CİNSİYETÇİLİĞİN EĞİTİME YANSIMAS
SENDİKAL ALANDA:
Bu aşamadan sonra Eğitim-Sen olarak da toplumsal cinsiyet duyarlılığının artırılması ve kadınların statüsünün yükseltilmesi konusunda yapılabileceklerin tartışılması geliyor. Örgüte dönük öneriler şöyle sıralanabilir:
• Eğitim-Sen Türkiye tarafından imzalanmış olan " Kadınlara Karşı Her Türlü Xyrın1triTgm Tasfiye Edilmesine Dair Sözleşmelin özellikle eğitimle ilgili
maddelerinin hayata geçirilmesi için mücadele etmelidir.
• Eğitim sisteminin cinsiyetçi öğelerden arındırabilmek amacıyla Eğitim Sen, Milli Eğitim Bakanlığı ile ortak çalışmalar ve projeler üretmeli, bunların hayata geçirilmesi için mücadele etmelidir.
• Milli Eğitim Bakanlığının hizmet içi eğitim programına 'Toplumsal Cinsiyet" konusu dahil edilmelidir.Bu konuda Eğitim Sen Bakanlık ile işbirliği yapmalıdır. • Toplumsal cinsiyet ayrımcılığı ile mücadelenin diğer ayrımcılıklarda olduğu gibi
topyekün bir mücadele gerektirdiği unutulmamalıdır bu nedenle Eğitim Sen diğer toplumsal kurumlardaki (medya, hukuk, v.b...) cinsiyetçi öğelerle de mücadele etmeli ve bu konuda bilinçlenme çalışmaları yapılmalıdır. Örneğin: Ulusal düzeyde kadınlara yönelik pozitif destek politikalarının yasalaşması için mücadele edilmelidir.
• Kadın emekçilere yönelik ayrımcı uygulamalar açığa çıkarılmalı ve hem sendika tüzüğünde hem de TİS görüşmelerinde dile getirilip kadın emekçilerin talepleri savunulmahdır.
• Kadın emekçilerin becerilerini, yeteneklerini sergilemelerini sağlayacak çalışma koşulları için mücadele verilmeli, bu amaçla kadın emekçilerin hizmet içi ve mesleki eğitimden daha fazla oranda yararlanmaları ve dolayısıyla terfi olanaklarının artırılması teşvik edilmelidir.
• İşyerinde ayrımcılığın bütün biçimlerini ortadan kaldırmak için mücadele verilmelidir.
• Sendikal politikalarda ve etkinliklerde toplumsal cinsiyet perspektifini taşımak için bütün üyeleri toplumsal cinsiyet sorunlarına duyarlı hale getirecek bilgilendirme kampanyaları yaşama geçirilmelidir.
• Kadın sorunları ve konuları etrafında dayanışmanın inşası için çaba harcanmalıdır.
• Annelik izni ve aile sorumlulukları (ana-babalık izni, evlat edinme, kadın sağlığı, hamile ve emzikli annelerin hakları, çocuk bakımı, yaşlıların bakımı) için daha sonuç alıcı kampanyalar düzenlenmelidir.
• Sendikanın tüm toplantılarında çocuk bakım olanakları sağlanmalıdır.
• Cinsel taciz de dahil şiddetin bütün biçimlerine karşı bariz adımlar atılmalı, şiddet ve tacizin failleri deşifre edilmeli, mağdur korunmalı ve onunla dayanışma içinde olunmalıdır. Sendika yönetimlerine yansıyan taciz ve şiddet olaylarına yönelik cezai yaptırım uygulanması için Merkez Disiplin Kurulu Yönetmeliği yeniden düzenlenmelidir.
• Kadın eğitimciler sendikayla yakınlaştırılmalı, toplumsal ve sendikal yaşama daha aktif katılımlarını sağlamak için politikalar geliştirilmelidir.
• Milli eğitimde okutulan kitaplar ve müfredatın toplumsal cinsiyet duyarlılığı gözönüne alınarak, tekrar yazılması ve hazırlanması konusunda önderlik edilmeli, varolan olumlu çalışmalar desteklenip kamuoyu ve eğitim emekçilerine tanıtımı yapılmalıdır.
• Sendikalarda kadın ve erkek üyelere cinsiyete yönelik seminer, eğitim çalışmaları vb. yapılmalıdır.
• Sendikalarda kadınlara karşı ayrımcılığın önündeki engeller kaldırılmalı ve olumlu eylem politikaları benimsenmelidir. Bunlardan en önemlisi olan % 40 kadın kotası bir an önce uygulanmaya başlanmalıdır.
• Kadınların sendikal ve siyasal örgütlenmelere katılmaları teşvik edilmeli ve karar alma süreçlerinde erkeklerle eşit şekilde yer almaları sağlanmalıdır.
Son olarak konunun gerçek sahipleri kendi geleceklerini belirleme konusunda istekli ve kararlı olmalıdır, örgütlü mücadeleye katılmadıkça sorun aynı şekilde devam edecektir.
