Tasarım 94

“Etkin Kullanıcı Arayüzü” temasının ilk alt teması olan “Tasarım” başlığı altında, katılımcıların görüşlerine uygulanan seçici kodlama ile geliştirilecek karar destek sisteminde bulunması gereken ve sistem içerisinde kullanılacak verilerin güvenilir olmasına dayanan görsel özellikler hakkında görüşler mevcuttur. Bu görüşler incelendiğinde 12 katılımcının “Veri Güvenilirliği”, 4 katılımcının da “Sırasız Erişimli Kişiselleştirilebilir Arayüz” alt temalarında görüş belirttikleri; buna göre de bu alt temaya ait iki alt temanın oluştuğu görülmüştür:

1. Veri Güvenilirliği

2. Sırasız Erişimli Kişiselleştirilebilir Arayüz

ETKİN 

KULLANICI 

ARAYÜZÜ

“Veri Güvenilirliği” alt teması altında görüş belirten 12 katılımcıya ait görüşler aşağıdaki gibidir:

“Benim en büyük kuşkum buralardan bilgi alırken bu bilgiler doğru mu güvenilir mi güncel mi şeklinde oluyor… Çok arttırılabilir örnekler ama özetle şunu söyleyebilirim karar verebilmek için somut, güncel, güvenilir bilgiye ya da sizin tabirinizle enformasyona ihtiyaç var. Bunun sağlanması lazım önce” (MY01,2,1,1)

“Ama tabi genellikle yeni gelen öğrencilerin bilgileri güncellenmemişse, sınıf öğretmenleri tarafından, işte öğrenci kaç kardeş, kimle oturuyor, nerede oturuyor, geçirdiği hastalığı var mı? Geçirdiği ameliyet var mı? Özrü var mı gibi bilgiler güncellenmemişse çocuğun özel durumu hakkında pek bir bilgi edinme şansınız yok.” (MY03,2,1,1)

“Büyükşehir belediyesi 3 öğrenci istedi maddi durumu kötü, e-okuldan kontrol ettik, gönderdik ama sonradan gördük ki yetim ama maddi durumu iyi olan çocuk da göndermişiz. Annesi de şaşırdı ben niye alıyorum diye bunu.” (MY05,2,1,1)

“geçmişten günümüze güvenilir ve her sene güncellenen bilgiler içermelidir” (OM01,2,1,1)

“Dedik ki biz ilkokuluz. Burası çok önemli, çocuğun kişiliğinin oluşmaya başladığı yer, gelecek eğitim öğretiminin temellerinin atıldığı yer. Buradan bir üst kuruma donanımlı göndermeliyiz. Donanımlı derken, çocuğun tüm bilgileriyle göndermeliyiz. Ama tüm bilgileri gönderebilmek için önce mevcut

TASARIM

Sırasız Erişimli  Kişiselleştirilebilir 

Arayüz Veri Güvenilirliği

sisteme adam akıllı bilgilerini girmeliyiz, şikayetleri biliyorum üst kurumlardan. Doğru bilgilerle gitmiyor çocuklar. Telefonu lazım arıyorsunuz veli çıkmıyor karşınıza bir şekilde yanlış numara girilmiş. Buna çözüm bulunmalı.” (OM02,2,1,1)

“Bir kere bu elektronik ortamlardan elde edeceğimiz bilgilerin kesin, doğru ve güvenilir olması gerekli. Bunu sağlamak da yine bizlere düşüyor. E-okulda öğrenci bilgileri eksik giriliyor, çocuğun hayatında değişiklik olmuş ama bu e- okula yansımamış. Değişiklik yapılmamış. Bu en başta büyük sorun. Üşenmeden öğretmenlerimizin ve idarecilerimizin bu işi sorunsuz gerçekleştirmesi lazım.” (OM03,2,1,1)

“Eldeki veriler yetersiz. Bahsettiğimiz gibi veriler güvenilir kaynaklardan geliyor mu? Güncel mi? Değişiklikler işlenmiş mi?” (OM04,2,1,1)

“Bununla ilgili veri girişlerinin yapıldığı gerek e-okul sistemi, gerekse mebbis sistemi içerisinde çeşitli modüller kullanılmış ama buraya girilen verilerin ne kadar doğru olduğu konusunda sıkıntılar ortaya çıkabiliyor… Yani bir okul ile ilgili var olan derslik sayısından, fiziki ortamların sayısına kadar istediğiniz doğru olan diyelim verilere ulaşamayabiliyorsunuz. Güncellik sıkıntısı var, bir de eksik bilgiler var yani njeden eksik bilgiler vardır onu bilmiyorum.” (OM06,2,1,1)

“Anne baba bilgileri, eğer doğru girilmişse telefon bilgileri ki çoğu yanlış oluyor… Yanlış anlamayın eleştiriyi seven bir insan değilim ama detaycı çalışırım. Bütünü görmek lazım karar vermek için, her şey harfi harfine uygulanmalı, herkes üstüne düşeni eksiksiz yapmalı.” (RÖ02,2,1,1)

