Kış Turizmi

Kış turizmi bütün dünyada çok büyük ilgi görmektedir. Kış olimpiyatları gibi etkinliklerin küresel düzeyde bilinmesi, kış sporlarının yaygınlaşmasını sağlamaktadır. Yerel kalkınma açısından da çok önemli bir kaynak olduğu için bütün ülkeler bu alanda yapabileceklerini yapmaktan geri kalmamışlardır. Türkiye’de uzun bir dönem yalnızca Uludağ kış turizmi için bilinirken günümüzde Kayseri Erciyes, Erzurum Palandöken, Kars Sarıkamış, Bolu Kartalkaya gibi çok önemli kış turizmi destinasyonları oluşmuştur. Hatta Konya Derbentte bile yakın zamanda kayak pistleri oluşturulmuş ve kış sporları için alt yapı hazırlanmıştır. Çok tanınmış olmasa da bu tür gelişmelerin Türkiye’de birçok ilde olduğunu gözlemlemek mümkündür. Bazı ülkeler kış turizminde marka değere sahiptirler. Bu ülkelerin başında İsviçre, İtalya ve Fransa gibi ülkeler gelmektedir. Fransa’da bir araştırma şirketi olan SEATM 1997 yılında yaptığı bir araştırmaya: göre amatör ve de profesyonel kayak sporcularının toplam sayısının 64 milyon olduğu ve bu sporculardan yaklaşık 32 milyonunun Avrupalı sporculardan oluştuğunu açıklamıştır. Bununla birlikte bu rakamlar turizm potansiyeli açısından aldatıcı olabilir. Kayak merkezlerinin büyük bir bölümü Kuzey Avrupa ülkelerinden oluşmaktadır. Kayak sporcularının çoğunluğu da bu ülkelerde kayak merkezleri ile iç içe yaşamaktadır.

Ülkemizde ise 2000’li yıllardan sonra önemli uluslararası olimpiyat yapılacak seviyede spor merkezleri kazandırılmıştır. Erzurum Palandöken, Kayseri Erciyes, Bolu Kartal Kaya bunlardan bazılarıdır. Erzurum Palandöken bunların en büyüğünü oluşturmaktadır. Uzun vadede önemli seviyelere geleceği düşünülmektedir. Orta vadede çok fazla bir gelişme beklenmemektedir (Yücel, 2001: 1). Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki

kayak merkezleri özellikle Rus turistlerin ilgi odağı olmaktadır. Bunun yanında Orta Asya ülkelerinden de katılımlar olmaktadır.

İsviçre Turizm ofisinden verilen bilgiye göre İsviçre’nin turizm gelirinin 7.5 milyar doları kar turizminden geliyor. İsviçre’de toplam 67 kayak merkezi bulunmaktadır. Bu kayak merkezleri ortalama 500.000 yatak kapasitesine sahiptir. İsviçre kayak merkezleri ve kar turizminde ziyaretçilerin sayısı toplam ziyaretçilerin %30 unu oluşturmaktadır. Avusturya da ise bu oran %76 ya kadar çıkmaktadır (Yücel, 2001: 3).

Ortalama 1100 metre yükseklik gösteren Anadolu Yarımadasının kuzey bölümünde Karadeniz boyunca Batı, Orta ve Doğu Karadeniz sıradağları yer almaktadır. Yükseltileri ise (2587-3932 m.) arası değişmektedir. Ülkenin güneyinde ise batı orta ve doğu Toroslar yer almaktadır. Yükseklikleri ise (3086-4136m.) arasın da değişmektedir. İç Anadolu ve Doğu Anadolu Yüksek Platoları üzerinde ise Erciyes Dağı (3917 m.), Büyük Ağrı Dağı (5137 m.) gibi volkanik dağlar yükselir. Bu yükseklikler genellikle kış turizmi için çok önemli avantajlar oluşturmaktadır.

Kış mevsiminin normal iklim koşullarına göre gerçekleştiği dönemlerde 3 metre civarında kar yağışı almaktadır. Bu dağlık ve ormanlık yöreler “Dağ ve Kış Turizmi”, “Dağ ve Kış Sporları” ile “Tur kayağı” etkinlikleri bakımından çok uygun koşullara sahip bulunmaktadır (T.C. Turizm Bakanlığı yayını, 1998: 6).

