Ticaret şirketlerinin tüzel kişiliklerinin ne zaman ve ne şekilde sona ereceği Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiştir. Buna göre ticaret şirketlerinin tüzel kişilikleri tasfiye sürecinin sona ermesini müteakip ticaret sicilinden kaydının silinmesi ile son bulmaktadır.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 161’inci maddesinde; işi bırakmanın vergiye tabi olmayı gerektiren muamelelerin tamamen durdurulması ve sona erdirilmesini ifade ettiği, 162’inci maddesinde ise tasfiye ve iflas hallerinde, mükellefiyetin vergi ile ilgili muamelelerin tamamen sona erdirilmesine kadar devam edeceği ve bu hallerde tasfiye memurları veya iflas dairesinin, tasfiye ve iflas kararlarını ve tasfiyenin veya iflasın kapandığını vergi dairesine ayrı ayrı bildirmelerinin zorunlu olduğu belirtilmiştir. Vergi Usul Kanunu’nda yer alan bu düzenlemeden anlaşılacağı üzere, gerek sermaye şirketlerinin gerekse şahıs şirketlerinin mükellefiyetlerinin sona erdirilmesi tasfiye ve iflas hallerine inhisar ettirilmiştir. Bir başka ifadeyle mükellefin işi bırakmış sayılabilmesi için işi ile ilgili tedarik işlemlerini durdurmasının yanı sıra, işletmede bulunan emtia stokları ile diğer döner ve sabit değerlerinin de elden çıkarılması veya bu varlıkların işletme sahiplerince işletmeden çekilmiş olması, tüzel kişiliğe haiz mükelleflerin ayrıca tasfiye sürecinin tamamlanarak ticaret unvanlarının sicilden silinmesi gerekir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 17’nci maddesinde; her ne sebeple olursa olsun tasfiye haline giren kurumların vergilendirilmesinde hesap dönemi yerine tasfiye döneminin geçerli olacağı, tasfiyenin kurumun tasfiyeye girmesine ilişkin genel kurul kararının tescil edildiği tarihte başlayacağı ve tasfiye kararının tescil edildiği tarihte sona ereceği, başlangıç tarihinden aynı takvim yılı sonuna kadar olan dönem ile bu dönemden sonraki her takvim yılı ve tasfiyenin sona erdiği dönem için ilgili takvim yılı başından tasfiyenin bitiş tarihine kadar olan dönemin bağımsız bir tasfiye dönemi sayılacağı, ayrıca tasfiye beyannamelerinin tasfiye memurları tarafından tasfiye dönemlerinin sonundan itibaren Kanun’un 14’üncü maddesinde yazılı sürelerde, tasfiyenin sona erdiği döneme ilişkin tasfiye beyannamesinin ise tasfiyenin sonuçlandığı tarihten itibaren otuz gün içinde kurumun bağlı olduğu vergi dairesine verileceği hükme bağlanmıştır.
44 V- DİĞER HUSUSLAR
1- Mükellefler / yetkili adamları / kanuni temsilcileri tarafından ibraz edilen belgelere ilişkin olarak;2012/4 Seri No’lu Uygulama İç Genelgesi gereğince;
-Adres değişikliğine/ilave iş yeri açılışlarına ilişkin bildirimlerde ibraz etmeleri gereken ve değişmediği yazılı olarak beyan edilen belgelerin örnekleri daha önceki veya merkez işyeri mükellefiyetlerinin bulunduğu vergi dairelerinden yazı ile istenilecek olup ayrıca talep edilmeyecektir.
-Vergi Dairelerine noter tasdikli olarak ibraz edilen tüm belgelerin okunaklı fotokopileri, vergi dairesi bünyesinde müdür yardımcısı, şef veya görevlendirilecek memur tarafından uygunluğu kontrol edildikten sonra (isim ve unvan yazılarak tasdik edilecektir), istenilmesi halinde noter tasdikli asılları iade edilecektir.
2- Mükellefiyete (işe başlama, nakil, şube açılışı, terk, vb.) ilişkin olarak Vergi Dairesine teslim edilmesi gereken belgelerin vergi dairesine teslim edilmesi durumunda başkaca bir tereddüt olmaması halinde ivedilikle işlem tesis edilecektir.
Vergi Dairelerince/Denetim Koordinatörlüklerince işe başlama – bırakma / şube açılışı / nakil terk işlemlerine ait yoklama-mükellefiyet tesisi işlemlerinin yapılması esnasında;
-Kanuni bir zorunluluk bulunmadığı takdirde mükelleflerin/kanuni temsilcilerinin Vergi Dairelerine çağrılmaması,
-Yoklama Fişi tanzimi esnasında işyerinde mükellef/yetkili adamı bulunuyorsa yoklamaların bunlar nezdinde yapılması ile mükellefiyet tesislerinin zamanında yapılarak, mükelleflerin mağdur edilmemesi gerekmektedir.
