Siyasi Partilerin Milletvekili Aday Profilleri

Seçime katılan siyasi partilerin milletvekili aday profilleri, araştırmamız açısından önemlidir. Zira adayların kişisel özellikleri liderlerin birbirlerine yönelik söylemlerini etkilemektedir. Liderler birbirlerini aday listelerinde yer alan isimler üzerinden eleştirmek ya da kendi listelerinde yer alan adayları ile kendi durumlarını yüceltmek için milletvekili adaylarının özellikleri, liderler tarafından söylemlere konu edilmektedir. Bu kategori altında; AK Parti, CHP, MHP ile BDP’nin eski ve yeni vekillerinin özelliklerinin ele alındığı toplam 42 haber yer almaktadır.

3.1.5.4.1. AK Parti Milletvekili Adaylarının Profilleri

AK Parti’nin milletvekili adaylarının profillerinin yer aldığı bu kategoride toplam 15 haber bulunmaktadır. Bunların 10 tanesi yeni adaylar ile 5 tanesi eski vekiller ile ilgilidir.

Tablo 22. AK Parti’nin Milletvekili Aday Profilleri

Tablo 22’ye göre, yeni adayların özellikleri adlı alt kategoride “Türkeş’in oğlu aday”,”Başbakan’ın yakın ekibi aday”, “Tümgeneral aday”, “Hukukçular çoğunlukta”, “35-45 yaş arası ağırlıkta”, “Kadın aday fazla” başlıkları bulunmaktadır.

Tablo 22’den de anlaşılacağı üzere, bu başlık altında basın tarafından en çok vurgulanan haber Alparslan Türkeş’in Sevil Türkeş ile evliliğinden olan oğlu Ahmet Kutalmış Türkeş’in AK Parti’den aday olmasıdır. Bu haberin bu kadar ön plana çıkarılmasının nedeni Ahmet Kutalmış Türkeş’in MHP yerine AK Parti’den aday olması olarak değerlendirilebilmektedir. Basın tarafından üzerinde durulan bir diğer haber ise Başbakan’ın yakın çalışma ekibinde yer alan isimlere, Başbakan’ın aday listelerinde yer vermesidir. AK Partinin milletvekili listelerinde yer alan adayların demografik özellikleri de basın tarafından haber konusu edilmiştir.

Eski vekiller alt kategorisinde “Bakanlar aday değil”, “167 vekil yok” başlıkları yer almaktadır. Başbakan Erdoğan, kabine de yer alan iki bakana aday listelerinde yer vermemiştir. Bunun yanında Başbakan grubunda yer alacak vekillerin yeni yüzler olmasına özen göstermiş olacak ki, 23. Dönem mecliste bulunan milletvekillerinin neredeyse yarısına yer vermemiştir.

3.1.5.4.2. CHP Milletvekili Adaylarının Profilleri

CHP’nin milletvekili adaylarının profillerinin yer aldığı bu kategoride toplam 13 haber bulunmaktadır. Bunların 9 tanesi yeni adaylar ile 7 tanesi eski vekiller ile ilgilidir.

Tablo 23’den hareketle, yeni adayların özellikleri alt kategorisinde “Ergenekon tutukluları”, ”Cihaner Aday”, “76 kadın aday”, “Hukukçular çoğunlukta”,” Merkez-sağ” başlıkları bulunduğu görülmektedir.

Kemal Kılıçdaroğlu’nun daha önceki söylemlerinde Silivri’de “Ergenekon” davası nedeniyle tutuklu olan isimlerin bazılarına dikkat çekmesi nedeniyle basın CHP’nin milletvekillerinin kim olacağı konusuna oldukça önem vermiştir. Araştırmamızın örneklemini oluşturan gazetelerin çoğunluğu “darbe yapma” teşebbüsünde bulunan kişiler diye tenkit ettiği bu isimlerin aday olmasını şiddetle eleştirmiştir. Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı iken gözaltına alınan İlhan Cihaner'in Denizli’den 2. sıra milletvekili adaylığı da basın tarafından yakından takip edilmiştir. Bir diğer haber ise “merkez-sağ” üzerinedir. CHP’nin yeni milletvekilleri adaylarının geçmişte merkez sağda yer alan partilerde siyaset yapması CHP’nin merkeze yaklaşmak istediğinin göstergesi olarak düşünülebilmektedir. CHP milletvekili listelerinde yer alan adayların demografik özellikleri de basın tarafından haber konusu edilmiştir.

