Basım ĠĢletmelerindeki ÇalıĢanların Eğitimlerine Yönelik Hipotezler

Tez çalışması kapsamında oluşturulan “Basım işletmesi çalışanlarına yönelik verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri mevzuata uygun verilir.” hipotezini değerlendirmek

üzere katılımcılara likert tipi bir soru sorulmuştur.

Çalışanların Deneyim Süresine Göre İşletmede verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin dinlenme saatleri içerisinde verildiğine dair çalışanların görüşleri Tablo 44‟de yer almaktadır.

Tablo 44. Çalışanların Deneyim Süresine Göre İşletmede Verilen İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Dinlenme Saatleri İçerisinde Verildiğinin Sorgulanması

1 2 3 4 5 T Deneyim Süresi N ^{% N % N % N % N % N %} Bir Yıldan Az 3 75,0 0 0 0 0 0 0 1 25,0 4 100 1 – 6 Yıl Arası 8 53,3 0 0 4 26,7 0 0 3 20,0 15 100 7 – 12 Yıl Arası 18 31,6 4 7,0 1 1,8 4 7,0 30 52,6 57 100 13 – 18 Yıl Arası 17 48,6 5 14,3 3 8,6 1 2,9 9 25,7 35 100 18 Yıl Üstü 23 28,0 0 0 1 1,2 8 9,8 50 61,0 82 100 Toplam 69 35,8 9 4,7 9 4,7 13 6,7 93 48,2 193 100

Tablo 44 incelendiğinde; 1 yıldan az tecrubeye sahip çalışanların %75‟i dinlenme saatlerinde eğitim verilmemesinden memnun olduklarını söylerken, bu oran 13-18 yıl

arası çalışanlarda %62,9‟, 1-6 yıl arası çalışanlarda %53,3 olmuştur. Öte yandan 18 yıl üstü çalışanların %70‟i, 7-12 yıl arası çalışanların %59,6 da eğitimlerin dinlenme saatleri içinde verilmesinden rahatsız olduklarını belirtmişlerdir.

İşletmelerin büyüklüğüne göre çalışanlara verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin dinlenme saatleri içerisinde verildiğine dair çalışanların görüşleri Tablo 45‟de yer almaktadır

Tablo 45. İşletmelerin Büyüklüğüne Göre, Çalışanlara Verilen İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Dinlenme Saatleri İçerisinde Verildiğinin Sorgulanması

1 2 3 4 5 T ĠĢletme Büyüklüğü N ^{% N % N % N % N % N %} 50 kiĢi altı 9 15,8 0 0 4 7,0 5 8,8 39 68,4 57 100 51 – 200 KiĢi 40 42,6 4 4,3 5 5,3 8 8,5 37 39,4 94 100 201 – 400 KiĢi 13 46,4 5 17,9 0 0 0 0 10 35,7 28 100 401 kiĢi ve üstü 7 50,0 0 0 0 0 0 0 7 50,0 14 100 Toplam 69 35,8 9 4,7 9 4,7 13 6,7 93 48,2 193 100

Tablo 45 incelendiğinde; 201-400 arası çalışanı olan işletme çalışanlarının %64,3‟ü iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin mesai saatleri içinde olduğunu söylerken, bu oran 401 ve üstü çalışanı olan işletmedeki çalışanlarında %50 olmuştur. 50 altı çalışanı bulunan işletme çalışanlarının %77,2‟si İSG eğitimlerinin mesai saatleri dışında olmasından rahatsız olduğunu belirtirken, 401 üstü çalışanı olan işletme çalışanlarının da %50‟si aynı şekilde eğitimlerin mesai saatleri dışında verilmesin rahatsızlık duymaktadır.

“Basım işletmesi çalışanlarına yönelik verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri mevzuata uygun verilir.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak

değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulanmadığı/reddedildiği görülmektedir. Buna göre basım işletlerinde mevzuat gereği verilen eğitimlerde gerekli uygulamaların yapılmadığı görülmektedir.

Tez çalışması kapsamında oluşturulan “Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede

verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri alan uzmanlarınca verilir.” hipotezini

güvenliği uzmanlarınca verilmesi durumu sorgulanmıştır. Katılımcıların verdikleri cevapları gösterir Tablo 46‟da yer almaktadır.