Her kadının bağımsız kimliğini kurup geliştirebilmesi kadın çoğunluğunun kendi konumunu yükseltme mücadelesinden geçer. Kadını ikincil konumda tutan, içsel değerlerini yoksullaştıran onu erkeğin egemenliğine sokan ve sınırlayan maddi ve ideolojik tüm etkenler ortadan kaldırılmadıkça hiçbir kadın özgür ve kurtulmuş sayılmaz. Toplumdaki tüm iktidar yapılarıyla iç içe geçmiş ataerkil zihniyet ve
uygulamalara karşı mücadele hiçbir gerekçeyle ertelenemeyecek bir görevdir. Bu mücadeleyi ve zincirlerini kıracak olan yine kadınlar ve onların sınıf
yoldaşlarıdır.
Kadınların kurtuluşu yine kadınların elindedir.
Kadınların katılmadığı hiçbir mücadele başarıyla sonuçlanmaz,
Bu mücadelenin başarıya ulaşması için, başta emek örgütleri olmak üzere tüm toplumsal muhalefeti oluşturan örgütler, cinsiyetçi bakış açısından kurtularak, ezilmişlik bilincini yerli yerine oturtarak, kadınların en temel haklarını savunmalıdırlar.
Bu raporu hazırlayan şubeler 1. Eğitim Sen Ankara 3 Nolu Şube
2. Eğitim Sen Antalya Şubesi 3- Eğitim Sen Bartın Şubesi 4- Eğitim Sen Gaziantep Şubesi 5. Eğitim Sen Giresun Şubesi 6. Eğitim Sen İstanbul 3 Nolu Şube 7. Eğitim Sen İzmir 4 Nolu Şube 8. Eğitim Sen Konya Şubesi 9. Eğitim Sen Mersin Şubesi 10-Eğitim Sen Muğla Şubesi 11.Eğitim Sen Şanlıurfa Şubesi
KAYNAKÇA
• Althusser,Louis, İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtısın, İletişim Yay. İst,2000. • Anthony Giddens, Sosyoloji, Yayına Hazırlayanlar; Hüseyin Özel -Cemal Güzel,
Ankara, 2000, sf.96 vd.
• Arat, Necla; Türkiye'de Kadın Olgusu , Say Yay., İst., 1992
• Arslan, Altan, Şengül, Ders Kitaplarında Cinşiyetçilik, Kadının Statüsü Ve Sorunları Genel Müdürlüğü, Ankara, 2000.
• Berktay, Fatmagül, Tarihin Cinsiyeti, Mştis, İstanbul, 2003 • Bhasin, Kamla, Toplumsal Cinsiyet, Kadav, İstanbul, 2003
• Bora,Tanıl," Ders Kitaplarında Milliyetçilik", Ders Kitaplarında İnsan Hakları: Tarama Sonuç/ar/,Editörler:Betül Çotuksöken, Ayşe Erzan, Orhan Şiljer, Tarih Vakfı Yay.,ist,2003.
• Chodorow, Nancy; The Rşproduction of Mothering, Berkeley: University of California Press, 1978
Covvard, Rosalind; Şu Hain Kalplerimiz, Ayrıntı, İstanbul, 1995 Dökmen, Zeyra Y, Toplumsal Cinsiyet, Sistem Yay., İst., 2004
French, Marilyn ; The War Against VVomen (Kadınlara Karşı Savaş) Londra: Hamish Hamilton,1992
Giddens,L,Anthony, Sosyoloji,Ayraç Yay., Ank.,2000.
Gök,Fatma, * Eğitim Politikaları", İktisat Dergisi, şubat, 1997,sayı: 364.
Gök,Fatma," Türkiye'de Eğitim ve Kadınlar y\Kadın Bakış Açısından 1980'ler Türkiye'sinde Kadm,Der.: Şirin Tekeli, İletişim Yay.,İst.,1990.
• Helvacıoğlu, Firdevs, Ders Kitaplarında Cinsiyetçilik, Kaynak Yay., İst., 1996. • Henning Bech, When Men Meet, Cambridge: Polity Press, 1997
• Jeffrey VVeeks, Sexuality and its Discontents: Meanings, Myths and Modern Sexuality Londra: Roudledge, 1989
• Kandiyoti,Deniz, "Ataerkil Örüntüler: Türk Toplumunda Erkek Egemenliğinin Çözümlenmesine Yönelik Notlar " Kadın Bakış Açısından 1980 Mer Türkiye' sinde Kadın, Der.:Şirin Tekeli, İletişim Yay.,İst.,1990.
• Kaplan,İsmail, Türkiye'de Milli Eğitim Jdeo/o/Vs/jletişim Yay.,İst., 1999.
• Maryon Tysoe, Love Isn't Quite Enough: The Psychology of Male/Female Relationships Londra: Fontana, 1992
• Özbudun, Sibel , Türkiye'de Kadın Olmak, Yazın Yay., İst., 1994
• Özgüç, Nazmiye; Tümertekin, Erol; Beşeri Coğrafya/İnsan, Kültür, Mekan, Çantay, İstanbul, 2002
• R.W. Connel, Masculinities (Cambridge: Polity Press, 1995).
