Verilerin Analizi

Verilerin analizinde istatistiksel tekniklerden Güvenirlik Analizi, Yüzde (%), Aritmetik Ortalama, Anova Testi, Post Hoc Testi ve Korelasyon ve Regresyon Analizleri kullanılmıĢtır. Elde edilen verilerin analizine geçilmeden önce yapılan ankette yer alan soruların güvenilirliliği test edilmiĢtir. Güvenilirlik analizi, bir ankette soruların birbiri ile olan tutarlılığını ortaya koymak için yapılmaktadır. Güvenilirlik Analizi'nde ölçülen güvenilirlik, testin ölçmek istediği özelliği ne derece doğru ölçtüğü ile ilgilidir. Bireylerin test maddelerine verdikleri cevaplar arasındaki tutarlılık olarak tanımlanabilir. Güvenilirlik katsayısı (Alpha değeri), 0.000 ile 1.000 arasında bir değer almaktadır. Katsayı 1.000‟a yaklaĢtıkça verilerin güvenilirliği yüksek; 0.000‟a yaklaĢtıkça verilerin güvenilirliği düĢük olarak yorumlanmaktadır. Güvenirlik katsayısı (Alpha değeri) 0.80 olan bir test için bireylerarası gözlenen test puanlarındaki farkların % 80 oranında gerçek farkları, % 20 oranında ise hatayı yansıttığı söylenebilmektedir (Erdoğan, 2009: 116). Bu amaçla yapılan güvenirlilik testinde, Likert ölçeğine dayalı soruları güvenirliliğini ortaya koyan Cronbach Alfa katsayıları hesaplanmaktadır. Hesaplanan bu katsayı 0.60-0.80 arasında ise, ölçeğin güvenilir olduğu söylenmektedir.

AraĢtırmaya katılan uygulama grubunun cinsiyet, yaĢ, medeni durum, çalıĢtığı kurum, eğitim düzeyi, kıdemi gibi demografik özellikleri incelenerek yüzde

159 hesapları yapılmıĢtır. Değerlendirme aĢamasında, anket formu likert tutum ölçeği göz önüne alınarak hiç katılmıyorum, katılmıyorum, kısmen katılıyorum, katılıyorum ve tamamen katılıyorum Ģeklinde düzenlenerek, puanlama 5, 4, 3, 2, 1 Ģeklinde olup, ortalamalar 5 üzerinden alınmaktadır. Ölçekle ilgili değerlendirmeler yapılırken kullanılan ölçeğin orta değeri olan 3‟e göre yorumlar getirilmiĢtir. Ortalaması 3 ve 3‟ün üzerindeki değerler kısmen katılıyorumdan- tamamen katılıyoruma doğru bir önem derecesinde önemli olarak kabul edilmiĢtir. 3 (hariç) ‟e kadar olan değerlerde önem derecesi düĢük olarak yorumlanmıĢtır.

AraĢtırmaya katılanların cinsiyet, yaĢ, medeni durum, çalıĢtığı kurum, eğitim düzeyi, görev süresi gibi kriterler dikkate alınarak araĢtırmayla ilgili faktörlere bakıĢ açılarını belirlemek ve bu konuyla ilgili varsayımları test etmek için Anova testi yapılmıĢtır. Örneğin, cinsiyete göre araĢtırmaya katılanlar iki gruba ayrılmıĢ ve gruplar arasında konuya bakıĢ açıları bakımdan fark olup olmadığı test edilmiĢtir. Varsayımlar konunun geneline yönelik olarak kurulduğundan her bir ana faktör için alt faktörlerin toplanması sonucu elde edilen toplam değerlere göre varsayımlar yorumlanmıĢtır. (p< 0.05) istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiĢtir. Anova Testi sonucuna göre, iki gruptan fazla olan kiĢisel değiĢkenlerinin hangileri arasında farklılık olup olmadığını bulmak için ise Post Hoc Testi yapılmıĢtır. (p< 0.05) istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiĢtir.

