“Basım işletmelerinde verilmesi zorunlu iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin süreleri mevzuata uygundur.” Hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel değerlendirildiğinde, elde
edilen sonuçlara göre, hipotezin reddedildiği/doğrulanmadığı görülmektedir. Basım işletmelerinde kanunca zorunlu tutulan iş sağlığı ve güvenliği eğitim süreleri mevzuatta belirtilen saat aralıklarında verilmemektedir. Dolayısıyla yapılan denetim ve kontrollerde eğitimlerin belirlenen saatlerde yapılıp yapılmadığı özellikle dikkat edilmelidir. Aynı zamanda basım işletmelerinde bulunan sivil toplum kuruluşlarının sektör çalışanlarının bilgilendirilmesi konusunda çalışmalar yürütmesi yerinde olacaktır.
“Basım işletme sahipleri, çalışanların iş ortamında rahat çalışabilmeleri için İSG kapsamında gerekli tedbirleri alır.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel
değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Basım işletmeleri, çalışanların iş ortamında rahat etmeleri ile ilgili gerekli tedbirleri almak konusunda gerekli çalışmaları yürütmektedir.
“Basım işletmesi çalışanlarının ISG profesyonelleri hakkındaki görüşleri olumludur.”
hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin reddedildiği/doğrulanmadığı görülmektedir. Basım işletmeleri çalışanlarının ISG profesyonelleri hakkındaki görüşleri olumlu değildir. Bu noktada basım sektöründe görev alacak İSG uzmanlarının sektörle ilişkili bir yapıda olması için gerekli çalışmalar yürütülmelidir. Ayrıca, basım sektörü içinde görev yapan İSG uzmanlarına yönelik sektörü tanıtıcı eğitimler verilerek eksikleri giderilmesi sağlanması mümkündür.
“Basım işletmesi çalışanları, işletmelerine yönelik risk analizleri doğrultusunda yapılan çalışmalar hakkında bilgi sahibidir.” Hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak
değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulanmadığı görülmektedir. Buna göre, basım işletmeleri gerçekleştirdikleri risk analizleri ile ilgili ortaya çıkan verileri çalışanlarıyla paylaşmamaktadır. Basım işletmelerinin yaptığı risk analizlerinin çalışanlarına paylaşılması konusunda teşvik edici önlemler alınmalıdır.
“Çalışanlar, basım işletmelerindeki ilk yardım ve acil müdahale ile ilgili süreçlerin farkındadır.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak değerlendirildiğinde, elde
edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Buna göre, basım işletmelerinde ilkyardım ve acil müdahele ile ilgili süreçlerin çalışanlar farkındadır.
“Basım işletmelerinde çalışanlar, kanunun kendilerine vermiş olduğu çalışmaktan kaçınma hakkının farkındadır.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak
değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Buna göre, basım işletmesi çalışanları İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatının kendisine vermiş olduğu yasal hakların farkındadır.
“Basım işletmesinde çalışanlar, kanun gereği işverence çalışanların, iş kazası geçirme ya da meslek hastalığına yakalanma durumlarının SGK’ya bildirilmesi konusunda bilgi sahibidir.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak değerlendirildiğinde, elde
edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Basım işletmelerinin iş kazası ya da meslek hastalıkları ile ilgili bir durum meydana geldiğinde SGK‟ya bildirimi yapılmaktadır.
“Basım işletmesinde çalışacakların, işe girerken ya da çalışma süresince sağlık tetkikleri mevzuata uygun yapılır.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak
değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Buna göre, basım işletmeleri çalışanlarının işe alırken gerekli saglık prosedürlerini uygulamaktadır.
“Basım işletmesinde çalışacakların, belirli periyotlarla sağlık tetkikleri mevzuata uygun yapılır.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak değerlendirildiğinde, elde edilen
sonuçlara göre, hipotezin doğrulanmadığı/reddedildiği görülmektedir. Buna göre basım işletlerinde çalışanların mevuat gereği yapılması gerekli olan periyodik tetkikleri yapılmamaktadır. Bu konuda İSG müfettişleri denetimlerinde çok daha ayrıntılı değerlendirmeler yapması gerekmektedir. Ayrıca çalışanların periyodik sağlık kontrollerinin takibi konusunda bilinçlendirilmesine yönelik çalışmalar yürütülmelidir.
