Ticaret ve Sanayi Odalarının Faaliyetleri

Türkiye‟de gerek yurtiçi gerekse yurt dıĢı ekonomik ve ticari faaliyetlerin yürütülmesi sırasında Ģirketlerin iĢ hayatındaki gereksinimlerinin karĢılanması, destek sağlanması, ayrıca ülkeler arasındaki ticari iliĢkilerin geliĢtirilmesinde meslek kuruluĢları, sanayi ve ticaret odaları ve ilgili sivil toplum örgütleri önemli rol oynamaktadır. Türk hukuk mevzuatına göre üyelerinin müĢterek ihtiyaçlarını karĢılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaĢtırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak geliĢmesini sağlamak, mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan iliĢkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplinini, ahlâk ve tesanüdünü korumak ve bu Kanunda yazılı hizmetleri görmek amacıyla kurulan kamu kurumu niteliğinde tüzelkiĢiliğe sahip meslek kuruluĢlarıdır.253

Türkiye ve Fas arasındaki ticari iliĢkilerin geliĢtirilmesinde Türkiye‟nin kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluĢlarının rolü büyüktür. KarĢılıklı olarak iki ülke iĢletmeleri arasında ziyaretlerin organize edilmesi, iĢ gezilerinin düzenlenmesi, fuar organizasyonları, bilgi paylaĢımı ve tanıtım gibi faaliyetlerin sürdürülmesinde çok sayıda kuruluĢu örnek gösterebiliriz.

Bu kapsamda, Ġstanbul Sanayi Odası ile Ġzmir ve Bursa Ticaret odasının Fas ile ilgili faaliyetleri bu kısımda ele alınacaktır.

3.7.4.1. İstanbul Sanayi Odası

1950‟lerden itibaren Ġstanbul‟da küçük ölçekli Ģirketlerin yanı sıra büyük Ģirketler de ortaya çıkmıĢtır. 1950 sonrasında, Ġstanbul; baĢta enerji ve ulaĢım olmak kaydıyla sanayi teĢviklerinden, kredi ve yardımlardan önemli pay almıĢtır. Bu dönemde imalat sanayinde çok hızlı geliĢme yaĢanmıĢtır. Ġstanbul Sanayi Odası bu sürecin önemli aktörlerinden biri olarak 1952 yılında kurulmuĢtur. YaklaĢık 750 sanayicinin yazılı talebi üzerine kurulmuĢ olup 30 Mayıs 1952 tarihli ilk Meclis toplantısıyla çalıĢmalarına baĢlamıĢtır.254

2019 verilerine göre ĠSO‟nın toplam üyesi sayısı 20 bindir. Ġstanbul Sanayi Odası Türkiye‟nin en büyük meslek kuruluĢlarından biridir.

252 _{https://fastiad.org/blog/#page-content} 253

"Ticaret Ve Sanayi Odaları", "Ticaret Odaları", "Sanayi Odaları", "Deniz Ticaret Odaları", "Ticaret Borsaları" Ve "Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları Ve Ticaret Borsaları Birliği" Kanunu, https://www.tobb.org.tr/HukukMusavirligi/Documents/Mevzuat/5590.pdf

254 _{ĠSO‟nun tarihçesi için bkz: http://www.iso.org.tr/kurumsal/tarihce-ve-turkiye-ekonomisindeki-yeri/, [EriĢim}

113

Nisan 2019‟da Ġstanbul Sanayi Odası tarafından Fas‟taki iĢ ve yatırım fırsatlarını değerlendirebilmek amacıyla Fas Ülke Günü ve Yatırım Fırsatları Semineri adı altında etkinlik düzenlemiĢtir. Seminerde Afrika‟nın istikrarlı ekonomilerinden Fas Kraliyeti ele alınmıĢtır. Etkinliğe Fas‟ın Ġstanbul BaĢkonsolosu M‟hamed Ifriquine‟nin yanında çok sayıda sanayici ve iĢ insanı katılmıĢtır. Katılımcılar Fas‟ın ekonomik potansiyeli hakkında bilgi edinmiĢlerdir. Yapılan etkinlikte panelistler katılımcılardan gelen soruları cevaplamıĢlar.255

24-27 Haziran 2019 Tarihlerinde Ġstanbul Sanayi Odası tarafından Sektörel Ticaret Heyeti kapsamında Otomotiv ve Kara TaĢıtları Yan Sanayi Üreticilerinin katılacağı bir gezi organize edilmesine dair karar alınmıĢtır. Fas‟a yönelik olarak kapsayan "Sektörel Ticaret Heyeti” organize edilecektir. Fas‟ da ki pazar paylarını artırmak amacıyla düzenlenen söz konusu Ticaret Heyeti ekli programı kapsamında Ford, Mıtsubıshı, Renault, Somaca, Irızar, Cecı, Bombardıer fabrikalarına yönelik ziyaret, inceleme ve görüĢmeler organize edilmedi planlanmıĢtır.256

