlar bence. Küme çalışmasının yararları üzerinde pek durmuyorlar gibi. Çünkü, sene başı ve sene sonu toplantılarında biz sıraları şöyle düzenliyoruz, biz bu uygulamaları yapıyoruz gibi herhangi bir bilgi vermiyorlar. (YD)

YB ve YD, öğretmenlerin dersliklerin yapısı sebebiyle öğrenci sıralarının düzenlerinde bir değişikliğe gitmediklerini dile getirmişlerdir. Özellikle branş dersliği olmaması ve tüm öğretmenlerin aynı derslikleri kullanmalarını sebep olarak belirtmişlerdir.

Zaten sınıf kendilerinin değil, bir ders sonra başka öğretmen girecek. Tüm hazırlıkları tekrar değiştirilecek. Dersliklerdeki bu durum da öğretmenlerin değişiklik yapmasını engelliyor. (YB)

Üstüne üstlük derslik sayısı problemlerimiz [ikili öğretime yönelik sorunları belirtiyor] var. Çok fazla problemin olduğu bir okulda bunları yapmak çok zor. Derslik problemi varken sıraların düzenini değiştirip tekrar eski haline getirmesi her zaman olmuyor, zaten süre de kısıtlı. Öğretmenlere de hak vermiyor değilim. (YD)

Eğitim alanında gelişmelerin çok iyi takip edilmemesi, çalışanlar olarak mesleki yeterliliklerin çok üzerinde durulmaması gibi durumların varlığına işaret edilmiştir. Dersliklerde sıra yerleşim düzeniyle ilgilenilmemesinin sebepleri arasında bu durum da belirtilmiştir.

Biz bütün öğretmenler, ben de dâhil olmak üzere mesleğimizin gelişen yönlerini, araştırmadığımız ve önemsemediğimiz için problemler yaşıyoruz. Biz gelişimlere öğretmen camiası olarak çok fazla ayak uyduramıyoruz. Mesleği ile ilgili gelişmeleri takip etmeli. Her öğretmen bunu yapmalı sadece İngilizce öğretmenleri için demiyorum. Burada eksikliklerimizin ne olduğunu kabul ediyorum ben. “Uygulamalarda öğretmenler her şeyi uyguluyor mu? Öğretim programlarını tam olarak yerine getiriyor mu? Ayak uyduruyor mu?” derseniz, kesinlikle böyle olmadığına inanıyorum, görüyorum. Öğretmenler olarak, idareciler olarak kendimizi çok fazla yenilemediğimizi düşünüyorum, görüyorum. (YD) Okul yöneticilerinin, öğretmenlerde alışılmış durumun devam ettirildiği yönündeki ifadelerinin yoğun olduğu görülmektedir. Sıraların hantal yapısının ve yerleşim düzenindeki değişimin tüm emeklere rağmen kısa süreli olması sonucunda kazanımlara hakkıyla ulaşmanın önemsenmediği veya boşverildiği ifade edilmiştir. Fakat okul yöneticilerinin de sıraların yapısı konusunda farklı bir düzenlemeye gitmedikleri görülmektedir. Hâlbuki sıraların temini konusunda YA’nın özel eğitim

sınıfları için tekli sıralar istedikleri ve taleplerinin karşılandığı düşünüldüğünde diğer derslikler için de ihtiyaca uygun sıraların talep edilebileceği düşünülebilir. Bu anlamda, “idareciler olarak kendimizi çok fazla yenilemediğimizi düşünüyorum” (YD) ifadesi de dikkate alındığında, alışkanlık zincirinin bir parçasını da yönetimin oluşturduğu söylenebilir.