Verilerin Çözümlenmesi

Araştırma kapsamında elde edilen veriler üzerinde nitel ve nicel çözümleme yöntemleri kullanılmıştır. Çözümleme yapılırken Microsoft Excel ve SPSS 20.0 programlarından faydalanılmıştır. Alanyazında öne sürülen standartları belirlemek amacıyla yapılan çalışmalar taranarak elde edilen belgeler içerik çözümlemesi

yöntemiyle incelenip, elde edilen kodlamaların çözümlenmesi için betimsel istatistiklerden yararlanılmıştır. Birinci ve ikinci tur uzman görüşlerinin alınması ile elde edilen veriler yine nicel ve nitel yöntemlerle çözümlenmiştir. UESBE ile elde edilen verilerin çözümlenmesinde ise nicel yöntemler kullanılmıştır.

Birinci araştırma sorusunun yanıtı için alanyazın temel alınarak oluşturulan ve uluslararası uzaktan eğitim kurumlarının sunduğu uzaktan eğitim standartları, belge incelemesi yöntemiyle çözümlenerek madde havuzu oluşturulmuştur. Oluşturulan madde havuzu için birinci ve ikinci tur uzman görüşlerinden elde edilen veriler incelenmiştir. Bu aşamalarda elde edilen veriler üzerinde Microsoft Excel programı kullanılarak ilk önce ortalama hesaplamaları daha sonra da betimsel çözümlemeler yapılmıştır.

İkinci ve üçüncü araştırma sorularına UESBE’den elde edilen veriler çözümlenerek cevap aranmıştır. Bu aşamada elde edilen veriler SPSS 20.0 programı kullanılarak betimsel istatistiklerden faydalanılarak nicel çözümleme yöntemleri uygulanmıştır.

Atatürk Üniversitesinde yürütülen uzaktan eğitim uygulamalarının değerlendirilmesi için geliştirilen Uzaktan Eğitim Uygulamalarını Değerlendirme Envanterine verilen puanlar yorumlanarak dördüncü araştırma sorusunun yanıtı verilmeye çalışılmıştır.

Aşağıda her bir aşamada kullanılan nitel ve nicel yöntemlerden detaylıca bahsedilmektedir.

3.5.1. Birinci Tur Uzman Görüşü Verilerinin Çözümlenmesi

Alanyazında yer alan çalışmalardan derlenen standart maddeleri birinci tur uzman görüşüne sunulduktan sonra gelen cevaplar üzerinde betimsel çözümleme yapılmıştır. Yapılan çözümlemeler görüş bildiren 9 katılımcıdan alınan veriler üzerinden yapılmıştır. Birinci tur uzman görüşü verilerinin çözümlenmesi aşamasında Microsoft Excel programı kullanılmış olup aşağıda verilen adımlar takip edilmiştir.

Şekil 9. Birinci Tur Uzman Görüşü Verilerinin Çözümlenmesi

Şekil 9’da anlatılan çözümleme sürecinde, ilk etapta birbirine benzeyen maddelerin tespit edilmesi ve bu maddelerin birleştirilerek tek bir madde haline getirilmesi adımı yer almaktadır. Bunun için Microsoft Excel programında tabloya yeni bir alan eklenerek her bir standart maddesinin ana fikrini oluşturacak birer anahtar kelime belirlenmiştir. Daha sonra bu anahtar kelime alanına göre alfabetik sıralama yapılınca içerik açısından birbirine benzeyen maddelerin bir araya gelmesi sağlanmıştır. Ayrıca her bir maddeye verilen puanların ortalaması hesaplanarak en çok puana sahip maddeler ana madde olarak belirlenmiştir.

Ana maddelerin belirlenmesi adımından sonra bu maddelere benzeyen maddeler belirlenerek, aynı anlamı taşıdıkları için, listeden çıkarılmıştır. Listeden çıkarılan maddelerin hangi çalışmadan alındığına dair bilgiler ana madde üzerine işlenmiştir. Böylece birbirine benzeyen maddeler birleştirilerek tek bir madde haline getirilmiş ve bu maddenin hangi çalışmalardan alındığı belirlenmiştir.

