Sunulan Hizmetlerin Özellikleri

Sunulan hizmetlerin özellikleri teması 5 kategoriden oluşmaktadır. Bu kategoriler; odaların özellikleri, mescit, rekreasyon amaçlı alanlar, rekreasyon ve animasyon etkinlikleri ve sağlık hizmetleridir.

Odalar: Görüşmeler sonucunda otel odalarında yoğunlukla seccade, kıble

yönü, tespih ve Kur’an-ı Kerim bulunduğu anlaşılmıştır. Ancak, yabancı misafirlerin ya da çocukların zarar vermesi nedeniyle bazı otellerin Kur’an-ı Kerim’i sadece mescitlerde bulundurduğu anlaşılmıştır. Bazı odalarda takke de bulunabilmektedir ve talebe göre eşarp ve etek sağlanabilmektedir. Şekil 8’de helal konseptli otellerin oda özelliklerine ilişkin bilgiler sunulmuştur. O4-K5, televizyon kanallarının içeriğine ve sıralamasına özellikle dikkat ettiklerini şu sözleriyle ifade etmiştir.

“Televizyon kanallarımız başlangıçta otelin tanıtımı ondan sonra ilk kanalımız Kâbe. Ondan sonraki kanalımız Medine. Ondan sonraki Kur'an-ı Kerim kanalı. Daha sonra TRT1 diye başlar devam eder. Ve kesinlikle yayınların hiçbirisinde sakıncalı bir yayın söz konusu değil.” (O4-K5)

Şekil 8. Odaların Özellikleri

Diğer özellikler altında gruplandırılan özellikler, Türk aile yapısı nedeniyle geniş, bağlantılı veya ranzalı odaların bulunması, tuvaletlerin yönü, hem alaturka ve alafranga tuvaleti bulunan odaların olması, yatakların yönü ve taharet musluğunun sağda olmasıdır.

Mescit: Otellerde yoğun olarak mescit bulunmaktadır. Mescit bulunmamasının

nedeni genellikle yeterli alanın olmamasıdır. Bunun yanı sıra, bazı otellerde otel içerisinde veya otel yakınında cami bulunduğu anlaşılmıştır. Ayrıca, otellerde Diyanet

102

tarafından atanan veya otel tarafından istihdam edilen, 7/24 otelde bulunan veya sadece cuma namazı için otele gelen din görevlisi de bulunabilmektedir.

Şekil 9’da mescit kategorisi altında yer alan özelliklere ilişkin bilgiler sunulmuştur. Misafirlere kolaylık sağlamak amacıyla havuz veya sahil kenarında mescit bulunabilmektedir. Bazı otellerde, cuma namazları için camiye ulaşım için servis bulunmaktadır veya cuma namazları otel içerisinde kılınabilmektedir. Bazı katılımcılar, cuma namazının otelde kılınabilmesi için çalışma yapacaklarını belirtmiştir.

Şekil 9. Otellerde Mescide İlişkin Özellikler

Rekreasyon Alanları: Kadın-erkek ayrı havuzlar konseptin belirleyici

özelliğidir. Gelen misafir talepleri doğrultusunda açılmaya başlanan karışık havuzların ise bazı misafirlerden tepki görebildiği dile getirilmiştir. Havuzların yanında çocuk havuzları da bulunabilmektedir. Bazı otellerde saatlik kullanım uygulaması bulunmaktadır. Bunun yanı sıra, geniş alana sahip otellerde kadınlar kompleksi bulunmaktadır. Bu bölümlerde, sadece kadınlar için ayrı yeme-içme alanları, çocuk havuzları ve spa bölümleri bulunabilmektedir.

Şekil 10’da otellerde bulunan rekreasyon amaçlı alanlar kategorisine yer verilmiştir. Bu kategori; ayrı alanlar, karma alanlar ve saatlik ayrılmış alanlar ve çocuk parkı olmak üzere dört alt kategoriden oluşmaktadır.

103

Şekil 10. Rekreasyon Amaçlı Alanlar

Rekreasyon ve Animasyon Etkinlikleri: Katılımcılardan elde edilen veriler

doğrultusunda rekreasyon ve animasyon etkinlikleri kategorisi 7 alt kategoriye ayrılarak incelenmiştir.

Şekil 11. Rekreasyon ve Animasyon Etkinlikleri

Şekil 11’de otellerde düzenlenen rekreasyon ve animasyon etkinliklerine ilişkin bulgular sunulmuştur. İlgili alt kategoriler, sosyal ve kültürel etkinlikler,

104

çocuklar için etkinlikler, yayınlanan müzik, dini etkinlikler, sportif etkinlikler ve havuz aktiviteleri, animasyon düzenlenmemesi ve dışarıdan hizmet alınmasıdır.