Tablo 46. Çalışanların Deneyim Süresine Göre İşletmede Verilen İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin Sadece İş güvenliği Uzmanı Tarafından Verimesi Durumunun

Sorgulanması 1 2 3 4 5 T Deneyim Süresi N ^{% N % N % N % N % N %} Bir Yıldan Az 0 0 0 0 0 0 0 0 4 100 4 100 1 – 6 Yıl Arası 3 20,0 0 0 1 6,7 0 0 11 73,3 15 100 7 – 12 Yıl Arası 1 1,8 6 10,5 12 21,1 13 22,8 25 43,9 57 100 13 – 18 Yıl Arası 3 8,6 2 5,7 6 17,1 3 8,6 21 60,0 35 100 18 Yıl Üstü 9 11,0 1 1,2 9 11,0 15 18,3 48 58,5 82 100 Toplam 16 8,3 9 4,7 28 14,5 31 16,1 109 56,5 193 100

Tablo 46 incelendiğinde; bir yıldan az deneyimi olan çalışanların tamamı ISG eğitimlerinin iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarınca verildiği görüşündedir. Aynı şekilde 1-6 yaş arası çalışanların %73,3‟ü, 7-12 yıl arası çalışanların %66,7‟si, 13-18 yıl arası çalışanların %68,6‟sı ve 18 yıl üstü çalışanların %76,8‟i İş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin iş güvenliği uzmanınca verildiğini söylemiştir. İş sağlığı ve güvenliği eğitiminin uzmanlarca verilmediğini söyleyenler içinde en yüksek oran ise %20 ile 1-6 yaş arası deneyimi olan çalışanlar oluşturmaktadır.

İşletme büyüklüğü dikkate alınarak çalışanlara verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin sadece iş güvenliği uzmanı tarafından verilme durumuna ilişkin cevaplar Tablo 47‟de yer almaktadır.

Tablo 47. İşletmelerin Büyüklüğüne Göre İşletmede Verilen İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin Sadece İş güvenliği Uzmanı Tarafından Verimesi Durumunun Sorgulanması

1 2 3 4 5 T ĠĢletme Büyüklüğü N ^{% N % N % N % N % N %} 50 kiĢi altı 13 22,8 1 1,8 11 19,3 6 10,5 26 45,6 57 100 51 – 200 KiĢi 2 2,1 8 8,5 9 9,6 16 17,0 59 62,8 94 100 201 – 400 KiĢi 1 3,6 0 0 3 10,7 1 3,6 23 82,1 28 100 401 kiĢi ve üstü 0 0 0 0 5 35,7 8 57,1 1 7,1 14 100 Toplam 16 8,3 9 4,7 28 14,5 31 16,1 109 56,5 193 100

Tablo 47‟ye göre; 201-400 arası çalışanı bulunan işletme çalışanlarının %85,7‟si iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitimlerin iş sağlığı ve güvenliği uzmanınca verildiğini söylemişlerdir. Aynı şekilde 51-200 kişi çalışanı bulunan işletmelerde çalışanlar (%79,8) ile 50 kişi altı çalışanı bulunan işletmelerde çalışanlar da (%56,1) aynı görüşü belirtmişlerdir. İş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin iş sağlığı ve güvenliği uzmanınca verilmediği söyelenlerin en yüksek oranı %24,6 ile 50 kişi altı çalışan işletme çalışanları olmuştur. Öte yandan kararsızların en yüksek orana (%35,7) salip olduğu grup ise 401 kişi üstü çalışanların bulunduğu işletmeler olmuştur.

“Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri alan uzmanlarınca verilir.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel olarak

değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Buna göre basım işletmesi çalışanları iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarınca verildiği görüşündedir.

Tez çalışması kapsamında oluşturulan “Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede

verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin çalıştıkları alanla bağlantısı azdır.”

hipotezini değerlendirmek üzere katılımcılara likert tipi bir soru sorulmuştur.

Anket kapsamında basım işletmesi çalışanlarına iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin içeriklerinin alanla bağlantısının durumunu ortaya koymak üzere soru sorulmuştur. Deneyim süresine göre işletmede verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin içerik bakımından çalıştığı alan ile bağlantısını sorgulayan çalışanların görüşleri Tablo 48‟de yer almaktadır.