Türkiye’de bulunan kayak tesislerinin kış sporlarının yapıldığı bölgelerin çoğunlukla iç turizme yönelik olduğu görülmektedir. Erzurum Palandöken tesisleri uluslararası kış sporlarının yapıldığı son yıllarda yapılan önemli bir kış turizm tesisidir (Somuncu, 2002: 187).

Türkiye Turizm Bakanlığı Dünyada değişmekte olan turizm tercih ve ihtiyaçlarına cevap verebilmek için Ülkemizde turizmin bölgelere dengeli dağılımını sağlamak amacıyla Türkiye’nin turizm değerlerini çeşitlendirmek ve var olan potansiyeli harekete geçirmek için çaba sarf etmektedir. Yapılmakta olan bu çalışmaların önemli ayaklarından birini de dağ ve kış turizminde sahip olunan imkanları Türk turizmine kazandırmak olmuştur.

Türkiye sahip olduğu doğal ve iklim şartları sebebiyle kış ve dağ turizmi bakımından zengin kaynak ve imkânlara sahip bulunmaktadır. Ülkenin sahip olduğu bu

kaynakları değerlendirmek amacıyla Bakanlar Kurulu tarafından iç ve dış turizme yönelik Turizm Teşvik Kanuna dayanak 12 tane kış spor merkezini ilan etmiştir. Turizm Merkezi ilan edilen kış sporları merkezlerinin planlı gelişmesi hedeflenmekte ve planlarda koruma-kullanma dengesi gözetilmektedir. Yapılan genel uygulama merkezlerin öncelikli olarak çevre düzeni planlarının yapılması ve planların onaylanmasıdır.

Turizm Bakanlığı kış sporları merkezlerinin her yönü ile uluslararası standarda kavuşmasının sağlanması, özellikle dış turizm içerisindeki payının artırılması ve kitle turizmi niteliğine yöneltilmesini hedeflemektedir. Bütün bu çalışmalarla, bugün Türkiye de bulunan 7.500 kış turizmi yatak kapasitesinin arttırılarak 25 bin düzeyine çıkarılması ve turizmin bu yörelere kaydırılması planlanmaktadır. Turizmde aşama yapmış Fransa ve İtalya gibi Akdeniz ülkeleri ile Avusturya örnek alındığında dağ ve kış turizmine hizmet veren yatak sayısı toplamının genel yatak sayısı içinde 1/2 ile 1/4 oranında yer tuttuğu görülmektedir. Türkiye için ise bu oranın önümüzdeki 5 yıllık dönemde 1/10 düzeyinde olması planlanmaktadır (http://www.murat-karaca.com/turizm/ kisturizmi.html erişim: 09.05.2019).

Türkiye Kış Turizm Merkezleri ve Kapasiteleri (www. Rafadan.Bilgi.com. Kış turizmi/hakkında/bilgiler, erişim: 05.04.2019):

 Erzurum Palandöken Tesisleri: Türkiye’nin en büyük kayak merkezi konumunda olup, merkezin çekiciliği dünyanın en uzun ve dik ikinci kayak pistine sahiptir. Şehir merkezine yedi km mesafede olup ulaşımı kolaydır.2017 yılında EYOP a ev sahipliği yapmıştır. 2466 yatak kapasitesine sahip 16 tesisten oluşmaktadır.

 Bursa Uludağ 3000 yatak kapasiteli 23 özel 16 kamu tesisinden oluşmaktadır. Toplamda 39 tesis ile hizmet vermektedir.

 Bolu Köroğlu (Kartalkaya): 14 tesisten oluşmakta ve 1713 yatak kapasitesine sahiptir.

 Kayseri Erciyes: 1000 yatak kapasitesi ile 13 tesisten oluşmaktadır.

 Kastamonu- Çankırı: Ilgaz Milli Parkı altı tesis ile 1217 yatak kapasitesi ile hizmet vermektedir.

 Kars- Sarıkamış: Dört tesis ile 833 yatak kapasitesine sahiptir.  Isparta – Davraz: Dört tesis ile 467 yatak kapasitesine sahiptir.

 Sivas- Yıldız Dağı: 110 yatak kapasitesi ve üç tesis ile hizmet sunmaktadır.  Erzincan – Ergan Dağı: yılda 180 günü karlı geçen bu bölgenin üç tesisle hizmet sunmaktadır. Yakın yerlerdeki otellerde konaklama imkânı bulunabilmektedir.