Serbest Doğaçlama Çalışmaları

Deneyin son altı haftalık bölümünü kapsayan bu çalışmalar, ilk altı haftalık çalışmaların sonunda edinilmiş becerilerin uygulanmasına yönelik konuları içermektedir.

7. HAFTA: Verilen Kısa Ritmik Motifleri Kullanarak Çeşitli Tonlarda Anlık Ezgi Yaratma Çalışmaları

Bu çalışma; eğitmen tarafından verilmiş ritmik motiflerin öğrenci tarafından farklı tonlarda anlık olarak ezgilendirilmesine dayalıdır. Öğrenciden kafasında yarattığı ezgiyi ilk olarak kemansız seslendirmesi, daha sonra kemana aktarması ve daha sonra üretilen ezgiye benzer birçok ezgiyi arka arkaya yaratması istenmektedir.

Şekil 51. Motif 1

 İlk olarak re – la telinde , daha sonra re – sol teli ve son olarak sol –re –la telinde, re majör ve minör tonalite içerisinde uygulanmıştır.

 La minör tonalite içerisinde ilk olarak la – mi ve la- re tellerinde, daha sonra la majör tonalitesi içerisinde la –re ve la –mi tellerinde, son olarak her iki tonda re – la –mi tellerinde uygulanmıştır.

Şekil 53. Motif 3

 Sol majör tonalitesi içerisinde ilk olarak re – la, daha sonra sol – re tellerinde, daha sonra sol minör tonalitesi içerisinde re – la ve sol – re tellerinde, son olarak sol – re – la tellerinde her iki tonda uygulanmıştır.

Şekil 54. Motif 4

 Re majör tonalitesi içerisinde ilk olarak re – la, daha sonra re –la – mi tellerinde, son olarak sol- re – la – mi tellerinde uygulanmıştır.

Şekil 55. Motif 5

 La majör ve La minör tonaliteleri içerisinde ilk olarak la- mi, daha sonra re – la - mi tellerinde, son olarak sol- re –la- mi tellerinde uygulanmıştır.

8. HAFTA : Doğaçlama Soru Cevap Ezgileri Çalışması ve Boşluk Doldurma Çalışmaları Bu çalışmada, ilk olarak öğretmen tarafından seslendirilen iki ölçülük bir soru ezgisine, öğrencinin iki ölçülük bir cevap ezgisi yaratması istenmektedir. Öncelikle aşağıda verilen örnek egzersiz öğretmen tarafından seslendirilerek, yapılacak çalışma konusunda öğrenci bilgilendirilmektedir. Ezgi 1 Ezgi 2 Ezgi 3 Ezgi 4 Ezgi 5 Ezgi 6

Şekil 56. Örnek egzersiz

 Bu çalışmalar tamamlandıktan sonra, öğrenci tarafından soru ezgisi yaratması istenmekte, ve öğretmen bu ezgilerin cevap ezgilerini doğaçlama seslendirmektedir.

Boşluk Doldurma Çalışmaları

Bu çalışmada, öğrenciye notası ile verilen bir eserin boş bırakılan yerlerinin, ezgisel bütünlük içinde tamamlanması beklenmektedir. Öğrenci ilk olarak boşlukları atlayarak eseri bütünüyle seslendirmekte ve eserin genel yapısıyla ilgili bir fikir edinmektedir. Daha sonra sırayla cümle cümle seslendirerek boşlukları tahmin etmesi istenmektedir.

9. HAFTA : Boşluk Doldurma Çalışmalarının Devamı ve Kovalama Oyunu

Boşluk Doldurma Çalışmaları

Kovalama Oyunu

Bu çalışmada, çeşitli tonlarda ilk olarak sadece dörtlük notalarla iki nota, sırasıyla üç ve dört nota, daha sonra basit ritmik yapılarla, öğretmenin başladığı ardından öğrencinin uygun nota – ezgilerle takip ettiği ve başlayanın bitirdiği anlık motif ve cümleler yaratılmaktadır. Daha sonra bu çalışma öğrencinin başladığı, öğretmenin takip ettiği biçimde de uygulanmaktadır.