Benzer maddelerin belirlenmesi adımından sonra ülkemizde yürütülen uzaktan eğitim programları için uygun olmayan maddelerin çıkarılması adımına geçilmiştir. Bu amaçla uzmanlardan alınan görüşler doğrultusunda silinmesi öngörülen maddeler belirlenerek listeden çıkarılmıştır. Ayrıca yine uzman görüşleri doğrultusunda ölçülebilir olmayan, ifadesi anlaşılmayan ve kuruma özel maddeler de listeden çıkarılmıştır.

3.5.2. İkinci Tur Uzman Görüşü Verilerinin Çözümlenmesi

İkinci tur uzman görüşü verileri görüş bildiren 14 katılımcıdan elde edilmiştir. Alınan veriler üzerinde, birinci turdaki süreç takip edilerek çözümleme yapılmıştır. Şekil 10’da gösterilen çözümleme sürecinde yine Microsoft Excel programı kullanılarak her bir standart maddesine verilen puanların ortalamaları hesaplanmış ve bu maddeler için birer anahtar kelime belirlenmiştir. Belirlenen anahtar kelimelere göre yapılan alfabetik sıralama sonucunda alt alta gelen benzer maddeler ortak anlamı taşıdıkları için birleştirilmiş ve en yüksek puan alan madde dışındaki benzer maddeler listeden çıkarılmıştır. Benzer maddelerin çıkarılmasında maddelerin ortalama puanları göz önünde bulundurulmuştur. Benzer maddelerden ortalama puanı en büyük olan madde asıl madde olarak seçilmiş ve diğer maddelerdeki ifadelere göre bu maddeler üzerinde gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Birinci tur uzman görüşü alma sürecinden farklı olarak bu aşamada uzman görüşü ile yeni bir madde listeye eklenmiştir.

Şekil 10. İkinci Tur Uzman Görüşü Verilerinin Çözümlenmesi

3.5.3. Uzaktan Eğitim Standartları Belirleme Envanteri Verilerinin Çözümlenmesi

Uzaktan Eğitim Standartları Belirleme Envanteri, belirlenen standartların ne derece önemli ve kullanılabilir olduğunu ortaya koymak üzere uzaktan eğitim çalışanlarının görüşünü almak amacıyla kullanılmıştır. Elde edilen önem ve kullanılabilirlik puanları üzerinde SPSS 20.0 programı kullanılarak ayrı ayrı betimsel istatistikleri çıkarılmış ve ANOVA testleri uygulanmıştır.

Standart maddelerinin önemini belirlemek amacıyla 5’li likert ölçek kullanılmıştır. Elde edilen verilerin ortalamaları hesaplandıktan sonra (n-1)/n kuralına göre 1 ile 5 arasında bir değerlendirme aralığı belirlenmiştir. Her bir standart maddesi değerlendirilirken bu kurala göre oluşturulan aşağıdaki ölçek kullanılmıştır:

• 1.00 – 1.80 : Çok Önemsiz • 1.81 – 2.60 : Önemsiz • 2.61 – 3.40 : Fikrim Yok • 3.41 – 4.20 : Önemli • 4.21 – 5.00 : Çok Önemli

Standart maddelerinin kullanılabilirliğini belirlemek amacıyla 3’lü likert ölçek kullanılmıştır. Elde edilen verilerin ortalamaları hesaplandıktan sonra (n-1)/n kuralına göre 1 ile 3 arasında bir değerlendirme aralığı belirlenmiştir. Her bir standart maddesi değerlendirilirken bu kurala göre oluşturulan aşağıdaki ölçek kullanılmıştır:

• 1.00 – 1.66 : Kullanılamaz • 1.67 – 2.32 : Kararsızım • 2.33 – 3.00 : Kullanılabilir

3.5.4. Uzaktan Eğitim Uygulamalarını Değerlendirme Envanteri Verilerinin Çözümlenmesi

Uzaktan Eğitim Uygulamalarını Değerlendirme Envanteri, Atatürk Üniversitesinde yürütülen uzaktan eğitim uygulamalarını değerlendirmek üzere merkez müdürü, sınav koordinatörü, canlı sınıf koordinatörü ve 3 program sorumlusunun katılımıyla gerçekleşen bir değerlendirmede kullanılmıştır. Katılımcılardan elde edilen veriler üzerinde Microsoft Excel programı kullanılarak sadece ortalama hesaplamaları yapılmıştır. Ortaya çıkan sonuç Tablo 7’de belirtilen puan aralıklarına göre değerlendirilmiştir.