Sanal Ortamda Telif Hakkına Yönelik İçerik ve Kapsam Analizi

Fikir ve sanat eserleri üzerindeki haklar fiziki somut gerçeklikteki ürünler ile sanal yani dijitalleşen ürünler üzerinde ihlal edilmektedir. Çalışmamızın esasını teşkil eden sanal ortamdaki telif hakları ihlali ise İngilizce "content" karşılığı olan ve internete konulan şey anlamına gelen içerikler üzerinden gerçekleşmektedir.733Telif hakkı bağlamında içerik gerek eserlerin dijitalleştirilerek gerekse de doğrudan sanal ortamda eser üretmek suretiyle oluşturulmaktadır. Telif hakkı ihlali de bu yüklenen içeriğin, bilgi ya da verilerin eser sahibinin umuma arz, çoğaltma hakkı gibi birçok hakkının ihlal edilmesi suretiyle işlenmektedir. Gerek yükleyen gerekse de kullanıcı tarafından özellikle ticari menfaat elde edilmesi, çoğaltılması, dağıtılması, kiraya verilmesi, iletilmesi, değiştirilmesi gibi maddi ve manevi hakların ihlali sanal aleme has bir takım teknik düzlemler aracılığıyla yapılmaktadır.

Sanal ortamda fikri ve sınai hakların ihlaline yönelik üç türlü sorumluluk türü vardır. Bunlar; doğrudan ihlalin söz konusu olduğu doğrudan sorumluluk; ihlale konu fiile bilerek katılarak oluşan katılma yoluyla sorumluluk ve denetleme hak ve sorumluluğu olan kişilerin bunu yapmamasından dolayı maddi çıkar sağlanmasından ileri gelen başkasının fiilinden sorumluluk şeklindedir.734

İnternette oluşan hak ihlallerinde sorumluluk sahipleri de farklı tezahür eder. Bunlar kimi zaman içerik sağlayıcılar, kimi zaman kullanıcılar, kimi zaman ise erişim sağlayıcılardır. İçerik sağlayıcılar, internet hizmeti sağlayan online kuruluşlar ve web sayfasının sahipleridir.735 Elbette tüm bu sayılanlar kendilerine has teknik imkanlar

733 Tekinalp, Fikri Mülkiyet Hukuku, 332.

734 Tekinalp, Fikri Mülkiyet Hukuku, 333.

150

çerçevesinde sundukları hizmetin telife tevil kısımlarının tek tek belirlenmesi yönüyle sorumluluk sahibi olabilmektedirler. Örneğin hizmet kuruluşları içerik depolayıp sisteme aktarırlar, web sayfaları da bu içerikleri koyarak ihlale neden olurlar; genel hizmet sunucuları ise telife tabi içerikleri kullanıma hazır hale getirmekle sorumluluk sahibi olurlar ve son olarak hizmet vericileri hizmet sunumunda telif hakkını ihlal etmişse sorumlu olabilmekte ve son olarak en fazla ihlallerin gözlemlendiği web sayfaları sahipleri kendi yada başkasının içeriğini paylaşırken telif hakkını ihlal edebilmektedirler.⁷³⁶

Burada altyapı hizmeti sunan (Super Online gibi) ile erişim sağlayanların yani kullanıcıların telif hakkı bağlamında bir sorumlulukları olmadığını ama usul hukuku yönüyle erişimin kaldırılması gibi bazı sorumlulukları bulunmaktadır. İnternet servis sağlayıcıları (ISP-Internet Service Provider) internete erişimi sağlayan ve internet kullanım hizmetini sunan altyapı kuruluşlarıdır.737 İnternet servis sağlayıcıları teknik olarak sanal ortamda oluşan bir hak ihlalinden doğrudan sorumlu olmamaktadır. Çünkü sanal ortamda kimin nerede nasıl hak ihlali yaptığına yönelik veri trafiğinin tespiti oldukça zor olmakta buna yönelik filtreleme imkanı servis sağlayıcılar tarafından yapılamamakta olup; bunlar idari yada adli bir karar doğrultusunda erişim engellenmesi yönüyle telif hakkına dolaylı müdahillikleri olabilmekte bu ise resmi makamın bildirimi olabilmektedir.⁷³⁸