Örnek 1: Bu örnekte, ilk olarak öğretmen tarafından çalınan dört nota ile başlanmış, öğrencinin ve öğretmenin ardı ardına sırayla çaldığı dört nota ile ezgisel bir bütünlük içinde kalmaya dikkat edilerek doğaçlama bir ezgi yaratılmıştır.

Şekil 63. Doğaçlama ezgi örnek 1

Örnek 2 : Bu örnekte, ilk olarak öğretmen tarafından çalınan basit ritmik yapıları içeren bir ölçü ile başlanmış, öğrencinin ve öğretmenin ardı ardına sırayla çaldığı birer ölçü ile ezgisel bir bütünlük içinde kalmaya dikkat edilerek doğaçlama bir ezgi yaratılmıştır.

Örnek 3: Bu örnekte, ilk olarak öğrenci tarafından çalınan dört nota ile başlanmış, öğretmen ve öğrencinin ardı ardına sırayla çaldığı dört nota ile ezgisel bir bütünlük içinde kalmaya dikkat edilerek doğaçlama bir ezgi yaratılmıştır.

Şekil 65. Doğaçlama ezgi örnek 3

Örnek 4 : Bu örnekte, ilk olarak öğrenci tarafından çalınan basit ritmik yapıları içeren bir ölçü ile başlanmış, öğretmen ve öğrencinin ardı ardına sırayla çaldığı ölçüler ile ezgisel bir bütünlük içinde kalmaya dikkat edilerek doğaçlama bir ezgi yaratılmıştır.

10. HAFTA : Verilen Dereceler Üzerine Doğaçlama Çalışmaları

Bu çalışmada dereceler öğrenciye yazılı olarak verilmekte ve bu dereceleri Do Majör tonalitesinde duyduğu eşlik üzerine anlık olarak dört ölçünün iki defa tekrar ettiği sekiz ölçülük bir doğaçlama yapması istenilmektedir. Her derece bir ölçü devam etmektedir. İlk olarak büyük nota değerleri, daha sonra sekizlik notalar ve basit ritmik kalıplar uygulanarak ezgilendirme yapılmaktadır.

Çalışma 1 : Ton Do Maj.

I IV IV I Çalışma 2 : Ton Do Maj

I V V I

Çalışma 3 : Ton Do Maj

I IV V I

11. HAFTA : Duyulan Dereceler Üzerine Doğaçlama Çalışmaları

Bu çalışmada, öğrenciye sadece duyuşsal olarak verilen derecelerle, Do Majör ve La minör tonalitesinde duyduğu eşlik üzerine anlık olarak sekiz ölçünün iki defa tekrar ettiği onaltı ölçülük bir doğaçlama yapması istenilmektedir. İlerleyen çalışmalarda, bir ölçü içerisinde birden fazla derece kullanılabilmektedir. İlk olarak büyük nota değerleri, daha sonra sekizlik notalar ve basit ritmik kalıplar uygulanarak ezgilendirme yapılmaktadır.

Çalışma 1 :

I IV I V

I IV V7 I

Şekil 68. Duyulan dereceler üzerine doğaçlama çalışma 1

I III IV V

I IV V7 I

I II IV V

VI I V (I-IV 4/6-I)

Şekil 70. Duyulan dereceler üzerine doğaçlama çalışma 1

I III (I-IV) V

VI V I (IV-V7-I)

Şekil 71. Çalışma 4 : Ton La Minör

I II (IV-I) V

(I-III) V I (IV- V7-I)

12. HAFTA : Verilen Basit Formlarda Doğaçlama Çalışmaları

A

a b

Şekil 73. Bir bölümlü şarkı formu

A

a ꞉│b a │

A B

a a’ b a’

A B a b c d A B a b c b