en çok ziyaret
80 TABLO 41. Konya’da Üretilen Tarımsal Ürünler (2014)
6.4. TARIMSAL KREDİLER
Türkiye tarımsal krediler bakımından son yıllarda önemli mesafeler kat etmiştir. Gerek Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu gerekse IPARD kapsamında üst düzey desteklerle tarımsal kalkınmaya önemli desteklerde bulunulmuştur.
TABLO 44. Konya İlinde 2014 Yılında Kullandırılan Tarımsal Kredi Tutarı (TL)
KREDİ TÜRÜ KREDİ MİKTARI
GENEL İHTİYAÇ 57.490.590
TOHUMLUK VE FİDE 17.438.159
FAİZSİZ KREDİLER 128.311
GÜBRE 60.145.980
ZİRAİ MÜCADELE 535.940
HAYVANCILIK 16.433.419
PETROL ÜRÜNLERİ 24.316.040
TÜKETİM 2.335.940
SİGORTA PRİMİ 1.649.546
DİĞER İŞLETME 14.064.205
DONATMA 7.861.016
MEKANİZASYON 293.698
SULAMA SİSTEM 15.925.639
HAYVAN EDİNDİRME 4.272.947
TÜKETİM YATIRIM 1.360
DİĞER YATIRIM 39.916
TOPLAM 222.932.706
Kaynak: Tarım Kredi Kooperatifleri Konya Bölge Müdürlüğü
Kullandırılan kredi miktarı bakımından Konya ilçelerine bakıldığında, geçtiğimiz seneye göre ilk beşteki tek değişiklik 4. sıradaki Karatay’ın beşinciliğe, 5. sıradaki Cihanbeyli’nin dördüncülüğe yükselmesi olmuştur. Kredi kullanan ortak sayısı toplamda geçtiğimiz yıla göre 700 kişi artmıştır.
Geçtiğimiz yıl 180 milyon olan toplam kredi miktarı, bu yıl 222 milyon TL’ye çıkmıştır.
83
TABLO 45. Konya’da 2014 Yılında Tarımsal Kredi Kullanan Ortak Sayısı ve Kullanılan Kredi Miktarı
İlçe Adı
KARAPINAR 939 1.054 42.622.789
ÇUMRA 1.102 1.228 28.088.542
EREĞLİ 1.000 1.074 21.734.443
CİHANBEYLİ 1.048 1.133 19.626.542
KARATAY 804 898 19.360.583
TOPLAM 12.031 12.764 222.932.706
Kaynak: Tarım Kredi Kooperatifleri Konya Bölge Müdürlüğü
Konya’da ilçeler bazında Karatay, Cihanbeyli, Çumra ve Altınekin gibi ilçeler verimlilikleriyle öne çıkmaktadır. Şeker pancarında Çumra, arpada (diğer) Selçuklu, ayçiçeğinde Karatay, vişnede Akşehir ve kirazda da Ereğli listenin başında yer almaktadır.
84
TABLO 46. Konya’da İlçeler Bazında Öne Çıkan Tarımsal Ürünler (ton)
Arpa
Diğer
Arpa
Biralık Aspir Ayçiçeği Kimyon Kiraz Vişne Şeker Pancarı
Selçuklu 74.995 40 6.161 35 299 68 55.988
Karatay 68.683 1.011 122 93.207 57 55 42 297.017
Kulu 60.992 40 1.196 722 2.000 26 32.671
Kadınhanı 59.269 99 11.646 125 257.415
Çumra 56.884 3.825 5 36.211 168 1.499.530
Ereğli 37.953 4 2.747 6 15.159 1.805 134.944
Ilgın 37.735 115 846 105 252 238 163.359
Altınekin 34.161 47 23.363 356 33 60 500.018
Karapınar 29.512 25.802 72 41 316.818
Sarayönü 26.675 463 2.470 210 26 9 39.504
Seydişehir 26.196 56 375 27 226.525
Emirgazi 24.871 20 97 3.218
Beyşehir 21.875 89 442 888 110.886
Yunak 17.364 91 17.172 168 165 891 297.017
Tuzlukçu 14.889 201 298 90 36 36 35.167
Akşehir 10.971 68 256 15.049 19.504 111.368
Hüyük 8.774 23 10 342 172 51.978
Meram 7.545 628 163 1.030 362 255 69.131
Doğanhisar 6.899 64 95 610 8.531 27.226
Güneysınır 6.695 39 428 23 260
Akören 5.973 515 77 22 7.896
Çeltik 2.978 111 5.715 75 205 331 114.406
Halkapınar 2.366 1.520 244
Yalıhüyük 1.871 44 18 3.881
Bozkır 1.658 1 245 36
Ahırlı 1.509 128 18 11.138
Derbent 609 99 109 17 4.059
Derebucak 146 86 15
Taşkent 39 2.314 4
Hadim 14 12.581 32
Cihanbeyli 77.194 743 35.122 2.800 15 8 658.387
Kaynak: TÜİK
85 2. HAYVANCILIK
Konya ili tarımsal faaliyetleri içinde hayvancılık özel bir ağırlığa sahiptir. Geniş bir alana yayılan Konya il toprakları hayvancılık için uygun bir zemin oluşturmaktadır. İlde yağışların yetersiz olması sulama olanaklarının azlığı bitkisel üretim yapan çiftçilerin ikinci bir faaliyet kolu olarak hayvancılığa yönelmelerine neden olmuştur.