Gerek fiziki ortamdaki telif hakları gerekse de sanal ortamda işlenen telif haklarına yönelik koruma hukuku FSEK kapsamında olduğunu belirtmiştik. FSEK'in 05.12.1951 tarihinde kabul edilişinden bu yana süreç içerisinde bilişim alanındaki gelişmeler doğrultusunda defaten değiştirilmiştir. Örneğin 1995 tarih 4110 sayılı yasa ile bilişim alanına ilişkin kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. Bu yasa ile bilgisayar program teknolojisine yönelik yatırımların ülkemiz açısından endüstriyel gelişimi noktasında önemli bir yere sahip olduğu teyit edilmiş ve kanun yapıcılar özellikle haksız kopyalama ile ucuz ve az maliyetle bilgisayar programlarına yönelik telif hakkı ihlallerinin bu yatırımları da etkileyeceğini belirtmiştir. ⁷³⁹

İnternet üzerinden telif hakkı yukarıda saydığımız eser sahibinin maddi ve manevi haklarının ihlal edilmesi suretiyle işlenmektedir. Eser sahibinin umuma arz, eserde adın belirtilme yetkisi, eserin bütünlüğünü koruma hakkı gibi manevi hakları ile işleme,

736 Tekinalp, Fikri Mülkiyet Hukuku, 334.

737 Sınar, İnternet ve Ceza Hukuku, 87.

738Akaydın, İnternet Üzerinden Telif Hakkı İhlalleri, 71.

151

yayma, çoğaltma ve umuma iletim hakkı gibi maddi haklar internet ortamında işlenen ihlallerle çevreleyen FSEK bu hakları sair zamanlarda değiştirmiştir. Fakat bilişim alanındaki hızlı ilerleyiş karşısında sadece ülkemiz değil birçok devlet mevzuat düzenlemeleri noktasında geri kalabilmekte; yaşanan ihlalin sınırları bazen bir olay çerçevesinde hukukun kıyas yapma tekniğiyle çözümlenebilmektedir.

FSEK bir bilgisayar programını yasal yollarla edinen kişiye bazı haklar vermiştir. Programı hukuki yollarla temin eden kişi programı istediği bilgisayar yükleyebilir, çalıştırabilir ve hataları düzeltebilir; programın öğesi altında yatan düşünce ve ilkeleri belirlemek amacıyla onun işleyişini gözlemleyebilir, inceleyebilir ve programı sınayabilir.740Ayrıca FSEK'e göre telif hakkının dijital veri tabanlı olarak bir program üzerinden hak sahipliğine dönüşmesine ilişkin olarak; bağımsız oluşturulan bilgisayar programlarında (bunlar açık kodlu yazılımlardır) kodun formunun çevirisi ve çoğaltılmasının zorunlu olduğu durumlarında telif hakkı ihlalinin oluşmayacağı belirtilmektedir.741

İnternet ortamında hak ihlalleri arasında en çok eser sahibine ait olan çoğaltma hakkı ihlal edilmektedir. Çoğaltma, bir bilgisayar programının herhangi bir yol ve biçimde kısmen ya da tamamen kalıcı yada geçici olarak yüklenmesi, görüntülenmesi, çalıştırılması, aktarılması ve depolanması da dahil olmak üzere kopyalanmasıdır.742Çoğaltmanın birçok teknik varyasyonu bulunmaktadır. Sanal ortamdaki telif hakkının çoğaltma yoluyla ihlaline online çoğaltma adı verilmektedir.743 Online çoğaltma ile birel bilgisayar kullanıcısının internet bağlantısı yoluyla bir web sitesinin sunucuna girip karşılıklı ağ sinyalleri gönderilmesi suretiyle bilgisayardaki birtakım teknik birleşenler üzerinden kopyalanması gerçekleşerek web sitesindeki telife mazhar ürünlerin kullanıcının erişimine sunulması mümkün hale gelmektedir.744Bu web sitesindeki telif ürünlerinin çoğaltılması ve umuma arz hakkının eser sahibi nezdinde ihlali anlamına gelmektedir.