• Segal, Lynne; Slow Motion: Changing Masculinities, Changing Men (Ağır Çekim, Değişen Erkeklikler, Değişen Erkekler), Londra: Virago, 1990
• Tan, Mine," Eğitimde Kadın- Erkek Eşitliği ve Türkiye Gerçeği ", Kadın- Erkek Eşitliğine Doğru Yürüyüş: Eğitim, Çalışma Yaşamı ve Siyaset, TÜSİAD yayını, İst., 2000.
• Tanilli,Server,A/as// Bir Eğitim İstiyoruz?,Amaç Yayıncılık, İst.,1988. • Tanilli, Server, Yaratıcı Aklın Sentezi, Adam Yay.,2000.
• Tanrıöver, Uğur, Hülya, "Ders Kitaplarında Cinsiyet Ayrımcılığı", Ders Kitaplarında İnsan Hakları: Tarama Sonuçları, Editörler: Betül Çotuksöken ,Ayşe Erzan,Orhan Silier, Tarih Vakfı Yayınları, İst.2003.
Tekeli,Şirin,Kadınlar ve Siyasal toplumsal Hayat, Birikim yay.,İst.,1982. TOKUROĞLU, Belma (2004), Özgürleşemeyen Kadın, Odak Yayınları, Ankara Türmen, Tomris, Toplumsal cinsiyet ve kadın sağlığı ,www.huksam.hacettepe
.edu.tr/toplum.htm-89k
V.İ.Lenin, F.Engels, K.Marks, Kadın ve Marksizm,
VVarren Farrel, The Myth of Male Power (Londra: Fourth Estate, 1994).
Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu I. Kadın Kurultayı, Tebliğler Kitabı, Ankara, 20-22 Şubat 1998 (s: 166-198)
Türk-İş Kadın Sendikacılar Kurultayı (4-5 Eylül 1995) AKIN, Ayşe - http://www.Qencqazeteciler.orQ/tcinsiyet.asp
Kız Çocuklarının Mesleki Eğitime ve İstihdama Yönelimleri (2000), T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara
Nektarin - http://www.nektarin.com/konu/konu haydi kizlar/1,6777.,00.html 1990'h Yıllarda Türkiye'de Kadın, DİE, 1996
Nüfus ve Sağlık Araştırması 1998, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü, Ankara, Ekim 1999. (s: 13-35)
Petrol-İş 97-99. İstanbul, Mart 2000 (s: 710 ve 715).
DİE 1994 İstihdam ve Ücret Yapısı Anket Sonuçları, http://www.die.gov.tr/isgucuist.htm
DİE 1999 Hanehalki İşgücü Anket Sonuçları, http://www.die.qov.tr/isqucuist.htm Fişek Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfı'nın Veri Havuzu (Çalışma Ortamı dergileri ve web sayfası/projeler)
SÖTAK: "Sözlü Tarih Komisyonu"; Sendikalı kadın öğretmenlerle İstanbul 3.nolu şubede yürütülen sözlü tarih çalışması 2002 -2004
Hayat Bilgisi ( 1 ) ; Komisyon, MEB Yayınları, İstanbul, 2000
Hayat Bilgisi ( 1 ) ; Zümre Bilgin, Ülkü Karamustafa, Serhat Yayınları, İstanbul, 2000
Türkçe ( 1 ) , Rasim Bakırcıoğlu ve Güner Yalçın, Özgün, Ankara, 2001 Pekin Deklerasyonu Birleşmiş Milletler
Toplum Bilim Sözlüğü Orhan Hançerlioğlu Felsefe Sözlüğü Orhan Hançerlioğlu
Türkiye Cumhuriyetinde Laiklik , Bülent DAVER S. Sami Onar, İdari Hukukunun Umumi Esasları Türk Tarih Vakfı Ders Kitapları Araştırması
Toplumsal Cinsiyet Rolleri, İlişkileri, Gereksinimleri Eğitim Materyali, Bölüm 4, s.62 Eğitim ve Yaşam Dergisi sayı 4. Güz 1996
Eğitimin Sorunlarına Eğitimci Bir Yaklaşım-Ramazan Turan, Eğitim-Sen Yayınları, Mayıs 2003
Demokrasi gazetesi, Araştırma İnceleme 1996 Anadili Kurultayı Notları
Kadın Hareketi Tarihi Alternatif Yaklaşım ve Güncel Görevler, Hevî Yayınları, İstanbul, Ocak 2001
Kadının Sesi 2002, sayı: 31 s.42
http://birkok.net/dersnotlan/sosyoloii/cinsellik.htm DOÇEV (Denizli Örmen Çevre Vakfı)
KSSGM: Toplumsal Cinsiyet Eğitimi
LİZ HİGLEYMAN : Toplumsal Cinsiyet Hakkında Konuşalım. Antony GİDDENS sosyoloji
İhmal Edilen Toplumsal Cinsiyet Dinamiği; Çiğdem Oral Murathan Türkiye'de Kadının Statüsü, Kamil Alptekin