Eski vekiller alt kategorisinde tasfiye haberi ön plana çıkmaktadır. Deniz Baykal’ın 10 Mayıs 2011’de istifa etmesi sonucunda Genel Başkanlık koltuğuna oturan Kemal Kılıçdaroğlu “Yeni CHP” söylemi ile Deniz Baykal zamanında milletvekili olan birçok isme yeniden aday listelerinde yer vermemiştir. Bu durum basın tarafından “tasfiye” olarak adlandırılmıştır.

3.1.5.4.3. MHP Milletvekili Adaylarının Profilleri

MHP’nin milletvekili adaylarının profillerinin yer aldığı bu kategoride toplam 9 haber bulunmaktadır. Bunların 7 tanesi yeni adaylar ile 1 tanesi eski vekiller ile ilgilidir.

Tablo 24. MHP’nin Milletvekili Aday Profilleri

Yeni adayların özellikleri alt kategorisinde, ”Engin Alan Aday”, “57 kadın aday”, “Hukukçular ağırlıkta”,” Merkez-sağ”, “Küskünler Aday” başlıkları bulunmaktadır. Basın, Balyoz isimli dava nedeniyle tutuklu bulunan Emekli Korgeneral Engin Alan’ın İstanbul 1. Bölge 1. Sıradan aday olması basının üzerinde önemle durduğu konulardan bir tanesidir. Basın, Engin Alan’ın milletvekili adaylığını da CHP’den aday olan Mehmet Haberal, Mustafa Balbay ve İlhan Cihaner adaylıklarını eleştirdiği gibi kaleme almıştır. MHP adaylarına yönelik haberlerden dikkat çeken bir diğeri de “küskünlerin adaylığı”dır. 6 Temmuz 1997 tarihinden itibaren genel başkanlık makamında oturan Devlet Bahçeli’nin karşına kurultaylarda aday olan Ümit Özdağ ve Koray Aydın gibi isimlerin 2011 genel seçimlerinde yeniden aday olması, MHP’nin tabanıyla yeniden buluşma olarak değerlendirilebilmektedir. Basının ele aldığı bir diğer konu ise daha önceden merkez- sağ partilerden milletvekili olan isimlere listelerde yer verilmesidir. MHP’nin de CHP gibi oy kaygısı ile söz konusu isimleri milletvekili adayı yaptığı söylenebilmektedir. MHP milletvekili listelerinde yer alan adayların demografik özellikleri de basın tarafından haber konusu edilmiştir.

Eski vekiller alt kategorisinde “26 vekil yok” haberi yer almaktadır. MHP yönetimi, 23.dönem milletvekillerinden 26 tanesine yeniden adaylık için bir şans vermemiştir.

3.1.5.4.4. BDP Milletvekili Adaylarının Profilleri

“BDP Milletvekili Adaylarının Profili” isimli alt kategori 5 haberden oluşmaktadır. Bunlardan 5 tanesi “Yeni vekiller”; 1 tanesi “Eski vekiller” başlığı altında ele alınmaktadır.

Tablo 25. BDP’nin Milletvekili Aday Profilleri

Tablo 25’e göre, “Yeni vekiller” alt başlığında “61 aday” ve “KCK tutuklulukları aday” haberleri incelenmektedir. BDP’nin sadece 61 bağımsız aday ile seçimlere katılımı ve PKK terör örgütünün sivil kanadında yer aldığı nedeniyle tutuklanan kişilerin aday olarak gösterilmesi nedeniyle basın BDP’nin aday profilleri ele alırken bu iki konu üzerine odaklanmıştır.

“Eski vekiller” alt başlığında ise 23. dönemde yer alan 7 vekile milletvekili aday listelerinde yeniden yer verilmemesi ele alınmıştır.