Web sitesi sahipleri dijitalleşen bir telif ürününün kendi sitelerinde kullanıcılara link vermek suretiyle de sunabilirler. Uygulamada buna link atmak adı verilmekte ve bilişim sektöründe ise hyperlink olarak tanımlanmaktadır.745 Link vermek (çengel atmak) asıl

740Tekinalp, Fikri Mülkiyet Hukuku, 196-197.

7415846 sayılı FSEK, 1952, madde 38/4

742Tekinalp, Fikri Mülkiyet Hukuku, 198.

743 Doğan Kocabey, İnternette Fikri Hakların Korunması, (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2004), 35.

744Kocabey, İnternette Fikri Hakların Korunması, 35.

152

ürünün olduğu sitenin url'sinin kendi sitesinde paylaşılıp, bu linke girilmesi (tıklanması) imkanı vererek asıl siteye girişi sağlama yoludur.746

Basit link (linking) verme olarak da adlandırılan bu durum atıf yapmaya ya da alıntılamaya benzer ve web sahibi eser sahibinin ürünün olduğu sitenin linkini vererek kendi sitesinde telife mazhar dijital veriyi paylaşmamış olmakta böylece telif hakkı ihlal edilmemiş olmaktadır. Link vermenin diğer türü olan derin link verme (deep linking) ise link verilen sitenin içine girilerek onun html, java, flash kod dili sayesinde görünmez bir bağlantı kurularak, web sitesinin sanki kendi içeriği gibi paylaşılmasıdır.747Derin link atılması suretiyle asıl içeriğin olduğu sitenin fikri hak bakımından FSEK 22'ye göre çoğaltma, FSEK 25 bağlamında umuma iletim, FSEK 15'egöre eserde adın belirtilmesi hakkı, FSEK 16'ya göre eserin bütünlüğünü koruma hakkı ihlal edilmektedir.⁷⁴⁸Günümüzde haber sitelerinde, etkinlik ya da ulaşım imkanı sağlayan sitelerde bu gibi derin link yoluyla hak ihlalleri olabilmektedir.

Günümüzde internet ortamında en çok hak ihlaline uğrayan bir diğer telif hakkı ihlalleri ise müzikler ve sinema eserlerine yöneliktir. Bu eserlerin sanal ortamda online izlenmesi, indirilmesine olanak sağlanması ve çeşitli programlar vasıtasıyla birel kullanıcıların birbirleriyle paylaşmaları şeklinde görülmektedir. Bu ihlallere yol açan ara yazılımlar da yapılmamış değildir. Örneğin mp3, mp4, mkv, mpg, divx gibi müzik, video, film sıkıştırma programları eserlerin boyutlarını küçültmekte (örneğin mp3 boyutu on kat küçültmekte) ve onların daha hızlı paylaşılmasına olanak sağlamaktadır.749

Müzik ve sinema eserlerin telife dair daha kısa video kesitlerinin sanal ortamda iki şekilde ihlali olabilmektedir.750 Birincisi doğrudan bir web sitesinde o ürünün kullanıcılara eser sahibinin ya da meslek birliklerinin izni olmadan sunulması, paylaşılması ve indirilmesine olanak sağlanması; diğeri de torent, peer to peer(P2P)gibi çeşitli program ve metotlarla bireysel kullanıcının bilgisayarında olan bu ürünlerin yine bu aracı programlar ile bir başka kullanıcın kendi bilgisayarına indirmesi (çekmesi) şeklindedir.751 Bu iki durum gerek web sitesi sahiplerinin yani siteyi kuran ve yöneten şirket yada işletme, gerekse aracı programlar ile başka bir kullanıcının bilgisayarına

746 Memiş, "Fikri Hukuk Bakımından Link ve Frame Verilmesi",395-396.

747 Topaloğlu, Bilgisayar Programları Üzerindeki Haklar ve Bu Hakların Korunması, 116.

748Kocabey, İnternette Fikri Hakların Korunması,46-47.