3- Mükellefler ve meslek mensuplarının mağdur olmaması açısından; gelen yoklama talebi üzerine, yoklama fişlerinin Otomasyonlu Vergi Daireleri İşlem Yönergesi’nde belirlenen süreler göz önünde bulundurularak düzenlenmesi ve bekletilmeksizin en kısa sürede ilgili birime intikal ettirilmesi hususuna azami özen gösterilmesi gerekmektedir.
4- Mükellefler tarafından ibraz edilmesi gereken işe başlama / bırakma bildirimi yeniden düzenlenmiş olup söz konusu bildirimler Vergi Daireleri tarafından Gelir İdaresi Başkanlığının www.gib.gov.tr internet sitesinden temin edilerek mükelleflerin kullanımına sunulması gerekmektedir.
45
BÖLÜM VII
BİLGİ VERME, BİLGİ İSTEME
213 sayılı Vergi Usul Kanunu çerçevesinde Vergi Dairesi Müdürlüklerinin mükellefler ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile olan bilgi ve belge paylaşımına ilişkin 12/11/2003 tarih 2003/14, 26/11/2004 tarih 2004/36, 18/05/2005 tarih 2005/20, 16/06/2005 tarih 2005/23, 27/09/2006 tarih 2006/20, 27/10/2006 tarih 2006/22, 14/08/2007 tarih 2007/20, 03/04/2009 tarih 2009/5, 09/01/2008 tarih 2008/1, 04/06/2008 tarih 2008/18, 14/06/2011 tarih 2011/157 sayılı tamimlerin güncellenmesi ile uygulamada tereddüt edilen hususlara yönelik açıklamalara bu bölümde yer verilmiştir.
I- ÇİFTÇİLERİN BAĞ-KUR SİGORTALISI OLDUKLARINI GÖSTERİR BELGEYİ İSTEMELERİ
2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu’nun bazı maddelerinin değiştirilmesi ve bu Kanun’a ek ve geçici maddeler eklenmesine ilişkin olarak, 24/07/2003 tarihinde kabul edilen ve 02/08/2003 tarih 25187 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4956 sayılı Kanun’un 51’inci maddesi ile 2926 sayılı Kanun’un “Sigortalıları Bildirme Yükümlülüğü” başlıklı 8’inci maddesi ve aynı Kanun’un 52’nci maddesi ile 2926 sayılı Kanun’un “Tescilde Esas Alınacak Kayıtlar” başlıklı 10’uncu maddesi değiştirilmiştir.
Bu itibarla, 2926 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olması gerekenlerin tespit edilerek tescillerinin yapılabilmesi için Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (b) bendinde belirtildiği gibi kendi mülkünde, ortaklık veya kiralamak suretiyle başkalarının mülkünde, kamuya mahsus mahallerde ekim, dikim, bakım, üretim, yetiştirme ve ıslah yollarıyla veya doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle bitki, orman, hayvan ve su ürünlerinin üretimini, avlanmasını, avcılar ve yetiştiriciler tarafından muhafazasını, taşınmasını sağlayanları veya bu ürünlerden sair bir şekilde faydalanmak suretiyle kendi adına ve hesabına tarımsal faaliyette bulunan çiftçilerimizin ruhsat, ihale ve kredi işlemlerinde Bağ-Kur (SGK) sigortalısı olduklarını gösterir belgeyi istemeleri ile Bağ-Kurumun talebi halinde de çiftçilerimize ilişkin kayıtların Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi gerekmektedir.
II- YÜKSEK SEÇİM KURULUNDAN BİLGİ İSTEMİ
Vergi Dairelerince Yüksek Seçim Kuruluna yazılacak bilgi isteme yazılarında, bilgi verilmemesi halinde 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355’inci maddesine göre özel usulsüzlük cezası kesileceği yönündeki uyarılara yer verilmemesi gerekmektedir.
III-BİLANÇO, GELİR TABLOSU VE İŞLETME HESABI HÜLASASI TASDİKİ Bilanço gelir tablosu ve işletme hesabı hülasası tasdikine ilişkin taleplerin sayı gözetilmeksizin yerine getirilmesi gerekmektedir.