Bu çerçevede yapılan etkinliğe 14 firmadan 21 kiĢi katılmıĢ, Fas‟ta faaliyet gösteren büyük otomotiv firmalarıyla ve yedek parça ithalatçılarıyla görüĢme ve iĢ yapma fırsatı elde edilmiĢ, ziyaret sırasında 29‟unun olumlu sonuçlanması beklenen toplam 73 görüĢme, 5 iĢ birliği anlaĢması imzalamıĢlardır.257

3.7.4.2. İzmir Ticaret Odası

Türkiye‟nin önemli Ģehirlerinden olan Ġzmir‟de ticaret meslek kuruluĢunun temeli 1850'de Ġzmir Ticaret Meclisi'nin kurulmasıyla baĢlamıĢtır. Ticari yoğunluğun beraberinde getirdiği bir diğer uygulama, O tarihten günümüze kadar söz konusu teĢkilatlanma bu günlere kadar gelmiĢ, hal hazırda Ġzmir Ticaret Odası Türkiye‟nin saygın kuruluĢlarından biri haline gelmiĢtir. 258 Ġzmir Ticaret Odası'nın (ĠTO) Fas'a düzenlediği iĢ ve inceleme gezisine 105 kiĢi katıltmıĢtır. Bu seyahat sırasında Faslı iĢadamları ĠTO heyetine büyük ilgi göstermiĢ, ĠTO ile Rabat Ticaret Odası arasında "KardeĢ oda" anlaĢması imzalanmıĢtır.259

255 _{Fas Ülke Günü ve Yatırım Fırsatları Semineri Ġstanbul Sanayi Odası-Odakule‟de Yapıldı, 02.04.2019 [EriĢim}

tarihi: 20.08.2020]

256 _{Fas‟a 24-27 Haziran 2019 Tarihlerinde Sektörel Ticaret Heyeti Düzenleniyor, http://www.iso.org.tr/meslek-}

komiteleri/duyurular/fasa-2427-haziran-2019-tarihlerinde-sektorel-ticaret-heyeti-duzenleniyor/, [EriĢim tarihi: 22.06.2020].

257

ĠSO 54. Grup Meskom Üyeleri Sektörel Ġncelemeler Ġçin Fas‟ı Ziyaret Etti, http://www.iso.org.tr/meslek- komiteleri/haberler/iso-54-grup-meskom-uyeleri-sektorel-incelemeler-icin-fasi-ziyaret-etti/ 17.07.2019, [EriĢim tarihi: 22.06.2020]

258 _{Ġzmir Ticaret Odası Resmi Ġnternet Sitesi, http://www.izto.org.tr/tr/vii-kuresellesme-sureci, [EriĢim tarihi:}

22.06.2020]

259 _{Fas, Ġzmirlilere kapılarını açtı, Milliyet gazetesi, https://www.milliyet.com.tr/ege/fas-izmirlilere-kapilarini-}

114

3.7.4.3. Bursa Ticaret Odası

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) 6 Haziran 1889 tarihinde kurulmuĢtur. 1938 yılında kendisine ait binada faaliyetlerine devam ederken Mart 1973 yılında yeni binaya geçmiĢtir. Bu kuruluĢ üyelerinin Avrupa'da açılan katılmalarına, ayrıca ülke içinde fuarlar organize ederek Bursa sanayi ve tarım mallarının tanıtımı yönünde yoğun mesai sarf etmektedir. Bugüne kadar BSTO firmaların ihracatçı kimliğini güçlendirmek için 160‟ın üzerinde yurt dıĢı programı gerçekleĢtirmiĢtir. KuruluĢun yurt dıĢı etkinlikleri kapsamında Fas Ģirketleri ve muadil kuruluĢlarıyla iĢbirliğinin geliĢtirilmesi yönünde önemli çalıĢmalar yapmıĢtır. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) üyesi inĢaat sektörü temsilcileri, yeni iĢ birlikleri için Ocak 2016‟da Fas‟ta önemli ziyaretlerde bulunmuĢ, Küresel Fuar Acentesi kapsamında Kazablanka/Rabat ĠnĢaat Teknolojileri ve Yapı Malzemeleri Fuar‟na katılmıĢlardır. Fas programı kapsamında Konut ġehirleĢme ve ġehir Politikası Bakanlığı ziyaret edilmiĢ, burada bilgi alıĢveriĢinde bulunulmuĢtur. Heyet ayrıca Rabat MüĢavirliği, MÜSĠAD Fas Temsilciliği‟ni de ziyarette bulunmuĢtur. BTSO‟nun öncülüğünde gerçekleĢtirilen yurt dıĢı programlarının sektörün dünyaya açılmasına önemli katkı sağlamaktadır.260