749Memiş, Fikri Hukuk Bakımından İnternet Ortamında Müzik Sunumu, 38.

750Memiş, Fikri Hukuk Bakımından İnternet Ortamında Müzik Sunumu, 38.

153

indirme imkanı sunan kullanıcılar,FSEK madde 22 kapsamında çoğaltma hakkı ihlali, FSEK 25'e göre umuma iletim hakkı ihlaline sebep olmaktadır.⁷⁵²

İnternet ortamında telif hakkına yönelik yargılamaların ekseriyeti de bu iki hakka yönelik ihlallerde görülmektedir. Türkiye'de sanal ortamda hak ihlallerine yönelik henüz içtihat oluşmamıştır. Bilişim alanındaki gelişmelerin merkezi olan ABD'de ise özellikle medyaya da yansıyan büyük meblağlı davalar ile bir içtihat birliği oluşturmaya başlamıştır. Meslek birlikleri ve eser sahipleri tarafından özellikle ABD'de en popüler müzik paylaşım sitesi olan napster, spotify ve sair internet sitelerine yönelik telif haklarını ihlale yönelik davalar açılmakta753 ve bahsi geçen hakların ihlali yönünde kararlar vermektedir.⁷⁵⁴

Bu ve benzeri hak ihlallerinde internet servis sağlayıcıların sorumluluğu da akla gelebilir fakat internet servis sağlayıcıları birçok ülke mevzuatında ikincil derecede sorumlu olarak tutulmuştur.755 Bunlar internet hizmeti sunmak gibi sınırlı bir hizmet verdiklerinden, ihlallerin bizzat bu hizmetler üzerinden, yani şirketler ya da bireylerin gerçekleştiği yönünde kanaat oluşmuştur.756İkincil sorumluluk bağlamında bu hizmet sunucularına FSEK ek 4 uyar kaldır denilen bir tedbir yöntemi öngörmüştür. Yani bir telif hakkı ihlalinde yargı organları içerik sağlayıcı ve servis sağlayıcılarına bu içeriği kaldırması yönünde uyarıda bulunmakta eğer içerik kaldırılmamışsa diğer yaptırımlar uygulanabilmektedir.⁷⁵⁷

Sanal ortamda hak ihlallerinin bir diğer görünür şekli sosyal medya denilen mecrada yaşanmaktadır. Sosyal medya ya da yeni medya zaman ve mekan sınırı olmadan, mobil tabanlı paylaşım ve tartışmanın temel amaç edinildiği bir iletişim şeklidir.758Sosyal paylaşım siteleri artık hayatın vazgeçilmez anlık yaşamsal fotoğraflaması ve bilgi paylaşım mecrası durumundadır. Ocak 2019 verilerine göre dünya nüfusunun %57'si internet kullanırken, bu kullanıcıların %45'i sosyal medya kullanıcısıdır.759

Kitsel olarak milyarların barındığı bu ortamda telif haklarına ilişkin hukuki ihtilaflar çıkabilmektedir. Bu ortamda telife mazhar üç üretim modeli görülmektedir. Sosyal

752Memiş, Fikri Hukuk Bakımından İnternet Ortamında Müzik Sunumu, 65.

753Habertürk, "Spotifya 1.6 milyar dolarlık telif hakkı davası açıldı",erişim: 04 Nisan 2019,

https://www.haberturk.com/spotify-a-1-6-milyar-dolarlik-telif-hakki-davasi-acildi-1780716-ekonomi.

754Memiş, Fikri Hukuk Bakımından İnternet Ortamında Müzik Sunumu, 65.