AraĢtırma konusunu oluĢturan kavramlar arasındaki iliĢkiyi belirlemek amacıyla korelasyon analizi yapılmıĢtır. Korelasyon Analizi, aralık seviyesinde ölçülmüĢ değiĢkenler arasındaki iliĢkinin veya bağımlılığın Ģiddetini belirlemeye yönelik bir analiz tekniğidir. Korelasyon analizinde ölçülmeye çalıĢılan iliĢki, değiĢkenler arasındaki iliĢkinin doğrusal (lineer) olan kısmı ile ilgilidir. Korelasyon analizi neticesinde hesaplanan korelasyon katsayısı (r), –1 ile +1 arası değerler alabilir. Katsayının +1 olması iki değiĢken arasında mükemmel bir doğrusal iliĢkinin olduğunu gösterirken, katsayının –1 olması ise değiĢkenler arasında mükemmel bir iliĢkinin olduğunu ancak iliĢkinin yönünün ters olduğu anlamına gelmektedir. Katsayının 0 olması ise iki değiĢken arasında herhangi açık bir iliĢkinin olmadığı anlamına gelmektedir (Erdoğan, 2009: 116-117). DeğiĢkenler arası iliĢki; 0.00-0.25

160 arasında ise çok zayıf, 0.26-0.49 arasında ise zayıf, 0.50-0.69 arasında ise orta, 0.70- 0.89 arasında ise yüksek, 0.90-1.00 arasında ise çok yüksek olarak alınmıĢtır.

AraĢtırmanın son aĢamasında ise, psikolojik sermayenin ve mesleğe bağlılığın kariyer planlaması üzerinde etkisinin olup olmadığı tek değiĢkenli doğrusal regresyon analiziyle araĢtırılmıĢtır. Regresyon analizi, metrik olan bir bağımlı değiĢken ile bir veya daha fazla sayıda bağımsız değiĢken arasındaki iliĢkiyi incelemek amacıyla kullanılan istatistiksel bir yöntemdir. “R2” değeri bir grup bağımsız değiĢkendeki değiĢimin bağımlı değiĢkendeki değiĢimin ne kadarını (%) açıkladığının bir ölçüsüdür. Regresyon modelinin anlamlı olup olmadığını incelemek için “Anova” testi sonucunda ortaya çıkan “F” değerine karĢılık gelen anlamlılık seviyesi, oluĢturulan modelin uygun olup olmadığının kararında yardımcı olmaktadır. “Beta” katsayısına karĢılık gelen “t” değeri anlamlılık seviyesi de “Sig.” kısmında verilmektedir. Anlamlılık seviyesinin 0.05‟ten küçük (p< 0.05) olması durumunda söz konusu değiĢkenin modelin açıklayıcılığına istatistiksel açıdan anlamlı bir katkı sağladığı kanaatine varılmaktadır. Analiz neticesinde elde edilen “Anova” sonucuna göre anlamlılık sütunundaki değerde, değiĢkenler arasındaki iliĢkisinin p< 0.001 düzeyinde olması oluĢturulan modelin istatistiksel açıdan anlamlı olduğunu göstermektedir (AltunıĢık vd. 2001).

AraĢtırmanın en son aĢamasını oluĢturan, psikolojik sermayenin mesleki bağlılığa iliĢkisinin kariyer planlamasına iliĢkisini ve etkisini gösteren bir model önerisi geliĢtirilmiĢtir. Model önerisi korelasyon ve regresyon analizi sonucu bulunan değerler ıĢığında geliĢtirilmiĢtir. Bu araĢtırmada, söz konusu sağlık kurumlarında çalıĢan hemĢirelerin psikolojik sermaye düzeyleri ve mesleki bağlılığın düzeylerinin saptanarak, bu düzeylerin bireysel kariyer planlamasına yansıması incelenerek, bu konudaki eksikliklerin saptanarak, geliĢtirilebilecek önerilerle, diğer sağlık kuruluĢlarına ve hemĢire gruplarına rehber olmasını sağlamaktadır.

4. 4. AraĢtırma Bulgularının Değerlendirilmesi

AraĢtırma bulgularının değerlendirilmesi bölümünde, araĢtırma sonuçlarından elde edilen verilerin istatistiksel analizleri tablolar yardımıyla açıklanmaya çalıĢılmaktadır. Sonuçların istatistiki bakımdan anlamlı olup olmadıkları ve araĢtırma

161 amaçları çerçevesinde geliĢtirilen hipotezleri doğrulayıp doğrulamadığı değerlendirilmektedir.