“düzenli bir şekilde ayrıntılı bir şekilde işlenirse. Dolayısıyla bizim bu okulla ilgili karar vermemiz daha da kolaylaşacak.” (RÖ04,2,1,1)

“zaten e –okuldaki bilgiler yetkili kişilerce düzenli olarak doldurulmadığı için e-okuldan yeteri kadar faydalanamıyoruz. Ben bakıyorum bazen kan grubu bölümü var, öğrenci için çok önemli bir şey bu, başına bir şey gelirse ve ailesine ulaşamazsak kan grubu gerekebilir. Ama bakıyorsunuz boş. En büyük eksiklik. İlk soruda da konuştuğumuz gibi bizim bilgiyi kullanma, yönetme konusunda sıkıntımız… Bilginin eksik olması ve güncellenmemesi en büyük eksiklik… Eğitim öğretim hizmetlerinde basitten karmaşığa o kadar çok karar

veriyoruz ki, bazı kararları zamanında vermemiz o kadar hayati önem taşıyor ki… Bu bir sağlık problemi olabilir, bir krizi çözecek bir karar olabilir. Bilgiler eksik olduğunda veya eksik olduğunda karar veremiyoruz. Biz rehber öğretmenler, bu bilgiler eksik girildiğinden dolayı, bir de öğrenci tanıma formu doldurmak zorunda kalıyoruz bu da bize ek bir iş yükü çıkarıyor. E-okul üzerinde bir denetim mekanizmamız olmadığından en azından öğrenci tanıma formunu eksiksiz elde edelim ki, e-okuldan bulamadığımız bilgiye oradan belki ulaşabiliriz diye dolduruyoruz. Kâğıt üzerinden yürüyor yine. E- okula bilgi girme konusundaki denetim mekanizmaları tam çalışmıyor mesela şey olabilirdi: e-okula bilgi eksik girildiğinde bir uyarı olabilirdi, bu eksiklikler başka işlerin yapılmasını engelleyebilseydi, böyle bir düzenleme olabilseydi bundan hem okul müdürü hem de öğretmenler sorumlu tutulabilirdi… Sanki öğrencilerin özel bilgilerini girmede bir tereddüt ya da bir ihmal söz konusu gibi geliyor bana. Kesinlikle bilgi girme konusunda denetim mekanizmaları düzgün çalışmadığı için karar verme süreçleri olumsuz etkileniyor.” (RÖ05,2,1,1)

“Aileye ait bilgiler çok daha ayrıntılı olabilir. Ayrıca öğrenci bilgileri de güncel değil, biz orayı sürekli anne baba bilgileri için kullanıyoruz, öğrenci sayfasına girdiğimizde yenile düğmesine basmadan çıkmıyoruz mesela.” (RÖ06,2,1,1)

4 Katılımcı da mevcutta kullanılan arayüzle ilgili sıkıntılarını dile getirmiş ve bir karar destek sisteminde kullanılacak arayüz tasarımın önemi hakkında görüş ortaya koymuştur:

“E-okulda girince sol tarafta çıkan bir şey var, menüler. O kadar çok şey var ki onun içinde bile arama yapmak zor. Bu işlerin daha basitleştirilmesi. Öğrenciyle ilgili, velilerle ilgili, akademik başarıyla ilgili bilgiler olabilir belki ama bunlar daha iyi sınıflandırılması lazım.” (MY03,2,1,2)

“Yani bu yönetim süreçlerinde ihtiyaç duyacağımız verilerin daha ulaşılabilir nitelikte bu modüllerin içerisinde yer alması gerektiğini düşünüyorum. Yani e- okul sisteminde de, mebbis sisteminde de ihtiyaç duyulan verilere daha hızlı, daha pratik yapıların oluşturulması gerektiğini düşünüyorum” (OM06,2,1,2) “Bilgiler iyi tasnif edilmeli, aradığımı bulamıyorum” (RÖ02,2,1,2)

“Çocuğu tanımaya yönelik bizdeki sorular da çok zayıf. Böyle bir kalıbı sürekli

evet hayır noktasında onaylatıyor. Ayrıca gerek e-okul olsun ve gerekse mebbis olsun sık ağaçlarla kaplı orman gibi ya da ne bileyim böyle yönümü bulmakta güçlük çekiyorum. Linkler arasında kayboluyorum, çoğu işlem öğrencinin kimlik numarası ile gerçekleştiriliyor, en başa dön, kimlik numarasını al, tekrar önceki forma gel. Bu arada çoğu zaman amacımın ne olduğunu dahi unutuyorum. Ben rehber öğretmenim, sıklıkla kullandığım menüler, alanlar belli. Ben belirleyeyim kullanacağım alanları. Diğerleri yine durmaya devam etsin.” (RÖ03,2,1,2)