Etki-Tepki Işlevi (IRF)

Etki tepki işlevleri, GSDH'nin diğer değişkenlerdeki farklı şoklara karşı savunmasızlığını, değişkenin kendisini ve etkileri bir ila on yıl arasında etkisini yitirene

kadar sürecek olan zaman aralığını ölçmek ve analiz etmek için VAR modeli kullanılarak ve kısa ve uzun vadedeki farkı yansıtarak hesaplanmıştır.

Petrol fiyat şoklarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisini incelemek için, çalışma, etki tepki işlevi analizi kullandı; Şekil 4.3, hem GSYİH'nın (ticaret dengesi, ithalat, ticari açıklık, ham petrol fiyatı) ve hem GSYİH içindeki bir genel sapmanın şokunun GSYİH'ini göstermektedir. -10 -5 0 5 10 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (1) Response of GDP to IMP -10 -5 0 5 10 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (2) Response of GDP to OILP -10 -5 0 5 10 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (3) Response of GDP to TRB -10 -5 0 5 10 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (4) Response of GDP to T RO -4 0 4 8 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (5) Response of IMP to GDP -4 0 4 8 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

(6) Response of IMP to OILP

-4 0 4 8 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (7) Response of IMP to T RB -4 0 4 8 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (8) Response of IMP to T RO -10 0 10 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (9) Response of OILP to GDP -10 0 10 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

(10) Response of OILP to IMP

-10 0 10 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (11) Response of OILP to T RB -10 0 10 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (12) Response of OILP to T RO -5,000 0 5,000 10,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (13) Response of TRB to GDP -5,000 0 5,000 10,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (14) Response of T RB to IMP -5,000 0 5,000 10,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (15) Response of TRB to OILP -5,000 0 5,000 10,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (16) Response of T RB to T RO -10 0 10 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (17) Response of TRO to GDP -10 0 10 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

(18) Response of TRO to IMP

-10 0 10 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (19) Response of T RO to OILP -10 0 10 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (20) Response of T RO to T RB

Response to Cholesky One S.D. (d.f . adjusted) Innov ations ± 2 S.E.

Şekil 4.6. 10 yıllık etki tepki işlevi sonuçları (Başlangıçtan sapma yüzdesi)

4.3.6.1. Gayri safi yurtiçi hasıla şoku (GSYİH)

Şekil (1): GSYİH'daki rastgele şok, GSYİH'da dördüncü yıla kadar negatif dalgalanmalara, daha sonra ikinci yılda en düşük seviyeye düşmeye başlamış, daha sonra yedinci yıla kadar biraz yükselmiş ve daha sonra uzun vadede sıfıra yerleşmiştir.

Şekil (2): Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, onuncu dönem sonuna kadar petrol fiyatlarında olumlu bir etki yaptı, bu da, dünya petrol fiyatlarındaki artışın, iki değişken arasındaki teorik ilişkinin doğasına paralel olarak GSYİH'nın uzun vadede artmasına yol açtığı anlamına gelmektedir. Bu, hipotezi teyit eder (petrol fiyat şokları ile GSYİH arasında pozitif bir korelasyon vardır). Bu sonuç (Farzanegan & Markwardt, 2009 ve Berument vd., 2010, s.164) çalışmaları ile uyumludur,

Şekil (3): GSYİH’Nin sekizinci yıla Kadar ticaret dengesi üzerindeki pozitif etkisi, bu, ticaret dengesindeki artışın GSYİH'da bir artışa neden olduğunu, Dokuzuncu yıldaki en düşük seviyesine ulaşan ve onuncu yılında sıfıra yerleşen;

Şekil (4): Şekil 4'te gösterildiği gibi, GSYİH'ya olan şok, dördüncü yıla kadar ticaret dengesi üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir ve beşinci yılda en düşük seviyeye (negatif) ulaştı ve sonra yedinci yılda yükseldi.