“Basım işletmesi çalışanlarına yönelik verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri mevzuata uygun verilir.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak
değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulanmadığı/reddedildiği görülmektedir. Buna göre basım işletlerinde mevzuat gereği verilen eğitimlerde gerekli uygulamaların yapılmadığı görülmektedir. Bu bağlamda işletmelerin İSG eğitimlerine
yönelik uygulamalardan mevzuata uygun hareket etmeleri konusunda yönlendirilmeleri gerekmektedir. Ayrıca konuyla ilgili çalışanların bilgilendirilmesi sağlanarak haklarını aramaları da sağlanması mümkündür.
“Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri alan uzmanlarınca verilir.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak
değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Buna göre basım işletmesi çalışanları iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarınca verildiği görüşündedir.
“Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin çalıştıkları alanla bağlantısı azdır.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel
olarak değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Buna göre çalışanlar, işletmelerinde verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin içeriklerinin, çalıştıkları alanla bağlantısının az olduğu görüşündedir. Bu bağlamda, basım sektörü içinde yer alan iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarına, sektöre yönelik eğitimlerin verilerek bilgilerinin arttırılması yararlı olacaktır.
“Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin sağlıkla ilgili bölümleri işyeri hekimince verilmektedir.” Hipotezi ile ilgili sorulan
sorular genel olarak değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulanmadığı/reddedildiği görülmektedir. Buna göre iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin sağlıkla ilgili bölümlerinin işyeri hekimlerince verilmediği görüşündedir. Bu bağlamda çalışanlara verilen iş sağılı ve güvenliği eğitimlerinin sağlık bölümlerinin işletmelerdeki işyeri hekimlerince verilmesi teşvik edilmelidir.
“Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimi makinenin değişmesi durumunda yeniden verilir.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular
genel olarak değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Basım işletmesi çalışanları kullandıkları makine ve ekipmanların değişimi durumundan yeniden eğitim almaktadırlar.
“Basım işletmesi sahipleri iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili düzenlemelerde çalışanların fikrini alır.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak değerlendirildiğinde, elde
işletmesi sahipleri güvenlik ile ilgili konularda çalışanlarını bilgilendirmemektedir. Bu bağlamda çalışanların güvenlikle ilgili bilgilendirilmesi konusunda işverenleri teşvik edici önlemler alınmalıdır. Ayrıca çalışanların güvenlikle ilgili düzenmeler hakkında bilgi sahibi olmaları konusunda talepte bulunabilecekleri yönünde bilgilendirici faaliyetlerde bulunması yararlı olacaktır.
“Basım işletmesi çalışanları, çalışan temsilcisiyle iletişim halindedir.” hipotezi ile ilgili
sorulan sorular genel olarak değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulanmadığı/reddedildiği görülmektedir. Buna göre basım işletmesi çalışanları çalışan temsilcisi ile iletişimleri oldukça zayıftır. Bu bağlamda çalışanların, işletmedeki çalışan temsilcisi ile iletişim halinde olacak önlemler alınması sağlanması mümkündür. Çalışanlar ile çalışan temsilcisinin bir araya geleceği toplantılar organize etmek iletişimin gelişmesine olumlu katkı sağlayacaktır.
“Basım işletmesi çalışanları, iş yerlerinde var olan iş sağlığı ve güvenliği kurulunun farkındadır.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak değerlendirildiğinde, elde
edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Buna göre, basım işletmesi çalışanları iş sağlığı güvenliği kurulunun farkındadır. Ancak iş güvenliği kurulu belirli aralıklarla toplanmamaktadır.
“Basım işletmesi çalışanları, iş sağlığı ve güvenliği açısından müfettişlerce denetim yapıldığının farkındadır.” Hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel değerlendirildiğinde,
elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir.