Konya ili büyükbaş hayvan varlığı içinde sığır ağırlıklı bir yer tutmakta olup manda yok denecek kadar azdır. TÜİK 2014 yılı verilerine göre ilde toplam 460,814 baş sığır bulunmaktadır. İl sığır varlığının yapısı incelendiğinde ağırlığın kültür ırk sığırlarda olduğu dikkat çekmektedir.
TABLO 47. Konya’da Büyükbaş Hayvancılık (2014) Hayvan Adı Toplam
(Adet)
Sağılan Hayvan Sayısı (Baş)
Süt (Ton)
Sığır (Kültür) 436.853 158.070 631.174
Sığır (Melez) 185.356 62.890 174.583
Sığır (Yerli) 46.931 12.529 16.563
Manda 203 83 107
TOPLAM 669.343 233.572 822.427
Kaynak: TÜİK
Konya ili hayvan varlığı içerisinde ağırlıklı olarak küçükbaş hayvanlar bulunmaktadır. Küçükbaş hayvanlar içerisinde ise ilk sırayı koyun yetiştiriciliği almaktadır. İlde bitkisel üretimle birlikte yapılan hayvancılık ve özellikle koyun ve sığır yetiştiriciliği çiftçi aileleri için önemli bir ekonomik uğraştır.
TABLO 48. Konya’da Küçükbaş Hayvancılık (2014)
Hayvan Adı Toplam
(Adet)
Sağılan Hayvan Sayısı (Baş)
Süt (Ton)
Koyun (Yerli) 1.592.964 887.903 70.144
Koyun (Merinos) 303.022 143.936 5.757
Keçi (Kıl) 230.260 97.338 9.539
Keçi (Tiftik) 1.191 507 22
TOPLAM 1.824.415 985.748 79.705
Kaynak: TÜİK
Konya 2014’te bir önceki yıla göre yerli koyun, kıl keçisi ve merinos koyunu süt veriminde artış sağlamış, diğerlerinde ise düşüş göstermiştir. 2014 yılının önceki senelere göre kurak geçmesiyle açıklanabilecek bu durumla birlikte, adet miktarlarında da düşüş gözlenmektedir.
86
Konya’da kümes hayvanları yetiştiriciliğinden daha ziyade yumurta tavukçuluğu yapılmaktadır.
2014 yılında Konya, toplam 10.934.035 adet yumurta tavuğu ile Türkiye’nin yumurta tavuğunun
%11,7’sini karşılayarak ikinci olmuştur. Birinci sırayı 12.720.000 (%13,6) yumurta tavuğu ile Afyonkarahisar ili alırken, üçüncü sırayı 9.110.284 (%9,7) yumurta tavuğu ile Manisa almıştır. 2014 yılında Türkiye’de 93.751.470 yumurta tavuğu üretilmiştir.
TABLO 49. Konya’da Kümes Hayvancılığı Yumurta
Tavuğu Et Tavuğu Ördek Hindi Kaz
Türkiye 93.751.470 199.976.150 399.820 2.990.304 911.990
Konya 10.934.035 760.100 7.066 47.229 15.296
Konya’nın Payı (%) 11,7 0,3 1,71 1,5 1,6
Kaynak: TÜİK
Konya’da yumurta tavukçuluğu bütün ilçelerde yapılmakla birlikte, merkez ilçeleri oluşturan Karatay, Meram ve Selçuklu’da daha yaygındır. Konya’da yumurta tavukçuluğunda teknoloji kullanımı oldukça yüksek düzeydedir ve ilde üretilen yumurta sayısı tavuk sayısına göre çok daha yüksektir.
Konya Türkiye yumurta üretiminin ortalama %15-20’sini karşılamaktadır.
Konya’da yumurtacılık çok önemli bir istihdam kaynağıdır ve kanatlı hayvancılık Konya’da ihraç amaçlı geliştirilmelidir. Özellikle markalı ve katkılı yumurta üretimi teşviki oluşturulmalıdır. Gelişmiş tesis kurulması ve markalı yumurta için gerekli teknik alt yapının da yapımı desteklenmelidir
Konya ilinde diğer kanatlı hayvan (ördek, hindi, kaz) yetiştiriciliği ise yok denecek kadar azdır.
87
Konya’da eskiden beri geleneksel olarak arıcılık faaliyetleri de yapılmaktadır. 1960’ların ortalarında modern kovanlar kullanılmaya ve arıcılıkta modern yöntemler yaygınlaşmaya başlamıştır.
İlde arıcılık faaliyetlerinde bulunan köy sayısı 338 olup, arıcılık yapan köyler daha çok merkez ilçeyi oluşturan Karatay, Meram ve Selçuklu ilçeleri ile Beyşehir, Seydişehir ve Hadim ilçesindeki köylerden oluşmaktadır. Bununla birlikte Konya’nın Türkiye’nin bal üretimine katkısı oldukça düşüktür.
TABLO 50. Konya’da Arıcılık
Konya sahip olduğu 9 adet organize sanayi bölgesi, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı destekli 18 küçük sanayi sitesi, il merkezinde yer alan 18 küçük sanayi sitesi, Konya iline bağlı ilçelerde yer alan 13 küçük sanayi sitesi ve 14 özel sanayi sitesi ile Türkiye ekonomisinin istihdam ve sanayi yükünü sırtlayan illerden bir tanesidir.
Sanayi odaklı üretim misyonuyla ülkemizin yükselen ekonomilerinden birisi olan Konya’da, 2014 yılı verilerine göre I. Organize Sanayi Bölgesi’nde 156, Konya Organize Sanayi Bölgesi’nde 490, Beyşehir Organize Sanayi Bölgesi’nde 12, Ereğli Organize Sanayi Bölgesi’nde 57, Akşehir Organize Sanayi Bölgesi’nde 13, Seydişehir Organize Sanayi Bölgesi’nde 2 ve Karapınar Organize Sanayi Bölgesi’nde 5 adet olmak üzere; organize sanayi bölgelerinde toplam 735 firma üretim faaliyetleri gerçekleştirmektedir. Ayrıca Konya’da bulunan özel sanayi sitelerinden birisi olan BÜSAN Özel Organize Sanayi’nde 840 işyeri bulunmakta olup 680 firma üretim faaliyetlerini sürdürmektedir.
2002 yılında Konya’da mevcut 4.409 adet iş yeri kapasitesinde 17 adet sanayi sitesinde 9.000 kişiye istihdam sağlanmışken, 2015 yılında 4.500 adet iş yeri kapasitesinde 18 adet sanayi sitesinde istihdam 11.843 kişiye ulaşmıştır. Ayrıca 60 işyeri kapasiteli Bozkır Özlem Sanayi Sitesi projesi devam etmektedir.
Özellikle Konya’da faaliyet gösteren sanayi işletmelerinin işyeri sayısı bakımından sektörel çeşitliliği dikkat çekicidir. Konya, metal işleme alanında Türkiye pazarının % 45’ine sahiptir.
Traktörlerde kullanılan parçaların % 90’nı ve tarım makinalarında kullanılan parçaların % 100’ünü üretebilmekte ve bu alanda Türkiye pazarının % 65’ini elinde bulundurmaktadır. Otomotiv Yan Sanayi sektöründe, birçok marka modelin %70’den fazla parça ve ekipmanı Konya’da üretilmektedir. Türkiye tahıl üretiminin % 10’unu Konya karşılamaktadır. Bununla birlikte Konya’da çikolata ve şekerleme sektörü oldukça ilerlemiş durumdadır. Konya’da metal döküm sanayi sektöründe 450 firma yılda 250.000 ton kapasiteyle üretim yapmaktadır. Bu da Türkiye’deki metal döküm üretiminin % 18’ine tekabül etmektedir. Yılda yaklaşık 15 milyon çift ayakkabı üretimi ile Konya, Türkiye pazarının % 15’ini tek başına karşılamaktadır.
88
Sektörel çeşitlilikte önemli mesafeler kat eden Konya’da, 2013 yılında 3.249 olan sanayi siciline kayıtlı işletmelerin sayısı, 2014 sonu itibariyle 3.825 olarak gerçekleşmiştir. Konya’da “sanayi envanteri” oluşturulması çalışmaları kapsamında, Nisan 2015 itibariyle 6.750 işletme sanayi siciline kayıtlı bulunmaktadır. 1.375 işletme ise sanayi sicil belgesi almak için onay beklemektedir. Bu durumda Konya, sanayi sicil veri tabanına göre ülke sıralamasında 4. büyük il konumundadır.
TABLO 51. Konya İli 2014 Sonu Sanayi Siciline Kayıtlı İşletmelerin Sektörlere Göre Dağılımı
SEKTÖR ADI FİRMA
SAYISI