4.3.6.2. İthalat (IMP) şoku

Şekil (5): Bir standart sapma ile birlikte ithalattaki ani bir şok, GSYİH'yi olumlu şekilde etkiler, ikinci yıldaki en düşük noktasına gelir ve sonra beşinci yıla yükselir ve sonra dördüncü yılda sıfıra iner, daha sonra negatif ve uzun dönüşür uzun dönem;

Şekil (6): Uzun vadede ithalat şokunun petrol fiyatlarına olumlu etkisi vardır ve ikinci yılda en düşük seviyesine ulaştı ve üçüncü periyottaki en yüksek seviye;

Şekil (7): İthalatın şoku dördüncü yılda en düşük etki oranı olan ikinci ile altıncı yıl arasındaki ticaret dengesi üzerinde olumsuz bir etki yaptı ve altıncı yıldan sonra ve hatta uzun vadede olumlu bir dönüşüme neden oldu;

Şekil (8): İthalatın, ilk yıldan uzun vadeye kadar ticaret açıklığı üzerinde küçük bir olumlu etkisi vardır.

4.3.6.3. Petrol fiyatlarında şoku

Şekil (9): Petrol fiyat şoklarının GSYİH üzerindeki etkisi, etkisinin olumlu ve olumsuz olduğu en kararlı şoklardan biridir;

Şekil (10): Petrol fiyatlarının dördüncü yıla kadar ticaret dengesi üzerindeki olumsuz etkisi; İkinci yıldaki en düşük seviyesine ulaşır ve sonra dördüncü yıl ve hatta uzun vadede pozitif olur.

Şekil (11): Petrol fiyatlarının ticaret dengesi üzerindeki etkisi dördüncü yıla kadar negatif olup, ikinci yılda en düşük seviyesine, daha sonra dördüncü yıl ve uzun vadede pozitif hale gelmektedir.

Şekil (12): Petrol fiyatlarındaki şok, beşinci senee kadar ticaretin açıklığı üzerinde olumlu bir etki yaptı; bu da, ihracatın ithalata oranındaki artışın, petrol fiyatlarının dönem sonuna kadar yükselmesine neden olduğu anlamına geliyor.

4.3.6.4. Ticaret dengesi (TRB) şoku

Şekil (13): Ticaret dengesindeki şokun, dördüncü yıla kadar petrol fiyatlarında olumlu bir etkisi olmuştur; bu da, ihracatın ithalata oranındaki artışın petrol fiyatlarının yükselmesine ve daha sonra dördüncü yıldan sonra hafif bir negatif etkiye dönüşmesi anlamına geliyor Uzun dönem.

Şekil (14): Ticaret dengesi dördüncü yıla kadar ithalat üzerinde olumsuz etkiye sahipti ve daha sonra dokuzuncu yıla kadar negatif ve pozitifti ve bu yıl sonra ve uzun vadede pozitif yönde değişti;

Şekil (15): Petrol fiyatlarındaki ticaret dengesinin onuncu yılda pozitif etkisi ve bu yılın ardından negative;

Şekil (16): Ticaret dengesi beşinci yıla kadar ticaretin açıklığı üzerinde olumlu bir etki yaptı ve bu yılın ardından negatif yönde değişti.

4.3.6.5. Ticari açıklık (TRO) şoku

Şekil (17): Ticaret açığındaki şok, üçüncü yıla kadar GSYİH üzerinde negatif bir etkiye sahipti ve bu yıl sonra, sıfırda istikrara kavuşana kadar pozitifti.

Şekil (18): Ticaret açığındaki şok, üçüncü yıla kadar ithalat üzerinde olumlu bir etki yaptı ve daha sonra negatife döndü ve daha sonra uzun vadede sıfır seviyesinde istikrar kazandı.

Şekil (19): Petrol fiyatlarındaki ticaret açılış şokunun olumlu etkisi uzun vadede gerçekleşti;

Şekil (20): Ticaret açığındaki şok, ticaret dengesi üzerinde yedinci yıla kadar olumsuz bir etki yapmış ve dördüncü yılın en düşük seviyesine ulaşmış ve bu etki yedinci yılı ve uzun vadesi sonrasında olumlu olmuştur.