Helal konseptli otellerde, konsepte uygun soft eğlenceler, canlı müzik, halk oyunu, illüzyon gösterisi, Türk gecesi, akrobasi-sirk gösterisi, skeç, matine, köpük gösterisi, sıra gecesi, kına gecesi, müzik dinletisi, şovlar, sinevizyon hizmeti, Hacivat- Karagöz gösterisi, konser, şiir dinletisi ve orta oyun gibi sosyal ve kültürel etkinlikler düzenlenmektedir. Çocuklara özel mini kulüp-mini disko, genç kulübü ve palyaço gösterisi bulunmaktadır. Araştırmada helal konseptli otellerin eğlence amaçlı etkinliklerinde çocukların daha fazla göz önünde bulundurulduğu anlaşılmıştır. Örneğin, O2-K3 animasyon etkinliklerinde özellikle çocuklara hitap ettiklerini vurgulamıştır. Yayınlanan müziklerin ve şarkı sözlerinin konsepte uygun olmasına dikkat edilmektedir. Ancak, tasavvuf müziği, ilahi, Türk sanat müziği, türkü ve yemek müziği gibi müziklerin yanı sıra karışık tarzda müzikler de yayınlanabilmektedir. O4- K5, otelde müzik yayını yapılmadığını ve sadece Ramazan ayında ney ve fasıl müziği gibi müziklerin yayınlandığını belirtmiştir. O35-K38 ise konsept nedeniyle kadın şarkıcı getiremediklerini ifade etmiştir. Misafirlerin farklı hassasiyetlerde olmaları nedeniyle otelde havuz veya lobi gibi ortak alanlarda yayınlanan müzik türünün zaman zaman çeşitli tartışmalara yol açtığı anlaşılmıştır. Bu tartışmaların misafirler arasında veya otel yetkilileri ve misafir arasında yaşandığı belirlenmiştir.

Rekreasyon ve animasyon etkinliklerinin dini veya kültürel değerleri içeren aktivitelerle desteklendiği görülmüştür. Katılımcılar, semazen gösterisi, Ramazan etkinlikleri ve dini günlerde din görevlisi tarafından programlar düzenlendiğini belirtmiştir. O2-K3, faaliyetlerinde hitap ettikleri misafir profilinin değerlerine sahip çıktıklarını şu şekilde dile getirmiştir: “…Yani biz otelcilik yapıyoruz. Dinlence ve eğlence esaslı bir işletmeyiz. Bizim burada yaptığımız iş, muhafazakâr dünyaya hitap ediyoruz. Muhafazakâr dünyadaki insanların değerlerine sahip çıkarak biz bu işi yapıyoruz.” (O2-K3)

Otellerde sportif etkinlikler ve havuz aktiviteleri de yapılmaktadır. Sportif etkinlikler ve havuz aktiviteleri kadın, erkek ve karma alanlarda ayrı ayrı düzenlenebilmektedir. Buna uygun olarak, kadın ve erkek animasyon görevlileri istihdam edilmektedir veya dışarıdan bu konsepte hizmet veren diğer animatörlerden hizmet alınmaktadır. Animasyonların konsepte uygun olmasına dikkat edilmektedir. Gösterilerde sahnede etkinlik düzenleyen kişilerin veya konser veren sanatçıların kıyafetlerinin ve gösterinin içeriğinin konsepte uygun olmasına gayret edilmektedir.

105

O23-K24, yemek ve eğlencenin otel için ne derece önemli olduğunu şu şekilde vurgulamıştır: “Bizim profesyonel 5 kişilik animasyon ekibimiz var. Aynı zamanda dışardan da takviye şovlar alıyoruz biz. Zaten bu konseptte alkol olmadığı için yemek ve eğlence her şeyin üzerinde. Yani oradaki bütçeyi tamamen buraya ayırıyoruz.” (O23-K24)

O35-K38, akrobasi şovlarında veya konserlerde erkek sanatçıları ve erkeklerden oluşan gösterileri tercih ettiklerini ve otelin bulunduğu bölgede helal konseptli otellere hizmet veren animasyon gruplarının olduğunu belirtmiştir.

Sağlık Hizmetleri: Helal turizm anlayışıyla sunulan sağlık hizmetlerinde

doktorların ve diğer sağlık görevlilerin, hastayla aynı cinsiyette olması gerekmektedir (Battour, 2017, s. 28). Benzer şekilde, GİMDES’e göre termal işletmelerde sağlık görevlileri ve doktorlar mümkün olduğu kadar kişiyle aynı cinsiyette olmalıdır (GİMDES, 2019b). Genellikle, büyük ölçekli otellerde sağlık personeli bulunabilmektedir. Görüşülen oteller arasında, O36-K39 hem erkek hem de kadın sağlık personeli ve 24 saat hizmet veren ambulans ve şoför bulundurduğunu belirtmiştir. Bazı otellerin hastane veya klinik ile anlaşması bulunmaktadır.