46
IV- KIYI BANKACILIĞINDAN ELDE EDİLEN FAİZ GELİRLERİYLE İLGİLİ VERGİ İLİŞİĞİ OLMADIĞINA DAİR BELGE VERİLMESİ
Bankalar Kanunu’nun 14’üncü maddesi uyarınca bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldırılan T. İmar Bankası T.A.Ş. nezdinde bulunan tasarruf, ticari kuruluşlar ve diğer kuruluşlar mevduatının Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunca ödenmesine ilişkin usul ve esaslar hakkındaki 2006/10727 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 3’üncü maddesinde, hak sahiplerince 2003/6668 sayılı kararnamenin eki kararın 5’inci maddesinde belirtilen belgelerin yanında ayrıca kıyı bankacılığından elde edilen faiz gelirleri için vergi dairesinden vergi ilişiğinin olmadığına dair belgenin ödemeyi yapacak görevli banka şubesine ibraz edilmesinin zorunlu olduğu belirtilmiştir.
Kıyı bankacılığından (off-shore bankacılık) elde edilen faiz gelirleriyle ilgili vergi ilişiği olmadığına dair belge verilebilmesi için hak sahiplerinin kıyı bankacılığından elde edilen faiz gelirlerini beyan edip vergilerini ödemeleri gerekmektedir
Konu ile ilgili olarak müracaat eden mükelleflerden ikametgah adresi, T.C. kimlik numarası, vergi kimlik numarası, telefon numarası, varsa cep telefon numarası ve e-posta adresinin yer aldığı bir dilekçe ile onaylı nüfus cüzdanı örneği (ya da nüfus cüzdanının arkalı önlü çekilmiş okunaklı bir fotokopisi aslı ile birlikte ibraz edilmesi halinde vergi dairesi yetkilileri onaylayabileceklerdir) alınacaktır. Off-shore hesap sahibinin yabancı uyruklu olması halinde pasaportun onaylı bir örneği alınacak ya da fotokopisi alınarak aslı gibi olduğu vergi dairesi yetkililerince tasdik edilecektir.
Dilekçe ve eklerinin alınması üzerine vergi dairelerince günlük olarak bilgisayara giriş yapılacaktır.
Bu bilgilerin değerlendirilmesi sonucunda mükellefe vergi ilişiğinin olmadığına dair belge verilmesinde sakınca olmadığının Gelir İdaresi Başkanlığınca bildirilmesi üzerine, otomasyonlu vergi dairelerinde bilgisayardan iki nüsha vergi ilişiği olmadığına dair belge alınacaktır. Belgenin bir örneği tarih konularak imzalanıp mühürlendikten sonra mükellefe verilecek, diğer örneği ise dosyasında saklanacaktır. Başkanlıkça ilişik kesme onayı verilmeyen mükelleflerle ilgili olarak inceleme sonucuna göre işlem yapılacaktır.
V- İSTANBUL YAKASI İL TELEKOM MÜDÜRLÜĞÜ MÜŞTERİLERİ HAKKINDA BİLGİ BELGE TALEPLERİ
İstanbul Yakası İl Telekom Müdürlüğünden hizmet alan müşterilere ait bilgi ve belgelere ilişkin Genel Müdürlükten talep edilen bilgiler İl Telekom Müdürlüklerinden temin edilerek ilgili kurum ya da kuruluşa aktarılmaktadır.
18/07/2007 tarihi itibarıyla İstanbul Yakası İl Telekom Müdürlüğünden hizmet alan müşterilerine ait kimlik, telefon veya adres bilgisi talepleri, Telekom Müşteri Sistemi kullanılarak tek merkezden verileceğinden, söz konusu bilgi taleplerinin “Ankara İl Telekom Müdürlüğü Operatörlü Servisler Müdürlüğü Alsancak Sok. B Blok 5. Kat Ulus/ANKARA”
adresinden talep edilmesi gerekmektedir.
Bilgilendirme mektubunun gönderilmesinden sonra söz konusu taleplerin ilgili Kurum veya Kurumca İl Telekom Müdürlüğüne gönderilmesi durumunda (mesai saatleri dışında elden takipli veya acil talepler hariç) herhangi bir işlem yapılmayacak olup ilgili Kurum/Kuruluşa iade edilmek durumunda kalınacağından herhangi bir olumsuzluk yaşanmaması için yukarıda yapılan açıklamalara göre işlem yapılması gerekmektedir.
47
VI- İŞE BAŞLAMA VE BIRAKMAYA İLİŞKİN BİLDİRİM ZORUNLULUĞU Gelir İdaresi Başkanlığının, vergi dairesi başkanlıklarına hitaben 20/04/2011 tarih ve B.07.1.GİB.0.15.70.120.[01]-38843 sayılı yazısında aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği vergi dairelerine getirilen ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit