Bu bölümde, elde edilen bulgular ıĢığında, ulaĢılan yargılar belirtilmiĢ ve bu sonuçlara iliĢkin geliĢtirilen öneriler sunulmuĢtur.
Sonuçlar
1- Ġlköğretim 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin ebeveynlerinden babanın değersizlik duygusunun olumsuz sosyal davranıĢ ile iliĢkisi vardır. Olumlu sosyal davranıĢ ile de negatif yönde iliĢkilidir. Babanın sosyal kaçınma davranıĢı da olumlu sosyal davranıĢ ile negatif yönde iliĢkilidir.
2- Babanın eleĢtirilme kaygısının, olumsuz sosyal davranıĢla pozitif yönde iliĢkisi vardır.
3- Öğrencilerin olumsuz sosyal davranıĢı ile cinsiyet arasında iliĢki vardır. Erkekler, kızlara göre daha çok olumsuz sosyal davranıĢ sergilemektedirler. 4- Ġlköğretimde sınıf düzeyi arttıkça olumsuz sosyal davranıĢlar azalmaktadır. 5- Babanın değersizlik duygusunun, çocuklarının sosyal beceri düzeyi ile
olumsuz yönde iliĢkisi vardır.
6- Annenin sosyal kaygısının, çocuğun sosyal beceri düzeyi ile iliĢkisi yoktur.
Öneriler
AraĢtırmada elde edilen bulgular ıĢığında, psikolojik danıĢmanlara ve araĢtırmacılara Ģu önerilerde bulunulabilir:
1- Babaların sosyal kaygısı çocukların sosyal beceri geliĢimini etkilemektedir. Babalara yönelik eğitimler planlanabilir ve uygulanabilir.
2- Sosyal kaygı kavramı, utangaçlık ve çekingen kiĢilik özelliği ile karıĢtırılmaktadır. Ebeveynler, sosyal kaygı konusunda bilgilendirilebilir ve sosyal kaygılı kiĢilerin gerekli yardımı almaları teĢvik edilebilir.
3- Okullarda, sosyal beceri eksikliği olan öğrencileri tespit edecek ölçme araçları ve etkinlikler uygulanabilir, belirlenen öğrencilere yönelik sistematik olarak sosyal beceri eğitim programları yapılabilir.
4- Okullarda, öğrenci tanıma formlarına benzer aile tanıma formları da hazırlanarak ebeveynlerle ilgili bilgiler edinilebilir.
5- Okullarda yaygınlaĢmaya baĢlayan sosyal beceri eğitimi programları geniĢletilerek, ebeveynlere yönelik de etkinlikler eklenebilir.
6- Sosyal beceri eğitimi programının geliĢtirilmesi için, sosyal becerilere etki eden diğer değiĢkenlerin de araĢtırılıp, bundan sonraki çalıĢmaların planlanmasında kullanılması sağlanabilir.
7- Okul psikolojik danıĢmanları tarafından babalara yönelik, “çocuğun geliĢim sürecinde babanın rolü” konulu eğitim seminerleri verebilirler.
8- Türkiye‟de, sosyal kaygı ile ilgili araĢtırmalar kısıtlı sayıdadır. Özellikle, çocuk, anne ve baba sosyal kaygısının ayrı ayrı etkileri araĢtırılabilir, kaygıyı azaltmada çeĢitli yöntemleri içeren, daha sonraki uygulamalarda da kullanılabilecek deneysel araĢtırmalar yapılabilir.
9- AraĢtırma, sosyo ekonomik düzeyi ve eğitim düzeyi yüksek ebeveynler üzerinde yapılmıĢtır. Aynı araĢtırma, farklı sosyo ekonomik yapıya sahip ebeveynler ve çocukları ile geniĢletilebilir.
KAYNAKLAR
Akkök, F. ve Sucuoğlu, B. (1988). Aile Rehberliğinin Yuvaya Yeni BaĢlayan Çocukların Sosyal Becerilerinin GeliĢimine Etkisi. Eğitim ve Bilim, 12 (68), 10-13.
AkkuĢ, Z. (2005). Ġlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Becerilerinin Özsaygı ve Denetim Odağı Ġle ĠliĢkisi. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi.
Albano, A. M. (2000). Treatment of Social Phobia in Adolescents: Cognitive Behavioral Programs Focused on Ġntervention and Prevention. Journal of
Cognitive Psychotherapy, 14, 1-11.
Albano, A. M., DiBartolo, P. M., Heimberg, R. G. and Barlow, D. H. (1995). Children and Adolescents: Assessment and Treatment. Social Phobia:
Diagnosis, Assessment and Treatment. Heimberg, R. G., Liebowitz, M. R.,
Hope, D. A. And Schneier, F. R. (Ed.). New York: Guilford Press.
Alisinanoğlu, F. ve UlutaĢ, Ġ. (2000). Çocukların Denetim Odağı ile Annelerinin Denetim Odağı Arasındaki ĠliĢkinin Ġncelenmesi. Çocuk GeliĢimi ve Eğitimi
Dergisi, 1 (1), 23-31.
Alnaes, R. (2001). Social Phobia: Research and Clinical Practice. Nordic Journal of
Psychiatry, 55 (6), 419-425.
Amerikan Psikiyatri Birliği. (1994). DSM-IV Tanı Ölçütleri BaĢvuru El Kitabı. 4. Baskı. Çeviren: Ertuğrul Köroğlu. Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
Antony, M. M. and Swinson, R. P. (2000). The Shyness and Social Anxiety
Workbook: Proven, Step-by-Step Tecniques for Overcoming Your Fears.
Oakland: New Harbinger Publications.
Aquilino, W. S. and Supple, A. J. (2001). Long-Term Effects of Parenting Practices During Adolescence on Well-Being Outcomes in Young Adulthood. Journal
of Family Issues, 22 (3), 289-307.
Argyle, M. (1967). The Psychology of Interpersonal Behavior. England: Penguin.
Argyle, M. (1981). Social Skills and Health. London: Methuen.
Argyle, M. and Luo, L. (1990). Happiness and Social Skills. Personality and
Individual Difference, 11 (12), 1255-1261.
Arın, G. A. (1999). Sosyal Beceri Envanterinin Ergenler Ġçin Geçerlik ve Güvenirliği. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi.
Atılgan, G. (2001). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden ve Etmeyen Ġlköğretim I. Kademe I. Devre Öğrencilerinin Sosyal Beceri Özelliklerinin KarĢılaĢtırılması. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi.
AvĢar, Z. (2004). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Sosyal Beceri Düzeylerinin Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2), 111- 130.
Bacanlı, H. (1990). Kendini Ayarlama Becerisinin ÇeĢitli DeğiĢkenlerle ĠliĢkisi. (YayınlanmamıĢ Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi.
Bandelow, B., Torrente, A. C., Wedekind, D., Broocks, A., Hajak, G. and Rüther, E. (2004). Early Traumatic Life Events, Parental Rearing Styles, Family History of Mental Disorders and Birth Risk Factors in Patients With Social Anxiety Disorder. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 254, 397-405.
Barret, P. M., Dadds, M. R. and Rapee, R. M. (1996). Family Treatment of Childhood Anxiety: A Controlled Trail. Journal of Counsulting and Clinical
Psychology, 64 (2), 333-342.
BaĢ, A. U. (2003). Ġlköğretim 4. ve 5. Sınıflarda Okuyan Öğrencilerin Sosyal Becerileri Ve Okul Uyumu ile Depresyon Düzeyleri Arasındaki ĠliĢkinin Ġncelenmesi. (YayınlanmamıĢ Doktora Tezi). Ġzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
Beidel, D. C., Turner, S. M. and Dancu, C. V. (1985). Physiological, Cognitive and Behavioral Aspects of Social Anxiety. Behaviour Research and Therapy, 23, 109-117.
Beland, K. R. (1996). A Schoolwide Approach to Violence Prevention. Preventing
Violence in America Thousand Oaks. Hampton, R. L., Jenkins, P. and
Gullotta, T. P. (Ed.). New York: Sage.
Berksun, O. (2002). Anksiyete ve Anksiyete Bozuklukları. Ankara: Ankara Üniversitesi Psikiyatrik Kriz Uygulama ve AraĢtırma Merkezi Yayınları.
Blair, V. R. (1991). The Role of Fathers in The Family as Portrayed by Authers of Children‟s Picture Books. Ph.D. Thesis, Northern Illinois University.
Booth, R. (1990). A Short-Term Peer Model for Treating Shyness in College Students: A Note on Exploratory Study. Psychological Reports, 66, 417-418.
Bögels, S. M., Oosten, A. V., Muris, P. and Smulders, D. (2001). Familial Correlates of Social Anxiety in Children and Adolescents. Behaviour Research and
Therapy, 39, 237-287.
Burkeley, R. and Cramer, D. (1990). Social Skills Training with Young Adolescents.
Journal of Youth Adolescence, 19 (5), 451-463.
Burkovik, Y. (2004). Sosyal Fobi. 2. Baskı. Ġstanbul: TimaĢ Yayınları.
Buss, A. H. (1980). Self-Consciousness and Social Anxiety. San Francisco: Freeman.
Büyüköztürk, ġ. (2007). Sosyal Bilimler Ġçin Veri Analizi El Kitabı. 7. Baskı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Caldarella, P. and Merrell, K. (1997). Common Dimensions of Social Skills of Children and Adolescents: A Taxonomy of Positive Behaviors. School
Psychology Review, 26, 264-278.
Cartledge, G. and Adedapo, V. (1998). Teacher and Parent Assessments of The Social Competence of Ġnner-City Children: Ġssues of Gender within Race.
Journal of Negro Education, 67 (2), 115-125.
Cartledge, G. and Milburn, J. (1980). Teaching Social Skills To Children. New York: Pergamon Press.
Caster, J. B., Inderbitzen, H. M. and Hope, D. (1999). Relationship Between Youth and Parent Perceptions of Family Environment and Social Anxiety. Journal of
Cavell, T. A. (1990). Social Adjustment, Social Performance and Social Skills: A Tri-Component Model of Social Competence. Journal of Clinical Child
Psychology, 19 (2), 111-122.
Cerrahoğlu, S. (2002). Sosyal Beceri Eğitiminin Ġlköğretim Öğrencilerinin Öz Kavramı Düzeylerine Etkisi. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Samsun: On Dokuz Mayıs Üniversitesi.
Chung, C. H. and Watkins, D. (1995). Evaluating A Social Skills Training Program for Hong Kong Students. Journal of Social Psychology, 135 (4), 527-528.
Clark, D. M. and Wells, A. A. (1995). Cognitive Model of Social Phobia. Social
Phobia: Diagnosis, Assessment and Treatment. Heimberg, R. G., Liebowitz,
M. R., Hope, D. A. And Schneier, F. R. (Ed.). New York: Guilford Press.
Clements, L. A. And Avery, A. W. (1984). A Cognitive Behavioral Approach to Social Skills Training with Shy Persons. Journal of Clinical Psychology, 40 (3), 710-712.
Coleman, J. C. (1992). The School Years: Current Issues in The Socialization of
Young People. New York: Routledge.
Combs, M. and Slaby, D. (1977). Social Skills Training With Children. Advances in
Clinical Child Psychology. Lahey, B. B. And Kazdin, A. E. (Ed.). New York:
Plenum Press.
Cox, M. J., Owen, M.T., Henderson, V. K. and Margand, N. A. (1992). Prediction of Ġnfant-Father and Ġnfant-Mother Attachment. Developmental Psychology, 28, 474-483.
Curran, J. (1979). Social Skills: Methodological Issues and Future Directions.
Research and Practice in Social Skills Training. Bellack, A. And Hersen, M.
(Ed.). New York: Plenum Press.
Çakıl, N. (1998). Grupla Sosyal Beceri Eğitiminin Üniversite Öğrencilerinin Yalnızlık Düzeyleri Üzerindeki Etkisi. (YayınlanmamıĢ Doktora Tezi). Ankara: HacettepeÜniversitesi.
Çetin, F., Bilbay, A. A. ve Kaymak, D. A. (2002). AraĢtırmadan Uygulamaya
Çocuklarda Sosyal Beceriler Grup Eğitimi. 2. Baskı. Ġstanbul: Epsilon
yayınevi.
Çiftçi, O. (1991). Çocuğun SosyalleĢmesinde Ailenin Rolü. Aile ve Toplum, 1 (2), 19-22.
Dam-Baggen, R. and Kraaimaat, F. W. (2000). Social Skills Training in Two Subtypes of Psychiatric Ġnpatients with Generalized Social Phobia. Cognitive
Behaviour Therapy, 29 (1), 14-21.
Davidson, J. R. T., Hughes, D. C., George, L. K. and Blazer, D. G. (1994). The Baundary of Social Phobia: Exploring the Threshold. Archieves of General
Psychiatry, 51 (12), 975-983.
Dikmeer, D. Ġ. (1997). Sosyal Beceri Eğitiminin Sosyal Ġçedönük Ergenlerin
Ġçedönüklük Düzeylerine Etkisi. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi.
Dilbaz, N. (1997). Sosyal Fobi. Psikiyatri Dünyası, 1, 18-24.
Dilbaz, N. (2000). Sosyal Anksiyete Bozukluğu: Tanı, Epidemiyoloji, Etiyoloji, Klinik ve Ayırıcı Tanı. Klinik Psikiyatri, 2, 3-21.
Dilbaz, N. ve Güz, H. (2002). Sosyal Kaygı Bozukluğunda Cinsiyet Farklılıkları.
Nöropsikiyatri ArĢivi, 39 (2-3-4), 79-86.
Dodge, K. A. (1985). Facets of Social Interaction and the Assessment of Social Competence in Children. Childern’s Peer Relations: Issues in Assessment
and Intervention. Schneider, B. H., Rubin, K. H. And Ledingham, J. E. (Eds).
New York: Springer-Verlag.
Dönmez, A. (1989). Cinsiyet Rolleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Dergisi, 22 (1), 687-723.
Eısenberg, N., Fabes, R. A. and Murphy, B. C. (1996). Parent‟s Reactions to Children‟s Negative Emotions: Relations to Children‟s Social Competence and Comforting Behavior. Child Development, 67, 2227-2247.
Eısenberg, N., Miller, P. A., Shell, R., McNalley, S. and Shea, C. (1991). Prosocial Development in Adolescence: A Longitudinal Study. Developmental
Psychology, 27, 849-857.
EkĢi, A. (1985). Gençlik Döneminde Uyum ve DavranıĢ Sorunları. (Gençlik Yılı Konferansları). Ġstanbul: Hilal Matbaası.
Elkin, F. (1995). Çocuk ve Toplum: Çocuğun ToplumsallaĢması. (Çev: Nazife Güngör). Ġstanbul: Gündoğan Yayınları.
Elliott, S. N. and Gersham, F. M. (1993). Social Skills Ġnterventions for Children.
Behavior Modification, 17 (3), 287-313.
Ellis, R. (1980). Simulated Social Skill Training for Ġnterpersonal Professions. The
Analysis of Social Skill. Singleton, W. T., Spurgeon, P. and Stammers, R.
Ellis, R. and Whitington, D. (1983). New Directions in Social Skill Training. London: Croom Helm.
Erbil, N., Divan, Z. ve Önder, P. (2006). Ergenlerin Benlik Saygısına Ailelerinin Tutum ve DavranıĢlarının Etkisi. Aile ve Toplum, 3 (10), 7-15.
Erdoğan, F. (2002).Ġlköğretim II. Kademe Öğrencilerinde Sosyal Becerilerin Sosyo- Ekonomik Düzey, Cinsiyet ve YaĢ Ġle ĠliĢkisi. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi üniversitesi.
Erkan, Z. (2002). Ergenlerin Sosyal Kaygı Düzeyleri, Ana Baba Tutumları ve Ailede Görülen Risk Faktörleri Üzerine Bir ÇalıĢma. (YayınlanmamıĢ Doktora Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi.
Fisher, P. H., Warner, C. M. and Klein, R. G. (2004). Skills for Social and Academic Success: A School Based Ġntervention for Social Anxiety Disorder in Adolescents. Clinical Child and Family Psychology Review, 7 (4), 241-249.
Ford, M. E. (1982). Social Cognition and Social Competence in Adolescence.
Developmental Psychology, 18 (3), 323-340.
Foster, S. (1983). Critical Elements in The Development of Children‟s Social Skills.
New Directions in Social Skill Training. Ellis, R. And Whitington, D. (Ed.).
London: Croom Helm.
Frank, R. A. (1995). The Role of The Primary Caregiving Father. Ph.D. Thesis, Loyola University of Chicago.
Frankenberger, M. B., Lane, K. L., Bocian, K. M. and others. (2005). Students with or at Risk for Problem Behavior: Betwixt and Between Teacher and Parent Expectations. Preventing School Failure, 49 (2), 10-17.
Friedman, H. S. (1980). The Concept of Skill in Nonverbal Communication Implications for Understanding Social Interaction. Skill in Nonverbal
Communication. Rosenthal, R. (Ed.). Cambridge: Oelgeschlager, Gunn and
Hain.
Furmark, T. (2000). Social Phobia. Ph.D. Thesis, Sweden: Uppsala Üniversity.
www.diva-portal.org/diva/get. adresinden 10 Eylül 2007 tarihinde alınmıĢtır.
Gresham, F. M. (1985). Conceptual Issues in the Assessment of Social Competence in Children. Children’s Social Behavior: Development, Assessment and
Modification. Strain, M., Guralnick, M. And Walker, N. (Ed.). New York:
Academic.
Goldstein, A. P., Sprafkin, R. P., Gershaw, N. J. and Klein, P. (1980). Skill-
streaming the Adolescent: A Structured Learning Approach to Teaching Prosocial Skills. U.S.A.: Research Press.
Gormally, J., Varvil-Weld, D., Raphael, R. and Sipps, G. (1981). Treatment of Socially Anxious College Men Using Cognitive Counseling and Skills Training. Journal of Counseling Psychology, 28 (2), 147-157.
Gresham, F. M. and Naggle, R. J. (1980). Social Skills Training with Children: Responsiveness to Modeling and Coaching as a Function of Peer Orientation.
Journal of Consulting and Clinical Psychology, 48 (6), 718-729.
Gresham, F. M., Sugai, G. and Horner, R. H. (2001). Interpreting Outcomes of Social Skills Training for Students with High-Ġncidence Disabilities. The
Council for Exceptional Children, 67 (3), 331-344.
Grimes, J. S. (2002). Children and Their Fathers: A Review of the Literature Regarding Interpersonal and External Factors in the Development of Attachment. A Doctoral Research Paper. Biola University.
Gut, D. M. and Safran, S. P. (2002). Cooperative Learning and Social Stories: Effective Social Skills Strategies for Reading Teachers. Overcoming Learning
Difficulties, 18 (1), 87-91.
GümüĢ, A. E. (1997). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı Düzeylerinin ÇeĢitli DeğiĢkenlere Göre Ġncelenmesi. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi.
GümüĢ, A. E. (2002). Sosyal Kaygıyla BaĢa Çıkma Grup Programının Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı Düzeylerine Etkisi. (YayınlanmamıĢ Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi.
Hamarta, E. (2000). Üniversite Öğrencilerinin Yalnızlık ve Sosyal Beceri Düzeylerinin Öğrencilerin Özlük Nitelikleri Açısından Ġncelenmesi. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi.
Hargie, O. (1986). Communication as skilled behaviour. A Handbook of
Communication Skills. Hargie, O. (Ed.). London: New York Üniversity Press.
Hargie, O., Saunders, C. and Dickson, D. (1981). Social Skills in Ġnterpersonal
Communication. Beckenham: Croom Helm.
Hatipoğlu, Z. (1999). Sosyal Beceri Eğitiminin Ġlköğretim Öğrencilerinin Algılanan Sosyal Beceri Boyutlarına ve Sosyometrik Statülerine Etkisi. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi.
Heerey, E. A. and Kring, A. M. (2007). Ġnterpersonal Consequences of Social Anxiety. Journal of Abnormal Psychology, 116 (1), 125-134.
Heimberg, R. G., Becker, R. E., Goldfinder, K. and Vermilyea, J. A. (1985). Treatment of Social Phobia by Exposure Cognitive Restructuring and
Homework Assignments. Journal of Nervous and Mental Disease, 173 (4), 236-245.
Heimberg, R. G., Dodge, C. S., Hope, D. A., Kennedy, C. R. and Zollo, L. J. (1990). Cognitive Behavioral Group Treatment for Social Phobia: Comparison with a Credible Placebo Control. Cognitive Therapy and Research, 14 (1), 1-23.
Heimberg, R. G., Liebowitz, M. R., Hope, D. A., Schneier, F. R., Holt, C. S., Welkowitz, L. A., Juster, H. R., Campeas, R., Bruch, M. A., Cloitre, M., Fallon, B. and Klein, D. F. (1998). Cognitive Behavioral Group Therapy Us Phenelzine Therapy for Social Phobia. Archieves of General Psychiatry, 55, 1133-1141.
Herbert, J. D., Rheingold, A. A. and Goldstein, S. G. (2002). Brief Cognitive Behavioral Group Therapy for Social Anxiety Disorder. Cognitive and
Behavioral Practice. Albano, a. M., Antony, M. M. and Stetson, B., Wagner,
E. (Ed.). New York: Association forAdvancement of Behavior Therapy.
Herbert, M. (1996). Social Skills Training for Children. Lesicester: The British Psychological Society Boks.
Hofmann, S. G. (2007). Painfully shy, Socially Phobic: An Inquiry Ġnto The World Of Social Anxiety. Shy Children, Phobic Adults: Nature and Treatment of
Social Anxiety Disorder. Beidel, D. C. and Turner, S. M. (Ed.) 2nd ed.
Washington: American Psychological Association.
Hofmann, S. G. and DiBartolo, P. M. (2001). From Social Anxiety to Social
Phobia. San Fransisco: Allyn and Bacon.
Holt, C. S., Heimberg, R. G. and Hope, D. A. (1992). Avoidant Personality Disorder and the Generalized Subtype of Social Phobia. Journal of Abnormal
Hops, H. (1983). Children‟s Social Competence and Skill: Current Research Practices and Future Directions. Behavior Therapy, 14, 3-18.
Horton, L. (1984). The Father‟s Role in Behavioral Parent Training: A Review.
Journal of Clinical Child Psychology, 13 (3), 274-279.
Howing, P. T., Wodarski, J. S., Kurtz, P. D. and Gaudin, J. M. (1990). The Empirical Base for the Ġmplementation of Social Skills Training with Maltreated Children. Social Work, 35(5), 460-467.
ICD-10 (World Health Organization). (1993). The ICD-10 Clasification of Mental
and Behavioral Disorders: Diagnostic Criteria. Geneva: WHO.
IĢık, E. ve Taner, Y. I. (2006). Çocuk, Ergen ve EriĢkinlerde Anksiyete
Bozuklukları. (Birinci Baskı). Ġstanbul: Golden Print.
Jindal-Snape, D. (2004). Generalization and Maintenance of Social Skills of Children with Visual Ġmpairments: Self Evaluation and The Role of Feedback. Journal
of Visual Impairment and Blindness, 99 (8), 486-498.
Jordan, D. W. and Metais, J. L. (1997). Social Skilling Through Cooperative Learning. Educational Research, 39 (1), 3-21.
KağıtçıbaĢı, Ç. (2000). Kültürel Psikoloji. 2. Baskı. Ġstanbul: Evrim Yayınevi.
Kaiser, B. and Rasminsky, J. S. (2003). Challenging Behavior in Young Children. Boston: Allyn ve Bacon.
Kalkan, M. ve Sardoğan, M. E. (2003). Ġnsan ĠliĢkileri Becerilerine Dayalı Bir Eğitim Programının Grup Üyelerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi. 3P Dergisi, 11
Kara, S. (2000). Özel Ġlköğretim Okulları Müdürlerinin Sosyal Beceri Yeterlilik Düzeyleri. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Ġstanbul: Yıldız Teknik
Üniversitesi.
Kashani, J. H. and Orvaschel, H. (1990). A Community Study of Anxiety in Children and Adolescents. American Journal of Psychiatry, 147 (3), 313-318.
Kashdan, T. B. and Herbert, J. D. (2001). Social Anxiety Disorder in Childhood and Adolescence: Current Status and Future Directions. Clinical Child and Family
Psychology Review, 4 (1), 37-61.
Kazdin, A. E., Matson, J. L. and Esveldt-Dawson, K. (1984). The Relationship of Role-Play Assessment of Children‟s Social Skills to Multiple Measures of Social Competence. Behavior Research Therapy, 22 (2), 129-139.
Kazura, K. (2000). Fathers‟ Qualitative and Quantitative Ġnvolvement: An Ġnvestigation of Attachment, Play and Social Ġnteractions. Journal of Men’s
Studies, 9, 41-57.
Kelly, J. (1982). Social Skills Training: A Practical Guide for Interventions. New York: Springer.
Kendler, K. S., Neale, M. C., Kessler, R. C., Heath, A. C. and Eaves, L. J. (1992). The Genetic Epidemiology of Phobias in Woman. Archives of General
Psychiatry, 49, 273-281.
Kocayörük, A. (2000). Ġlköğretim Öğrencilerinin Sosyal Becerilerini GeliĢtirmede Dramanın Etkisi. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara
Koçak, A. (2001). Sosyal Kaygıyla BaĢa Çıkma Programının Lise Öğrencilerinin Sosyal Kaygı Düzeylerine Etkisi. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi.
Kulaksızoğlu, A. (1985). Anne Baba Tutumları Açısından Gençlik Sorunları. Aile ve
Çocuk, 4, 15-21.
Kuzgun, Y. (1987). Sosyo-Ekonomik Düzey ve Psikolojik Ġhtiyaçlar. Ankara
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 20 (1), 55-68.
Ladd, G. W. and Mize, J. (1983). A Cognitive- Social Learning Model of Social Skill Training. Psychological Review, 90 (2), 127-157.
Langley, A. K., Bergman, R. L. and Piacentini, J. C. (2002). Assessment of Childhood Anxiety. International Review of Psychiatry, 14, 102-113.
Last, C. G., Perin, S., Hersen, M. and Kazdin, A. E. (1992). DSM- III R Anxiety Disorders in Children: Sociodemographic and Clinical Characteristics. Journal
of American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 31 (6), 1070-
1076.
Leary, R. M. and Kowalskı, R. M. (1995). The Self Presentation of Social Phobia.
Social Phobia: Diagnosis, Assesment and Treatment. Heimberg, R. G.,
Liebowitz, M. R., Hope, D. A. and Schneier, F. R. (Ed.) New York: The Guilford Pres.
Levine, A. (2007). Extreme Shyness and Social Anxiety Disorder a Guide for Understanding. Jewish Child and Family Services, 13, 35-47.
Libet, J. and Lewinson, P. (1973). The Concept of Social Skill with Special Reference to The Behaviour of Depressed Persons. Journal of Consulting and
Lieb, R., Wittchen, H. U. and Höfler, M. (2000). Parental Psychopathology, Parenting Styles and the Risk of Social Phobia in Offspring. Archives of
General Psychiatry, 57, 859-861.
Liebowitz, M. R., Gorman, J. M., Fyer, A. J. and Klein, D. F. (1985). Social Phobia: Rewiev of a Neglected Anxiety Disorder. Archives of General Psychiatry, 42, 729-736.
Lincoln, T. M. (2003). Cognitive Behavioural Treatment of Social Phobia. (Ph.D Thesis). Marburg/Lahn: Üniversity of Marburg.
Maccoby, E. E. (1984). Socialization and Developmental Change. Child
Development, 55, 317-328.
Macdonald, E., Chowdhury, U., Dabney, J. and others. (2003). A Social Skills Group for Children: The Ġmpotance of Liaison Work with Parents and Teachers.
Emotional and Behavioural Difficulties, 8 (1), 43-52.
Maddern, L., Franey, J., McLaughlin, V. and Cox, S. (2004). An Evaluation of The Ġmpact of an Ġnter Agency Ġntervention Programme to Promote Social Skills in Primary School Children. Educational Psychology in Practice, 20 (2), 135- 155.
Mancini, C., Van Ameringen, M., Szatmari, P., Fugere, C. and Boyle, M. (1996). A High-Risk Pilot Study of the Children of Adults with Social Phobia. Journal of
American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 35 (11), 1511-
1517.
Marzillier, J. S., Lambert, C. and Kellett, J. (1976). A Controlled Evaluation of Systematic Desensitisation and Social Skills Training for Socially Ġnadequate Psychiatric Patients. Behaviour Research and Therapy, 14, 225-238.
Matson, J. L. and Ollendick, T. H. (1988). Enhancing Children’s Social Skills:
Assessment and Training. New York: Pergamon Press.
Matson, J. L., Rotatory, A. F. and Hessel, W. J. (1986). Assessing Social Behaviors in the Visually Handicapped: The Matson Evaluation of Social Skills with Youngsters (MESSY). Journal of Clinical Child Psychology, 1 (15), 78-87.
McConnell, S. R. and Odom, S. L. (1986). Sociometrics, Peer-referenced Measures and The Assessment of Social Competence. Children’s Social Behavior:
Development, Assessment and Modification. Strain, P., Guralnick, M. and
Walker, N. (Ed.). New York: American.
McFall, R. M. (1982). A Review and Reformulation of The Concept of Social Skills.
Behavioral Assessment, 4, 1-33.
McGuire, J. and Priestley, P. (1981). Life After School: A Social Skills
Curriculum. Oxford: Pergamon.
Meijer, S. A., Sınnema, G., Bıjtsra, J. O., Mellenbergh, G. J. and Wolters, W. H. G. (2000). Social Functioning in Children with a Chronic Ġllness. Journal Of
Child Psychology and Psychiatry, 41 (3), 309-317.
Mersch, P. P. A. and Emmelkamp, P. M. G. (1991). Social Phobia: Individual Response Patterns and the Long Term Effects of Behavioral and Cognitive Ġntervention. Behavioral Research and Therapy, 28 (4), 437-441.
Michelson, L., Sugai, D. P., Wood, R. P. and Kazdin, A. E. (1983). Social Skills
Assessment and Training With Children: An Empirically Based Approach.
Monfries, M. M. and Kafer, N. F. (1994). Private Self-Conscıousness and Fear of Negative Evaluation. Journal of Ġnterdisciplinary and Applied, 128 (4), 447- 454.
Oden, S. and Asher, S. R. (1977). Coaching Children in Social Skills for Friendship Making. Child Development, 48, 495-506.
Özbay, Y. ve Palancı, M. (2001). Sosyal Anksiyete Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik ÇalıĢması. VI. Ulusal Psikolojik DanıĢma ve Rehberlik Kongresi. 5-7 Eylül 2001. ODTÜ- Ankara.
Özlek, S. (2003). Lise Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerini Yordayan Bazı DeğiĢkenler. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi. ÖztaĢ, T. (1996). A Cross-Cultural Study of Social Anxiety Universıty Students. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Ġstanbul: Boğaziçi Ünversitesi.
Öztürk, A. (2004). Sosyal Kaygıya ĠliĢkin Kendini Sunma Modeli. (YayınlanmamıĢ Doktora Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi.
Öztürk, M., Sayar, K., Uğurad, I. ve Tüzün, Ü. (2005). Sosyal Fobisi Olan Çocukların Annelerinde Sosyal Fobi Yaygınlığı. Klinik Psikofarmakoloji
Bülteni, 15 (2), 60-64.
Parish, T. S. and Parish, J. G. (1991). The Effects of Family Configuration and Support System Failures During Childhood and Adolescence on College Students‟ Self-Concepts and Social Skills. Adolescence, 26 (102), 441-447.
Parke, R. D., McDowell, D. J., Kim, M., Killian, C., Dennis, J., Flyr, M. L. and Wild, M. N. (2002). Fathers‟ Contributions to Children‟s Peer Relations. Handbook
of Father Involvement: Multidisciplinary Perspectives. LeMonda, T.,
Philips, E. (1978). The Social Skills Basis of Psyhopathology. New York:Grune and Stratton.
Pısaruk-Inderbıtzen, H., Clark, M. L. and Solano, C. H. (1992). Correlates of Loneliness in Midadolescence. Journal of Youth and Adolescence, 21 (2), 151-167.
Pilkonis, P. A. and Zimbardo, P. G. (1979). The Personal and Social Dynamics of Shyness. Emotions in Personality and Psychopathology. Izard, C. E. (Ed.). New York:Plenum Press.
Putallaz, M. and Gottman, J. (1983). Social Relationship Problems in Children. In
Advances in Clinical Child Psychology. Lahey, B. B. and Kazdin, A. E. (Ed.).
London: Plenum Press.
Quinn, M. M., Osher, D., Warger, C. L., Hanley, T. V., Bader, B. D. and Hoffman, C. C. (2000). Teaching and Working With Children Who Have Emotional