755Kocabey, İnternette Fikri Hakların Korunması, 79.

756Kocabey, İnternette Fikri Hakların Korunması, 79.

757Kocabey, İnternette Fikri Hakların Korunması, 79-80.

758 Dülger, Bilişim Suçları ve İnternet İletişim Hukuku, 136.

759 We Are Social and Hootsuite, "Global Digital 2019 Reports", erişim: 10 Nisan 2019, https://wearesocial.com/global-digital-report-2019

154

medyada var olan bireyler kendi oluşturdukları amatör ya da profesyonel üretimlerini paylaşmakta, başka birinin eserinden esinlenmek suretiyle kendi eserlerini oluşturup paylaşmakta (işleme) ya da başkasına ait bir eseri paylaşmaktadırlar (çoğaltma ve umuma iletim hakkı).760

Paylaşma olgusuna parantez açarsak; FSEK kapsamında değerlendirdiğimizde paylaşmak üretilen eserin çoğaltılması, umuma arz edilmesi ve eğer eser üzerinde oynama, değişiklik söz konusu ise işleme hakkı ihlaline denk düşmektedir.761

Örneğin kendi orijinal üretimini sosyal medyada paylaşan kişi eğer FSEK kapsamında belirtilen şartları taşıyıp eser kategorisine giriyorsa bu paylaşım FSEK bağlamında yayma hakkıyla örtüşmektedir ve bu üretimin başkası tarafından eser sahibinin izni olmadan paylaşılması yukarıda saydığımı hakların ihlaline sebep olmaktadır.762Eser sahibinin (yani ilk paylaşanın) adının zikredilmesi suretiyle paylaşılmasında bir sorun oluşmamakta birtakım oynamalar, yorumlar ile eserin paylaşım döngüsüne sokulması ise FSEK 1/b ve 6'ıncı maddelerde belirtilen işleme eserlere ait özelliklere yönelik hak ihlallerini oluşturabilmektedir.763

Bir başka sorun ise sosyal medya platformunun kendisinin eser olup olmadığı ile ilgilidir. FSEK'in aradığı şartlar gereği bu platformlarda başkaları tarafından üretilen ürünler paylaşılmaktadır ki bu da bize platformun bir anlamda FSEK bağlamındaki derleme esere ilişkin hususiyetlere götürmektedir.⁷⁶⁴Yani sosyal medya platformları derleme eser mahiyeti taşımaktadır.

Mevcut sosyal medya platformları özellikle ABD menşeli olup; ABD telif hakları mevzuatına göre görece uyum gösterse de bu platformlardaki telife mazhar hususlar gerek FSEK gerekse de birçok uluslararası mevzuat bakımından yeni bir durumdur. Küreselleşmenin bir sonucu olarak artık tüm dünyanın gündeminde olan sosyal paylaşım sitelerine yönelik ulusal mevzuatlarda oluşan hukuki boşluklar göstermektedir ki internet ortamında telif haklarına ilişkin münhasır müstakil düzenlemelerin oluşturulması gerekmektedir.765

Kamuoyunda "telif hakkı nedeniyle erişimin engellenmesi" olarak bilinen yaptırıma değinmekte fayda vardır. FSEK ek madde 4 kapsamında yargı mercii tarafından telif

760 Selva Kaynak - Serhat Koç, "Telif Hakları Hukuku'nun Yeni Macerası: Sosyal Medya" Folklor/Edebiyat Dergisi, 21/83, (2015): 389.

761Kaynak - Koç, "Telif Hakları Hukuku'nun Yeni Macerası: Sosyal Medya", 402.