“Basım işletmelerinde çalışanlara göre, iş sağlığı ve güvenliği açısından denetimler yerinde (üretim alanında) yapılır.” Hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel
değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin reddedildiği/doğrulanmadığı görülmektedir. Buna göre İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili denetim yapan müfettişler üretim sahasına inmemektedirler. Bu bağlamda müfettişlerin üretim sahasında denetimler yapılması konusunda ilgili otoriteler tarafından teşvik edilmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
KAYNAKLAR
Acar, İ. (2014), İSG Profesyonellerinin Çalışma Koşulları İle İSG Hizmeti Alınan Ve Alınmayan İşyerlerinde İş Kazası Ve Meslek Hastalığı Sıklığının Değerlendirilmesi, İş Sağlığı Ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Ankara
Alper, Y. (1992), Bazı Ülkelerde İşçi Sağlığı- İş Güvenliği Uygulamaları Ve Türkiye‟ Deki Uygulama İle Karşılaştırılması. İstanbul Üni. Yayınları.
Bolat, Y, Z. (2015), Kamu Kurumlarında Acil Durum Planı Hazırlama Rehberi Ve İlgili Sektörde Acil Durum Bilincini Artırmaya Yönelik Uygulama, İş Sağlığı Ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Ankara
Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik, (2013), Resmi Gazete Tarihi: 15.05.2013 Resmi Gazete Sayısı: 28648, Erişim Tarihi:04.09.2017
Çakıl, O. Ulusan, M. (2007). Basım Endüstrisinde Sağlık, Güvenlik Ve Çevre Sorunları, II. Uluslararası Matbaa Teknolojileri Sempozyumu
Demir B, Demir N, (2016), Kamu Sektöründe 6631 Sayılı İş Sağlığı Güvenliği Yasasının Uygulanması Ve Mevcut Yükümlülükler, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, Sayı: 29, 2016, Sy:188-189
Erdim H, Türkman A, Atalar C. (2010), Matbaalarda İş Sağlığı Ve Güvenliği El Kitabı. Nisan 2010
Erdoğanaras, F., Ersoy, M. (2005). 1985 Sonrası İstanbul Basım ve Yayın Sektöründe Mekansal Yeniden Yapılanma, İTÜ Dergisi, İstanbul, Cilt:4, Sayı:1
Galanti, Avram (1995). Türkler ve Yahudiler, Türkçeleştirilmiş 3. Baskı, İstanbul: Gözlem Gazetecilik.
Güler, M., (2011), İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitiminin İş Kazalarının Önlenmesine Etkisi: İETT Örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi
Görgülü, Selman, (2014). Matbaa İşletmelerinde Maliyet Muhasebesi ve Bir Uygulama, Okan Üniversitesi SBE- Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
Korkut G, Tetik A. (2013),6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu‟nun Getirdiği Yenilikler Ve Temel Sorunlar, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S:465-466
Kabacalı, Alpay (1998). Cumhuriyet Öncesi ve Sonrası Matbaa ve Basım Sanayii, İstanbul: Cem Ofset
Kabakçı, M. (2009), Avrupa Birliği İş Hukukunda İşverenin İş Sağlığı Ve Güvenliği İle İlgili Temel Yükümlülükleri Ve Türk Mevzuatına Uyumu, 1.Basım, İstanbul, Beta, 101,102.
Koç, Zeynep Fulya, (2003), Bir Felaketin Anotomisi, 11 Eylüle Akut Bakışı Ve Türkiye İçin Öneriler, Birinci Basım, İstanbul, Kapital Medya A.Ş.
Köse, E. ve Kansu, N. (2008) Ofset Baskı Teknolojisi, Ankara: İlke Yayınevi
Kılkış, İlknur (2013), “İş Sağlığı Ve Güvenliğinde Yeni Dönem: 6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu”, “İş, Güç” Endüstri İlişkileri Ve İnsan Kaynakları Dergisi, Ocak/ 2013, Vol: 15, Sayı: 1, S.17-41.