Tablo 48. Çalışanların Deneyim Süresine Göre İşletmede Verilen İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim İçeriklerinin Çalıştığı Alan İle Bağlantısının Sorgulanması

1 2 3 4 5 T Deneyim Süresi N ^{% N % N % N % N % N %} Bir Yıldan Az 1 25,0 0 0 0 0 0 0 3 75,0 4 100 1 – 6 Yıl Arası 5 33,3 1 6,7 2 13,3 0 0 7 46,7 15 100 7 – 12 Yıl Arası 14 24,6 6 10,5 14 24,6 12 21,1 11 19,3 57 100 13 – 18 Yıl Arası 15 42,9 1 2,9 8 22,9 4 11,4 7 20,0 35 100 18 Yıl Üstü 21 25,6 7 8,5 11 13,4 18 22,0 25 30,5 82 100 Toplam 56 29,0 15 7,8 35 18,1 34 17,6 53 27,5 193 100

Tablo 48 incelendiğinde; 18 yıl üstü tecrübe sahibi çalışanların %52,5‟i eğitim içeriklerinin alan ile bağlantısının az olduğunu söylerken, aynı şekilde 1-6 yıl arası tecrübe sahibi çalışanların bulunduğu işletmelerin de %46,7‟si eğitim içeriklerinin alanla bağlantısının az olduğu görüşündedir. Aldıkları iş güvenliği eğitiminin çalıştıkları alan ile bağlantılı olduğunu düşünen çalışanların oranı ise %45,8‟i ile 13-18 yıl deneyim sahibi çalışanlardan oluşmaktadır. Kararsız kalan çalışanların en yüksek olduğu oran ise %24,6 ile 7-12 yıl arası tecrube sahibi çalışanlardan oluşmaktadır.

İşletme büyüklüğüne göre verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin içerik bakımından çalıştığı alan ile bağlantısını sorgulayan çalışanların görüşleri Tablo 49‟da yer almaktadır

Tablo 49. İşletmelerin Büyüklüğüne Göre İşletmede Verilen İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim İçeriklerinin Çalıştığı Alan İle Bağlantısının Sorgulanması

1 2 3 4 5 T ĠĢletme Büyüklüğü N % N % N % N % N % N % 50 kiĢi altı 16 28,1 1 1,8 20 35,1 11 19,3 9 15,8 57 100 51 – 200 KiĢi 24 25,5 13 13,8 9 9,6 15 16,0 33 35,1 94 100 201 – 400 KiĢi 15 53,6 1 3,6 1 3,6 0 0 11 39,3 28 100 401 kiĢi ve üstü 1 7,1 0 0 5 35,7 8 57,1 0 0 14 100 Toplam 56 29,0 15 7,8 35 18,1 34 17,6 53 27,5 193 100

Tablo 49‟a göre; işletme büyüklüklerine göre iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin alan ile bağlantısının az olduğunu düşünen çalışanların %57,1‟i 401 kişi ve üstü çalışanlar oluşturmaktadır. Aynı şekilde 51-200 çalışanı bulunan işletmelerin çalışanlarının %51,1‟i de eğitimlerin alan ile bağlantısının olmadığını söylemiştir. Verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin alan ile bağlantısı olduğunu düşünenlerd en yüksek oran ise %57,1 ile 201-400 arası çalışanı bulunan işletmede çalışanlar oluşturmaktadır. Kararsız kalanların oranlarına bakıldığında birbirine yakın iki oran ortaya çıkmıştır. Buna göre 401 üstü çalışanı bulunan işletmelerde kararsızların oranı %35,7 iken, bu oran 50 kişi altı çalışanların bulunduğu işletme çalışanları için %35,1 olmuştur.

“Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin çalıştıkları alanla bağlantısı azdır.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular genel

olarak değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Buna göre çalışanlar, işletmelerinde verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin içeriklerinin, çalıştıkları alanla bağlantısının az olduğu görüşündedir. Tez çalışması kapsamında oluşturulan “Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede

verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin sağlıkla ilgili bölümleri işyeri hekimince verilmektedir.” hipotezini değerlendirmek üzere katılımcılara likert tipi bir soru

sorulmuştur

Anket çalışması kapsamında basım işletmesi çalışanlarına iş sağlığı güvenlii eğitimlerinin sağlıkla ilgili kısımlarınin işyeri hekimlerince verilmesi durumu sorulmuştur. İş sağlığı eğitimlerinin işyeri hekimi tarafından verildiği hususunda çalışanların deneyim süreleri dikkate alınarak verilen cevaplar Tablo 50‟de yer almaktadır

Tablo 50. Çalışanların Deneyim Süresine Göre İşletmede Verilen İş Sağlığı Eğitimlerinin İşyeri Hekimlerice Verilmesinin Durumu

1 2 3 4 5 T Deneyim Süresi N % N % N % N % N % N % Bir Yıldan Az 1 0 0 0 0 0 0 0 3 75,0 4 100 1 – 6 Yıl Arası 9 60,0 1 6,7 0 0 5 33,3 0 0 15 100 7 – 12 Yıl Arası 16 28,1 3 5,3 13 22,8 6 10,5 19 33,3 57 100 13 – 18 Yıl Arası 22 62,9 1 2,9 1 2,9 1 2,9 10 28,6 35 100 18 Yıl Üstü 38 46,3 6 7,3 7 8,5 4 4,9 27 32,9 82 100

Tablo 50‟de yer alan anket verileri doğrultusunda 1-6 yıl arası deneyim sahibi çalışanların %66,7‟si, 13-18 yıl deneyim sahibi çalışanların %65,8‟i ve 18 yıl üstü hizmeti olan çalışanların %53,6‟sı işyeri hekimi tarafından eğitim almadıklarını belirtmişlerdir. Hizmet süresi 7-12 yıl arası olan çalışanların %22,8‟i soruyla ilgili kararsız kalırken, %43,8‟i işyeri hekimlerinin eğitimlere katıldığını beyan etmişlerdir. İş sağlığı eğitimlerinin sağlıkla ilgili bölümlerinin işyeri hekimi tarafından verildiği hususunda işletme büyüklüğü dikkate alınarak çalışanların vermiş oldukları cevaplar Tablo 51‟de yer almaktadır.

Tablo 51. İşletmelerin Büyüklüğüne Göre İşletmede Verilen İş Sağlığı Eğitimlerinin İşyeri Hekimlerice Verilmesinin Durumu

1 2 3 4 5 T ĠĢletme Büyüklüğü N ^{% N % N % N % N % N %} 50 kiĢi altı 23 40,4 1 1,8 6 10,5 8 14,0 19 33,3 57 100 51 – 200 KiĢi 49 52,1 9 9,6 3 3,2 8 8,5 25 26,6 94 100 201 – 400 KiĢi 14 50,0 1 3,6 0 0 0 0 13 46,4 28 100 401 kiĢi ve üstü 0 0 0 0 12 85,7 0 0 2 14,3 14 100 Toplam 86 44,6 11 5,7 21 10,9 16 8,3 59 30,6 193 100

İşletme büyüklüğü dikkate alındığında 51-200 arası çalışana sahip işletme çalışanlarının %61,7‟si, 201-400 çalışanı olan işletme çalışanlarının %53,7‟si iş sağlığı güvenliği eğitimlerinin sağlıkla ilgili bölümlerini işyeri hekimlerince verilmediğini ifade etmişlerdir. 401 ve üstü çalışanı olan işletmelerde çalışanların %85,7‟si iş sağlığı güvenliği eğitimlerinin sağlıkla ilgili bölümlerin işyeri hekimince verilmesi konusundaka kararsız kalırken, %14,3‟ü ise iş sağlığı güvenliği eğitimlerinin sağlıkla ilgili bölümlerini işyeri hekimlerinden aldıklarını ifade etmişlerdir. Anketin genel sonucuna baktığımızda çalışanların %38,9‟u işyeri hekimi tarafından sağlıkla ilgili konularda eğitim aldıklarını, %50,3‟ü ise iş yeri hekimlerinden eğitim almadıklarını ifade etmiştir. Çalışanların %10,9‟u ise kararsız kalmıştır.

“Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin sağlıkla ilgili bölümleri işyeri hekimince verilmektedir.” Hipotezi ile ilgili sorulan

sorular genel olarak değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulanmadığı/reddedildiği görülmektedir. Buna göre iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin sağlıkla ilgili bölümlerinin işyeri hekimlerince verilmediği görüşündedir. Tez çalışması kapsamında oluşturulan “Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede

verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimi makinenin değişmesi durumunda yeniden verilir.”

hipotezini değerlendirmek üzere anket katılımcılarına likert tipi bir soru sorulmuştur. Anket kapsamında basım işletmesi çalışanlarına işletmenin yeni makine ve ekipman alınması durumunda makine ile ilgili eğitim verilmesi durumu sorulmuştur. Çalışanların vermiş oldukları cevapları gösterir veriler Tablo 52‟de yer almaktadır

Tablo 52. Çalışanların Deneyim Süresine Göre İşletmede Makine ve Ekipmanlar Değişiminde Eğitim Verilmesi Durumu

1 2 3 4 5 T Deneyim Süresi N ^{% N % N % N % N % N %} Bir Yıldan Az 1 25,0 0 0 0 0 0 0 3 75,0 4 100 1 – 6 Yıl Arası 4 26,7 0 0 4 26,7 5 33,3 2 13,3 15 100 7 – 12 Yıl Arası 13 22,8 8 14,0 2 3,5 21 36,8 13 22,8 57 100 13 – 18 Yıl Arası 7 20,0 0 0 8 22,9 1 2,9 19 54,3 35 100 18 Yıl Üstü 19 23,2 8 9,8 12 14,6 11 13,4 32 39,0 82 100 Toplam 44 22,8 16 8,3 26 13,5 38 19,7 69 35,8 193 100

Tablo 52‟ye göre; basım sektöründe 1 yıldan az deneyim sahibi çalışanların %75‟i, 7-12 yıl arası tecrübe sahibi çalışanların %59,6‟sı, 13-18 yıl arası çalışanların %57,2‟si işyerinde makine ve ekipman değiştiğinde yeniden eğitim verildiğini ifade etmişlerdir. 18 yıl üstü hizmeti olan çalışanların ise %33‟ü makine ve ekipman değişiminde yeniden eğitim verilmediğini beyan etmişlerdir.

İşletmede makine ve ekipman değiştiğinde eğitimler verilir sorusuna işletme büyüklüğü dikkate alınarak çalışanların cevapları Tablo 53‟te yer almaktadır.

Tablo 53. İşletmelerin Büyüklüğüne Göre İşletmede Makine ve Ekipmanlar Değişiminde Eğitim Verilmesi Durumu

1 2 3 4 5 T ĠĢletme Büyüklüğü N ^{% N % N % N % N % N %} 50 kiĢi altı 22 38,6 0 0 15 26,3 4 7,0 16 28,1 57 100 51 – 200 KiĢi 11 11,7 16 17,0 11 11,7 17 18,1 39 41,5 94 100 201 – 400 KiĢi 6 21,4 0 0 0 0 10 35,7 12 42,9 28 100 401 kiĢi ve üstü 5 22,8 0 0 0 0 7 50,0 2 14,3 14 100 Toplam 44 22,8 16 8,3 26 13,5 38 19,7 69 35,8 193 100

Tablo 53 incelendiğinde; Basım sektöründe 201-400 arası çalışan istihdam eden işletme çalışanlarının %78,6‟sı, 401 ve üstü çalışana sahip işletme çalışanlarının %64,3‟ü, 51-200 arası çalışanı olan işletme çalışanlarının %59,6‟sı makine ve ekipman değişiminde eğitimlerin verildiğini belirtmişlerdir. Eğitimlerin verilmediğini beyan edenlerin %38,6‟sı 50 ve altı çalışana sahip işletme çalışanlarından oluşmaktadır.

“Basım işletmesi çalışanlarına göre, işletmede verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimi makinenin değişmesi durumunda yeniden verilir.” hipotezi ile ilgili sorulan sorular

genel olarak değerlendirildiğinde, elde edilen sonuçlara göre, hipotezin doğrulandığı görülmektedir. Basım işletmesi çalışanları kullandıkları makine ve ekipmanların değişimi durumundan yeniden eğitim almaktadırlar.