762 Kaynak - Koç, "Telif Hakları Hukuku'nun Yeni Macerası: Sosyal Medya", 395.

763 Kaynak - Koç, "Telif Hakları Hukuku'nun Yeni Macerası: Sosyal Medya", 400.

764 Kaynak - Koç, "Telif Hakları Hukuku'nun Yeni Macerası: Sosyal Medya", 397.

155

hakkı ihlali yapan internet siteleri vb. platformlarda yer alan içeriklere erişimin engellenmesi tedbiri uygulanabilmektedir.⁷⁶⁶ FSEK ek madde 4/3e göre dijital iletim araçları da dahil olmak üzere işaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan araçlarla servis ve bilgi içerik sağlayıcıları tarafından telif hakkı ihlali olması durumunda; hak sahipleri üç gün içerisinde içerik sağlayıcılarına başvurarak içeriğin kaldırılmasını isterler.⁷⁶⁷İçerik sağlayıcılar talebi yerine getirmez ise Cumhuriyet Savcısına başvurularak, ek olarak aynı süre içerisinde servis sağlayıcısından ihlale ilişkin olan içerik sağlayıcısına sunulan hizmete son verilmesi istenir.768Telif hakkı ihlali nedeniyle erişimin engellenmesi usulü bu şekilde uygulanmaktadır.

Diğer bir husus ise fikir ve sanat eserlerinin işaretlenmesi meseledir. Fikir ve sanat eserlerinin işaretlenmesi, fikir ve sanat eserlerinin nüshalarına konulan özel işaret, rumuz, bandrol, kod, seri ve sıra numaralarıdır.⁷⁶⁹ Bu işaretler fikir ve sanat eserlerinin yanı sıra her türlü boş video kaseti, ses kaseti, bilgisayar disketi, CD, DVD gibi taşıyıcı materyaller ile fikir ve sanat eserlerinin çoğaltılmasına yarayan teknik cihazın ticari amaçla kullanımı için imal ya da ithalinde konulur.770

Telif hakkı ihlallerinin sadece iktisadi değer taşımaktan daha fazla anlamlar yüklendiğini ve özellikle yaratım süreçlerine gereken önem ve değerin verilip yeni üretimlerin yapılabilmesi için bu hakların korunmasının ülke kalkınması için elzem öneme sahip olduğunu belirtmiştik. İşte dolaylı olarak ülkenin kalkınmasına hizmet eden FSEK gibi kanunlar ihlallere yönelik yukarıda etraflıca açıkladığımız hakları ve yaptırımları, koruma yöntemlerini içermektedir.

FSEK kapsamında yukarıda sıraladığımı suçlar ve yaptırımlar özellikle ihlallere yönelik caydırıcılık ve hakkın korunmasını önleme amacı gütmektedir. Ayrıca sinema, müzik ve diğer eser türlerine yönelik kurulan meslek birlikleri de eser üreticilerinin haklarını korumaya ve ilgili paydaşlarla birlikte telif haklarının uygulanmasına yönelik çalışmalar yapmaktadır. Bu anlamda ülkemizde kurulan meslek birliklerinin bazılarının isimleri şu şekildedir: İLESAM (Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği), MESAM (Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği), GESAM (Türkiye Güzel Sanat Eseri Sahipleri Meslek Birliği) ve SESAM (Türkiye Sinema Eseri Sahipleri

766 İlker Atamer, "5846 sayılı Kanun Kapsamında Erişim Engelleme", erişim: 04 Nisan 2019, https://www.atamer.av.tr/5846-sayili-kanun-kapsaminda-erisim-engelleme/

7675846 sayılı FSEK, (1952), Madde 4/3.

7685846 sayılı FSEK, (1952), Madde 4/3.

769 Fikir ve Sanat Eserlerinin İşaretlenmesine İlişkin Yönetmelik, 16.11.1996 tarih ve 2172 Resmi Gazete Sayısı, Madde 1.

156

Meslek Birliği) SETEM (Türkiye Sinema Eserleri Sahipleri Meslek Birliği), SEYAP (Sinema Eseri Yapımcıları Meslek Birliği) MÜYAP (Müzik Yapımcıları Meslek Birliği) RATEM (Radyo Televizyon Yayıncıları Meslek Birliği) BİROY (Sinema Oyuncuları Meslek Birliği), MÜYORBİR (Müzik Yorumcuları Meslek Birliği).