Korkmaz, A., Avsallı, H., (2012) "Çalışma Hayatında Yeni Bir Dönem:6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Yasası”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Ed ebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Ağustos 2012, Sayı:26, Ss.153-167. Kalaycı, S. (2008). „SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri‟ 3. Baskı,
Ankara, Asil Yayım Dağıtım
Levent Akın, H. Serdar Şardan, (2011), Çimento Sektöründe İş Sağlığı Ve Güvenliği, İstanbul, S.121.
Litvyakov, R. (2006), Emeğin Bilimi, Çalışma Ortamı Dergisi, Fişek Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim Ve Eylem Merkezi Vakfı Yayını, Sayı: 96, Ocak- Şubat, Ss. 14- 19.
Aynı Görüşte Bkz: Levent AKIN, “İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanununa Hakim Olan İlkeler Ve Genel Hükümler”, Barış TORAMAN, Melike Belkıs AYDIN (Ed.),
Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi 20. Yıl Konferansları İçinde, Eskişehir, 2013, S.31. Nüvit GEREK, “İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu‟nun Düşündürdükleri”, SİCİL İş Hukuku Dergisi, İstanbul, 2012, S. 16.
Oktav, M. Özakhun, C. Ülgen, M. (2000), Xenobiotics In Printing Industry, Xenobiotic Metabolism And Toxicity Workshop Of Balkan Countries
Orhan, M, (2007), İş Sağlığı Ve Güvenliği Sisteminde İşveren Yükümlülükleri Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Oral, B. Yurtsever, Ö. Sarıoğlu Altın, P. (2017), 6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu Sonrasında Matbaacılık Sektöründeki İş Kazaları Ve Meslek Hastalıklarının Değerlendirilmesi, 2. Uluslararası Basım Teknolojileri Sempozyumu, İstanbul
Özkahraman, K., (2016), Matbaacılık Sektöründe İş Sağlığı Ve Güvenliği Risklerinin Değerlendirilmesi, İş Sağlığı Ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Ankara
Öözmen, A., (2014), “Çalışanların Gürültü İle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik Hükümlerinin Örneklerle ve Saha Uygulamalarıyla Açıklanması” Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Ankara
Özal, Ç. Öçal, M. (2016), Dünyada Ve Türkiye‟de İş Sağlığı Ve İş Güvenliğinin Tarihsel Gelişimi, Emek Ve Toplum Dergisi, Cilt:5, Yıl:5, Sayı:11, Sayfa:108, Erişim Tarihi 29.09.2017
Pollard, Michael (1996). Johann Gutenberg Tipografinin İcadı ve Matbaacılığın Bilimdeki Patlamaya Yol Açışının Öyküsü, Çev. Leyla Onat. Ankara: İlkkaynak
Serter, N. (1993), Devlet Görevlerindeki Gelişmelerin Sonucu Olarak Sosyal Devlet, İstanbul Üni. Yayınları.
Süzek, S. (2005), İşçilerin İş Sağlığı Ve Güvenliği Konusunda Hakları Ve Yükümlülükleri, Legal İş Hukuku Ve İktisat Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 6, Ss. 605- 615
Tülü, M. (2014), İş Sağlığı Ve Güvenliği Hizmetlerinde İsg Profesyonellerinin Algı Ve Beklentileri, İş Sağlığı Ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Ankara
TMMOB, (2015), VII. Ulusal İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği Kongresi Sonuç Bildirisi 16- 18 Nisan 2015 Yayına Giriş Tarihi: 11.10.2017
Topdemir, G. Hüseyin. (2002). İbrahim Müteferrika ve Türk Matbaacılığı. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı
Yılmaz F, (2013), 6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu‟nda Önleyici Yaklaşım Ve İşverenlerin Yükümlülükleri, Tühis İş Hukuku Ve İktisat Dergisi
Yılmaz, F., (2010), Avrupa Birliği Ülkeleri Ve Türkiye'de İş Sağlığı Ve Güvenliği Kurulları: Türkiye'de Kurulların Etkinliği Konusunda Bir Araştırma, İnsan Bilimleri Dergisi
Tez, Zeki, (2008). Kâğıdın ve Matbaanın Kültürel Tarihi, İstanbul: Doruk Yayıncılık