Ayrıca FSEK'te sayılan maddi ve manevi hakların ihlali karşısında telif hakkı ihlalinin yaptırımları yanı sıra TCK yada diğer kanun hükümleri karşısında da bir suç teşkil ettiği durumlarda ilgili ceza hükümleri de kendine uygulama alanı bulabilmektedir. Yani ihlalin hem telif anlamında cezalandırılması hem de bir bilişim sistemlerine karşı yine bilişim sistemleri aracılığıyla işlendiği vakit bilişim suçu zaviyesinden yaptırım altına alınabilmesi mümkündür. Böylece FSEK'in TCK ve diğer ceza yaptırımı içeren kanunlarla bir bütün halinde ihlallere yaptırımı söz konusu olabilmektedir.

4.4.Avrupa Konseyi Siber Suçlar Sözleşmesi'nin Türk Hukukuna Etkileri Ve Türkiye'nin Entegrasyonu

AK Siber Suçlar Sözleşmesi siber alanda işlenen suçlara yönelik ilk sözleşme olması yönüyle sadece Konseye üye devletlere imzaya açılmamış tüm devletlere açılmıştır. Bu yönüyle küresel düzeyde etkilere sahiptir. Halihazırda 62 tarafından imzalanan sözleşme Türkiye tarafından 2010 yılında imza edilmiş olmasına rağmen 2014 yılında TBMM onayından geçebilmiş ve Türkiye ancak 01 Ocak 2015 tarihinden itibaren sözleşmenin tarafı olmuştur.771

Sözleşme ceza hukuku, usul hukuku, adli yardımlaşma ve idari düzenlemeler bakımından imza eden devletlerin iç hukukunda bütünlük sağlamayı amaçlamaktadır. Siber suçların yapısı gereği tespiti, teknik takibi ve yargılanmasının zorluğu bakımından uluslararası bir boyutunun olması, ulusal düzeyde bir devletin mücadele edebilmesini mümkün kılmamaktadır.772 Bu sebeple bu ve benzeri sözleşmeler, suçla mücadele ve siber güvenlik açısından bağlayıcılık ve önem kazanmaktadır.

Siber Suçlara yönelik AK'nin çalışmaları neticesinde iki aşamalı olarak 23 Kasım 2001 tarihinde Siber Suçlar Sözleşmesi ve 28 Ocak 2003 tarihinde imza edilen Ek Protokol oluşturulmuştur.

771Erdem - Özocak, "Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi ve Türk Hukukuna Etkileri", 3.

157

Sözleşme devletlere ulusal mevzuatlarında gerekli tedbirleri alma ve mevzuatlarını oluşturmaları için çerçeve hükümler sunmuştur.773 Yani sözleşme içerik bakımından ya da sistematik bakımından sözleşmeyi imza eden devletlere serbestlik tanımaktadır. Her ne kadar siber suçlar alanında bu denli kapsamlı bir sözleşme ile bir yeknesaklık oluşturulmaya çalışılsa da siber suçların suç türlerinin tasniflenebilmesi mümkün olamamıştır.774 Bunda bu suç türünün her ülkede farklı tezahür etmesi ve özellikle ceza kanunlarının şekillenmesinin ülke hukuk nazariyesiyle doğrudan ilgisi vardır.

Sözleşme bilişim sistemlerinin, ağlarının ve verilerinin gizliliğine, bütünlüğüne ve kullanılabilirliğine yönelen zarar verici eylemleri önlemek, bunların suç olarak tanımlanmasını sağlamak, bu suçlara karşı etkili mücadele edebilmek, bu eylemlerin ulusal ve ulusalüstü düzeyde ortaya çıkarılması, soruşturulması ve kovuşturulmasını sağlamak ve bu amaçlarla paralel olarak hızlı ve güvenilir uluslararası işbirliğini